Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου21 Νοεμβρίου
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου
Ἡ μεγαλυτερη αναγκη ο ΧΡΙΣΤΟΣ
«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία» (Λουκ. 10,41-42)
ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, εἶνε
ἑορτή, ἑορτὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος ἑορτάζει ὄχι
μόνο μιὰ φορὰ τὸ χρόνο ὅπως ἄλλοι ἅγιοι ἀλλὰ πολλὲς φορές. Καὶ οἱ ἑορτές
της ὀνομάζονται θεομητορικὲς ἑορτές. Τέσσερις εἶνε οἱ σπουδαιότερες·
τὰ Γενέθλια (8 Σεπτ.), τὰ Εἰσόδια (21 Νοεμ.), ὁ Εὐαγγελισμός (25
Μαρτ.), καὶ ἡ Κοίμησις (15 Αὐγ.). Σήμερα εἶνε τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου.
Καμμιά ἄλλη γυναίκα ἀπὸ τὰ δισεκατομμύρια τῶν γυναικῶν ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὸν πλανήτη μας δὲν ἔχει τόση τιμὴ ὅση ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τὴν τιμᾷ δεόντως· τὴν ὀνομάζει ἀειπάρθενον. Γιατί ἀειπάρθενον; Διότι εἶνε παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, παρθένος κατὰ τὸν τόκο, παρθένος μετὰ τὸν τόκο· παρθένος σὲ ὅλη τὴ ζωή της.
Σήμερα διαβάζεται ὡς εὐαγγέλιο μία ὡραία περικοπὴ ἀπὸ τὸ κατὰ Λουκᾶν. Τί λέει;
Καμμιά ἄλλη γυναίκα ἀπὸ τὰ δισεκατομμύρια τῶν γυναικῶν ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὸν πλανήτη μας δὲν ἔχει τόση τιμὴ ὅση ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τὴν τιμᾷ δεόντως· τὴν ὀνομάζει ἀειπάρθενον. Γιατί ἀειπάρθενον; Διότι εἶνε παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, παρθένος κατὰ τὸν τόκο, παρθένος μετὰ τὸν τόκο· παρθένος σὲ ὅλη τὴ ζωή της.
Σήμερα διαβάζεται ὡς εὐαγγέλιο μία ὡραία περικοπὴ ἀπὸ τὸ κατὰ Λουκᾶν. Τί λέει;
* * *
Ὁ Χριστὸς εἶχε μία οἰκογένεια
ποὺ τὴν ἀγαποῦσε ἰδιαιτέρως. Ἦταν ἡ οἰκογένεια τοῦ Λαζάρου, τὸν ὁποῖον
ἀνέστησε ἔπειτα ἐκ νεκρῶν. Ἦταν τρία πρόσωπα· ὁ Λάζαρος καὶ οἱ δύο
ἀδελφές του Μάρθα καὶ Μαρία. Μιὰ μέρα λοιπὸν ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τους
– εὐλογημένη ἡ ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἐπισκέπτεται κάθε σπίτι.
Ὅταν μπῆκε στὸ φτωχικό τους ἡ χαρὰ τῶν δύο γυναικῶν ἦταν πολὺ μεγάλη, ἀλλὰ τὴν ἐξεδήλωσαν κατὰ διαφορετικὸ τρόπο. Ἡ Μάρθα πῆγε ἀμέσως στὸ μαγειρεῖο καὶ ἄρχισε νὰ ἑτοιμάζῃ ἐκλεκτὰ φαγητά, νομίζοντας ὅτι ἔτσι θὰ εὐχαριστήσῃ τὸν Κύριο. Ἡ Μαρία πῆρε ἕνα σκαμνί, κάθισε στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἄκουγε συνεχῶς· δὲ χόρταινε ν᾽ ἀκούῃ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ εἶνε γλυκύτερος κι ἀπ᾽ τὸ μέλι. Ἀλλὰ ἡ ὥρα περνοῦσε καὶ τὸ φαγητὸ ἀργοῦσε. Τότε ἡ Μάρθα ἔρχεται στὸ Χριστὸ καὶ τοῦ λέει· ―Κύριε, δὲ μὲ λυπᾶσαι; πές στὴν ἀδελφή μου νὰ ἔρθῃ νὰ μὲ βοηθήσῃ. Καὶ ὁ Χριστὸς τί εἶπε· ―«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς» (Λουκ. 10,41-42). Τί σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Ἔχουν σπουδαία σημασία.
