.
Ο Επίσκοπος γίνεται ανώτερος από τον Χριστό. Ο Κύριος
λέει ΟΧΙ, οι Επίσκοποι λένε ΝΑΙ.
Οἱ
Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι θέλησαν νὰ πειράξουν τὸν Κύριο καὶ τοῦ ἔθεσαν
κάποια ἐρώτηση, «ἔξεστιν ἀνθρώπῳ ἀπολύσαι τὴν
γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ πᾶσαν αἰτίαν;». Ὁ ἄνδρας μπορεῖ γιὰ ὁποιονδήποτε
λόγο νὰ διώξει τὴν γυναῖκα του; Νὰ τῆς δώσει διαζύγιο, θὰ λέγαμε σήμερα, νὰ τὴν
ἀπολύσει. Καὶ ὁ Κύριος τότε κάνει μία διδασκαλία ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. Ὁ Θεός,
λέγει, «ἄρσεν καὶ θῆλυ» ἐξαρχῆς ἔκανε τοὺς ἀνθρώπους,
«καὶ ἕνεκεν τούτου
καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ προσκολληθήσεται»
πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ «καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν». Εἶναι σὰν νὰ τοὺς
λέει, μπορεῖς νὰ κόψεις τὸν ἑαυτό σου στὴ μέση; Καὶ συνεχίζει καὶ λέει, «ὥστε οὐκέτι εἰσὶ
δύο, ἀλλὰ σὰρξ μία».
Καὶ
τότε τοῦ κάνουν ἄλλη μία ἐρώτηση οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, ἐπειδὴ ψάχνανε
νὰ πιαστοῦν ἀπ’ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου, ἀπὸ κάποια κουβέντα ποὺ θὰ πεῖ γιὰ νὰ τὸν
κατηγορήσουν, ὅπως γίνεται καὶ στὶς ἡμέρες μας· προσπαθοῦν κάποιοι νὰ βροῦν
κάποια κουβέντα ποὺ θὰ ποῦμε, ἢ στὴ ρύμη τοῦ λόγου, ἢ δὲν τὴν ἔχουμε προσέξει, ἢ
κάποιο λάθος δικό μας γιὰ νὰ μᾶς κατηγορήσουν, ὄχι γι’ αὐτὸ τὸ λάθος, ἀλλὰ γιὰ
τὸν ἀγώνα ποὺ κάνουμε. Ἄλλο εἶναι τὸ λάθος ποὺ θὰ κάνουμε σὰν ἄνθρωποι καὶ ἄλλο
ὁ ἀγώνας ποὺ κάνουμε, ἂν εἶναι σωστὸς ἢ λάθος.
Καὶ
τοῦ λένε τοῦ Κυρίου μας, λοιπόν, οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι· ὁ Μωϋσῆς, ὅμως,
ἐπέτρεψε …στὸν ἄνδρα νὰ ἀπολύσει, νὰ διώξει τὴν γυναῖκα του. Καὶ λέει ὁ Κύριος ὅτι
αὐτὸ τὸ ἐπέτρεψε ὁ Μωϋσῆς γιὰ τὴν σκληροκαρδία σας, δὲν ὑπάρχει ὅμως αὐτὸς ὁ
νόμος ἀπὸ τὸ Θεό, ἀλλὰ χάρη τῆς σκληροκαρδίας τῆς δικῆς σας, ἐπειδὴ ἦταν ὁ
παλαιὸς ἀκόμη νόμος· δὲν εἴμαστε στὴ Χάρη, εἴμαστε στὸ Νόμο, στὴ σκιά, δὲν εἴμαστε
στὸ φῶς τοῦ ἡλίου, καὶ γι’ αὐτὸ λέει γιὰ
τὴν σκληροκαρδία ἐπέτρεψε… Ὅταν ὅμως
τώρα εἴμαστε στὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, λέει «ὅποιος, λέει ὁ Κύριος, ἀπολύσει τὴν γυναῖκα
αὐτοῦ παρεκτὸς λόγου πορνείας καὶ νυμφευτεῖ ἄλλη μοιχᾶται, κάνει μοιχεία.
Μά,
θὰ πεῖ σήμερα κάποιος, ὑπογράφει τὸ διαζύγιο ὁ Ἐπίσκοπος, ὑπογράφει τὴν ἄδεια τοῦ δευτέρου γάμου ὁ Ἐπίσκοπος,
τὸ μυστήριο τοῦ γάμου αὐτοῦ τὸ τελεῖ ὁ ἱερέας· εἶναι ὅλα νόμιμα! Ἀλλὰ ἐξωτερικὰ
εἶναι νόμιμα, δὲν εἶναι νόμιμα γιὰ τὸ Θεό. Ἄλλο τί λέει ὁ Θεὸς κι ἄλλο τί λένε
οἱ ἄνθρωποι. Γι’ αὐτὸ εἶπε ὁ Κύριος «οὓς ὁ Θεὸς
συνέζευξεν, ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω». Μὰ ὁ Ἐπίσκοπος; Ἄνθρωπος εἶναι
ἢ Θεὸς εἶναι; Μπορεῖ ὁ Ἐπίσκοπος νὰ παρανομεῖ –καὶ μάλιστα δημοσίως καὶ ἐκκλησιαστικῶς
νὰ ὑπογράφει διαζύγια– τὴν στιγμὴ ποὺ
λέγει ὁ Κύριος ΟΧΙ; Μπορεῖ
νὰ πεῖ ὁ Ἐπίσκοπος ΝΑΙ; Δηλαδὴ στὸ Χριστό, στὸ Ἅγιο Πνεῦμα ποὺ ἐτέλεσε
ἕνα μυστήριο;
Καὶ
λέει καθαρὰ ὁ Κύριος «οὓς ὁ Θεὸς συνέζευξεν, ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω», νὰ μὴν
μπεῖ ἀνθρώπινο χέρι νὰ διαλύσει αὐτὸ τὸ ζευγάρι. Ἅμα θέλουν νὰ τὸ διαλύσουν ἀπὸ
μόνοι τους, θὰ ἔχουν τὴν εὐθύνη μόνοι τους. Ἅμα παρανομήσει καὶ ὁ Ἐπίσκοπος
μαζί, ἔχει τὴν εὐθύνη καὶ ὁ Ἐπίσκοπος. Κι ἂν ὁ Ἐπίσκοπος, ὁ ὁποῖος παρανομεῖ
σ’ αὐτὴν τὴν περίπτωση, δημιουργήσει τὴν
ψευδαίσθηση στὸ ζευγάρι αὐτό, ὅτι καλὰ εἶναι τὰ πράγματα· νά, ὑπογράφτηκε τὸ διαζύγιο, εἴμαστε καλά, εἴμαστε νόμιμοι, ἐδῶ ἔχουμε θέμα
πλάνης καὶ ἡ πλάνη εἶναι αἵρεση. Κάθε πλάνη μέσα στὴν Ἐκκλησία δημοσίως
κηρυττομένη ἀποτελεῖ αἵρεση.
