Η πρόσφατη απόφαση του δημάρχου της Βαρσοβίας Rafał Trzaskowski να αφαιρέσει τα θρησκευτικά σύμβολα από το κτίριο του δημαρχείου προκάλεσε μεγάλες διαμαρτυρίες σε ολόκληρη τη χώρα, με τον ηγέτη του αντιπολιτευόμενου PiS Jarosław Kaczyński να κατηγορεί το ΕΛΚ ότι «καταστρέφει τη θρησκεία και την πίστη των ανθρώπων».
Στις 8 Μαΐου, ο Trzaskowski εξέδωσε διάταγμα σχετικά με τα πρότυπα ίσης μεταχείρισης στο δημαρχείο. Μεταξύ άλλων, το διάταγμα απαγορεύει την ανάρτηση θρησκευτικών συμβόλων στους τοίχους των γραφείων και στα γραφεία των εργαζομένων. Ωστόσο, οι εργαζόμενοι μπορούν ακόμη να φέρουν τα σύμβολα στο σώμα και τα ρούχα τους.
Εξακολουθεί να αποτελεί κοινή πρακτική στην Πολωνία η ανάρτηση σταυρών μαζί με το εθνικό έμβλημα σε δημόσιους φορείς, όπως γραφεία της κρατικής διοίκησης και σχολεία. Υπάρχει ακόμη και ένας σταυρός πάνω από την πόρτα της αίθουσας ολομέλειας της κάτω βουλής του κοινοβουλίου. Πριν από μερικά χρόνια, η πολωνική αριστερά διεξήγαγε εκστρατεία για την αφαίρεσή του, αλλά η πρόταση απέτυχε να κερδίσει ευρεία υποστήριξη.
Η Βαρσοβία είναι η πρώτη πόλη της Πολωνίας που απαγορεύει επίσημα τα θρησκευτικά σύμβολα στα γραφεία για λόγους μη διάκρισης.
Καταστρέφοντας τη θρησκεία;
Η απόφαση του Trzaskowski εξόργισε πολλές συντηρητικές ομάδες, καθώς και τα αντιπολιτευόμενα δεξιά κόμματα, PiS (ECR) και the Confederation, τα οποία συνέδεσαν το θέμα με την εν εξελίξει προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωπαϊκές εκλογές, αν και ο Trzaskowski δεν είναι υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο Trzaskowski επιτέθηκε στην ελευθερία των πεποιθήσεων και της θρησκείας του πολωνικού λαού, υποστήριξαν οι βουλευτές ττου Confederation Michał Wawer και Roman Fritz. «Μια τέτοια απόφαση (όπως αυτή του Trzaskowski) δεν μπορεί να συγχωρεθεί όχι μόνο από κανέναν καθολικό αλλά και από κανέναν πολιτισμένο άνθρωπο. Η ελευθερία της συνείδησης και της θρησκείας είναι μέρος της (πολωνικής) πολιτιστικής και πολιτισμικής μας κληρονομιάς», δήλωσε ο Wawer.
Η βουλευτής του PiS Małgorzata Gosiewska κατέθεσε αίτημα στην επαρχιακή διοίκηση της βοεβοντίας Mazowieckie, όπου βρίσκεται η Βαρσοβία, να κηρύξει το διάταγμα του Trzaskowski παράνομο. Εν τω μεταξύ, το υπερσυντηρητικό νομικό ινστιτούτο Ordo Iuris κατέθεσε μήνυση κατά του Trzaskowski για κατάχρηση εξουσίας.
Στην ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπό του, το ινστιτούτο επικαλείται το συνταγματικό δικαίωμα στην ελευθερία της συνείδησης και της θρησκείας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να εκφράζει κανείς τη θρησκεία του με διάφορες μορφές, καθώς και το ψήφισμα της Γερουσίας του 2010 που αναφέρει ότι «κάθε προσπάθεια απαγόρευσης του σταυρού στα σχολεία, τα νοσοκομεία και τις δημόσιες υπηρεσίες πλήττει την παράδοση, την κληρονομιά και την εθνική υπερηφάνεια της Πολωνίας».
Η Ordo Iuris αναφέρθηκε επίσης στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 2011 στην υπόθεση Lautsi κατά Ιταλίας, η οποία ανέφερε ότι η ανάρτηση σταυρών στις σχολικές αίθουσες δεν παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο ηγέτης του PiS Jarosław Kaczyński έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει το κόμμα του Trzaskowski και την ευρωπαϊκή του ομάδα ότι προσπαθούν να αφαιρέσουν τη θρησκεία από τη ζωή των ανθρώπων.
«Αυτή η ευρωπαϊκή επιλογή είναι ακριβώς αυτό – (θέλει) να καταστρέψει τη θρησκεία, να καταστρέψει αυτό που οι άνθρωποι πιστεύουν, [αυτό] που [τους κάνει να πιστεύουν ότι] είναι κάτι περισσότερο από απλοί homo sapiens, ότι είναι ανθρώπινα όντα που έχουν ψυχή, ότι είναι ανθρώπινα όντα φτιαγμένα κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού», είπε, αναφερόμενος στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Το ΕΛΚ δεν ισχυρίζεται ότι έχει τέτοιους στόχους και στο μανιφέστο του το 2019, το κόμμα δηλώνει ότι θέλει να «προστατεύσει τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής μας διατηρώντας τις χριστιανικές αξίες και τις θεμελιώδεις αρχές μας».
«Αυτό που κάνει την Ευρώπη μοναδική στον κόσμο είναι η πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά, η κοινή μας ιστορία και οι κοινές ιουδαιοχριστιανικές μας ρίζες», αναφέρεται στο μανιφέστο.
Ο δήμαρχος αρνείται την καταστολή της θρησκείας
Ο Trzaskowski υπερασπίστηκε την απόφασή του, επιμένοντας ότι οι νέοι κανόνες δεν αποσκοπούν στην καταστολή της θρησκείας, αλλά στη διασφάλιση του κοσμικού χαρακτήρα της πόλης.
«Ας μην τρελαθούμε. Κανείς δεν σκοπεύει να δώσει μάχη εναντίον οποιασδήποτε θρησκείας στη Βαρσοβία. Η πρωτεύουσα θα σέβεται επίσης πάντα τις παραδόσεις της. (…) Αλλά η Πολωνία είναι ένα κοσμικό κράτος και η Βαρσοβία είναι η πρωτεύουσα αυτού του κράτους», έγραψε στο Χ.
Πρόσθεσε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα στην πίστη του, και οι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά όποιος έρχεται στο γραφείο για να κάνει τη δουλειά του έχει το δικαίωμα να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε ένα ουδέτερο γραφείο.
Μάλιστα, ο Trzaskowski και ο πρωθυπουργός Donald Tusk, και οι δύο μέλη της Πλατφόρμας των Πολιτών (PO, ΕΛΚ), έχουν επανειλημμένα επιμείνει ότι -όπως και η συντριπτική πλειοψηφία του πολωνικού λαού- είναι καθολικοί.
Στην απογραφή του 2021, το 71,3% των 36,8 εκατομμυρίων κατοίκων της Πολωνίας αυτοπροσδιορίστηκαν ως καθολικοί.
euractiv.gr