«Θρῆνος κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς καὶ στεναγμὸς καὶ λύπη,
Θλῖψις ἀπαραμύθητος ἔπεσεν τοῖς Ρωμαίοις.
Ἐχάσασιν τὸ σπίτιν τους, τὴν Πόλιν τὴν ἁγία,
τὸ θάρρος καὶ τὸ καύχημα καὶ τὴν ἀπαντοχήν τους».
Θλῖψις ἀπαραμύθητος ἔπεσεν τοῖς Ρωμαίοις.
Ἐχάσασιν τὸ σπίτιν τους, τὴν Πόλιν τὴν ἁγία,
τὸ θάρρος καὶ τὸ καύχημα καὶ τὴν ἀπαντοχήν τους».
Ἔχουμε πλούσια καὶ ὡραία ἱστορία. Εἶναι παιδαγωγὸς τὰ παθήματα τοῦ λαοῦ μας. Καὶ τὰ μεγαλεῖα καὶ οἱ ἀθλιότητες. Τὸ ἱστορικὸ ὑφαντό μας ἔχει καὶ τὰ τσαλακώματα καὶ τοὺς λεκέδες του «ἕως ἂν ἡ αὐτὴ φύσις ἀνθρώπων ᾗ», γιατί δὲν ἀλλάζει ἡ φύσῃ τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὸν Θουκυδίδη. Μία περίοδος ποὺ ἐνδιαφέρει τὴν τωρινὴ ἐποχὴ εἶναι ἡ ἅλωση τῆς Πόλης. Γιατί φτάσαμε σ᾿ αὐτήν; Γιατί δὲν ἀπετράπῃ; Ποιοὶ παράγοντες συνετέλεσαν ὥστε νὰ ἁπλωθῇ πάνω ἀπὸ τὸ Γένος ἡ φρικτὴ Τουρκοκρατία; Ὑπάρχουν ὁμοιότητες μὲ τὸ σήμερα; Ἀπαριθμῶ:
Πρῶτον: Ἡ φυγὴ τῶν γραμματισμένων, τῶν λογίων στὴν Δύση. Ὁ πρῶτος πατριάρχης μετὰ τὴν ἅλωση, Γεννάδιος Σχολάριος, θὰ γράψει: «Κινδυνεύομεν μὴ μόνον σοφίας στερηθῆναι καὶ μαθημάτων, ἀλλὰ καὶ τὴν φωνὴν αὐτήν», δηλαδὴ τὴν γλῶσσα. «Εἰς τέτοιαν κακὴν τύχην κατάντησε τὸ πάλαι μακαριστὸν γένος τῶν Γραικῶν ὅτι μόλις εὑρίσκεται τώρα διδάσκαλος ὁποῦ νάναι ἱκανὸς νὰ διδάσκει τοὺς νέους» γράφει περὶ τὸ 1500 ὁ Νικόλαος Σοφιανός. Μήπως καὶ στὰ χρόνια μας δὲν ἔχουμε ἐκπατρισμὸ τῆς λόγιας νεολαίας μας, μιὰ ἀπροκάλυπτη «λεηλασία ἐγκεφάλων» ἀπὸ τὴν Δύση;
Δεύτερον: Οἱ ἐξισλαμισμοὶ καὶ τὸ φοβερὸ παιδομάζωμα. Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν διαδώσει τὸ πονήρευμα ὅτι ὁ Θεὸς ἐγκατέλειψε τοὺς χριστιανούς, λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν τους καὶ βοηθᾷ τὸ Ἰσλάμ. Χιλιάδες ἀλλαξοπιστοῦν εἴτε ἑκουσίως εἴτε ἀκουσίως. Φρικτὰ τὰ μαρτύρια τοῦ Ἑλληνισμοῦ κατὰ τὴν Τουρκοκρατία, περίοδο ποὺ κάποιοι ἐθνομηδενιστὲς τῆς σήμερον τὴν παρουσιάζουν ὡς περίπου εὐλογία. Δύο μόνον γεγονότα καὶ μαρτυρίες. Ὁ Κομνηνὸς Ὑψηλάντης, στὸ βιβλίο του «Τὰ μετὰ τὴν ἅλωσιν» γράφει ὅτι τὸ 1517, ὅταν κατελήφθῃ ἡ Αἴγυπτος ἀπὸ τὸν σουλτᾶνο Σελὶμ τόν 'Α, τὸν ἐπιλεγόμενο Γιαβοὺζ (=σκληρό), «300.000 γλῶσσες ἀπετμήθησαν ἡμέρα μιά, διὰ τὸ μόνον ἑλληνιστὶ λαλῆσαι».