Καὶ
ἐρχόμαστε πάλι στὰ θέματα τῆς Πίστεώς μας, ἀπὸ τὰ ὁποῖα τὰ θέματα τῆς πλάνης καὶ
τῆς αἱρέσεως εἶναι γεμάτη ἡ ἐποχή μας, εἶναι γεμάτη ἡ Ἐκκλησία μας, ἡ κοσμικὴ πλέον Ἐκκλησία. Ὄχι ἡ Ἐκκλησία ποὺ ἔφτιαξε
ὁ Χριστός, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, ποὺ τὴν πότισαν οἱ Ἅγιοι μὲ τὸ αἷμα
τους, ἀλλὰ ἡ κοσμικὴ Ἐκκλησία τῶν ἐσχάτων χρόνων, στὴν ὁποία βρισκόμαστε, εἶναι
γεμάτη ἀπὸ πλάνες καὶ μία ἀπὸ τὶς πλάνες αὐτές, εἶναι καὶ ἡ ἀθρόα ὑπογραφὴ τῶν
διαζυγίων γιὰ ὁποιοδήποτε λόγο.
Ἐνῶ
ὁ Κύριος εἶπε ΟΧΙ, οἱ Ἐπίσκοποι λένε ΝΑΙ. Δηλαδή, τί σημαίνει αὐτό; Ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ τὸν Χριστό! Ὁ Χριστὸς θὰ ὑποταχθεῖ στὸν
Ἐπίσκοπο. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θὰ γίνει δοῦλο σὲ μᾶς, θὰ μᾶς ὑπηρετεῖ. Ὅποτε θέλουμε
θὰ τὸ καλοῦμε νὰ μᾶς εὐλογεῖ τὰ μυστήρια κι ὅποτε θέλουμε θὰ τὸ διώχνουμε καὶ θὰ
λέμε, ἐμεῖς τὰ διαλύουμε τὰ μυστήρια, δὲν σὲ ἔχουμε, Θεέ μας, ἀνάγκη τώρα. Ὅταν
σὲ ξαναχρειαστοῦμε γιὰ τὸ δεύτερο γάμο, θὰ σὲ ξαναφωνάξουμε πάλι νὰ μᾶς τὸν εὐλογήσεις.
Καὶ ὅταν θελήσουμε ἐμεῖς πάλι νὰ τὸν ξαναδιαλύσουμε, θὰ σὲ διώξουμε πάλι καὶ θὰ
ξαναδιαλύσουμε τὸ γάμο. Αὐτὴ εἶναι ἡ νοοτροπία μας· αὐτὰ ποὺ λέει ὁ Θεὸς νὰ μὴν
τὰ τηροῦμε. Δὲν (γίνονται αὐτὰ μόνο σὲ) μία Ἐντολή. Τὰ ἴδια
πράγματα (συμβαίνουν καὶ μὲ ἄλλες Ἐντολές).
Ἀλλὰ
τί λένε οἱ Πατέρες; Ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ποὺ πολέμησε γι’ αὐτὸ τὸ θέμα
–πολέμησε γι’ αὐτὸ τὸ θέμα– καὶ
σήμερα τὸν ἔχουμε κατηγορημένο τὸν Ἅγιο. Εἶναι ὁ πιὸ ἐπίκαιρος Ἅγιος. Αὐτὸν
πρέπει καθημερινὰ νὰ μελετᾶμε κι αὐτὸν πρέπει καθημερινὰ νὰ ἀναφέρουμε. Γιατί;
Τί εἶπε; Μία Ἐντολὴ Εὐαγγελικὴ νὰ ἀλλάξεις, νὰ τὴν ἀκυρώσεις, νὰ τὴν ἀθετήσεις,
νὰ τὴν διαστρέψεις, ἀκυρώνεις καὶ διαστρέφεις ὅλο τὸ Εὐαγγέλιο. Εἶναι οἱ Ἐντολὲς
οἱ Εὐαγγελικές, ὅπως εἶναι ἡ ἁλυσίδα ποὺ κρέμεται ὁ πολυέλαιος. Ἕναν κρίκο νὰ
βγάλεις, θὰ πέσει ὅλος ὁ πολυέλαιος κάτω, θὰ πέσει πάνω στὸ κεφάλι μας ὁ
πολυέλαιος. Αὐτὴ ἦταν ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Θεοδώρου.
