Ανακοινωθέν εξέδωσε η Ιερά Μητρόπολη Τσερκάσι και Κανίβ, σχετικά με τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον ξυλοδαρμό των πιστών και του Σεβασμιωτάτου κατά τη διάρκεια της κατάληψης του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Μιχαήλ στο Τσερκάσι από επιδρομείς
Στις 17 Οκτωβρίου 2024 με τη χρήση βίας κατασχέθηκε ο καθεδρικός ναός του Αγίου Μιχαήλ του Τσερκάσι, η κυριότητα του οποίου σύμφωνα με την καθιερωμένη νομική διαδικασία είναι καταχωρημένη στο νομικό πρόσωπο «Διοίκηση της Επισκοπής Τσερκάσι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Ταυτόχρονα, το κτίριο του Επισκοπικού Γραφείου της Επισκοπής Τσερκάσι και ο κοιτώνας των οικογενειών των κληρικών κατασχέθηκαν με τη βία.
Ολόκληρο το συγκρότημα αυτών των κτιρίων μαζί με τον καθεδρικό ναό βρίσκεται στο οικόπεδο, το οποίο χρησιμοποιείται νόμιμα από το ίδιο νομικό πρόσωπο – «Διοίκηση της Επισκοπής Τσερκάσι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», σύμφωνα με τον κρατικό νόμο περί γης.
Παρά τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: τον ξυλοδαρμό πιστών και κληρικών της UOC, τη χρήση δακρυγόνων εναντίον ενοριτών, την καταστροφή της περιουσίας του καθεδρικού ναού, την κλοπή χρημάτων από το λογιστήριο, εγγράφων από το επισκοπικό γραφείο, όλων των κινητών πραγμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ιδιωτικής περιουσίας, από τους χώρους της εκκλησίας και άλλα κτίρια, πολλά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν στις δημοσιεύσεις τους ανακριβείς πληροφορίες ότι η υποτιθέμενη επίθεση και οι βίαιες ενέργειες έγιναν από τους πιστούς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Με την παρούσα ΔΗΛΩΣΗ παρέχουμε αληθινές πληροφορίες σχετικά με τα γεγονότα της κατάληψης του Καθεδρικού Ναού και του Επισκοπικού Γραφείου στο Τσερκάσι και καλούμε τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, καθώς και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ, ο ΟΑΣΕ, οι δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες, οι οποίες δηλώνουν ως υποχρέωσή τους την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – να δώσουν προσοχή στα κατάφωρα γεγονότα ανομίας, επιθετικότητας και μίσους προς τους πιστούς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι οποίοι σήμερα στερούνται της δυνατότητας να προσευχηθούν στον Καθεδρικό Ναό που τους ανήκει χωρίς καμία νομική βάση.
1.Σχετικά με το ποιος είναι ο νόμιμος ιδιοκτήτης του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Μιχαήλ και γιατί η «μεταβίβαση του Καθεδρικού Ναού στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» του Καθεδρικού Ναού δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί νομικά
Όπως προαναφέρθηκε, η κυριότητα του κτιρίου του καθεδρικού ναού στη διεύθυνση Τσερκάσι (212/230 Nadpolnaya St.) και το δικαίωμα χρήσης του οικοπέδου στην ίδια διεύθυνση έχουν καταχωρηθεί με τον τρόπο που προβλέπει ο νόμος για το νομικό πρόσωπο «Διοίκηση της Επισκοπής Τσερκάσι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας» (κώδικας του Ενιαίου Κρατικού Μητρώου Επιχειρήσεων και Οργανισμών της Ουκρανίας 22806637).
Έτσι, οι ισχυρισμοί ορισμένων μέσων ενημέρωσης ότι υπήρξε δήθεν μια «μετάβαση» του εκκλησιάσματος της UOC στην ΟCU δεν έχουν καμία σχέση με την ουσία της κατάληψης του Καθεδρικού Ναού, ο οποίος δεν ανήκε ποτέ σε κανένα εκκλησίασμα της UOC (τα οποία έχουν συλλογικό διοικητικό όργανο – τη συνέλευση των ενοριτών).
Το νομικό πρόσωπο «Διοίκηση της Επισκοπής Τσερκάσι της UOC», ο ιδιοκτήτης του Καθεδρικού Ναού, δεν έχει ούτε την επιθυμία ούτε τη νομική δυνατότητα να αλλάξει την ομολογιακή του ένταξη.