Στὶς 24 Μαρτίου τοῦ 1967, ὁ σπουδαῖος ἀκαδημαϊκὸς Σπ. Μαρινᾶτος, ἐκφωνεῖ στὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, τὸν πανηγυρικὸ τῆς ἡμέρας. Μεταξὺ ἄλλων παρέθεσε καὶ «μετάφρασιν ἀδείας ταφῆς χριστιανοῦ, τὴν ὁποία ἔδιδον οἱ Τοῦρκοι». Τὸ κείμενο ἀποστομώνει τοὺς τουρκοτζουτζέδες τῆς σήμερον. «Σὺ ὁ παπᾶς, τοῦ ὁποίου τὸ μὲν ἔνδυμα εἶναι μαῦρον ὡς πίσσα, τὸ δὲ πρόσωπον ὡς τοῦ σατανᾶ, σὺ ὁ ἱερεὺς τῶν μιαρῶν, σὺ ὁ ἕλκων τὴν καταγωγὴν ἀπὸ τὸν ἄπιστον Ἰησοῦν, διατάσσεσαι: Τὸν εἰς τὸ ἔθνος σου ἀνήκοντα Γρηγόριον, ὁ ὁποῖος ἐψόφησε σήμερον, ἂν καὶ τὴν μὲν ψυχήν του παρέδωκεν εἰς τὸν σατανᾶν, τὸ δὲ βρωμερόν του πτῶμα δὲν τὸ δέχεται τὸ χῶμα, ἔξω καὶ μακρὰν τῆς πόλεως ἀνοίξατε λάκκον καὶ διὰ λακτισμάτων ρίψατε αὐτὸν ἐντός του». («Τὸ Εἰκοσιένα», «Πανηγυρικοὶ Λόγοι Ἀκαδημαϊκῶν», σελ. 774). Δὲν ἔχουμε ἐξισλαμισμοὺς τῷ καιρῷ ἐτούτω, ὅμως συμβαίνει ἴσως κάτι χειρότερο. Ἔχουμε θρησκευτικὴ ἀδιαφορία, ἐκκοσμίκευση καὶ ἐκκλησιομαχία. Ἕνα ὕπουλο, καλὰ καρυκευμένο μῖσος κατὰ τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας.
Τρίτον: Ἡ προπαγάνδα κατὰ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τοὺς δυτικοὺς μισιονάριους, τοὺς φράγκους ἰησουῖτες ψευδοϊεραπόστολους, οἱ ὁποῖοι ἐπέπεσαν πάνω στὸ αἱματοβαμμένο κορμὶ τοῦ Γένους, γιὰ νὰ μαγαρίσουν τὴν ψυχή του, τὴν Ὀρθοδοξία.
Ὁ ἐρευνητὴς Δημήτριος Πασχάλης στὰ «Ἀνδριακὰ Χρονικά», ἔτους 1948, μεταφέρει ἐγκύκλιο τοῦ πάπα Παύλου τοῦ 'Ε, 1605-1621, στοὺς Ἑνετοὺς διοικητὲς τῆς Πελοποννήσου. «Δὲν πρέπει νὰ λησμονῶμεν, γράφει, ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν ἔχουσι πίστη... ὅθεν δέον νὰ μεταχειριζόμεθα αὐτοὺς ὡς ἄγρια θηρία, νὰ τοὺς ἀποσπῶμεν τοὺς ὀδόντας καὶ τοὺς ὄνυχας, νὰ μὴν παύσωμεν ταπεινοῦντες αὐτοὺς καὶ ἰδίως νὰ τοὺς ἐμποδίζωμεν τὴν περὶ τῶν ὅπλων ἄσκησιν. Οὐδὲν ἄλλο νὰ παρέχωμεν εἰς αὐτοὺς ἢ ξύλον καὶ ἄρτον...».... Στὶς Κυκλάδες ποὺ πέτυχε κάπως ἡ ἀνόσια προπαγάνδα τους, τὴν περίοδο τοῦ ἀγῶνα, οἱ λατινοφρονοῦντες, ἔστελναν γράμματα στὸν πάπα νὰ συνδράμει τοὺς Τούρκους. Γράφει ὁ ἱστορικὸς Φιλήμων «τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν τὸ ἑλληνικὸν ἔθνος ἅπαν κατὰ τὴν Εὐρώπην καὶ τὴν Ἀσίαν ἠγωνίζετο προσφερόμενον θυσίαν ὑπὲρ τῆς κοινῆς πατρίδος, ἡ διαγωγὴ τῶν ἐν νήσοις Ἑλλήνων τοῦ δυτικοῦ δόγματος, παρουσιάζει ἐπονείδιστον καὶ ἀποτρόπαιον στίγμα». «Πολὺ ὀλίγοι ἐφάνησαν Ἕλληνες», συμπληρώνει καὶ ὁ ἱστορικὸς Σπυρίδων Τρικούπης.