Καὶ
ἐπειδὴ στὴν ἐποχή του ἔβλεπε αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ πρᾶγμα, ὄχι τὸν παράνομο γάμο ἑνὸς βασιλιᾶ· δὲν ἦταν ἐκεῖ
τὸ πρόβλημα. Ποιό ἦταν τὸ πρόβλημα; Ὅτι ἀπ’ αὐτὸν τὸν παράνομο γάμο ποὺ ἔκανε ὁ
βασιλιάς, κι ὁ βασιλιὰς εἶναι τὸ πιὸ δημόσιο πρόσωπο, καὶ τὸν εὐλόγησε ἡ Ἐκκλησία, πῆραν παράδειγμα,
κατ’ ἀρχὰς οἱ ἄρχοντες, καὶ τί λέγανε; Νά, ὁ αὐτοκράτορας ἔκανε τὸν γάμο αὐτὸν
καὶ τὸν εὐλόγησε ἡ Ἐκκλησία, ἄρα μποροῦμε κι ἐμεῖς νὰ κάνουμε τὸ ἴδιο. Καὶ
διαδόθηκε αὐτὸ τὸ κακὸ ταχύτατα. Τὸ κακὸ μεταδίδεται ταχύτατα· τὸ καλὸ δὲν
μπορεῖ νὰ ἐπικρατήσει εὔκολα. Κι ἔτσι χώριζαν οἱ ἄνδρες τὶς γυναῖκες τους κι ὅλα
αὐτά…
Κι
αὐτὸ ἦταν αἰτία ἀποτειχίσεως τοῦ ἁγίου
Θεοδώρου. Γιατί; Γιατί δίδασκε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα, τὸ ὁποῖο εἶναι διδασκαλία τῆς Ἁγίας
Γραφῆς. «Ὁ πταίσας ἐν ἑνὶ γέγονε πάντων ἔνοχος». Γιατὶ ὁ Θεὸς
εἶπε καὶ τὸ «οὐ φονεύσεις», καὶ τὸ «οὐ μοιχεύσεις», καὶ
τὸ «οὐ κλέψεις», ὁ Θεὸς εἶπε καὶ νὰ μὴ χωρίσεις τὴ γυναῖκα
σου. Ἂν ἐσὺ τηρήσεις μιὰ Ἐντολὴ καὶ δὲν τηρήσεις μιὰ ἄλλη, πάλι εἶσαι ἔνοχος
τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶσαι ἔνοχος τῆς τάδε συγκεκριμένης Ἐντολῆς, εἶσαι ἔνοχος
τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅλοι μας –προσέξτε ἐδῶ τὸ σημεῖο αὐτό– ὅλοι μας εἴμαστε
ἔνοχοι στὰ θέματα τοῦ Εὐαγγελικοῦ Νόμου, και γι’ αὐτὸ ὑπάρχει καὶ ἡ μετάνοια, ἡ
ἐξομολόγηση.
Ἀλλὰ
εἶναι ἄλλο τὸ πρᾶγμα, ἀδελφοί μου, νὰ κάνω ἕνα ὁποιοδήποτε λάθος, νὰ τὸ ἀναγνωρίζω,
νὰ ζητάω συγχώρεση, νὰ προσπαθῶ νὰ φτάσω τὸ σωστὸ καὶ νὰ μὴν μπορῶ, καὶ νὰ
ξαναπέφτω καὶ νὰ σηκώνομε, καὶ ἄλλο
–αὐτὸ τὸ κακό– νὰ γίνει Νόμος στὴν Ἐκκλησία,
καὶ νὰ μὴ θεωρεῖται πλέον κακό, ἀλλὰ νὰ θεωρεῖται νόμιμο αὐτὸ τὸ πρᾶγμα. Ποιός θὰ μετανοήσει τότε, γι’ αὐτὸ τὸ νόμιμο, ἀφοῦ εἶναι νόμιμο;
Κανεὶς δὲν μετανοεῖ τότε. Γιατί; Γιατὶ ὑπάρχει νόμος, τὸ ἔχει εὐλογήσει ἡ Ἐκκλησία,
τὸ ἔχει ἐπιτρέψει ἡ Ἐκκλησία. Ἔχουν ὑπογράψει οἱ Δεσποτάδες μας διαζύγια, ἄδειες
δευτέρου καὶ τρίτου γάμου κ.λπ.
Καταλαβαίνετε,
λοιπόν, ὅτι ἐδῶ ὑπάρχει διαστροφὴ τοῦ
Νόμου τοῦ Θεοῦ, τοῦ Εὐαγγελικοῦ Νόμου καὶ ὅλα τὰ δόγματα τῆς Πίστεώς μας, ὅλη
ἡ Ὀρθόδοξη Παράδοση στηρίζεται στὴν Ἁγία Γραφή. Δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει δόγμα,
διδασκαλία, ποὺ νὰ τὴν κάνουμε ἐμεῖς σήμερα καὶ νὰ μὴν ἔχει τὶς βάσεις καὶ τὸ
στήριγμά της πάνω στὴν Ἁγία Γραφή. Καὶ οἱ Ἐντολὲς αὐτές, ποὺ σήμερα παραβαίνουν
οἱ Ἐπίσκοποί μας, δὲν εἶναι μία, δὲν εἶναι μόνο αὐτὸ ποὺ λέμε, τοῦ παρανόμου
γάμου, ποὺ ὑπογράφουν τὰ διαζύγια τὰ δεύτερα καὶ τὰ τρίτα καὶ ὅλα αὐτὰ τὰ
πράγματα, καὶ τὶς ἄδειες γιὰ δεύτερο καὶ τρίτο γάμο, δὲν εἶναι μόνο αὐτό, αὐτὸ
εἶναι μία παράβαση. Ἀλλὰ καὶ γιὰ μία παράβαση, ὅπως ἔκανε τότε ὁ ἅγιος Θεόδωρος
ὁ Στουδίτης, θὰ μπορούσαμε νὰ ἀποτειχιστοῦμε, γιατὶ ἔχει γίνει Νόμος στὴν Ἐκκλησία
ἡ παράβαση αὐτὴ δημοσίως καὶ συνοδικῶς.
Ἐπιτρέπουμε
λοιπὸν τὴν διάλυση τῆς οἰκογένειας, ἐνῶ ὁ Χριστὸς εἶπε ὄχι, ἀπαγορεύεται αὐτό,
εἶπε «οὓς ὁ Θεὸς συνέζευξεν,
ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω», κι ἐμεῖς βάζουμε τὸ χεράκι μας τὸ βέβηλο
καὶ διαλύουμε τοὺς γάμους καὶ φτιάχνουμε δεύτερους καὶ τρίτους γάμους.