Με βάση αυτά, θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι οι ισχυρισμοί των μέσων ενημέρωσης ότι δήθεν υπήρξε «μεταφορά της κοινότητας από την UOC στην OCU» μαρτυρούν είτε τον αντιεπαγγελματισμό αυτών των μέσων ενημέρωσης είτε μια εσκεμμένη εγκληματική προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας ότι υπάρχει μια βάναυση κατάσχεση της περιουσίας κάποιου άλλου, χωρίς καμία νομική βάση.
2. Όσον αφορά την αλληλουχία των γεγονότων της κατάληψης του καθεδρικού ναού
2.1 Η κατάληψη πραγματοποιήθηκε με τη δεύτερη απόπειρα [1], δηλαδή τη νύχτα της 17ης Οκτωβρίου, περίπου στις 3 τα ξημερώματα, όταν περίπου 100 άτομα με καμουφλάζ και μπαλακλάβες εισήλθαν με τη βία στο έδαφος του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Μιχαήλ της UOC στο Τσερκάσι, ενώ οι πιστοί της UOC τελούσαν τη νυχτερινή Θεία Λειτουργία. Οι μπροστινές πόρτες του Καθεδρικού Ναού και του Επισκοπικού Γραφείου υπέστησαν ζημιές κατά την κατάληψη.Οι επιτιθέμενοι, απειλώντας με σωματική βία, πέταξαν τους πιστούς έξω από το χώρο της εκκλησίας και πήραν μερικά από τα τηλέφωνά τους. Οι εισβολείς κατέβασαν επίσης αμέσως τις κάμερες κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης. Το λογιστήριο βανδαλίστηκε, απ' όπου κλάπηκαν μετρητά ύψους [2]:
- 60 χιλιάδες δολάρια ΗΠΑ – πολυετής συλλογή για την αγορά της καμπάνας,
- 165 χιλιάδες χρίβνες – τρέχοντα κεφάλαια για πληρωμές υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και πληρωμή υλικής βοήθειας σε κληρικούς και προσωπικό,
- 80 χιλιάδες χρίβνες – κεφάλαια για την αποκατάσταση της αγιογραφίας στον Καθεδρικό Ναό.
Επίσης εκλάπησαν: όλα τα έγγραφα του Επισκοπικού Γραφείου, εξοπλισμός ηλεκτρονικών υπολογιστών και σκληροί δίσκοι με όλη τη βάση πληροφοριών της επισκοπής, εικόνες, άμφια επισκόπων και κληρικών, ακριβά εκκλησιαστικά σκεύη, εξοπλισμός των εργαστηρίων κεριών και ραπτικής μαζί με προϊόντα, προϊόντα του εργαστηρίου εικονογραφίας, όλα τα εμπορεύματα του καταστήματος εκκλησιαστικών ειδών και πολλά άλλα.
2.2. Το πρωί της 17ης Οκτωβρίου 2024, ο Μητροπολίτης Τσερκάσι και Κανέβ Θεοδόσιος κάλεσε τους πιστούς της UOC να προσέλθουν στον Καθεδρικό Ναό που τους ανήκε, προκειμένου να συνεχιστούν οι λειτουργίες και να αποκατασταθεί η τάξη. Όταν οι πιστοί προσπάθησαν να εισέλθουν στον Καθεδρικό Ναό, οι εισβολείς με στολές καμουφλάζ και μπαλακλάβες άνοιξαν πυρ εναντίον των πιστών της UOC[3], πιθανώς με όπλα αερίου, και επιτέθηκαν επίσης στους πιστούς και άρχισαν να τους χτυπούν. Ο Μητροπολίτης Θεοδόσιος (Snigirev) του Τσερκάσι και Κανέβ υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, εγκεφαλική διάσειση και χημικά εγκαύματα στα μάτια και το δέρμα του[4]. Σε έναν από τους κληρικούς βγήκαν ταυτόχρονα έξι δόντια και ένας ηλικιωμένος μοναχός υπέστη σοβαρό τραύμα στο κεφάλι και ρήξη τενόντων. Συνολικά, περίπου 40 άτομα υπέστησαν διαφόρων βαθμών σωματικές βλάβες, κατάγματα, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, χημικά εγκαύματα κ.λπ., 12 εκ των οποίων διακομίστηκαν σε νοσοκομείο. Οι βίαιες ενέργειες έλαβαν χώρα παρουσία της αστυνομίας, η οποία απλώς παρακολουθούσε και δεν επενέβη, δεν έλαβε κανένα μέτρο για τη σύλληψη των εγκληματιών που άσκησαν ανοιχτή βία κατά των πιστών της UOC, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων. Επιπλέον, υπό την απειλή σωματικής βίας, τέσσερις οικογένειες κληρικών με 8 μικρά παιδιά, ηλικίας από 3 μηνών έως 9 ετών, εκδιώχθηκαν βίαια από τον κοιτώνα των κληρικών και τώρα δεν έχουν μόνιμη κατοικία.