Ὅταν μπῆκε στὸ φτωχικό τους ἡ χαρὰ τῶν δύο γυναικῶν ἦταν πολὺ μεγάλη, ἀλλὰ τὴν ἐξεδήλωσαν κατὰ διαφορετικὸ τρόπο. Ἡ Μάρθα πῆγε ἀμέσως στὸ μαγειρεῖο καὶ ἄρχισε νὰ ἑτοιμάζῃ ἐκλεκτὰ φαγητά, νομίζοντας ὅτι ἔτσι θὰ εὐχαριστήσῃ τὸν Κύριο. Ἡ Μαρία πῆρε ἕνα σκαμνί, κάθισε στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἄκουγε συνεχῶς· δὲ χόρταινε ν᾽ ἀκούῃ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ εἶνε γλυκύτερος κι ἀπ᾽ τὸ μέλι. Ἀλλὰ ἡ ὥρα περνοῦσε καὶ τὸ φαγητὸ ἀργοῦσε. Τότε ἡ Μάρθα ἔρχεται στὸ Χριστὸ καὶ τοῦ λέει· ―Κύριε, δὲ μὲ λυπᾶσαι; πές στὴν ἀδελφή μου νὰ ἔρθῃ νὰ μὲ βοηθήσῃ. Καὶ ὁ Χριστὸς τί εἶπε· ―«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς» (Λουκ. 10,41-42). Τί σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Ἔχουν σπουδαία σημασία.
* * *
Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, ἔχει
ἀνάγκη διάφορα πράγματα. Ἄλλα εἶνε χρήσιμα καὶ ὠφέλιμα, καὶ ἄλλα
ἀναγκαῖα καὶ ἀπαραίτητα. Ἀπὸ τὰ χρήσιμα λόγου χάριν εἶνε ἡ τροφή, τὸ
ποτό, τὸ ἔνδυμα. Μπορεῖ νὰ ζήσῃ κανεὶς χωρὶς αὐτά; Γιὰ ἕνα διάστημα
ναί, ὄχι βεβαίως γιὰ πάντα. Γι᾽ αὐτὸ νὰ εὐχαριστοῦμε τὸ Θεὸ γιὰ τὴν
καθημερινὴ τροφή, «τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον» (Ματθ. 6,11), γιὰ τὸ
φῶς καὶ τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου, γιὰ τὴ βροχή, τὸ σιτάρι, τὸ βαμβάκι
κ.τ.λ..
Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλα πράγματα ποὺ εἶνε ἀναγκαῖα καὶ χωρὶς αὐτὰ δὲν μπορεῖ νὰ ζήσῃ. Ὁ ἀέρας λόγου χάριν. Αὐτὴ τὴν ὥρα ὅλοι ἀναπνέουμε τὸ ζωογόνο ὀξυγόνο. Λίγο, πέντε λεπτὰ νὰ σταματήσῃ ὁ ἀέρας, δὲ μένει οὔτε ἕνας ζωντανός, ὅλοι θὰ πεθάνουμε. Ἢ κάποιος εἶνε σοβαρὰ ἀσθενής, ἔχει καρκίνο. Ποιό εἶνε τὸ ἀναγκαῖο; νὰ τοῦ δώσῃ κανεὶς λεπτά, σπίτια, χωράφια, ἄλλα ὑλικὰ πράγματα; Ὄχι. Ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶνε τὸ φάρμακο, ποὺ δυστυχῶς μέχρι σήμερα δὲν ἔχει ἀνακαλυφθῆ. Καὶ τί χαρὰ θὰ εἶνε ἂν μιὰ μέρα ἀκουστῇ, ὅτι τὸ φάρμακο τοῦ καρκίνου ἀνακαλύφθηκε! Διότι εἶνε κάτι τὸ ἀναγκαῖο. Ὁ ἄλλος ἔχει ἕνα χρέος μεγάλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἐξοφλήσῃ. Ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ βρεθῇ ἕνας ἄνθρωπος ἢ μία τράπεζα ποὺ νὰ ἐξοφλήσῃ τὸ χρέος του. Τὸ ἀναγκαῖο ποὺ χρειάζεται ἕνας φυλακισμένος ποὺ ἔχει καταδικασθῆ εἰς θάνατον ποιό εἶνε, τὰ λεπτά; Ὄχι. Τὸ ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ ὑπογραφῇ διάταγμα χάριτος, ὥστε ν᾽ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴ θανατικὴ ποινή.
