Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Θεολόγου- συγγραφέως Ι. Μ.
Κυθήρων και Αντικυθήρων
Εν Κυθήροις τη 13η Ιουλίου 2025
Την σημερινή Κυριακή, αγαπητοί μου αδελφοί, η αγία μας Εκκλησία καθιέρωσε να εορτάζουμε την μνήμη των αγίων και θεοφόρων Πατέρων, που συγκρότησαν την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, το 451 μ.Χ., στην Χαλκηδόνα και καταδίκασαν μια φοβερή αίρεση, η οποία την εποχή εκείνη συγκλόνισε και ταλαιπώρησε την Εκκλησία για περισσότερο από 100 χρόνια, την αίρεση του Μονοφυσιτισμού.
Η αποστολική περικοπή είναι μια περικοπή από την προς Τίτον επιστολή του αποστόλου Παύλου. Στην επιστολή αυτή ο απόστολος μεταξύ άλλων αναφέρεται και στους αιρετικούς και ειδικότερα στη στάση που οφείλει το πνευματικό του τέκνο, ο Τίτος, να τηρήσει απέναντι σ’ αυτούς ως ποιμένας και απόστολος της Εκκλησίας της Κρήτης.Γράφει: «αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι εξέστραπται ο τοιούτος και αμαρτάνει, ων αυτοκατάκριτος». Δηλαδή τον άνθρωπο που πιστεύει πλανεμένα ύστερα από πρώτη και δεύτερη νουθεσία παράτησέ τον. Γνώριζε ότι ένας τέτοιος άνθρωπος έχει διαστραφεί τελείως και αμαρτάνει και για την αμαρτία του αυτή ελέγχεται και κατακρίνεται από τη συνείδησή του.
Αλλά ποιός είναι ο αιρετικός άνθρωπος, για τον οποίον ομιλεί εδώ ο απόστολος; Είναι κάθε άνθρωπος, που από εγωϊσμό και υπερηφάνεια θέτει τη γνώμη του και τις κρίσεις του πάνω από την αλήθεια του Ευαγγελίου και πάνω από τα δόγματα της Εκκλησίας. Είναι εκείνος που εσκεμμένα διαστρέφει τον λόγο της Αληθείας και επιμένει στην πλάνη του με σκοπό να δημιουργήσει δικούς του οπαδούς και να διασπάσει την ενότητα της Εκκλησίας. Έχουμε πάμπολλες περιπτώσεις ανθρώπων, που μπορεί τυπικά να εμφανίζονται ως μέλη της Εκκλησίας, αλλά κατ’ ουσίαν δεν δέχονται τις αλήθειες του Ευαγγελίου και διακηρύσσουν ξεκάθαρα, ότι δεν πιστεύουν στη θεότητα του Χριστού. Έχουμε επίσης πάμπολλες περιπτώσεις ανθρώπων, που ενώ τυπικά εμφανίζονται ως μέλη της Εκκλησίας, εν τούτοις συνειδητά επιλέγουν είτε τον πολιτικό γάμο, είτε την ελεύθερη συμβίωση, καταφρονώντας έτσι θεληματικά το μυστήριο του γάμου, που θέσπισε η Εκκλησία. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις των αλλοτριωμένων κατά την πίστη ανθρώπων, δεν ωφελεί σε τίποτε η συνεχής προσπάθεια να τους μεταπείσουμε. Η αρρώστια της διαστροφής από την οποία πάσχουν, δεν επιδέχεται θεραπεία. Αφού μετά από μια και δεύτερη νουθεσία εξαντλήσουμε το οφειλόμενο χρέος μας, στη συνέχεια πρέπει να απομακρυνθούμε, μη τυχόν και το μικρόβιο της πλάνης βλάψει και μας ανεπανόρθωτα. Επί πλέον η διοικούσα Εκκλησία οφείλει, όλους αυτούς τους δήθεν Χριστιανούς, να τους αποκόψει από το σώμα της, εφαρμόζοντας τους Ιερούς Κανόνες και ακολουθώντας την μακραίωνη παράδοσή της. Και τούτο διότι η Εκκλησία δεν επιζητεί να προσελκύσει οπαδούς χάριν ευγενείας, αλλά να έχει συνειδητά αγωνιζόμενους πιστούς.
Επίσης εδώ πρέπει να τονίσουμε, ότι η αντιμετώπιση της πλάνης και της αιρέσεως δεν σταματάει στην προσπάθεια του ποιμένος να βοηθήσει πνευματικά τον πλανηθέντα, με σκοπό να τον επαναφέρει στην αλήθεια της Ορθοδοξίας. Έχει πολύ ευρύτερες διαστάσεις. Η Εκκλησία οφείλει και έχει χρέος να αντιμετωπίσει την αίρεση όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και σε παγκόσμιο. Οφείλει μ’ άλλα λόγια να αντιμετωπίσει την αίρεση ως οργανωμένο σύστημα πλάνης, που δρά διαβρωτικά και καταστροφικά μέσα στο σώμα της και απειλεί όχι μόνο τη σωτηρία των μελών της, αλλά και την ενότητά της. Οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας διέκριναν, με τον θείο φωτισμό που είχαν μέσα τους, πόσο μεγάλος και θανάσιμος είναι ο κίνδυνος από τη δράση των αιρετικών. Γι’ αυτό θεώρησαν χρέος τους να αγωνιστούν με όλες τους τις δυνάμεις για την αντιμετώπισή των, υπομένοντας θλίψεις και ποικίλους διωγμούς, προκειμένου να προστατεύσουν τα υπόλοιπα μέλη της Εκκλησίας από την ολέθρια διδασκαλία τους. Ορισμένοι μάλιστα εξ’ αυτών θυσίασαν ακόμη και τη ζωή τους.
Διέκριναν ακόμη ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος καταπολεμήσεως της αιρέσεως και της καταστροφικής της δράσεως είναι η συγκρότηση αγίων Συνόδων, Οικουμενικών και Τοπικών. Στις Συνόδους αυτές οι άγιοι Πατέρες οριοθετούσαν την αλήθεια της ορθοδόξου πίστεως και στηλίτευαν την πλάνη και την κακοδοξία, θεσπίζοντας όρους και διατυπώνοντας τα δόγματα της πίστεως. Επίσης καλούσαν τους αιρετικούς να αποβάλουν τις πλάνες των και να επιστρέψουν στην Ορθοδοξία. Σε περίπτωση δε επιμονής των στην αίρεση, τους απέκοπταν από το σώμα της Εκκλησίας και τους αναθεμάτιζαν. Αυτό ακριβώς ήταν το έργο και των αγίων πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, τους οποίους εορτάζουμε σήμερα. Επειδή δε το έργο και η προσφορά τους έχει αιώνιο κύρος και ανεκτίμητη αξία, γι’ αυτό και η Εκκλησία χρεωστικώς τους τιμά και τους προβάλλει ως παραδείγματα προς μίμηση σε όλες τις γενεές.
Οι αιρετικοί πάντοτε υπήρξαν μέγιστος κίνδυνος στη ζωή της Εκκλησίας. Σήμερα που υποτίθεται ότι ζούμε σε μια εποχή, που ο πολιτισμός έχει προοδεύσει, αμέτρητες είναι οι αιρέσεις, οι σέκτες και οι παραθρησκευτικές ομάδες, που μαστίζουν τα έθνη, τις κοινωνίες και τις οικογένειες. Οι οπαδοί τους σε κάθε γωνιά της γης, αλλά και στην πατρίδα μας, εργάζονται ακούραστα για να διαδώσουν τις πλάνες τους. Ιδρύουν Εταιρείες, Σωματεία και Σχολεία,, δημιουργούν ιστοσελίδες, διοργανώνουν Συνέδρια, ανοίγουν ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς και κέντρα νεότητος, γυρίζουν τις γειτονιές και τα σπίτια και μοιράζουν φυλλάδια και βιβλία δωρεάν, φορώντας το προσωπείο της αγάπης και της ειρήνης, με σκοπό να προσελκύσουν στην πλάνη τα θύματά τους. Μεθοδεύουν κατά της Εκκλησίας διάφορες συκοφαντίες και με κάθε τρόπο προσπαθούν να περάσουν την ιδεολογία τους στον ορθόδοξο λαό μας. Ιδίως οι ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά, οι Πεντηκοστιανοί, οι Ινδουϊστές και πάσης αποχρώσεως ψευδοδιδάσκαλοι έχουν εισβάλει στην πατρίδα μας και πολλοί είναι εκεινοι που πλανήθηκαν από αυτούς. Αλλοίμονο σ’ εκείνον που θα μπλέξει στα θανάσιμα δίχτυα της αιρέσεως. Θα χάσει την ελευθερία του και την ψυχή του. Αυτοί που συνήθως παρασύρονται είναι χριστιανοί, που έχουν άγνοια της αγίας Γραφής και των αληθειών της ορθοδόξου πίστεώς μας. Είναι άνθρωποι που δεν εκκλησιάζονται τακτικά και δεν μετέχουν στη ζωή και στα μυστήρια της Εκκλησίας.
Όμως από όλες τις αιρέσεις που κυκλοφορούν στην πατρίδα μας η φοβερότερη και η πιο επικίνδυνη που εμφανίστηκε στη ιστορική πορεία της Εκκλησίας εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια είναι η παναίρεση του Οικουμενισμού. Και τούτο διότι εμφανίζεται ύπουλα, με το προσωπείο της αγάπης και έχει παραπλανήσει πολλούς, ακόμη και Επισκόπους και Πατριάρχες. Πρωτοπόρος αυτής της αιρέσεως σήμερα εμφανίζεται δυστυχώς ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε τα στοιχεία αυτής της αιρέσεως, ωστόσο έχουμε καθήκον και χρέος να τα μελετήσουμε από ορθόδοξα βιβλία που έχουν εκδοθεί. Ενδεικτικά σας παραπέμπω στο βιβλίο του αείμνηστου αρχ. π. Χαράλαμπου Βασιλόπουλου με τίτλο «Ο Οικουμενισμός χωρίς μάσκα». Από αυτήν την φοβερή αίρεση ας αγωνιστούμε κυρίως να προφυλαχθούμε, αδελφοί μου, πράγμα που εύχομαι να γίνει σε όλους μας με τις πρεσβείες της Κυρίας Θεοτόκου, των αγίων Πατέρων που εορτάζουμε σήμερα και όλων των αγίων. Αμήν.