Ἡ περίοδος τῆς Τουρκοκρατίας θεωρεῖται περίοδος σκότους καὶ ἀμάθειας. Λάθος. Τότε ἔλαμψε τὸ Γένος καὶ λαμπροτέρα ἐφάνῃ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ μαρτυρικὸς πατριάρχης Κ. Λούκαρις, ποὺ ἐθηριομάχησε κυριολεκτικά, πολεμῶντας, μὲ καθημερινὸ κίνδυνο τῆς ζωῆς του, τίς καταχθόνιες μεθόδους ποὺ μετήρχοντο οἱ Λατῖνοι γιὰ νὰ ἐπιβάλλουν τὸ ἐκκλησιαστικὸ τέρας τῆς Οὐνίας, ἀπαντοῦσε στὶς ἀλεπουδοευγένειές τους καὶ στὶς μομφὲς ὅτι μείναμε ἀγράμματοι.
«Ἄς λογιάσουν ὅτι ἂν δὲν ἔχωμεν σοφίαν ἐξωτερικήν, ἔχομεν, χάριτι Χριστοῦ, σοφίαν ἀνωτέραν καὶ πνευματικήν, ἡ ὁποία στολίζει τὴν Ὀρθόδοξόν μας Πίστιν, καὶ εἰς τοῦτο εἴμεθα ἀνώτεροι ἀπὸ τοὺς Λατίνους εἰς τοὺς κόπους, εἰς τὰς σκληραγωγίας, καὶ νὰ σηκώνωμεν τὸν σταυρόν μας, καὶ νὰ χύνωμεν τὸ αἷμα μας διὰ τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην τὴν πρὸς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἄν εἶχε βασιλεύσει ὁ Τοῦρκος εἰς τὴν Φραγκιὰν δέκα χρόνους, Χριστιανοὺς ἐκεῖ δὲν εὕρισκες. Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τώρα διακόσιους χρόνους εὑρίσκεται καὶ κακοπαθοῦσιν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν τους, καὶ λάμπει ἡ Πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριον τῆς εὐσέβειας, καὶ σεῖς μου λέγετε ὅτι δὲν ἔχομεν σοφίαν; Τὴν σοφίαν σας δὲν ἐθέλω ἐμπρὸς εἰς τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ. Κάλλιον ἦτο νὰ ἔχῃ τινὰς καὶ τὰ δύο, δὲν τὸ ἀρνοῦμαι, πλὴν ἀπὸ τὰ δύο, τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ προτιμῶ». Νὰ κλείσω μὲ αὐτὸ ποὺ ἔγραψα παλαιότερα γιὰ τὴν Ἀγιὰ Σοφιά.
Λέω πολλὲς φορὲς στοὺς μαθητές μου. Ὁ μέγας Ἰουστινιανὸς στοὺς 40 κίονες ποὺ στήριζαν τὴν Ἀγια Σοφιὰ ἔβαλε λείψανα ἁγίων. «Ἐν παντὶ κιόνι τῶν ἄνω καὶ τῶν κάτω, ἕν ἕκαστον λείψανον ἔχει ἐνθρονισμένον». Ἀκόμη καὶ σήμερα βρίσκονται ἐκεῖ. Ἐνθρονισμένα στὴν καρδιὰ τῶν κιόνων. Ὁ ναὸς εἶναι θεοστήρικτος καὶ ἁγιοστήρικτος. (Ἡ Ἁγία Σοφία στὸν θρῦλο καὶ τὴν ἱστορία", σελ 71, τοῦ Π. Σπυρόπουλου, ἐκδ. Καρδαμίτσα). Τὰ ἅγια λείψανα τῶν παλληκαριῶν τῆς πίστης, οἱ κίονες τῶν ἁγίων Κωνσταντίνου, Δημητρίου, Γεωργίου, τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν μεγαλομαρτύρων Παρασκευῆς καὶ Βαρβάρας εἶναι στὴν θέση τους. Οἱ κολόνες τῆς Ἀγιάς-Σοφιὰς εἶναι λειψανοθῆκες.