Ἀλλὰ
εἶναι πολλὲς οἱ Ἐντολές. Εἶναι οἱ Ἐντολὲς ποὺ μιλοῦν γιὰ τὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς
αἱρετικούς. Ὁποιοσδήποτε, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται
παρ’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω». Ὁποιαδήποτε
διδασκαλία, ἀπ’ αὐτὴ ποὺ δὲν σᾶς παραδώσαμε ἐμεῖς οἱ Ἀπόστολοι καὶ νὰ παραβεῖτε,
νὰ εἶναι ἀναθεματισμένη.
Καὶ
τί λένε σήμερα οἱ νέοι Πατέρες; Γιὰ νὰ εἶναι ἀναθεματισμένος κάποιος ἢ κάποια
διδασκαλία, πρέπει νὰ τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος.
Ἐδῶ πάλι, πάει ἡ Σύνοδος
πάνω ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Παῦλο, πάνω ἀπὸ
τὸ Θεό, γιατὶ ὁ Θεὸς μιλοῦσε
διὰ τοῦ στόματος τοῦ ἀποστόλου Παύλου, τὸ
Ἅγιο Πνεῦμα εἶπε «ἀνάθεμα ἔστω»· τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶπε νὰ μὴ χωρίζουμε
τὶς οἰκογένειες κ.λπ., τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὰ εἶπε. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, λοιπόν, ὁποιαδήποτε
διδασκαλία ἀντίθετη σ’ αὐτὴ τὴν ἀποστολικὴ διδασκαλία καὶ πίστη, νὰ εἶναι ἀναθεματισμένη.
Καὶ
λένε τώρα οἱ νέοι πατέρες· ὄχι λέει, γιὰ νὰ ἰσχύσει αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ τὸ πεῖ ἡ
Σύνοδος. Ἡ Σύνοδος λοιπόν, πάει τώρα -ἄλλη πλάνη χειρότερη- πάνω ἀπὸ τὸ Ἅγιο
Πνεῦμα. Τί θὰ πεῖ ἡ Σύνοδος! Κι ἂν ἡ Σύνοδος πεῖ ὄχι, δὲν εἶναι ἀναθεματισμένο
αὐτό, δὲν εἶναι ἀναθεματισμένο. Ἂς εἶπε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἂς εἶπε ὁ ἀπόστολος Παῦλος,
ἂς εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς γιὰ τὰ διαζύγια. Ὅ,τι πεῖ ἡ Σύνοδος. Ἔχει πάει ἡ
Σύνοδος πάνω ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, πάνω ἀπὸ τὸ Θεό, κι ὁ Θεὸς ἔχει πάει κάτω ἀπὸ
τὴ Σύνοδο, ὑποτακτικὸς τῆς Συνόδου. Ἔτσι.
Κι ἂν
δὲν τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος, ποὺ δὲν τὸ λέει ποτὲ τώρα, βέβαια γιὰ τοὺς αἱρετικοὺς δὲν
λέει ποτὲ τώρα ἡ Σύνοδος αὐτὰ τὰ πράγματα· ἐδῶ προσπαθοῦμε νὰ τὰ φτιάξουμε μὲ
τοὺς αἱρετικούς, θὰ ποῦμε πὼς εἶναι ἀναθεματισμένοι οἱ αἱρετικοί; Καὶ τόσες ἄλλες
Ἐντολές, ποὺ λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, ὅτι νὰ μὴ λέμε οὔτε καλημέρα σ’ αὐτὸν
ποὺ δὲν ἔχει τὴν διδασκαλία αὐτὴ τοῦ Χριστοῦ, καὶ τόσες καὶ τόσες ἄλλες Ἐντολὲς
στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς αἱρετικούς. Διότι ὁ Οἰκουμενισμὸς αὐτὸ σημαίνει, νὰ
πλησιάσει ἡ Ἀλήθεια μὲ τὸ ψέμα καὶ τελικὰ ἡ Ἀλήθεια μὲ τὸ ψέμα νὰ ἑνωθεῖ, εἰς
βάρος τῆς Ἀληθείας. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο μᾶς κατοχύρωσε ἡ Ἁγία Γραφή –δὲν τὰ τηροῦμε
ἐμεῖς αὐτὰ τὰ πράγματα– καὶ πρέπει, λοιπόν, νὰ πεῖ ἡ Σύνοδος γιὰ νὰ ἰσχύσει αὐτὸ
τὸ πρᾶγμα.
Καὶ
γιὰ τὶς ἄλλες Ἐντολές, πρέπει νὰ πεῖ ἡ Σύνοδος;
Δηλαδή,
ὅταν λέει ὁ Κύριος «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ»
πρέπει νὰ πεῖ ἡ Σύνοδος γιὰ νὰ εἶναι μακάριοι; Ὄχι, δὲν πρέπει νὰ πεῖ, εἶναι
μακάριοι ἐκεῖ. Ἔ, τότε, ἀλλοῦ πρέπει νὰ πεῖ ἡ Σύνοδος κι ἀλλοῦ δὲν πρέπει νὰ πεῖ;
Καὶ γιὰ τὶς Ἐντολὲς ποὺ λένε νὰ κάνουμε ὑπακοὴ στοὺς Ἐπισκόπους, «πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις
ὑμῶν καὶ ὑπείκετε· αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες·
ἵνα μετὰ χαρᾶς…» κ.λπ., ἰσχύει αὐτὴ ἡ Ἐντολή, ἢ θὰ πρέπει νὰ τὸ πεῖ ἡ
Σύνοδος γιὰ νὰ ἰσχύσει; Ἰσχύει αὐτὴ ἡ Ἐντολή.
