ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ(:Πράξ. 2,1-11)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Καὶ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό (:τὸ πρωὶ τῆς ἡμέρας τῆς Πεντηκοστῆς -καθὼς ὁλοκληρωνόταν ἡ ἡμέρα αὐτὴ ἡ ὁποία ἄρχισε ἀπὸ τὸ ἀπόγευμα τῆς παραμονῆς της- ὅλοι οἱ πιστοὶ μὲ μιὰ καρδιὰ ἦταν συναγμένοι στὸ ἴδιο μέρος)» [Πράξεις 2,1].
YΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Οὔσης οὖν ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων, καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ συνηγμένοι διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς· εἰρήνη ὑμῖν. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ. ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον. εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον·
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ [:Πράξ. 5,12-20]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Διὰ δὲ τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο σημεῖα καὶ τέρατα ἐν τῷ λαῷ πολλά· καὶ ἦσαν ὁμοθυμαδὸν ἅπαντες ἐν τῇ στοᾷ Σολομῶντος· τῶν δὲ λοιπῶν οὐδεὶς ἐτόλμα κολλᾶσθαι αὐτοῖς, ἀλλ᾿ ἐμεγάλυνεν αὐτοὺς ὁ λαός(:στὸ μεταξὺ μὲ τὰ χέρια τῶν ἀποστόλων γίνονταν συνεχῶς πολλὰ ἐκπληκτικὰ καὶ ἐξαιρετικὰ θαύματα, ποὺ ἐπιβεβαίωναν ὅτι ἡ διδασκαλία τους ἦταν ἀληθινὴ καὶ προκαλοῦσαν κατάπληξη στὸν λαό. Καὶ ὅλοι οἱ πιστοὶ μαζὶ μὲ μιὰ καρδιὰ μαζεύονταν στὴ στοὰ τοῦ Σολομῶντος. Καὶ ἀπὸ τοὺς ὑπόλοιπους ποὺ δὲν εἶχαν πιστέψει, κανεὶς δὲν τολμοῦσε ν᾿ ἀνακατευτεῖ μὲ αὐτούς, νὰ ἀστειευτεῖ μαζί τους καὶ νὰ τοὺς συμπεριφερθεῖ σὰν συνηθισμένους ἀνθρώπους τοῦ δρόμου˙ ἀλλὰ ὁ πολὺς λαός τοὺς τιμοῦσε καὶ τοὺς ἐγκωμίαζε)»[Πράξ. 5,12-13].
Ὁ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ὁ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ΚΑΠΕΡΝΑΟΥΜ
«Καὶ ἐμβὰς εἰς τὸ πλοῖον διεπέρασε, καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Καὶ ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ παραλυτικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον. Καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν, εἶπε τῷ παραλυτικῷ· ''Θάρσει, τέκνον, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι''(: Καὶ ἀφοῦ μπῆκε σὲ ἕνα πλοῖο, πέρασε στὴν ἀπέναντι ὄχθη τῆς λίμνης, καὶ ἦλθε στὴ δικὴ Του πόλη, τὴν Καπερναούμ. Τότε Τοῦ ἔφεραν ἕναν παράλυτο, ποὺ τὸν εἶχαν βάλει πάνω σ᾿ ἕνα κρεβάτι. Καὶ καθὼς ὁ Ἰησοῦς εἶδε τὴν πίστη ποὺ εἶχε καὶ ὁ παράλυτος κι ἐκεῖνοι ποὺ τὸν μετέφεραν, εἶπε στὸν παράλυτο, ὁ ὁποῖος ἀνησυχοῦσε καὶ φοβόταν μήπως οἱ ἁμαρτίες του γίνουν ἐμπόδιο στὴ θεραπεία του: ''Ἔχε θάρρος, παιδὶ μου˙ ἔχουν συγχωρηθεῖ οἱ ἁμαρτίες σου'')»[Ματθ.9,1-2]
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ[:Ιω. 1,44-52]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΘΑΝΑΗΛ
«Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν· καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι. ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου(:την άλλη μέρα αποφάσισε ο Ιησούς να αναχωρήσει για τη Γαλιλαία. Βρίσκει τότε τον Φίλιππο και του λέει: “Ακολούθησέ με στο ταξίδι που πρόκειται να κάνω”. Ο Φίλιππος μάλιστα καταγόταν από τη Βηθσαϊδά, την πατρίδα του Ανδρέα και του Πέτρου)»[Ιω.1,44-45].