Στὴν Κωνσταντινούπολη συνέβησαν καταστρεπτικοὶ σεισμοὶ στὸ διάβα τῶν αἰώνων. Ὅμως ὁ ναὸς ποτὲ δὲν καταστράφηκε ὁλοσχερῶς. Γιατί; Διότι στοὺς πανέμορφους κίονές του ὑπάρχουν «ἐνθρονισμένα» λείψανα ἁγίων. Αὐτὸ τὸ ξέρουν οἱ Τοῦρκοι. Ἡ Ἁγία Σοφία εἶναι "ἡ λειψανοθήκη τῆς Ὀρθοδοξίας". Εἶναι κατόρθωμα τῶν Ἑλλήνων, μέσῳ τοῦ ὁποίου ἐκφράζουν ἐς ἀεὶ τὴν πίστη τους στὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος "ἐξῆλθε νικῶν καὶ ἵνα νικήσῃ".
Ἔτσι λέω τῶν παιδιῶν εἶναι καὶ ἡ πατρίδα μας. Κατάσπαρτη ἀπὸ λείψανα ἁγίων. Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἡ Ἀγιά-Σοφιὰ τῆς οἰκουμένης. Δὲν πρόκειται ποτὲ νὰ πέσει καὶ νὰ χαθεῖ. «Ἡ Ρωμιοσύνη θὰ χαθεῖ ὄντας ὁ κόσμος λείψῃ». Τώρα ποὺ κάποια κομμάτια της γκρεμίστηκαν καὶ «ἠκρωτηρίασται τὸ κάλλος της», ὅλοι μαζί-«εἴμαστε στὸ ἐμεῖς»-ἔνδοξοι καὶ ἄδοξοι νὰ τρέξουμε νὰ τὴν ἀναστυλώσουμε, ὅπως ἔπραξαν τότε οἱ Ρωμιοὶ πρόγονοί μας.
Πρῶτον: Ἡ φυγὴ τῶν γραμματισμένων, τῶν λογίων στὴν Δύση. Ὁ πρῶτος πατριάρχης μετὰ τὴν ἅλωση, Γεννάδιος Σχολάριος, θὰ γράψει: «Κινδυνεύομεν μὴ μόνον σοφίας στερηθῆναι καὶ μαθημάτων, ἀλλὰ καὶ τὴν φωνὴν αὐτήν», δηλαδὴ τὴν γλῶσσα. «Εἰς τέτοιαν κακὴν τύχην κατάντησε τὸ πάλαι μακαριστὸν γένος τῶν Γραικῶν ὅτι μόλις εὑρίσκεται τώρα διδάσκαλος ὁποῦ νάναι ἱκανὸς νὰ διδάσκει τοὺς νέους» γράφει περὶ τὸ 1500 ὁ Νικόλαος Σοφιανός. Μήπως καὶ στὰ χρόνια μας δὲν ἔχουμε ἐκπατρισμὸ τῆς λόγιας νεολαίας μας, μιὰ ἀπροκάλυπτη «λεηλασία ἐγκεφάλων» ἀπὸ τὴν Δύση;
Δεύτερον: Οἱ ἐξισλαμισμοὶ καὶ τὸ φοβερὸ παιδομάζωμα. Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν διαδώσει τὸ πονήρευμα ὅτι ὁ Θεὸς ἐγκατέλειψε τοὺς χριστιανούς, λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν τους καὶ βοηθᾷ τὸ Ἰσλάμ. Χιλιάδες ἀλλαξοπιστοῦν εἴτε ἑκουσίως εἴτε ἀκουσίως. Φρικτὰ τὰ μαρτύρια τοῦ Ἑλληνισμοῦ κατὰ τὴν Τουρκοκρατία, περίοδο ποὺ κάποιοι ἐθνομηδενιστὲς τῆς σήμερον τὴν παρουσιάζουν ὡς περίπου εὐλογία. Δύο μόνον γεγονότα καὶ μαρτυρίες. Ὁ Κομνηνὸς Ὑψηλάντης, στὸ βιβλίο του «Τὰ μετὰ τὴν ἅλωσιν» γράφει ὅτι τὸ 1517, ὅταν κατελήφθῃ ἡ Αἴγυπτος ἀπὸ τὸν σουλτᾶνο Σελὶμ τόν 'Α, τὸν ἐπιλεγόμενο Γιαβοὺζ (=σκληρό), «300.000 γλῶσσες ἀπετμήθησαν ἡμέρα μιά, διὰ τὸ μόνον ἑλληνιστὶ λαλῆσαι».