Ὅποιες
Ἐντολὲς μᾶς ἐξυπηρετοῦν, εἶναι γιὰ νὰ κατοχυρώσουμε τὴν ἐξουσία μας, τὴν
διαβολικὴ ἐξουσία, ὄχι τὴν κατὰ Χριστό, γιατὶ ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι Πατέρας, εἶναι
Ποιμένας, φροντίζει γιὰ τὰ πρόβατα νὰ μὴν πλανηθοῦν, δὲν τὰ πλανᾶ ὁ ἴδιος. Αὐτὸς
ποὺ τὰ πλανᾶ δὲν εἶναι πατέρας, εἶναι λύκος.
Καὶ
τί λένε οἱ νέοι πατέρες, τώρα, τοῦ γραφείου ἐπὶ τῶν αἱρέσεων τῆς Μητροπόλεως
Πειραιῶς; Ὅτι πρέπει νὰ τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος γιὰ νὰ εἶναι κάποιος λύκος. Μά, ἐμεῖς εἴμαστε στὸ στόμα τοῦ λύκου, καὶ πρέπει νὰ
τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος; Νὰ μᾶς ροκανίζει ὁ λύκος κι ὅταν τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος, ὅταν εὐδοκήσει
ἀπ’ τὴν ἀφασία της ἡ Σύνοδος νὰ τὸ πεῖ, τότε δηλαδὴ ἐμεῖς θὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ
στόμα τοῦ λύκου; Θὰ μᾶς ἔχει κατασπαράξει! Ποιά λογική, ποιά λογικὴ μπορεῖ νὰ τὸ
χωρέσει αὐτό; (Εἶναι δυνατόν) ἡ Ἁγία Γραφή, οἱ
Ἅγιοι Ἀπόστολοι, οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ὁλόκληρος ἡ Ὀρθόδοξος Παράδοση, νὰ μᾶς ἀφήσει
στὸ στόμα τοῦ λύκου, ἔστω καὶ γιὰ ἕνα δευτερόλεπτο; Ποιά λογική; Κι ὅμως, ΟΧΙ, ἐπὶ
δεκαετίες θὰ μένετε ἐκεῖ (στὸ στόμα τοῦ λύκου) λέει τὸ γραφεῖο ἐπὶ τῶν αἱρέσεων
τῆς Μητροπόλεως Πειραιῶς, ὥσπου νὰ τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος! Ἡ Σύνοδος ἔχει γίνει πάνω ἀπὸ
τὸ Χριστό, καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, κι ἀπ’ τὴν Παράδοση, κι ἀπ’ τὴν Ἁγία Γραφή.
Πρέπει νὰ ἀποφασίσει ἡ Σύνοδος γιὰ τὸ κάθε τι, κι ἔτσι εἴμαστε μέσα στὴν αἵρεση
καὶ τὴν πλάνη καὶ περιμένουμε νὰ τὸ πεῖ ἡ Σύνοδος.
Ἡ Σύνοδος
ἐν τῷ μεταξύ, ἡ ὁποία εἶναι κι αὐτὴ μέσα στὸν Οἰκουμενισμό, μέσα στὴν πλάνη,
μέσα στὴν αἵρεση, ὄχι μόνο δὲν λέγει γιὰ τοὺς αἱρετικοὺς κάτι, ἀλλὰ φοβᾶται νὰ
πεῖ ὄχι σὲ ὁτιδήποτε πρᾶγμα. Εἶναι τόσο φοβισμένοι οἱ Ἐπίσκοποί μας, χειρότεροι
ἀπ’ τοὺς λαγούς. Οἱ λαγοὶ θεωροῦνται λιοντάρια μπροστὰ στοὺς Ἐπισκόπους μας
σήμερα, ἀδελφοί. Γιατί; Γιατὶ οἱ Ἐπίσκοποι, προκειμένου νὰ μὴν χάσουν τὸ
μπαστούνι τους, τὸ θρόνο τους, τὴ μίτρα κι ὅ,τι ἀπορρέει ἀπ’ τὴν ἐξουσία, δὲν
λένε πουθενὰ ὄχι, οὔτε στοὺς Μασώνους, οὔτε στοὺς πολιτικούς, οὔτε στοὺς Εὐρωπαίους
ποὺ χρηματίζονται ἀπ’ ἐκεῖ, οὔτε στοὺς αἱρετικούς (Παπικούς, Προτεστάντες), οὔτε
στὸ Π.Σ.Ε. Πουθενὰ δὲν τολμοῦν νὰ ποῦν ὄχι, γιατὶ ἡ ἐξουσία τους κινδυνεύει.
Πῶς
μπορεῖ κάποιος νὰ προστατέψει τὸ ποίμνιο, ὅταν φοβᾶται νὰ μὴ χάσει τὸ θρόνο
του; Πῶς μπορεῖ νὰ εἶναι ποιμένας; «Αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσι» λέει. Ποιός ἀγρυπνεῖ;
Ἀγρυπνοῦν νὰ μὴ χάσουν τὸ θρόνο τους, δὲν ἀγρυπνοῦν γιὰ τὶς ψυχές; Ἂν ἀγρυπνοῦσαν
γιὰ τὶς ψυχὲς ἔπρεπε νὰ τοὺς κάνουμε ὑπακοὴ μέχρι θανάτου. Νὰ ἦταν αὐτοὶ μπροστὰ
νὰ πολεμοῦσαν γιὰ μᾶς, γιὰ μᾶς θὰ ἦταν ἡ χαρά μας αὐτό, νὰ κάνουμε ὑπακοή. Ἀλλὰ
ἐνῶ αὐτοὶ συμβιβάζονται, ἐνῶ αὐτοὶ προδίδουν καὶ ἔχουν τὴν ἐξουσία, αὐτοὶ κυβερνοῦν
τὴν Ἐκκλησία σήμερα, κατὰ χάρη Θεοῦ –εἴπαμε εἶναι τυχάρπαστοι οἱ Ἐπίσκοποι, καὶ
ὁ Θεὸς τοὺς ἀνέχεται γιὰ τὶς δικές μας ἁμαρτίες, γιατὶ κι ἐμεῖς κοιμόμαστε καὶ
μᾶς ἐξυπηρετοῦν– αὐτοὶ οἱ Ἐπίσκοποι μᾶς κυβερνοῦν σήμερα, ἀδελφοί μου.