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Καὶ τοῦτο, εἰδότες τὸν καιρόν, ὅτι ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι (:Ἄς κάνουμε λοιπὸν τὰ ἔργα αὐτὰ τῆς ἀγάπης, ἀκούραστοι καὶ χωρὶς ἀναβολή, γνωρίζοντας σὲ ποιόν καιρὸ ζοῦμε. Ζοῦμε σὲ ἐποχὴ ποὺ ἀπαιτεῖ ἐπειγόντως τὴν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς· διότι εἶναι πλέον ὥρα νὰ σηκωθοῦμε ἀπὸ τὸν ὕπνο τῆς ἀμέλειας, ποὺ μᾶς κάνει δυσκολοκίνητους στὸ καλό)» [Ρωμ. 13,11].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΣΤ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Β΄Κορ. 6,1-10]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Συνεργοῦντες παρακαλοῦμεν, μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς. Λέγει γάρ· Καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου καὶ ἐν ἡμέρᾳ σωτηρίας ἐβοήθησά σοι ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος· ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας (:Συνεργαζόμενοι λοιπόν με τον Θεό στο έργο αυτό της συμφιλιώσεως και της καταλλαγής των ανθρώπων, σας παρακαλούμε να δείξετε με τη διαγωγή σας ότι δεν δεχτήκατε μάταια και ανώφελα τη χάρη του Θεού.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ. 19,1-10]
Ὁμιλία ἁγίου Ἰωάννου, ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου,
«Εἰς τὸν Ζακχαῖον τὸν τελώνην»
Ὅσοι ποθοῦν ἔντονα καθετὶ καλό, καθόλου δὲν διαφέρουν ἀπὸ ὅσους αἰσθάνονται δίψα, ἀγαπητοί μου. Ὅσο πιὸ πολὺ δὲν βρίσκουν αὐτὸ ποὺ ἡ ψυχή τους ἐπιζητεῖ, τόσο περισσότερο ἀνάβει ἡ δίψα τους γιὰ αὐτὰ ποὺ ποθοῦν· καὶ τὴ νύχτα ὀνειρεύονται σὰν διψασμένοι τίς πηγὲς τῶν ὅσων ποθοῦν νὰ βροῦν· καὶ ὅταν ξημερώσει, περιερχόμενοι ἀπὸ τόπο σὲ τόπο, μὲ ἀεικίνητα μάτια κοιτάζοντας ἐρευνητικὰ γύρω, ἀναζητοῦν αὐτὰ ποὺ ποθεῖ ἡ καρδιά τους· καὶ εἶναι ὅπως ἀκριβῶς οἱ ὁδοιπόροι ποὺ σὲ ὥρα μεσημεριάτικου καύσωνα διασχίζουν τὴν ἄνυδρη γῆ, πιεσμένοι ἀπὸ τὴ δίψα, καὶ ποὺ ἐξετάζουν γύρω τους νὰ βροῦν πηγὲς νὰ δροσιστοῦν καὶ νὰ ξεδιψάσουν καὶ πολλὲς φορὲς θὰ τοὺς δεῖς νὰ ἀνεβαίνουν αὐτοὶ ἀκόμη καὶ βουνά, γιὰ νὰ φτάσουν ὅπου ὑπάρχει κάποια πηγή· κι ὅταν ἀπὸ μακριὰ τὴ δοῦν, χαίρονται καὶ σπεύδουν νὰ συνεχίσουν καὶ νὰ ὁλοκληρώσουν τὴν πορεία τους πρὸς αὐτήν· ἔπειτα φθάνουν στὴν πηγὴ καὶ σβήνουν μὲ τὸ νερὸ τὴ δίψα τους·
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ [: Α' Τιμ. 4,9-16]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος· εἰς τοῦτο γὰρ καὶ κοπιῶμεν καὶ ὀνειδιζόμεθα, ὅτι ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι, ὅς ἐστι σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ [: Κολ. 3,4-11]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
[Ὑπομνηματισμὸς τῶν ἐδαφίων Κολ. 3,4-15]
«Ὃταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν (:Ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθεῖ ὁ αἴτιος καὶ χορηγὸς τῆς πνευματικῆς αὐτῆς ζωῆς μας)», τότε νὰ ζητεῖτε τὴ δόξα, τότε τὴ ζωή, τότε τὴν ἀπόλαυση. Αὐτὰ εἶναι προπαρασκευαστικὰ γιὰ νὰ ἀπομακρύνει αὐτοὺς ἀπὸ τίς ἀπολαύσεις καὶ τίς ἀνέσεις. Ἔτσι συνηθίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἐνῶ ὁμιλεῖ γιὰ ἄλλα, μεταπηδᾷ σὲ ἄλλα· γιὰ παράδειγμα, ὁμιλῶντας γιὰ ἐκείνους ποὺ τρέχουν ἔγκαιρα στὰ δεῖπνα [Κολ. 2.16-23], μεταπήδησε ἀμέσως στὴν παρατήρηση τῶν μυστηρίων· διότι ἔχει μεγάλη δύναμη ὁ ἔλεγχος, ὅταν γίνει σὲ ἀνύποπτο χρόνο. «Εἶναι κρυμμένη», λέγει, «ἀπὸ ἐσᾶς». «Τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε (:Τότε κι ἐσεῖς μαζὶ μὲ Αὐτὸν θὰ φανερωθεῖτε)». Συνεπῶς τώρα δὲν φαίνεστε. Πρόσεχε μὲ ποιόν τρόπο μετέθεσε αὐτοὺς στὸν οὐρανό. Ὅπως δηλαδὴ προανέφερα, πάντοτε προσπαθεῖ νὰ δείξει ὅτι ἔχουν τὰ ἴδια ποὺ ἔχει καὶ ὁ Χριστὸς καὶ σὲ ὅλες τίς ἐπιστολές του τὸ ἴδιο θέμα ὑπάρχει, νὰ δείξει δηλαδὴ ὅτι σὲ ὅλα εἶναι μέτοχοι μὲ τὸν Χριστό. Γι᾿ αὐτὸ καὶ κεφαλὴ καὶ σῶμα Τὸν ὀνομάζει καὶ τὰ πάντα κάνει γιὰ νὰ παρουσιάσει αὐτὸ τὸ πρᾶγμα.
ΜΝΗΜΗ ΣΥΝΑΞΕΩΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ [: Ιω. 1,29-34]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Τῇ ἐπαύριον βλέπει τὸν ᾽Ιησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει, ῎Ιδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου(:Την άλλη μέρα ο Ιωάννης στεκόταν πάλι στο συνηθισμένο μέρος που κήρυττε, και μαζί του ήταν και δύο από τους μαθητές του.Κι αφού παρατήρησε με ευλάβεια τον Ιησού, που τη στιγμή εκείνη περπατούσε, είπε: Αυτός είναι το Αρνίο που παρέδωσε ο Θεός Πατέρας του να θυσιασθεί για χάρη μας)»[Ιω.1,28-29].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ[:Β΄Τιμ.4,5-8]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον(: εσύ όμως πρόσεχε άγρυπνα όλα όσα σου παρουσιάζει το ποιμαντικό σου έργο. Κοπίασε)»[Β΄Τιμ.4,5].Βλέπεις ότι γι' αυτό τα προλέγει αυτά; Γιατί και ο Χριστός έλεγε προς το τέλος ότι «ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆται καὶ δώσουσι σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς(:διότι θα εμφανιστούν ψευδομεσσίες και ψευδοπροφήτες και θα δείξουν σημάδια μεγάλα και έργα καταπληκτικά, ώστε να παραπλανήσουν, εάν είναι δυνατόν, ακόμη και αυτούς τους εκλεκτούς)»[Ματθ.24,24]·
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ[:Ματθ.3,1-12]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΒΑΠΤΙΣΤΗ
«᾽Εν δὲ ταῖς ἡμέραις ἐκείναις παραγίνεται ᾽Ιωάννης ὁ βαπτιστὴς κηρύσσων ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς ᾽Ιουδαίας καὶ λέγων, Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν (:εκείνες τις ημέρες που ο Ιησούς ζούσε αφανής στη Ναζαρέτ, βγήκε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής στη δημόσια δράση του και κήρυσσε στην έρημο της Ιουδαίας [που εκτείνεται στα βόρεια της Νεκράς Θάλασσας και δυτικά του Ιορδάνη ποταμού],και έλεγε: “Μετανοείτε, αλλάξτε αποφασιστικά σκέψεις και φρονήματα και ζωή, διότι πλησιάζει ο καιρός που ο Μεσσίας θα εγκαθιδρύσει και στη γη τη βασιλεία των ουρανών με τη νέα ουράνια ζωή που θα μας φέρει)»[Ματθ.3,1-2].
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΤΥΦΛΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΙΧΟΥΣ
(από το «Υπόμνημα εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον», ομιλία ΞΣΤ΄)
«Καὶ ἐκπορευομένων αὐτῶν ἀπὸ Ἱεριχὼ ἠκολούθησεν αὐτῷ ὄχλος πολύς. καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὶ καθήμενοι παρὰ τὴν ὁδόν, ἀκούσαντες ὅτι Ἰησοῦς παράγει, ἔκραξαν λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, υἱὸς Δαυΐδ. ὁ δὲ ὄχλος ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα σιωπήσωσιν· οἱ δὲ μεῖζον ἔκραζον λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, υἱὸς Δαυΐδ(: Και ενώ αυτοί έβγαιναν από την Ιεριχώ, Τον ακολούθησε πλήθος λαού πολύ. Και ιδού δύο τυφλοί που κάθονταν κοντά στο δρόμο, όταν άκουσαν ότι ο Ιησούς περνά, άρχισαν να φωνάζουν και να λένε: “Ελέησέ μας, Κύριε, ένδοξε απόγονε του Δαβίδ, που για σένα μίλησαν οι προφήτες”. Το πλήθος όμως του λαού τούς μάλωσε για να σιωπήσουν, για να μην ενοχληθεί ο Ιησούς με τις φωνές τους. Αυτοί όμως πιο πολύ φώναζαν και έλεγαν: “Ελέησέ μας, Κύριε, απόγονε του Δαβίδ”)»[Ματθ.20,29-34].
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
[ Υπομνηματισμός των χωρίων Εφ. 5,5-21, Ομιλίες ΙΗ’-ΙΘ΄]
[Ομιλία ΙΗ΄]:«Τοῦτο γάρ ἐστε γινώσκοντες, ὅτι πᾶς πόρνος ἢ ἀκάθαρτος ἢ πλεονέκτης, ὅς ἐστιν εἰδωλολάτρης, οὐκ ἔχει κληρονομίαν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ καὶ Θεοῦ. Μηδεὶς ὑμᾶς ἀπατάτω κενοῖς λόγοις· διὰ ταῦτα γὰρ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας(:Φυλαχτείτε απ’ όλα αυτά, διότι πρέπει να ξέρετε καλά αυτό, ότι κάθε πόρνος ή ακάθαρτος ή πλεονέκτης, ο οποίος ουσιαστικά είναι ειδωλολάτρης, αφού η λατρεία του χρήματος απορροφά ολόκληρη την καρδιά του, δεν έχει κανένα δικαίωμα κληρονομιάς στην Βασιλεία του Χριστού και Θεού. Αυτή είναι η μόνο αλήθεια. Κι ας μη σας εξαπατά κανείς με λόγια κούφια και ψεύτικα· διότι για τα αμαρτήματα αυτά έρχεται η οργή του Θεού πάνω στους απείθαρχους και ανυπότακτους ανθρώπους)» [Εφ.5, 5-6].