Στὶς 24 Μαρτίου τοῦ 1967, ὁ σπουδαῖος ἀκαδημαϊκὸς Σπ. Μαρινᾶτος, ἐκφωνεῖ στὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, τὸν πανηγυρικὸ τῆς ἡμέρας. Μεταξὺ ἄλλων παρέθεσε καὶ «μετάφρασιν ἀδείας ταφῆς χριστιανοῦ, τὴν ὁποία ἔδιδον οἱ Τοῦρκοι». Τὸ κείμενο ἀποστομώνει τοὺς τουρκοτζουτζέδες τῆς σήμερον. «Σὺ ὁ παπᾶς, τοῦ ὁποίου τὸ μὲν ἔνδυμα εἶναι μαῦρον ὡς πίσσα, τὸ δὲ πρόσωπον ὡς τοῦ σατανᾶ, σὺ ὁ ἱερεὺς τῶν μιαρῶν, σὺ ὁ ἕλκων τὴν καταγωγὴν ἀπὸ τὸν ἄπιστον Ἰησοῦν, διατάσσεσαι: Τὸν εἰς τὸ ἔθνος σου ἀνήκοντα Γρηγόριον, ὁ ὁποῖος ἐψόφησε σήμερον, ἂν καὶ τὴν μὲν ψυχήν του παρέδωκεν εἰς τὸν σατανᾶν, τὸ δὲ βρωμερόν του πτῶμα δὲν τὸ δέχεται τὸ χῶμα, ἔξω καὶ μακρὰν τῆς πόλεως ἀνοίξατε λάκκον καὶ διὰ λακτισμάτων ρίψατε αὐτὸν ἐντός του». («Τὸ Εἰκοσιένα», «Πανηγυρικοὶ Λόγοι Ἀκαδημαϊκῶν», σελ. 774). Δὲν ἔχουμε ἐξισλαμισμοὺς τῷ καιρῷ ἐτούτω, ὅμως συμβαίνει ἴσως κάτι χειρότερο. Ἔχουμε θρησκευτικὴ ἀδιαφορία, ἐκκοσμίκευση καὶ ἐκκλησιομαχία. Ἕνα ὕπουλο, καλὰ καρυκευμένο μῖσος κατὰ τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας.
Τρίτον: Ἡ προπαγάνδα κατὰ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τοὺς δυτικοὺς μισιονάριους, τοὺς φράγκους ἰησουῖτες ψευδοϊεραπόστολους, οἱ ὁποῖοι ἐπέπεσαν πάνω στὸ αἱματοβαμμένο κορμὶ τοῦ Γένους, γιὰ νὰ μαγαρίσουν τὴν ψυχή του, τὴν Ὀρθοδοξία.
