Τετάρτη 24 Μαΐου 2023

Περί της καλουμένης «οικουμενικής προσευχής».

 

Του  Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Πολύς λόγος γίνεται περί της λεγόμενης «οικουμενικής προσευχής». Το «ου δει αιρετικοίς συνεύξασθαι» το αντιπαρήλθαν.

Μάλιστα ο επιθετικός προσδιορισμός «οικουμενική», ο οποίος προσδίδεται στη συμπροσευχή με τους Παπικούς κυρίως, θεωρείται ότι αλλάζει την έννοια της συμπροσευχής με ετεροδόξους. 

Ο επιθετικός προσδιορισμός «οικουμενική» δημιουργεί ένα ακόμα πρόβλημα. Με τον όρο «οικουμενική» για τη συμπροσευχή αυτή, διαμφισβητείται η οικουμενικότητα της Εκκλησίας. 

Όπως ομιλούμε για την καθολικότητα της Εκκλησίας, έτσι ομιλούμε και για την οικουμενικότητά της. Τόσο η καθολικότητα της Εκκλησίας, όσο και η οικουμενικότητά της, ορίζονται θεολογικά, γεγονός που διασφαλίζει τη μοναδικότητά της. 

Ως εκ τούτου η χρήση του όρου «οικουμενική» για τις ανεπίτρεπτες συμπροσευχές με αιρετικούς, αποτελεί εκκλησιολογική στρέβλωση. 

Όταν αποκαλούν «οικουμενική» την συμπροσευχή με ετεροδόξους, προσδίδουν άλλη έννοια τόσο στην οικουμενικότητα, όσο και στην καθολικότητα της  Εκκλησίας. 

Δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι εκλαμβάνουν την οικουμενικότητα, ως λειτουργούσα στα πλαίσια του λεγόμενου «Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών» ή άλλων «Παγκόσμιων Χριστιανικών Φόρουμ», όπως καλούνται.  Εκλαμβάνουν την οικουμενικότητα επίσης στα πλαίσια της «Οικουμενικής Κίνησης» και του συγκρητιστικού Οικουμενισμού. 

Αποδεχόμενοι τον υπερπροβαλλόμενο  Οικουμενισμό, κατ’ ουσία στρεβλώνουν την έννοια της οικουμενικότητας της Εκκλησίας. 

Τοιουτοτρόπως σχετικοποιείται η έννοια της Οικουμενικής Εκκλησίας, η οποία είναι η Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, η Ορθόδοξη Εκκλησία. Διαμφισβητείται διαφοροτρόπως η έννοια της αδιαίρετης Εκκλησίας. Αυτό αποτελεί εκκλησιολογική στρέβλωση.  Ως εκ τούτου θεωρούν τον Οικουμενισμό ως αναγκαιότητα. 

«Ο σκοπός της (Εκκλησίας) είναι υπερεθνικός, οικουμενικός, πανανθρώπινος»*, τονίζει ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς. 

Όταν αμφισβητείται η οικουμενικότητα της Εκκλησίας, αμφισβητείται η καθολικότητά της.  Η λεγόμενη λοιπόν «οικουμενική προσευχή» με ετεροδόξους, υποδηλώνει αλλότροπον «οικουμενική ενότητα» με αυτούς. 

«Όταν πάντες ομοίως πιστεύωμεν, τότε ενότης εστί», αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.  Με αυτούς που δεν «πιστεύωμεν ομοίως», γιατί να γίνονται συμπροσευχές, και μάλιστα να καλούνται οι συμπροσευχές αυτές «οικουμενικές», οι οποίες παραπέμπουν σε μια στρεβλή εξωεκκλησιαστική «οικουμενικότητα»;


*«Άνθρωπος και Θεάνθρωπος», Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς, Εκδοτικός οίκος «Αστήρ» Αλ. & Ε. Παπαδημητρίου, 1987 Αθήναι.