Γιατί
μᾶς ἐξυπηρετοῦν; Γιατὶ κοντὰ σ’ αὐτοὺς ποὺ συμβιβάζονται, συμβιβαζόμαστε κι ἐμεῖς.
Εἶναι ὁ εὔκολος δρόμος τοῦ συμβιβασμοῦ, ποὺ καταργεῖται τὸ σταυρικὸ Εὐαγγέλιο,
καταργεῖται τὸ μαρτύριο πλέον, κι ἔχουμε μιὰ κοσμικὴ Ἐκκλησία, χωρὶς σταυρό,
χωρὶς μαρτύριο, χωρὶς κίνδυνο. Αὐτὸ ποὺ γίνεται στὴν Δύση. Ὅ,τι μᾶς δυσκολεύει
σήμερα, ποὺ τὸ λέει ἡ Γραφή, θὰ τὸ βάζουμε στὴν ἄκρη καὶ θὰ προβάλλουμε τὴν ἀγάπη.
Ἀγάπη μὲ τοὺς αἱρετικούς, ἀγάπη μὲ τοὺς Μασώνους, ἀγάπη μὲ τοὺς πολιτικοὺς τοὺς
ἄθεους, ἀγάπη, παντοῦ ἀγάπη! Ἀλήθεια; Ὄχι ἀλήθεια, ἀγάπη!
Βλέπετε,
ὁ ὑπερτονισμὸς μιᾶς ἀρετῆς εἰς βάρος τῆς ἀληθείας, ὅτι εἶναι κι αὐτὸ πλάνη. Εἶναι
πλάνη μεγάλη, σοβαρὴ πλάνη, σοβαρὴ αἵρεση νὰ ὑπερτονιστεῖ ἡ ἀγάπη πάνω ἀπὸ τὴν ἀλήθεια,
γιατὶ Ἀλήθεια εἶναι ὁ Χριστός. «Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή». Ἅμα
βάλουμε στὴν ἄκρη τὴν Ἀλήθεια, βάζουμε τὸν Χριστὸ στὴν ἄκρη. Λέει ἕνας Πατέρας,
ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς Πατέρες, «ὁ τὴν ἀλήθειαν σιγῶν
κρύπτει Χριστὸν ἐν τάφῳ». Τὸν θάβεις τὸν Χριστόν, ὅταν σιγεῖς καὶ δὲν
λέγεις τὴν ἀλήθεια.
Ὅλα
αὐτά, λοιπόν, τὰ πράγματα ἔχουν πολλὲς πλάνες, γιατὶ παραβαίνουμε Ἐντολὲς βασικὲς
τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὅπως εἶναι αὐτὴ μὲ τὴν ὁποία ξεκινήσαμε τοὺ ἑνὸς καὶ νομίμου
γάμου. Καὶ ἔχουμε πολλὲς τέτοιες Ἐντολὲς ποὺ σήμερα παραβαίνονται δημοσίως καὶ
Συνοδικῶς. Εἴμαστε, λοιπόν, σὲ ὁδὸ αἱρέσεως, ἀδιαφοροῦμε γιὰ τὴν Ἁγία
Γραφή, γιὰ τοὺς Ἱ. Κανόνες, οἱ ὁποῖοι Ἱ. Κανόνες τί κάνανε; Εἶναι
τὰ κάγκελα γιὰ νὰ μὴν πέσουμε στὸ
γκρεμό. Κατοχυρώνουν τὴν Ἁγία Γραφή, δὲν εἶναι πάνω ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή.
Καὶ ἡ Ἱ. Παράδοση, εἶναι κι αὐτὴ ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή. Ὅλα αὐτὰ εἶναι
ἕνα σῶμα. Δὲν μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι κάτι ξεχωρίζει καὶ λέει ἄλλα πράγματα ἡ Ἁγ.
Γραφή, ἄλλα οἱ Ἱ. Κανόνες καὶ ἄλλα ἡ Ἱ. Παράδοση. Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἐνσωματωμένα, ἐναρμονισμένα
μὲ βάση τὴν Ἁγία Γραφή.
Γι’
αὐτὸν ἀκριβῶς τὸ λόγο λέμε ὅτι σήμερα ποὺ εἴμαστε σὲ ὁδὸ αἱρέσεως, τί γίνεται
σ’ αὐτὴν τὴν περίπτωση ἀδελφοί μου; Ὅταν εἴμαστε σὲ ὁδὸ αἱρέσεως, τί λέει; Νὰ
καθόμαστε στὸ στόμα τοῦ λύκου λένε οἱ Πατέρες; Τί λένε;
Ἂς
μᾶς ποῦν οἱ νέοι Πατέρες, οἱ Ἐπίσκοποί μας, οἱ πνευματικοί, τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἂς μᾶς
ποῦνε τί λένε οἱ Πατέρες, ὅταν εἴμαστε σὲ ὁδὸ αἱρέσεως. Ὅταν παραβαίνονται μία,
δύο, πέντε, δέκα Ἐντολές, εἴκοσι Ἐντολές· καὶ παραπάνω ἀπὸ εἴκοσι Ἐντολὲς τοὺς ἔχουμε
ἀποδείξει ὅτι παραβαίνονται, τί πρέπει νὰ κάνουμε; Νὰ ἀνεχθοῦμε; Νὰ ὑπομείνουμε;
Νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν δρόμο αὐτὸ τὸν στραβό; Τοὺς Ἐπισκόπους αὐτοὺς ποὺ κάνουν
συμφωνίες ἐδῶ, συμφωνίες ἐκεῖ, Πανορθοδόξους Συνόδους ἀπ’ τὴν ἄλλη μεριά; Νὰ τὰ
βροῦμε μεταξύ μας πρῶτα, γιὰ νὰ ξέρουμε τί θὰ ποῦμε καὶ μὲ τοὺς αἱρετικούς. Νὰ ἀκολουθοῦμε
πρέπει; Κι ἅμα δὲν ἀκολουθοῦμε; Πῶς πρέπει νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὰ πράγματα;
Λέει
κάποιος, ἐγὼ δὲν ἀκολουθῶ, ἀλλὰ θὰ πάω ἐκεῖ νὰ πάρω τὰ μυστήρια, ὅ,τι μὲ ἐξυπηρετεῖ
θὰ κάνω, καὶ ὅπου δὲν μὲ ἐξυπηρετεῖ θὰ τοὺς γράφω στὰ παλιά μου τὰ παπούτσια. Μὰ
ἐδῶ πρέπει νὰ κάνουμε ὅ,τι λέει ἡ Παράδοσή μας. Δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ αὐτοσχεδιάζει.
