http://www.agonas.org
Του π. Ευσταθίου Κολλά
(συνέχεια απο προηγούμενη δημοσίευση )
Γενικά, δε μπορούμε να λέμε, ότι υπάρχει απόλυτη Νομοτέλεια
στο κόσμο, γιατί έτσι υποτιμούμε και νομιμοποιούμε την εύνοια (= συμπάθεια) της
αμαρτίας, η οποία, από Χριστιανική έποψη, είναι ηθική αταξία στο κόσμο. Υπάρχει
φυσική αρμονία στον κόσμο, αλλά υπάρχει και ηθική αταξία. Συνεπώς, από
Χριστιανική έποψη, μετά την πτώση, υπάρχει σχετική αρμονία στον κόσμο.
Η θέση του ΚΑΝΤ είναι αναιρετική της θεωρίας, ανατρέπεται.
Λέει ο ΚΑΝΤ, ότι δεν μπορεί η θεωρία να αποδείξει την ύπαρξη του Θεού, με
αποτέλεσμα να φτάνει στην έννοια του Δημιουργού ως διακοσμητή και διαμορφωτή
της θεωρίας του Πλάτωνος με τα λεγόμενά του.
ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ
ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΣ
Το θετικό Θεολογικό στοιχείο της απόδειξης είναι, ότι αυτή
δεν είναι τελείως απορριπτέα, διότι δέχεται το Θεό ως ενεργούντα εντός του
κόσμου, που σημαίνει ότι προσεγγίζει την περί Πρόνοιας διδασκαλία της Ορθοδόξου
Εκκλησίας. Και οι δύο αποδείξεις, και η Κοσμολογική και η Τελολογική, που
εξετέθησαν, έχουν διαρκή και μόνιμη σημασία, διότι προσπαθούν να συνδέσουν, η
μεν Κοσμολογική απόδειξη τον κόσμο μετά του Θεού, η δε Τελολογική να συνδέσει
τον κόσμο με τον προνοητή του, δηλαδή, να συνδέσει την κοσμική πραγματικότητα
με ένα υπερκόσμιον ΟΝ. Ο κίνδυνος, εν προκειμένω, υπάρχει μόνον, όταν αποκοπούν
οι θεωρίες αυτές από την αλήθεια της Χριστιανικής διδασκαλίας και αποκτήσουν
αυτοδύναμο χαρακτήρα.
3.-) ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΠΕΡΙ ΥΠΑΡΞΕΩΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ: Η απόδειξη
αυτή κινείται εντελώς ανεξάρτητα από την κάθε εμπειρία, την οποία θεωρεί ως
επισφαλές γνωστικό μέσον, σε αντίθεση την υπό του Νου συλλαμβανόμενη
πραγματικότητα. Δηλαδή, δεν ξεκινάει από την καθ’ εκάστην εμπειρία του
ανθρώπου. Πατέρας της αποδείξεως αυτής είναι ο Άνσελμος Καντουαρίας,
[1033-1109]. Η απόδειξη αυτή δεν κινείται επαγωγικά και εκ των προτέρων, αλλά
απαγωγικά, εκ της ιδέας η οποία συλλαμβάνεται στο Νου και την οποίαν επιχειρεί
να αποδείξει ως όντως υπάρχουσα αντικειμενικά.
Ο συλλογισμός της απόδειξης αυτής, όπως την εκθέτει στο προς
«Λόγιον» έργο του ο Άνσελμος έχει ως εξής: Υπάρχει, λέει, ένα ύψιστο και υπερτέλειο
ON στη σκέψη, στη διάνοια κάθε ανθρώπου, από το οποίο δεν υπάρχει ανώτερο περί
του οποίου να μπορεί να σκεφτεί ο άνθρωπος.
Τούτο το ON πρέπει να υπάρχει και στη πραγματικότητα γιατί
διαφορετικά θα υπήρχε αντίφαση στη σκέψη του ανθρώπου, οπότε και θα έπρεπε να
οδηγηθεί η σκέψη του σε άλλο ON περισσότερο τέλειον. Άρα υπάρχει αναγκαίως
ύψιστο ΟΝ, και αυτό είναι ο Θεός. To ON αυτό δεν είναι δυνατόν να υπάρχει μόνον
στη διάνοια, άρα υπάρχει και στην πραγματικότητα.
Η αρχή της θεωρίας αυτής ξεκινά από μια μεγάλη διαμάχη του
Μεσαίωνα την οποία προκάλεσε ο «UNIVERSALISMUS (= Ιδέα του καθόλου), και η
οποία διατυπώθηκε από τον Πλάτωνα, ο οποίος εδέχετο την οντολογική ύπαρξη της
ιδέας, και ως εκ τούτου τη σκιώδη ύπαρξη του κόσμου. Ο Αριστοτέλης όμως θα υποστηρίξει,
ότι το είδος (= η ιδέα ) είναι μέσα στο πράγμα και όχι στον υπερβατικό κόσμο. Η
γνώση της ιδέας στον Πλάτωνα ονομάζεται «Ανάμνηση». Η ιδέα αυτή αμάρτησε και
ξέπεσε, και προς τιμωρία μπήκε στο σώμα. Μετά τον Πλάτωνα και υπό την επίδραση
της διδασκαλίας του, οι Νεοπλατωνικοί θα εκλάβουν τον κόσμον ως κακόν, ως
αμαρτία, και την ύλη ως το καθ’ αυτό κακόν.
[ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ]
