Σὲ κάθε μεγάλη ἑορτὴ τῶν Ἁγίων ἐκείνων ποὺ ἔζησαν σὲ καιροὺς αἱρέσεων, διαπιστώνουμε τὴν τεράστια ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ αὐτούς. Τὰ Συναξάριά τους καὶ τὰ τροπάριά τους μᾶς πληροφοροῦν καὶ μᾶς διδάσκουν, μὲ ποιόν τρόπο ἀντιμετώπισαν νικηφόρα τὶς αἱρέσεις.
Στὴ συνέχεια, παραθέτουμε λίγα τροπάρια ἀπὸ τὸν Ἑσπερινὸ καὶ τὸν Ὄρθρο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, τοῦ ὁποίου σήμερα ἑορτάζουμε τὴνἀνακομιδῆ τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου, στὰ ὁποῖα φαίνεται καθαρά ὅτι ὁ Ἅγιος δὲν ἀδιαφόρησε (ὡς οἱ πλεῖστοι τῶν συγχρόνων Ποιμένων), ἀλλὰ ἀγωνίστηκε σκληρὰ ἐναντίον τῆς αἱρέσεως τῆς ἐποχῆς του.
Πρὸς τοῦτο ὑπέστη «διωγμούς, ὑπέμεινε κινδύνους» προκειμένου νὰ ἐκδιώξει τὴν ἀρειανικὴ «πλάνη» καὶ νὰ «διασώσει» τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὴν «ἀσέβεια» τῆς αἱρέσεως.
Δυστυχῶς οἱ σύγχρονοι Ποιμένες γι’ αὐτὸ θὰ κριθοῦνε, διότι τίποτα ἀπὸ αὐτὰ δὲν κάνουν. Ἔχουν ἀφήσει τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας στὰ χέρια τῶν αἱρετικῶν, γιατὶ εἶναι «μισθωτοὶ ποιμένες» καὶ δὲν ἐνδιαφέρονται γιὰ τὰ πρόβατα τῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ, δὲν θέλουν νὰ διωχθοῦν γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ τὸ Εὐαγγέλιό του, ἀλλὰ ἐνδιαφέρονται μόνο γιὰ τὸ δεσποτικό τους θρόνο.
Διωγμοὺς ἐκαρτέρησας, καὶ κινδύνους ὑπέμεινας, θεορρῆμον Ὅσιε Ἀθανάσιε, ἕως τὴν πλάνην ἐξώρισας, Ἀρείου τὴν ἄθεον, καὶ τὴν ποίμνην τῆς αὐτοῦ, ἀσεβείας διέσωσας, ὁμοούσιον, τῷ Πατρὶ δογματίσας τὸν Υἱόν τε, καὶ τὸ Πνεῦμα ὀρθοδόξως, ἱερουργὲ ἱερώτατε.
Ἀστραπαῖς τοῦ κηρύγματος, τοὺς ἐν σκότει ἐφώτισας, καὶ τὴν πλάνην ἅπασαν ἀπεδίωξας,προκινδυνεύων τῆς πίστεως, στερρὲ Ἀθανάσιε, ὡς ποιμὴν ἀληθινός, ὡς ἑδραίωμα ἄσειστον, παναοίδιμε, τῆς Χριστοῦ Ἐκκλησίας· διὰ τοῦτο, συνελθόντες σε τιμῶμεν, μελῳδικῶς ἀγαλλόμενοι.
Ὥσπερ ἄστρον ἄδυτον, καὶ μετὰ πότμον, σῶν δογμάτων λάμψεσι,φωταγωγεῖς διὰ παντός, τῶν Ὀρθοδόξων τὸ πλήρωμα, ἱερομύστα σοφὲ Ἀθανάσιε.
Ταῖς ἀστραπαῖς τῶν λόγων σου Ἱεράρχα, τὴν τυφλὴν ἠμαύρωσας τοῦ Ἀρείου διδασκαλίαν, γενόμενος ὀφθαλμὸς τῶν πιστῶν.
Πύργος φανεὶς Μακάριε ἀκατάβλητος, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, πάσας τοῦ Ἀρείου, μηχανουργίας διεσάθρωσας.
Τῆς Χριστοῦ ἀπεδίωξας, νοητοὺς λύκους Πάνσοφε, Ἐκκλησίας σκίμπωνι τῶν δογμάτων σου, καὶ ταύτην κύκλῳ ἐτείχισας, λόγων ὀχυρώμασι, παραστήσας τῷ Χριστῷ, ἀσινῆ καὶ ἀλώβητον· ὃν ἱκέτευε, ἐκ φθορᾶς καὶ κινδύνων λυτρωθῆναι, τοὺς ἐν πίστει ἐκτελοῦντας, τὴν ἀεισέβαστον μνήμην σου.