Εἶναι πλάνη κι ὁ αὐτοσχεδιασμὲς σὲ θέματα ἐκκλησιαστικὰ καὶ Ὀρθοδόξου
Παραδόσεως. Πρέπει νὰ κάνεις αὐτὸ ποὺ θὰ ποῦνε οἱ Πατέρες, αὐτὸ ποὺ λέει ἡ Ἱ.
Παράδοσή μας, αὐτὸ ποὺ λέει ἡ Ἁγία Γραφή. Τί νὰ κάνουμε;
Νὰ ἀπομακρυνθοῦμε
ἀπὸ τοὺς λύκους. Τὸ πιὸ ἁπλὸ πρᾶγμα εἶναι νὰ ἀπομακρύνεσαι ἀπὸ τοὺς λύκους, ἀλλὰ
ὄχι, ὅποτε τοὺς χρειάζεσαι νὰ πηγαίνεις καὶ νὰ παίρνεις τὰ μυστήρια, κι ὅποτε δὲν
τοὺς χρειάζεσαι (νὰ λές) ἐγὼ εἶμαι ἀπομακρυσμένος καὶ κάθομαι στὸ σπιτάκι μου
καὶ δὲν πάω στὴν Ἐκκλησία, γιατὶ μὲ ἐξυπηρετεῖ τὴν Κυριακὴ νὰ κάτσω στὸν καναπὲ
νὰ πιῶ τὸν καφέ μου! Ὄχι ἔτσι. Εἶναι σταυρικὴ
καὶ ἡ ἀποτείχιση ἀκόμα εἶναι τὸ σταυρικὸ Εὐαγγέλιο. Πρέπει νὰ κάνεις πολὺ
περισσότερα πράγματα ἀπ’ ὅσα ἔκανες πρίν, ὅταν ἤσουν στὴν ὁδὸ τοῦ συμβιβασμοῦ,
καὶ τῆς προδοσίας, καὶ τῆς αἱρέσεως. Πρέπει νὰ κάνεις πολὺ περισσότερα πράγματα
καὶ νὰ νιώθεις ὅτι δὲν κάνεις τίποτα…
Τὸ
Εὐαγγέλιο πρέπει παντοῦ καὶ πάντοτε νὰ τηρεῖται. Καὶ ὅταν δὲν τηρεῖται δημοσίως
καὶ συνοδικῶς καὶ ἀθετεῖται ἔστω καὶ μία Εὐαγγελικὴ Ἐντολή, εἶναι αἵρεση καὶ
πλάνη. Εἶναι αἵρεση ἀπὸ τὴν ὁποία πρέπει νὰ φεύγουμε μακρυά. Οἱ Πατέρες λένε νὰ
φεύγουμε μακριὰ ἀπὸ τὴν αἵρεση, ὅπως φεύγουμε ἀπὸ τὸν λύκο κι ἀπὸ τὸ φαρμακερὸ
φίδι.
Αὐτὰ
εἶπαν οἱ Πατέρες, σ’ αὐτὰ τὰ χρόνια τὰ ἔσχατα εἴμαστε, πρέπει νὰ ξυπνήσουν οἱ
Χριστιανοὶ σήμερα. Μὴν περιμένετε νὰ ξυπνήσουμε ἐμεῖς οἱ πνευματικοί. Ἐσεῖς
περιμένετε νὰ ξυπνήσει τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἔ; Μὴν περιμένετε. «Ὁ σώζων ἑαυτῷ σωθήτω».
Μὴν κοιτᾶς τί θὰ κάνει τὸ Ἅγιον Ὄρος. Μπορεῖ νὰ βουλιάξει τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἀπὸ τὰ
χρήματα, ἀπὸ τὴν κοσμικότητα, ἀπὸ τὰ μηχανήματα ποὺ πᾶνε! Βουλιάζει τὸ Ἅγιον Ὄρος,
βουλιάζει! Μὴ κοιτᾶς τί θὰ κάνουν οἱ ἄλλοι. (Νὰ κοιτᾶς) Τί
λέει ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ ποιό δρόμο θὰ ἀκολουθήσω ἐγώ.
Γιὰ
τὸν καθένα τὸ Εὐαγγέλιο εἶναι προσωπικὸ γιὰ τὴν ἐφαρμογή του. Δὲν θὰ κοιτάξεις
τί θὰ κάνει ὁ ἄλλος, γιὰ νὰ κάνεις κι ἐσύ. Κι ἂν εἶσαι μόνος σου, μόνος σου θὰ ἀκολουθήσεις
τὴν Ἀλήθεια! Δὲν θὰ περιμένεις νὰ ἀκολουθεῖ κάποιος ἄλλος· νὰ ἔχω παπά νὰ κοινωνάει καὶ νὰ βαπτίσω τὸ παιδί μου! Δὲν
λένε ἔτσι οἱ Πατέρες. Ἀκολουθᾶς τὴν ἀλήθεια καὶ στὸ δρόμο θὰ σοῦ δίνει λύσεις ὁ
Θεός. Καὶ γιὰ κεῖ ποὺ δὲν θὰ σοῦ δίνει λύσεις θὰ στερεῖσαι, καὶ τὰ μυστήρια καὶ
ὁτιδήποτε ἄλλο, χάριν τοῦ Χριστοῦ. Κι αὐτὸ θὰ λογιστεῖ ὡς μαρτύριο.