Ὁ ἐρευνητὴς Δημήτριος Πασχάλης στὰ «Ἀνδριακὰ Χρονικά», ἔτους 1948, μεταφέρει ἐγκύκλιο τοῦ πάπα Παύλου τοῦ 'Ε, 1605-1621, στοὺς Ἑνετοὺς διοικητὲς τῆς Πελοποννήσου. «Δὲν πρέπει νὰ λησμονῶμεν, γράφει, ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν ἔχουσι πίστη... ὅθεν δέον νὰ μεταχειριζόμεθα αὐτοὺς ὡς ἄγρια θηρία, νὰ τοὺς ἀποσπῶμεν τοὺς ὀδόντας καὶ τοὺς ὄνυχας, νὰ μὴν παύσωμεν ταπεινοῦντες αὐτοὺς καὶ ἰδίως νὰ τοὺς ἐμποδίζωμεν τὴν περὶ τῶν ὅπλων ἄσκησιν. Οὐδὲν ἄλλο νὰ παρέχωμεν εἰς αὐτοὺς ἢ ξύλον καὶ ἄρτον...».... Στὶς Κυκλάδες ποὺ πέτυχε κάπως ἡ ἀνόσια προπαγάνδα τους, τὴν περίοδο τοῦ ἀγῶνα, οἱ λατινοφρονοῦντες, ἔστελναν γράμματα στὸν πάπα νὰ συνδράμει τοὺς Τούρκους. Γράφει ὁ ἱστορικὸς Φιλήμων «τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν τὸ ἑλληνικὸν ἔθνος ἅπαν κατὰ τὴν Εὐρώπην καὶ τὴν Ἀσίαν ἠγωνίζετο προσφερόμενον θυσίαν ὑπὲρ τῆς κοινῆς πατρίδος, ἡ διαγωγὴ τῶν ἐν νήσοις Ἑλλήνων τοῦ δυτικοῦ δόγματος, παρουσιάζει ἐπονείδιστον καὶ ἀποτρόπαιον στίγμα». «Πολὺ ὀλίγοι ἐφάνησαν Ἕλληνες», συμπληρώνει καὶ ὁ ἱστορικὸς Σπυρίδων Τρικούπης.
Ἡ περίοδος τῆς Τουρκοκρατίας θεωρεῖται περίοδος σκότους καὶ ἀμάθειας. Λάθος. Τότε ἔλαμψε τὸ Γένος καὶ λαμπροτέρα ἐφάνῃ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ μαρτυρικὸς πατριάρχης Κ. Λούκαρις, ποὺ ἐθηριομάχησε κυριολεκτικά, πολεμῶντας, μὲ καθημερινὸ κίνδυνο τῆς ζωῆς του, τίς καταχθόνιες μεθόδους ποὺ μετήρχοντο οἱ Λατῖνοι γιὰ νὰ ἐπιβάλλουν τὸ ἐκκλησιαστικὸ τέρας τῆς Οὐνίας, ἀπαντοῦσε στὶς ἀλεπουδοευγένειές τους καὶ στὶς μομφὲς ὅτι μείναμε ἀγράμματοι.
«Ἄς λογιάσουν ὅτι ἂν δὲν ἔχωμεν σοφίαν ἐξωτερικήν, ἔχομεν, χάριτι Χριστοῦ, σοφίαν ἀνωτέραν καὶ πνευματικήν, ἡ ὁποία στολίζει τὴν Ὀρθόδοξόν μας Πίστιν, καὶ εἰς τοῦτο εἴμεθα ἀνώτεροι ἀπὸ τοὺς Λατίνους εἰς τοὺς κόπους, εἰς τὰς σκληραγωγίας, καὶ νὰ σηκώνωμεν τὸν σταυρόν μας, καὶ νὰ χύνωμεν τὸ αἷμα μας διὰ τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην τὴν πρὸς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἄν εἶχε βασιλεύσει ὁ Τοῦρκος εἰς τὴν Φραγκιὰν δέκα χρόνους, Χριστιανοὺς ἐκεῖ δὲν εὕρισκες. Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τώρα διακόσιους χρόνους εὑρίσκεται καὶ κακοπαθοῦσιν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν τους, καὶ λάμπει ἡ Πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριον τῆς εὐσέβειας, καὶ σεῖς μου λέγετε ὅτι δὲν ἔχομεν σοφίαν; Τὴν σοφίαν σας δὲν ἐθέλω ἐμπρὸς εἰς τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ. Κάλλιον ἦτο νὰ ἔχῃ τινὰς καὶ τὰ δύο, δὲν τὸ ἀρνοῦμαι, πλὴν ἀπὸ τὰ δύο, τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ προτιμῶ». Νὰ κλείσω μὲ αὐτὸ ποὺ ἔγραψα παλαιότερα γιὰ τὴν Ἀγιὰ Σοφιά.
Λέω πολλὲς φορὲς στοὺς μαθητές μου. Ὁ μέγας Ἰουστινιανὸς στοