ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, πρώτη τοῦ ἔτους, ἑορτάζουμε καὶ τὴ μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν καὶ οἰκουμενικοῦ διδασκάλου τῆς Ἐκκλησίας μας Βασιλείου τοῦ Μεγάλου. Δὲν θὰ μιλήσουμε διεξοδικῶς γι᾽ αὐτόν. Θέλω μόνο νὰ συγκεντρώσω τὴν προσοχή σας κυρίως σὲ δύο σημεῖα τοῦ βίου του.
* * *
Ποιά ἦταν ἡ πατρίδα τοῦ Μεγάλου
Βασιλείου, ὁ ὁποῖος τιμᾶται παντοῦ στὴν Ὀρθοδοξία; Εἶνε ἡ χώρα ἐκείνη
ποὺ γέννησε τοὺς περισσοτέρους καὶ μεγαλυτέρους μάρτυρες καὶ
ὁμολογητὰς τῆς πίστεως, ἡ γῆ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Δὲν μεροληπτοῦμε· ἡ
ἱστορία βεβαιώνει, ὅτι Μικρὰ Ἀσία καὶ Πόντος ὑπῆρξαν τὰ εὐγενέστερα
μέρη τοῦ χριστιανισμοῦ. Γεννήθηκε στὴν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας τὸ 330
μ.Χ.. Ἐὰν πᾶμε στὰ μέρη αὐτά, ὅπου νὰ σκαλίσουμε τὰ χώματα, θὰ βροῦμε
ὀστᾶ ἁγίων, ἡρώων καὶ μαρτύρων. Ἐκεῖ τάφοι, ἐκεῖ ἱερὰ λείψανα, ἐκεῖ
μοναστήρια, ἐκεῖ ἀσκηταί, ἐκεῖ πατέρες καὶ διδάσκαλοι, ἐκεῖ οἱ Βασίλειοι
καὶ οἱ Γρηγόριοι, ἐκεῖ τὸ ἄνθος καὶ ἡ εὐωδία τῆς πίστεως· ἕνας
παράδεισος τοῦ Θεοῦ.
Ὁ παράδεισος αὐτὸς κράτησε πολλὰ χρόνια, ἕως ὅτου ἦρθε ἡ ἀποφράδα ἐκείνη ἡμέρα τοῦ 1922 καὶ ὅλος ἐκεῖνος ὁ χριστιανισμὸς ξερριζώθηκε. Τώρα ἐκεῖ ποὺ λειτουργοῦσε ὁ Μέγας Βασίλειος ἀκούγονται χοτζάδες· τὶς ἐκκλησιὲς καὶ τὰ μοναστήρια τῆς Καππαδοκίας, τῆς εὐλογημένης χώρας, τὶς κατέλαβαν οἱ μουσουλμᾶνοι καὶ τὶς ἔκαναν τζαμιά, ἀποθῆκες καὶ κινηματογράφους. Ὤ συμφορά, ποὺ ὅποιος δὲν τὴν αἰσθάνεται δὲν εἶνε Ἕλληνας, δὲν εἶνε Χριστιανός!
Εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ μᾶς τιμωρεῖ ὁ Θεός. Γι᾽ αὐτὸ μᾶς ξερρίζωσαν ἀπὸ τὴ Μικρὰ Ἀσία, ἀπὸ τὰ ἅγια μέρη ὅπου ἔζησαν καὶ ἔδρασαν οἱ πρόγονοί μας. Τώρα ἐμεῖς εἴμαστε ἀνάξιοι γι᾽ αὐτά. Ἀλλὰ σημειώσατέ το, τὰ παιδιὰ καὶ τὰ ἐγγόνια σας —τὸ πιστεύω ἀκραδάντως— θὰ ᾿ρθῇ ἅγια μέρα ποὺ θὰ πᾶνε στὴν Καππαδοκία, στὴν Καισαρεία, στὸ Ἰκόνιο, στὴν Ἄγκυρα, ἐκεῖ ὅπου μᾶς περιμένει νέφος μαρτύρων!
Ὁ παράδεισος αὐτὸς κράτησε πολλὰ χρόνια, ἕως ὅτου ἦρθε ἡ ἀποφράδα ἐκείνη ἡμέρα τοῦ 1922 καὶ ὅλος ἐκεῖνος ὁ χριστιανισμὸς ξερριζώθηκε. Τώρα ἐκεῖ ποὺ λειτουργοῦσε ὁ Μέγας Βασίλειος ἀκούγονται χοτζάδες· τὶς ἐκκλησιὲς καὶ τὰ μοναστήρια τῆς Καππαδοκίας, τῆς εὐλογημένης χώρας, τὶς κατέλαβαν οἱ μουσουλμᾶνοι καὶ τὶς ἔκαναν τζαμιά, ἀποθῆκες καὶ κινηματογράφους. Ὤ συμφορά, ποὺ ὅποιος δὲν τὴν αἰσθάνεται δὲν εἶνε Ἕλληνας, δὲν εἶνε Χριστιανός!
Εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ μᾶς τιμωρεῖ ὁ Θεός. Γι᾽ αὐτὸ μᾶς ξερρίζωσαν ἀπὸ τὴ Μικρὰ Ἀσία, ἀπὸ τὰ ἅγια μέρη ὅπου ἔζησαν καὶ ἔδρασαν οἱ πρόγονοί μας. Τώρα ἐμεῖς εἴμαστε ἀνάξιοι γι᾽ αὐτά. Ἀλλὰ σημειώσατέ το, τὰ παιδιὰ καὶ τὰ ἐγγόνια σας —τὸ πιστεύω ἀκραδάντως— θὰ ᾿ρθῇ ἅγια μέρα ποὺ θὰ πᾶνε στὴν Καππαδοκία, στὴν Καισαρεία, στὸ Ἰκόνιο, στὴν Ἄγκυρα, ἐκεῖ ὅπου μᾶς περιμένει νέφος μαρτύρων!