2.3 Των γεγονότων της κατάσχεσης προηγήθηκαν δηλώσεις του δημάρχου του Τσερκάσι, Anatoliy Bondarenko, ότι ο καθεδρικός ναός «πρέπει να μεταφερθεί στην ΟCU» [5], καθώς και προπαρασκευαστικές ενέργειες, όπως η απόπειρα κατάσχεσης του καθεδρικού ναού τον Σεπτέμβριο του 2024[6] και η παράνομη εγγραφή νέου νομικού προσώπου με την ονομασία ΟCU στη νόμιμη διεύθυνση του καθεδρικού ναού[7].
3. Σχετικά με την αδράνεια της αστυνομίας κατά την κατάληψη του καθεδρικού ναού από τους επιδρομείς
Αστυνομικοί ήταν παρόντες στις 17 Οκτωβρίου 2024 κοντά στον Καθεδρικό Ναό κατά τη διάρκεια των πυροβολισμών κατά πιστών της UOC και του ξυλοδαρμού πιστών από άγνωστα άτομα με καμουφλάζ και μπαλακλάβες. Ωστόσο, όπως σημείωσαν πολυάριθμοι μάρτυρες των γεγονότων, κανένας από τους επιτιθέμενους και τους ένοπλους δεν συνελήφθη από την αστυνομία και οι βίαιες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των ξυλοδαρμών ανθρώπων, δεν διακόπηκαν από αστυνομικούς.
Στη συνέχεια, η αστυνομία ανέφερε σε ειδησεογραφικά δημοσιεύματα ότι «διερευνά περιστατικά χουλιγκανισμού» [8], τα οποία συνέβησαν κατά τη διάρκεια συγκρούσεων «μεταξύ πιστών».
Έτσι, η αστυνομία αγνόησε το νομικό γεγονός ότι υπήρξε βίαιη κατάσχεση της περιουσίας ενός νομικού προσώπου – της «Επισκοπής Τσερκάσι της UOC» – και παρουσίασε τα γεγονότα της βίαιης κατάσχεσης στα μέσα ενημέρωσης με απολύτως διαστρεβλωμένο τρόπο – ως διαθρησκευτική αντιπαράθεση «μεταξύ πιστών».
4. Σχετικά με τις ποινικές υποθέσεις που άνοιξαν κατά του Μητροπολίτη Τσερκάσσης και Κανέβου Θεοδοσίου (Snigirev) και το έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον ΟΗΕ
Η κατάληψη του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Μιχαήλ και του κτιρίου του Επισκοπικού Γραφείου, τα οποία ανήκουν στην επισκοπή Τσερκάσι της UOC με δικαίωμα κυριότητας, θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο των περιστάσεων της έναρξης διαφόρων ποινικών διαδικασιών κατά του Μητροπολίτη Θεοδοσίου (Snigirev) για τις ρητορικές δηλώσεις του σχετικά με τη μη τήρηση των κανόνων στις δράσεις μιας άλλης «εκκλησίας» – της «Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας». Παρά το γεγονός ότι η θεολογική κριτική και οι κανονικές διαφωνίες δεν μπορούν να αποτελέσουν βάση για ποινικές ευθύνες και προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο και την ουκρανική νομοθεσία ως ελευθερία του λόγου και της έκφρασης των πεποιθήσεων – ο Μητροπολίτης Θεοδόσιος (Snigirev) του Τσερκάσι και του Kanev κατηγορήθηκε με διάφορες ποινικές κατηγορίες βάσει του άρθρου 161 του Ποινικού Κώδικα της Ουκρανίας. Παρουσιάστηκε έκθεση γλωσσολόγου για την υποστήριξη των καταγγελιών. Παρά τον προφανή παραλογισμό τέτοιων κατηγοριών – μέχρι τώρα ο Μητροπολίτης Θεοδόσιος (Snigirev) τελεί υπό κράτηση (πρόσφατα ο κατ' οίκον περιορισμός όλο το εικοσιτετράωρο αντικαταστάθηκε από νυχτερινή κράτηση). Παρά τις ποινικές κατηγορίες, ο Μητροπολίτης Θεοδόσιος (Snigirev) συνεχίζει το έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον ΟΗΕ, καταθέτοντας τακτικά κατά τη διάρκεια των συνόδων του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Έτσι, το άνοιγμα ποινικών υποθέσεων για δηλώσεις (ελευθερία του λόγου), καθώς και η βίαιη κατάληψη του Καθεδρικού Ναού και του Επισκοπικού Γραφείου μπορεί να υποδηλώνουν, μεταξύ άλλων, προσπάθειες να σταματήσουν οι δραστηριότητες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον ΟΗΕ από άτομα που ενδιαφέρονται για τη συνέχιση της βίας και της επιθετικότητας κατά των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Με βάση τα παραπάνω, η Επισκοπή Τσερκάσι και Κανέβ της UOC και η ομάδα πρωτοβουλίας των πιστών:
1. Αποστέλλει δηλώσεις στο σύστημα επιβολής του νόμου της Ουκρανίας και απαιτεί την άμεση σύλληψη των υπευθύνων για τη χρήση βίας κατά των πιστών της UOC, την κλοπή και την καταστροφή περιουσίας, τη χρήση όπλων κατά τη διάρκεια των γεγονότων της κατάληψης του Καθεδρικού Ναού, καθώς και την άμεση επιστροφή του Καθεδρικού Ναού, του Επισκοπικού Γραφείου και άλλων κτιρίων στον νόμιμο ιδιοκτήτη – την Επισκοπή Τσερκάσι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
2. Υποβάλλει καταγγελίες για παραβάσεις στο σύστημα του διεθνούς μηχανισμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Ειδικοί εισηγητές με εντολή του ΟΗΕ, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, UNHRC.
3. Αποστέλλει έκθεση σχετικά με τις παραβιάσεις του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας, των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και του δικαιώματος στην ασφάλεια του προσώπου στις εξουσιοδοτημένες δομές του ΟΑΣΕ και των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
4. Προετοιμάζει αγωγή σε διεθνείς βαθμούς για την αποζημίωση περιουσιακών ζημιών λόγω της έλλειψης πραγματικής προστασίας των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στη σύγχρονη Ουκρανία.
5. Δημοσιοποιεί τα γεγονότα της κατάσχεσης του Καθεδρικού Ναού στους δημοσιογραφικούς συλλόγους της ΕΕ, των ΗΠΑ και άλλων χωρών και καλεί τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης να διαδώσουν αληθείς πληροφορίες για την υπόθεση, προκειμένου να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη και να προστατευθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
6. Απευθύνει έκκληση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις επιτροπές της ΕΕ, τις αμερικανικές δομές προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας και των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας – προκειμένου να βρεθούν πρόσθετοι μηχανισμοί για την προστασία των δικαιωμάτων των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας σε διεθνές επίπεδο.
7. Ενημερώνει τα ξένα θρησκευτικά δόγματα, τις ενώσεις και τους συλλόγους τους, καθώς και τις δομές ανθρωπίνων δικαιωμάτων που λειτουργούν υπό την αιγίδα διεθνών οργανισμών σχετικά με την αρπαγή του Καθεδρικού Ναού από επιδρομείς.
8. Ξεκινά ιδιωτικές συνομιλίες μεταξύ ξένων δικηγόρων και εκπροσώπων εκκλησιών και πολιτικών της ΕΕ και των ΗΠΑ για να τους ενημερώσει σχετικά με την υπόθεση της επιδρομής στον Καθεδρικό Ναό και να βρει τρόπους να βοηθήσει την Ουκρανία να αποκαταστήσει την ικανότητα των κρατικών αρχών της Ουκρανίας να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο έδαφός της.
+ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
Μητροπολίτης του Τσερκάσι και Κανέβ,
κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί
Επισκοπή του Τσερκάσι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας
[2] https://spzh.life/ua/news/82532-zaharbniki-soboru-v-cherkasakh-pislja-shturmu-pohrabuvali-khram
[3] https://spzh.life/ua/news/82529-rejderi-u-cherkasakh-vidkrili-striljaninu-po-virjanakh-upts
[5] https://spzh.life/ru/news/82192-mer-cherkass-anonsiroval-perekhod-kafedralnoho-sobora-upts-v-ptsu