ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Ματθ.17, 14-23]
ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Ρωμ. 6,18-23]
«Ἐλευθερωθέντες δὲ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθητε τῇ δικαιοσύνῃ(:Κι έτσι, αφού ελευθερωθήκατε από την αμαρτία, γίνατε δούλοι στην αρετή )»[Ρωμ.6,18]. Εδώ δείχνει δύο δωρεές του Θεού, και την απελευθέρωση από την αμαρτία, και την υποδούλωση στην αρετή, πράγμα που είναι καλύτερο από κάθε ελευθερία. Γιατί ο Θεός έκανε το ίδιο, όπως θα έκανε κάποιος αν, παραλαμβάνοντας ένα ορφανό παιδί που μεταφέρθηκε από τους βαρβάρους στην χώρα τους, δεν το ελευθέρωνε μόνο από την αιχμαλωσία, αλλά και γινόταν γι΄αυτό πατέρας προνοητικός και το ανέβαζε στην πιο μεγάλη τιμή. Αυτό ακριβώς έγινε και σε μας. Γιατί όχι μόνον μας ελευθέρωσε από τα παλαιά κακά, αλλά και σε αγγελική ζωή μας οδήγησε, και άνοιξε για μας δρόμο άριστης διαγωγής, αφού μας παρέδωσε στην ασφάλεια της αρετής, θανάτωσε τα παλαιά κακά, νέκρωσε τον παλαιό μας άνθρωπο και μας οδήγησε στην αιώνια ζωή[…].
ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ [:Ματθ. 4, 18-22]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Περιπατῶν δὲ παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας εἶδε δύο ἀδελφούς, Σίμωνα τὸν λεγόμενον Πέτρον καὶ Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν· ἦσαν γὰρ ἁλιεῖς. καὶ λέγει αὐτοῖς· δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων. οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ (:Ἐνῶ λοιπὸν περπατοῦσε κοντὰ στὴ θάλασσα τῆς Γαλιλαίας, εἶδε δυὸ ἀδελφούς· τὸν Σίμωνα, τὸν ὁποῖο κατόπιν ὀνόμασε Πέτρο, καὶ τὸν Ἀνδρέα τὸν ἀδελφό του, οἱ ὁποῖοι ἔριχναν δίχτυα στὴ θάλασσα, διότι ἦταν ψαρᾶδες. Καὶ τοὺς λέει: ''Ἀκολουθῆστε με καὶ θὰ σᾶς κάνω ἱκανοὺς νὰ ἁλιεύετε ἀντὶ γιὰ ψάρια ἀνθρώπους· αὐτοὺς θὰ τοὺς ἑλκύετε στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν μὲ τὰ πνευματικὰ δίχτυα τοῦ κηρύγματος''. Καὶ αὐτοὶ ἀμέσως ἄφησαν τὰ δίχτυα τους καὶ Τὸν ἀκολούθησαν)» [Ματθ.4,18-20].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ [:Β΄ Τιμ. 4,5-8]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον(: εσύ όμως πρόσεχε άγρυπνα όλα όσα σου παρουσιάζει το ποιμαντικό σου έργο. Κοπίασε)»[Β΄Τιμ.4,5].Βλέπεις ότι γι' αυτό τα προλέγει αυτά; Γιατί και ο Χριστός έλεγε προς το τέλος ότι «ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆται καὶ δώσουσι σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς(:διότι θα εμφανιστούν ψευδομεσσίες και ψευδοπροφήτες και θα δείξουν σημάδια μεγάλα και έργα καταπληκτικά, ώστε να παραπλανήσουν, εάν είναι δυνατόν, ακόμη και αυτούς τους εκλεκτούς)»[Ματθ.24,24]· έτσι και αυτός όταν επρόκειτο να φύγει για την άλλη ζωή έλεγε αυτά· «Σύ δέ νῆφε ἐν πᾶσι (:εσύ όμως πρόσεχε άγρυπνα όλα όσα σου παρουσιάζει το ποιμαντικό σου έργο)»[Β΄Τιμ.4,5]. «Κακοπάθησον (:Κακοπάθησε)»· δηλαδή «κοπίασε, πρόλαβε προτού έλθει εκείνη η καταστροφή, κατάστησε τα πρόβατα σε ασφάλεια ώσπου να έρθουν οι λύκοι, κακοπάθησε παντού».
Η ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ [:Γαλ. 4,4-7]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
[ἀπόδοση στὴν ἁπλὴ ἑλληνική: ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης]
«Ὃτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν ὑἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν (:ὅταν ὅμως συμπληρώθηκε ὁ χρόνος ποὺ εἶχε ὁρίσει ἡ πανσοφία τοῦ Θεοῦ, ἀπέστειλε ὁ Θεὸς στὸν κόσμο τὸν Υἱό Του, ὁ ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος ἀπὸ γυναῖκα καὶ ὑποτάχθηκε στὸν μωσαϊκὸ νόμο, προκειμένου νὰ ἐξαγοράσει ἐκείνους ποὺ ἦταν ὑποδουλωμένοι στὴν κατάρα τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου, γιὰ νὰ λάβουμε τὴν υἱοθεσία ποὺ ὁ Θεὸς μᾶς εἶχε ὑποσχεθεῖ)» [Γαλ. 4,4-5].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ [:Ἐφ. 2, 14-22]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Νυνὶ δὲ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ὑμεῖς οἱ ποτὲ ὄντες μακρὰν ἐγγὺς ἐγενήθητε ἐν τῷ αἵματι τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταργήσας (:Ἀλλὰ κι ἐσεῖς ποὺ ἤσασταν κάποτε εἰδωλολάτρες, μὲ τὴν ἕνωση καὶ κοινωνία σας μὲ τὸν Χριστό, ἀφοῦ ἀκούσατε τὸν λόγο τοῦ κηρύγματος ποὺ εἶναι ἡ ἴδια ἡ ἀλήθεια, δηλαδὴ τὸ χαρμόσυνο κήρυγμα τῆς σωτηρίας σας, κι ἀφοῦ πιστέψατε σὲ αὐτό, σφραγισθήκατε μὲ τὴ σφραγῖδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, σύμφωνα μὲ τίς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Γνωρίζω δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον τὸ εὐαγγελισθὲν ὑπ' ἐμοῦ ὅτι οὐκ ἔστι κατὰ ἄνθρωπον· οὐδὲ γὰρ ἐγὼ παρὰ ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτὸ οὔτε ἐδιδάχθην, ἀλλὰ δι' ἀποκαλύψεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ(:Σας γνωστοποιώ, λοιπόν, αδελφοί, ότι το Ευαγγέλιο που σας κήρυξα δεν αποτελεί ανθρώπινη επινόηση· διότι όχι μόνο οι υπόλοιποι απόστολοι, αλλά κι εγώ δεν το παρέλαβα ούτε το διδάχθηκα από κάποιον άνθρωπο, αλλά το παρέλαβα με αποκάλυψη του Θεού, ο Οποίος απευθείας μου φανέρωσε και μου αποκάλυψε τον Κύριο Ιησού)»[Γαλ.1,11-12].
Θανάτος: «τέλος μέν ών τών άθλων, άρχή δέ τών έπάθλων[5]».(Ισίδωρος Πηλουσιώτης)
Μια γυναίκα, η οποία για δώδεκα συναπτά χρόνια ήταν άρρωστη και αιμορραγούσε, πλησιάζει μυστικά τον Ιησού, απλώνει το χέρι της και αγγίζει την άκρη του εξωτερικού ενδύματός Του, και αμέσως γίνεται καλά. Μια γυναίκα που για δώδεκα ολόκληρα χρόνια ήταν άρρωστη από αιμορραγίες, πλησιάζει κρυφά και μυστικά τον Ιησού, απλώνει το χέρι της και αγγίζει την άκρη του εξωτερικού ενδύματος Του και αμέσως γίνεται καλά. Με το άγγιγμα αυτό συμπεραίνει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, «καὶ ἀνέστη παραχρῆμα».
ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ [:Ἑβρ.9,11-14]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Χριστὸς παραγενόμενος ἀρχιερεὺς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν διὰ τῆς μείζονος καὶ τελειοτέρας σκηνῆς, οὐ χειροποιήτου(:Ὁ Χριστὸς ἦλθε ὡς ἀρχιερέας τῶν μελλοντικῶν ἀγαθῶν, τῶν ἀγαθῶν δηλαδὴ τῆς Καινῆς Διαθήκης. Καὶ εἰσῆλθε στὰ ἐπουράνια Ἅγια τῶν Ἁγίων μέσα ἀπὸ μία ἀνώτερη καὶ τελειότερη σκηνή, ποὺ δὲν κατασκευάστηκε ἀπὸ χέρια ἀνθρώπων. Δηλαδὴ δὲν εἰσῆλθε μέσα ἀπὸ μία ἐπίγεια σκηνή, ὅπως ἦταν ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου, ἀλλὰ δεδομένου ὅτι τὸ σῶμα Του ἦταν ἡ σκηνὴ καὶ κατοικία τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἀσυγκρίτως ἀνώτερη καὶ τελειότερη, εἰσῆλθε μέσα ἀπὸ τὴ σκηνὴ αὐτὴ τοῦ σώματός Του)»[Ἑβρ.9,11].
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Ὃταν δὲ πάλιν εἰσαγάγῃ τὸν πρωτότοκον εἰς τὴν οἰκουμένην, λέγει· καὶ προσκυνησάτωσαν αὐτῷ πάντες ἄγγελοι Θεοῦ. καὶ πρὸς μὲν τοὺς ἀγγέλους λέγει· ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα, καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα· πρὸς δὲ τὸν ὑἱόν· ὁ θρόνος σου, ὁ Θεός, εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος· ῥάβδος εὐθύτητος ἡ ῥάβδος τῆς βασιλείας σου
Κατά Μάρκον, κεφ. ΙΕ΄, εδάφια 42-47 και κεφ. ΙΣΤ΄, εδάφια 1-8
ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ΄ΛΟΥΚΑ[:Λουκά 8,26-39]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΓΕΡΓΕΣΗΝΩΝ
«Καὶ ἐλθόντι αὐτῷ εἰς τὸ πέραν εἰς τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν ὑπήντησαν αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν, ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης. καὶ ἰδοὺ ἔκραξαν λέγοντες· τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς;
ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ [:Τίτ. 3,8-15]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«Μιὰ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΚΑΙ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 15-10-1989] (Β225)
Στέλνοντας, ἀγαπητοί μου, τὴν ἐπιστολή του ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸν Τίτο, Ἐπίσκοπο Κρήτης, ὅπως ἀκούσαμε στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπὴ καὶ ποὺ εἶναι γεμάτη ἀπὸ προτροπὲς ποιμαντικοῦ καὶ ἱεραποστολικοῦ χαρακτῆρος, ἀλλὰ καὶ προσωπικοῦ ἀκόμη χαρακτῆρος, τὴν κατακλείνει τὴν ἐπιστολή του μὲ δύο ἀκόμη λόγια ποιμαντικῶν προτροπῶν, ὅπως καὶ μὲ δύο λόγια ἱεραποστολικῶν προτροπῶν.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ [:Ιω.3,13-17]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟ
[Υπομνηματισμός των εδαφίων Ιω.3,13-21]
«Εἰ τὰ ἐπίγεια εἶπον ὑμῖν καὶ οὐ πιστεύετε, πῶς ἐὰν εἴπω ὑμῖν τὰ ἐπουράνια πιστεύσετε; καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὢν ἐν τῷ οὐρανῷ (:Εάν σας είπα διδασκαλίες και αλήθειες θείες, οι οποίες όμως σχετίζονται με όσα συμβαίνουν πάνω στη γη και οι πιστοί αποκτούν εμπειρία γι' αυτά στην επίγεια ζωή τους και είναι επομένως εύκολο να τις εννοήσετε και όμως δεν τις πιστεύετε, πώς, εάν σας πω υψηλές αλήθειες, που αναφέρονται στον επουράνιο κόσμο, θα τις παραδεχτείτε και θα τις πιστέψετε; Κι όμως, μόνο από Εμένα θα μάθετε τα επουράνια αυτά μυστήρια· διότι κανείς δεν ανέβηκε στον ουρανό, για να μάθει εκεί και να διδάξει σε σας αυτές τις αλήθειες, παρά μόνο Αυτός που κατέβηκε από τον ουρανό και έγινε με την ενανθρώπησή Του υιός του ανθρώπου και ο Οποίος εξακολουθεί, όσο χρόνο ζει στη γη, να είναι και στον ουρανό ως Θεός πανταχού παρών)»[Ιω.3,12-13· ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτου Τρεμπέλα].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ[:Γαλ. 6,11-18]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Ἴδετε πηλίκοις ὑμῖν γράμμασιν ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί (:Δεῖτε μὲ πόσο μεγάλα γράμματα σᾶς ἔγραψα μὲ τὸ ἴδιο μου τὸ χέρι)» [Γαλ. 6,11].
Σκέψου πόση ὀδύνη κατέχει τὴ μακάρια ἐκείνη ψυχή· διότι, ὅπως ἀκριβῶς ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι περιπίπτουν σὲ πένθος καὶ ἀφοῦ ἀπώλεσαν κάποιον ἀπὸ τοὺς οἰκείους τους ἢ ὑπομένοντας κάτι ἀπὸ τὰ ἀπροσδόκητα, οὔτε τὴ νύκτα ἡσυχάζουν, οὔτε τὴν ἡμέρα, ἐπειδὴ πολιορκεῖ τὴν ψυχή τους τὸ πένθος· ἔτσι καὶ ὁ μακάριος Παῦλος, ἀφοῦ εἶπε λίγο γιὰ τὰ ἤθη, πάλι ἐπανέρχεται στὰ προηγούμενα, τὰ ὁποῖα περισσότερο τάρασσαν τὴν ψυχή του, λέγοντας τὰ ἑξῆς λόγια: «Κοιτᾶξτε μὲ πόσο μεγάλα γράμματα σᾶς ἔγραψα».