Συνέδεσε το όνομά του με το Άγιο Όρος. Έζησε τον απόλυτο μοναχισμό με διαρκή προσφορά. Ο Όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης ανέδειξε με απίστευτο δυναμισμό και σοφία το Περιβόλι της Παναγιάς, αφήνοντας τα δικά του ίχνη στον Άθω κατά τον 10ο αιώνα.

Ο Αθανάσιος ο ονομαζόμενος και Αθωνίτης, από την προσφορά του στο Όρος, γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το 927, αν και η ακριβής χρονολογία δεν έχει γίνει γνωστή, από γονείς πλούσιους. Ο πατέρας καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και η μητέρα από την Κολχίδα του Πόντου. Πριν ακόμη γεννηθεί, ο πατέρας του πέθανε, ενώ μετά τη γέννησή του πέθανε και η μητέρα του. Βαπτίστηκε και έλαβε το όνομα Αβραάμιος, ενώ την επιμέλειά του ανέλαβε μια μοναχή συγγενής του. Η μοναχή ήταν αυτή που σημάδεψε τη ζωή του, δίνοντάς του τα εφόδια εκείνα τα οποία αργότερα τον οδήγησαν στον μοναχισμό. Ως παιδί ξεχώριζε για τη θέλησή του για μόρφωση, αλλά και για την αφιέρωσή του στον Θεό. Όταν, δε, πέθανε η μοναχή που τον φρόντιζε, βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, επί αυτοκράτορος Ρωμανού Α' Λεκαπηνού (920-944).

Σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Αβραάμιος έγινε κάτοχος και δάσκαλος «πάσης φιλοσοφίας και ρητορικής», με τη φήμη του να φτάνει μέχρι και τα βασιλικά ανάκτορα.