Ἔτσι διακρίνονται τὰ ὑλικὰ ἀγαθά· σὲ χρήσιμα ἢ ὠφέλιμα, καὶ σὲ ἀναγκαῖα ἢ ἀπαραίτητα γιὰ τὴν παροῦσα σωματική μας ζωὴ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀλλ᾽ ἐδῶ ὁ Χριστός, ὅταν λέει ὅτι «ἑνός ἐστι χρεία», διδάσκει ὅτι ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο ἀκόμα πιὸ ἀναγκαῖο καὶ πιὸ ἀπαραίτητο, διότι αὐτὸ ἔχει νὰ κάνῃ μὲ τὴν αἰώνιο πλέον ζωή μας. Ποιό εἶνε αὐτό; Εἶνε ὁ λόγος του, ἢ μᾶλλον εἶνε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.
Τὴν ἀλήθεια αὐτὴ δείχνουν διάφοροι χαρακτηρισμοί, ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστὸς γιὰ τὸν ἑαυτό του. Εἶπε, ὅτι αὐτὸς εἶνε «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. 8,12). Καὶ εἶνε ὄντως «ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης», ὅπως θὰ τοῦ ψάλουμε γιὰ τοὺς μάγους τὰ Χριστούγεννα, ποὺ πλησιάζουν· «…οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο σὲ προσκυνεῖν τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης» (ἀπολυτ.). Μπορεῖ νὰ ζήσῃ τὸ σύμπαν καὶ ἡ γῆ χωρὶς τὸν ἥλιο; Ὄχι. Ἐὰν λοιπὸν τὸ φῶς τοῦ φυσικοῦ ἡλίου ―ποὺ ἀπὸ τώρα παρουσιάζει κηλῖδες καὶ μιὰ μέρα θὰ σβήσῃ, ὅπως βεβαιώνει καὶ ἡ ἐπιστήμη― εἶνε ἀναγκαῖο γιὰ τὴν ὑλικὴ ζωή μας, πόσο μᾶλλον ἀναγκαῖος εἶνε ὁ ἥλιος Χριστός, ποὺ οὐδέποτε θὰ σβήσῃ ἀλλὰ θὰ φωτίζῃ αἰωνίως τὴν ἀνθρωπότητα! Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται ἀκόμη «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς» (ἔ.ἀ. 6,35), ἡ πιὸ ἀναγκαία πνευματικὴ τροφή. Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται «ὕδωρ ζῶν», ὅπως ἀπεκάλυψε στὴ Σαμαρείτιδα, στὴν ὁποία εἶπε· Τὸ νερὸ αὐτὸ ποὺ πίνεις εἶνε χρήσιμο προσωρινῶς, ἀλλὰ ἐγὼ εἶμαι «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν» εἰς τοὺς αἰῶνας (ἔ.ἀ. 4,10-11). Ὁ Χριστὸς εἶνε «ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή» (ἔ.ἀ. 15,1)· ὁ Χριστὸς εἶνε ὅλα τὰ ὡραῖα καὶ ἀναγκαῖα πράγματα. Γι᾽ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος περισσότερο ἀπὸ ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἔχει ἀνάγκη τὸ Χριστό.
Οἱ πολλοὶ ὅμως δυστυχῶς δὲν τὸ καταλαβαίνουν αὐτό. Καὶ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναληφθῇ γιὰ τὸν καθένα ἀπ᾽ αὐτοὺς καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο αὐτὸ ποὺ εἶπε τότε ὁ Χριστὸς γιὰ τὴ Μάρθα· Κόσμε κόσμε, «μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἀκοῦμε τὸ Χριστὸ νὰ τῆς λέῃ· «Μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Τί χρειάζεται ἡ πατρίδα μας; Ἕνα πρᾶγμα ἢ μᾶλλον ἕνα Πρόσωπο· ἔχει ἀνάγκη νὰ εἶνε σ᾽ αὐτὴν παρὼν ὁ Χριστὸς. Ποῦ νὰ εἶνε παρών;
Παντοῦ. Ἰδίως νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὸ σπίτι. Ὅπως τότε ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τοῦ Λαζάρου, ἔτσι νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὴν οἰκογένεια· παρών, γιὰ νὰ τὴν τροφοδοτῇ μὲ τὴν οὐράνια διδασκαλία του. Τώρα δυστυχῶς ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια τῶν Ἑλλήνων. Ποῦ εἶνε ἡ προσευχή τους; ποῦ εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο; ποῦ εἶνε ἡ θεία κοινωνία; ποῦ εἶνε ἡ ἐξομολόγησις; ποῦ εἶνε ὁ ἐκκλησιασμός; Ἂς ἐπιτραπῆ σ᾽ ἐμένα τὸν ἐπίσκοπο, ποὺ ἔχω πεῖρα τῆς ζωῆς, νὰ πῶ ὅτι ζοῦμε ἔτσι ρεμαλοειδῶς. Δὲν ἔχουμε πλέον ἐκείνη τὴν ὄρεξι γιὰ τὰ θεῖα καὶ ἱερά· τυπικῶς μόνο θρησκεύουμε.
Μὲ τὴν ἐπανάστασι τοῦ ᾽21 ἡ Εὐρώπη θαύμασε πῶς ἕνα μικρὸ καὶ ἀδύναμο ἔθνος, ποὺ ἦταν τέσσερις αἰῶνες σκλαβωμένο, κατώρθωσε ν᾽ ἀποτινάξῃ τὸ ζυγὸ τῶν Τούρκων. Τότε ἡ Γαλλία ἔστειλε μία ἐπιτροπὴ ἀξιωματούχων νὰ ἐρευνήσουν ποῦ βρίσκεται τὸ μυστικὸ τῆς δυνάμεώς της. Πῆγαν λοιπὸν στὴν Τριπολιτσὰ κι ἀπὸ κεῖ ἔφτασαν νύχτα σ᾿ ἕνα μικρὸ ὀρεινὸ χωριό. Οἱ κάτοικοι ἦταν πολὺ φτωχοί, ἀλλὰ φιλόξενοι. Πῆραν τοὺς ξένους σὲ κάποιο σπιτάκι, τοὺς ἔβαλαν νὰ φᾶνε καὶ νὰ κοιμηθοῦν. Ὅταν τὸ πρωὶ σηκώθηκαν, εἶδαν ὅτι ἡ οἰκογένεια εἶχε ἑφτὰ παιδιὰ καὶ τὸ σπίτι ἦταν μιὰ καλύβα. Παρατήρησαν, ὅτι ὁ πατέρας ἔκανε νεῦμα καὶ γονάτισαν ὅλοι μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ὁ πιὸ μικρὸς ἔλεγε τὸ «Κύριε, ἐλέησον», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Ἅγιος ὁ Θεός», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πάτερ ἡμῶν», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πιστεύω», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ», καὶ ὅλοι μαζὶ τὸ «Δι᾽ εὐχῶν». Ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ ξένοι, εἶπαν· Νά τὸ μυστικό τους· ἡ θρησκεία – ἡ πίστι τοὺς σῴζει ὡς ἔθνος… Καὶ πράγματι· ἡ πατρίδα μας τότε δὲν εἶχε ὅπλα καὶ κανόνια, δὲν εἶχε χρήματα καὶ πλοῦτο· εἶχε ὅμως κάτι ἄλλο, τὸ ἀναγκαιότερο, τὸ «ἑνός ἐστι χρεία»· εἶχε τὸ Χριστό, τὴν πίστι του, τὴ λατρεία του, τὴ χάρι του.
Πίστευαν τότε οἱ πρόγονοί μας βαθειὰ στὸ Χριστό. Ἐνῷ σήμερα ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει· ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σχολεῖα μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ δικαστήριά μας, ἀπουσιάζει κι ἀπὸ τὴ βουλὴ τῶν Ἑλλήνων. Στὴ δεκαετία τοῦ ᾽50 εἶπα σὲ ἕνα Χριστιανὸ βουλευτή· Ἐὰν ἐπικρατοῦσαν οἱ κομμουνισταί, εἶνε βέβαιο ὅτι στὴ βουλὴ θ᾽ ἀναρτοῦσαν τὴν εἰκόνα τοῦ Λένιν καὶ τοῦ Στάλιν. Ἐσεῖς λέτε ὅτι πιστεύετε στὸ Χριστό, ἀλλὰ ἡ βουλὴ εἶνε χωρὶς εἰκόνα τοῦ Κυρίου. Τοῦ ὑπέδειξα τότε νὰ κάνῃ πρότασι, καὶ τὴν ἔκανε. Μόλις ὅμως εἶπε, ὅτι πρέπει στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων νὰ βάλουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ὅλοι γέλασαν· «παπᾶς» «παπᾶς», τὸν κορόιδευαν. Καὶ τώρα ἕνας νέος βουλευτὴς προσπαθεῖ νὰ τὸ πῇ, μὰ διστάζει μέσα σ᾽ αὐτούς…
Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλα πράγματα ποὺ εἶνε ἀναγκαῖα καὶ χωρὶς αὐτὰ δὲν μπορεῖ νὰ ζήσῃ. Ὁ ἀέρας λόγου χάριν. Αὐτὴ τὴν ὥρα ὅλοι ἀναπνέουμε τὸ ζωογόνο ὀξυγόνο. Λίγο, πέντε λεπτὰ νὰ σταματήσῃ ὁ ἀέρας, δὲ μένει οὔτε ἕνας ζωντανός, ὅλοι θὰ πεθάνουμε. Ἢ κάποιος εἶνε σοβαρὰ ἀσθενής, ἔχει καρκίνο. Ποιό εἶνε τὸ ἀναγκαῖο; νὰ τοῦ δώσῃ κανεὶς λεπτά, σπίτια, χωράφια, ἄλλα ὑλικὰ πράγματα; Ὄχι. Ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶνε τὸ φάρμακο, ποὺ δυστυχῶς μέχρι σήμερα δὲν ἔχει ἀνακαλυφθῆ. Καὶ τί χαρὰ θὰ εἶνε ἂν μιὰ μέρα ἀκουστῇ, ὅτι τὸ φάρμακο τοῦ καρκίνου ἀνακαλύφθηκε! Διότι εἶνε κάτι τὸ ἀναγκαῖο. Ὁ ἄλλος ἔχει ἕνα χρέος μεγάλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἐξοφλήσῃ. Ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ βρεθῇ ἕνας ἄνθρωπος ἢ μία τράπεζα ποὺ νὰ ἐξοφλήσῃ τὸ χρέος του. Τὸ ἀναγκαῖο ποὺ χρειάζεται ἕνας φυλακισμένος ποὺ ἔχει καταδικασθῆ εἰς θάνατον ποιό εἶνε, τὰ λεπτά; Ὄχι. Τὸ ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ ὑπογραφῇ διάταγμα χάριτος, ὥστε ν᾽ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴ θανατικὴ ποινή.
Ἔτσι διακρίνονται τὰ ὑλικὰ ἀγαθά· σὲ χρήσιμα ἢ ὠφέλιμα, καὶ σὲ ἀναγκαῖα ἢ ἀπαραίτητα γιὰ τὴν παροῦσα σωματική μας ζωὴ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀλλ᾽ ἐδῶ ὁ Χριστός, ὅταν λέει ὅτι «ἑνός ἐστι χρεία», διδάσκει ὅτι ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο ἀκόμα πιὸ ἀναγκαῖο καὶ πιὸ ἀπαραίτητο, διότι αὐτὸ ἔχει νὰ κάνῃ μὲ τὴν αἰώνιο πλέον ζωή μας. Ποιό εἶνε αὐτό; Εἶνε ὁ λόγος του, ἢ μᾶλλον εἶνε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.
Τὴν ἀλήθεια αὐτὴ δείχνουν διάφοροι χαρακτηρισμοί, ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστὸς γιὰ τὸν ἑαυτό του. Εἶπε, ὅτι αὐτὸς εἶνε «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. 8,12). Καὶ εἶνε ὄντως «ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης», ὅπως θὰ τοῦ ψάλουμε γιὰ τοὺς μάγους τὰ Χριστούγεννα, ποὺ πλησιάζουν· «…οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο σὲ προσκυνεῖν τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης» (ἀπολυτ.). Μπορεῖ νὰ ζήσῃ τὸ σύμπαν καὶ ἡ γῆ χωρὶς τὸν ἥλιο; Ὄχι. Ἐὰν λοιπὸν τὸ φῶς τοῦ φυσικοῦ ἡλίου ―ποὺ ἀπὸ τώρα παρουσιάζει κηλῖδες καὶ μιὰ μέρα θὰ σβήσῃ, ὅπως βεβαιώνει καὶ ἡ ἐπιστήμη― εἶνε ἀναγκαῖο γιὰ τὴν ὑλικὴ ζωή μας, πόσο μᾶλλον ἀναγκαῖος εἶνε ὁ ἥλιος Χριστός, ποὺ οὐδέποτε θὰ σβήσῃ ἀλλὰ θὰ φωτίζῃ αἰωνίως τὴν ἀνθρωπότητα! Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται ἀκόμη «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς» (ἔ.ἀ. 6,35), ἡ πιὸ ἀναγκαία πνευματικὴ τροφή. Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται «ὕδωρ ζῶν», ὅπως ἀπεκάλυψε στὴ Σαμαρείτιδα, στὴν ὁποία εἶπε· Τὸ νερὸ αὐτὸ ποὺ πίνεις εἶνε χρήσιμο προσωρινῶς, ἀλλὰ ἐγὼ εἶμαι «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν» εἰς τοὺς αἰῶνας (ἔ.ἀ. 4,10-11). Ὁ Χριστὸς εἶνε «ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή» (ἔ.ἀ. 15,1)· ὁ Χριστὸς εἶνε ὅλα τὰ ὡραῖα καὶ ἀναγκαῖα πράγματα. Γι᾽ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος περισσότερο ἀπὸ ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἔχει ἀνάγκη τὸ Χριστό.
Οἱ πολλοὶ ὅμως δυστυχῶς δὲν τὸ καταλαβαίνουν αὐτό. Καὶ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναληφθῇ γιὰ τὸν καθένα ἀπ᾽ αὐτοὺς καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο αὐτὸ ποὺ εἶπε τότε ὁ Χριστὸς γιὰ τὴ Μάρθα· Κόσμε κόσμε, «μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἀκοῦμε τὸ Χριστὸ νὰ τῆς λέῃ· «Μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Τί χρειάζεται ἡ πατρίδα μας; Ἕνα πρᾶγμα ἢ μᾶλλον ἕνα Πρόσωπο· ἔχει ἀνάγκη νὰ εἶνε σ᾽ αὐτὴν παρὼν ὁ Χριστὸς. Ποῦ νὰ εἶνε παρών;
Παντοῦ. Ἰδίως νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὸ σπίτι. Ὅπως τότε ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τοῦ Λαζάρου, ἔτσι νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὴν οἰκογένεια· παρών, γιὰ νὰ τὴν τροφοδοτῇ μὲ τὴν οὐράνια διδασκαλία του. Τώρα δυστυχῶς ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια τῶν Ἑλλήνων. Ποῦ εἶνε ἡ προσευχή τους; ποῦ εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο; ποῦ εἶνε ἡ θεία κοινωνία; ποῦ εἶνε ἡ ἐξομολόγησις; ποῦ εἶνε ὁ ἐκκλησιασμός; Ἂς ἐπιτραπῆ σ᾽ ἐμένα τὸν ἐπίσκοπο, ποὺ ἔχω πεῖρα τῆς ζωῆς, νὰ πῶ ὅτι ζοῦμε ἔτσι ρεμαλοειδῶς. Δὲν ἔχουμε πλέον ἐκείνη τὴν ὄρεξι γιὰ τὰ θεῖα καὶ ἱερά· τυπικῶς μόνο θρησκεύουμε.
Μὲ τὴν ἐπανάστασι τοῦ ᾽21 ἡ Εὐρώπη θαύμασε πῶς ἕνα μικρὸ καὶ ἀδύναμο ἔθνος, ποὺ ἦταν τέσσερις αἰῶνες σκλαβωμένο, κατώρθωσε ν᾽ ἀποτινάξῃ τὸ ζυγὸ τῶν Τούρκων. Τότε ἡ Γαλλία ἔστειλε μία ἐπιτροπὴ ἀξιωματούχων νὰ ἐρευνήσουν ποῦ βρίσκεται τὸ μυστικὸ τῆς δυνάμεώς της. Πῆγαν λοιπὸν στὴν Τριπολιτσὰ κι ἀπὸ κεῖ ἔφτασαν νύχτα σ᾿ ἕνα μικρὸ ὀρεινὸ χωριό. Οἱ κάτοικοι ἦταν πολὺ φτωχοί, ἀλλὰ φιλόξενοι. Πῆραν τοὺς ξένους σὲ κάποιο σπιτάκι, τοὺς ἔβαλαν νὰ φᾶνε καὶ νὰ κοιμηθοῦν. Ὅταν τὸ πρωὶ σηκώθηκαν, εἶδαν ὅτι ἡ οἰκογένεια εἶχε ἑφτὰ παιδιὰ καὶ τὸ σπίτι ἦταν μιὰ καλύβα. Παρατήρησαν, ὅτι ὁ πατέρας ἔκανε νεῦμα καὶ γονάτισαν ὅλοι μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ὁ πιὸ μικρὸς ἔλεγε τὸ «Κύριε, ἐλέησον», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Ἅγιος ὁ Θεός», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πάτερ ἡμῶν», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πιστεύω», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ», καὶ ὅλοι μαζὶ τὸ «Δι᾽ εὐχῶν». Ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ ξένοι, εἶπαν· Νά τὸ μυστικό τους· ἡ θρησκεία – ἡ πίστι τοὺς σῴζει ὡς ἔθνος… Καὶ πράγματι· ἡ πατρίδα μας τότε δὲν εἶχε ὅπλα καὶ κανόνια, δὲν εἶχε χρήματα καὶ πλοῦτο· εἶχε ὅμως κάτι ἄλλο, τὸ ἀναγκαιότερο, τὸ «ἑνός ἐστι χρεία»· εἶχε τὸ Χριστό, τὴν πίστι του, τὴ λατρεία του, τὴ χάρι του.
Πίστευαν τότε οἱ πρόγονοί μας βαθειὰ στὸ Χριστό. Ἐνῷ σήμερα ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει· ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σχολεῖα μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ δικαστήριά μας, ἀπουσιάζει κι ἀπὸ τὴ βουλὴ τῶν Ἑλλήνων. Στὴ δεκαετία τοῦ ᾽50 εἶπα σὲ ἕνα Χριστιανὸ βουλευτή· Ἐὰν ἐπικρατοῦσαν οἱ κομμουνισταί, εἶνε βέβαιο ὅτι στὴ βουλὴ θ᾽ ἀναρτοῦσαν τὴν εἰκόνα τοῦ Λένιν καὶ τοῦ Στάλιν. Ἐσεῖς λέτε ὅτι πιστεύετε στὸ Χριστό, ἀλλὰ ἡ βουλὴ εἶνε χωρὶς εἰκόνα τοῦ Κυρίου. Τοῦ ὑπέδειξα τότε νὰ κάνῃ πρότασι, καὶ τὴν ἔκανε. Μόλις ὅμως εἶπε, ὅτι πρέπει στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων νὰ βάλουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ὅλοι γέλασαν· «παπᾶς» «παπᾶς», τὸν κορόιδευαν. Καὶ τώρα ἕνας νέος βουλευτὴς προσπαθεῖ νὰ τὸ πῇ, μὰ διστάζει μέσα σ᾽ αὐτούς…
* * *
Ἑλλάς Ἑλλάς! «μεριμνᾷς καὶ
τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία», τοῦ Χριστοῦ· ὅν, παῖδες
Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Σκέπης Πτολεμαΐδος τὴν Κυριακὴ 21-11-1993
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Σκέπης Πτολεμαΐδος τὴν Κυριακὴ 21-11-1993
