Πέμπτη 3 Σεπτεμβρίου 2020

Σπυρίδων Ζορμπαλάς: Περί των μέτρων προστασίας εντός των Ορθοδόξων Ναών


Ο Ορθόδοξος Ναός είναι  ο επί γης Παράδεισος, τύπος και εικόνα του ουρανίου Παραδείσου.
Με αφορμή την ασθένεια του κορονοϊού, μία μερίδα του πληρώματος της αγίας μας εκκλησίας (λαϊκοί, ιερείς και αρχιερείς) εφαρμόζουν μέτρα προφυλάξεως εντός των ιερών ναών (μάσκες, αποστάσεις, αποφυγή ασπασμών εικόνων και χεριού ιερέως κ.τ.λ.), ερχόμενοι κάποιες φορές και σε αντιπαράθεση με τους πιστούς που αρνούνται να ακολουθήσουν αυτές τις πρακτικές.
Σκοπός αυτού του μικρού πονήματος είναι να εξηγήσει με οδηγό την Αγία Γραφή, τα βαθύτερα αίτια αυτής της συμπεριφοράς (δηλαδή των μέτρων προφυλάξεως εντός των Ι.Ν.) και κατά συνέπεια το αν δικαιολογείται θεολογικά η εφαρμογή τους.

Ένας διαχωρισμός που υπάρχει στην εκκλησία μας είναι μεταξύ Θριαμβεύουσας και Στρατευομένης. Για τους σεσωμένους ανθρώπους, μέλη της Θριαμβεύουσας Εκκλησίας, ο Θεός δημιούργησε έναν τόπο όπου αυτοί να μπορούν αιωνίως να Τον δοξολογούν, να Τον υμνούν, να απολαμβάνουν την Θεία Του Δόξα, σε κοινωνία με Αυτόν αλλά και μεταξύ τους. Αυτός είναι ο ουράνιος Παράδεισος. Όμως ο Θεός δεν άφησε και την Στρατευομένη Εκκλησία του χωρίς κάτι αντίστοιχο. Έτσι δημιουργήθηκε ο Ορθόδοξος ναός, ο τόπος όπου τα μέλη της Στρατευομένης Εκκλησίας κατ’ εξοχήν υμνούν και δοξολογούν το Θεό, κοινωνώντας μαζί Του αλλά και μεταξύ τους. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι ο Ορθόδοξος Ναός είναι ο επί γης Παράδεισος, τύπος και εικόνα του ουρανίου Παραδείσου.

Σήμερα λοιπόν βλέπουμε μέλη της Εκκλησίας μας να παίρνουν μέτρα προφυλάξεως εντός των ναών. Αιτία αυτής της συμπεριφοράς είναι αναμφισβήτητα το συναίσθημα του φόβου μήπως κολλήσουν τον ιό και ασθενήσουν. Πως όμως εξηγείται ένα τέτοιο συναίσθημα εντός του Ι.Ν., του επί γης Παραδείσου;

Πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο, στον αρχικό Παράδεισο, τον επί γης τόπο όπου ο Θεός τοποθέτησε τους προπάτορές μας Αδάμ και Εύα, τους βλέπουμε προ της πτώσεως να ζουν εντός αυτού ειρηνικά και απροβλημάτιστα, περιβεβλημένοι από την Θεία Χάρη. ( «καὶ ἦσαν οἱ δύο γυμνοί, ὅ τε ᾿Αδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ᾐσχύνοντο.» Γεν. Β’ 25.)

Όμως μετά την βρώση του απαγορευμένου καρπού, και την συνακόλουθη (πνευματική) πτώση βλέπουμε μία αλλαγή στην συμπεριφορά του Αδάμ (και της Εύας).

Ενώ λοιπόν βρίσκεται ακόμα μέσα στον Παράδεισο, δημιουργείται στην ψυχή του μία αίσθηση πνευματικής γύμνιας που οδηγεί στην αίσθηση της σωματικής γύμνιας και στα συναισθήματα της ντροπής αλλά και του φόβου («καὶ εἶπεν αὐτῷ· τῆς φωνῆς σου ἤκουσα περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ καὶ ἐφοβήθην, ὅτι γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην.» Γεν Γ’ 10). Και σαν αποτέλεσμα της αίσθησης της ντροπής, σπεύδει να κρύψει τη γύμνια του πίσω από τα φύλλα της συκής (Γεν. Γ’ 7) ενώ λόγω του φόβου του σπεύδει να κρυφθεί εντός του Παραδείσου (Γεν. Γ’ 8.).

Έτσι και σήμερα αδελφοί και πατέρες μου, αντί να στεκόμαστε εντός του επί γης Παραδείσου, του Ορθόδοξου ναού, ειρηνικά και απροβλημάτιστα, υμνώντας και δοξολογώντας το Θεό, σπεύδουμε εντός του να καλύψουμε την πνευματική μας γύμνια και το απορρέον συναίσθημα της ντροπής πίσω από ένα μοντέρνο φύλλο συκής, την χειρουργική μάσκα, ενώ συνάμα προσπαθούμε να καλύψουμε τον φόβο μας, μένοντας «κρυμμένοι», σε απόσταση από τους αδελφούς μας και δυστυχώς και από τον Θεό (μη ασπαζόμενοι τις Άγιες εικόνες, το χέρι του ιερέως που λίγο πριν θυσίασε το Χριστό, κ.τ.λ.).

Ας ευχαριστήσουμε λοιπόν τον πανάγαθο Θεό που μας έδωσε αυτή την ευκαιρία να ανακαλύψουμε τα βαθύτερα της ψυχής μας και ας προσευχηθούμε να μας ενισχύσει την πίστη μας και να διώξει την πνευματική γύμνια μας, ώστε να σταθούμε με παρρησία μέσα στον οίκο Του, χωρίς άλλη ντροπή ή φόβο, πλην του Φόβου Θεού, της Πίστεως και της Αγάπης, προς Αυτόν και προς τους αδελφούς μας.

Σπυρίδων Ζορμπαλάς