Αὐτὴ
εἶναι ἡ ἐποχή μας, ἀδελφοί μου. Εἶναι ἐποχὴ τοῦ συμβιβασμοῦ τῆς προδοσίας καὶ σὲ
θέματα Πίστεως καὶ αἱρέσεως, καὶ σὲ θέματα καταργήσεως τοῦ ἰδίου Εὐαγγελίου.
Καταργεῖται τὸ Εὐαγγέλιο σήμερα καὶ εἰσάγεται ἕνα νέο Εὐαγγέλιο, ἕνα Εὐαγγέλιο
ποὺ νὰ εἶναι στὰ μέτρα τῆς Νέας Ἐποχῆς, στὰ μέτρα τοῦ κόσμου, στὰ μέτρα τῆς
Δύσεως… Γι’ αὐτὸ καταργοῦνται αὐτὲς οἱ Εὐαγγελικὲς Ἐντολές, τὶς ὁποῖες τὶς
θεωροῦμε αὐστηρὲς καὶ σκληρὲς σήμερα, ὅτι δὲν ἔχουν ἀγάπη πρὸς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους,
καὶ τοὺς αἱρετικούς· νὰ τοὺς βάλουμε μέσ’ στὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ γίνει ἡ Ἐκκλησία
σκουπιδοτενεκές.
Ἡ Ἁγία
Γραφὴ λέει, στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδός. Νὰ πᾶμε στὸν ἴσιο δρόμο καὶ στὸν
ἀνηφορικὸ δρόμο. Καὶ γιὰ αὐτὸ πρέπει νὰ
εἶναι σταυρικὸς ὁ δρόμος αὐτός. Τὸ σταυρικὸ Εὐαγγέλιο μᾶς δίδαξαν οἱ Πατέρες κι
ὄχι τὸ συμβιβαστικὸ Εὐαγγέλιο. Πρέπει νὰ ξυπνήσουμε. Καὶ νὰ ξέρουμε ὅτι
κάνοντας κάποιο συμβιβασμό, ὑποχωρεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Ὅσο ἀπομακρύνεσαι καὶ
κάνεις συμβιβασμούς, ὑποχωρεῖ ἡ Χάρις. Καὶ τι γίνεται σ’ αὐτὸ τὸ σημεῖο;
Μένουμε ἀπροστάτευτοι. Καὶ ὅταν θὰ χρειαστεῖ νὰ ἔρθουν τὰ πιὸ δύσκολα χρόνια,
ποὺ τὰ περιμένουμε, καὶ θὰ ποῦμε: «τότε ἐγὼ θὰ ἀγωνιστῶ, ὅταν ἔρθει τὸ
σφράγισμα θὰ ἀγωνιστῶ». Δὲν θὰ ἀγωνιστεῖς οὔτε τότε. Θὰ τὰ χωνέψουμε ἕνα-ἕνα ὅλα
—ἕνα-ἕνα μᾶς τὰ δίνουν αὐτὰ καὶ τὰ χωνεύουμε— καὶ σιγὰ-σιγὰ θὰ χωνέψουμε καὶ τὸ
πιὸ τελευταῖο. Νὰ ξέρετε, θὰ τὰ χωνέψουμε ὅλα. Ἕνα-ἕνα ποὺ μᾶς τὰ δίνουνε, ποὺ
λέμε μὲ τὸ κόψιμο τοῦ σαλαμιοῦ, ποὺ τὸ κόβουνε λίγο-λίγο, θὰ τὰ χωνέψουμε καὶ θὰ
τὰ ἀποδεχτοῦμε ὅλα.
Γι’
αὐτὸν ἀκριβῶς τὸ λόγο δὲν πρέπει νὰ ἀποδεχτοῦμε κανένα συμβιβασμό, καμία
προδοσία τῆς Πίστεως, ἀλλὰ νὰ ἀπομακρυνθοῦμε ἀπὸ τοὺς προδότες, ποὺ εἶναι πρῶτοι
οἱ Ἐπίσκοποι, ὅσο τὸ δυνατὸν γρηγορότερα γιὰ νὰ γλυτώσουμε τὴν ψυχή μας, γιὰ νὰ
μὴ μᾶς φάει ὁ λύκος. Καὶ ὁ λύκος πλέον εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἐπίσκοπος, οἱ ἴδιοι οἱ Ἐπίσκοποι
ἔχουν γίνει λύκοι, γιατὶ προδίδουν στὰ θέματα τῆς Πίστεως.
Νὰ εὐχηθοῦμε ἡ νέα ἐκκλησιαστικὴ χρονιὰ νὰ εἶναι εὐλογημένη καὶ ἀγωνιστική. Νὰ ζητήσουμε συγχώρεση γιὰ τὴν παλαιά, γιὰ τὰ λάθη ποὺ κάναμε, τὶς ἀμέλειές μας, γιὰ ὅλα νὰ ζητήσουμε συγχώρεση ἀπὸ τὸ Θεό, καὶ νὰ παρακαλέσουμε τὸ Θεὸ νὰ μᾶς δώσει πνεῦμα πίστεως, ὁμολογίας, πνεῦμα δυνάμεως νὰ μᾶς δώσει ὁ Κύριος, γιατὶ αὐτὸ πλέον ἔχουμε ἀνάγκη νὰ διακρίνουμε τὴν πλάνη ἀπὸ τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ ἀκολουθήσουμε μὲ ὅλη μας τὴ διάθεση τὸν ἀληθινὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ, τὸ σταυρικὸ Εὐαγγέλιο, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο, ἀδελφοί μου, εὔχομαι νὰ γίνει σὲ ὅλους μας.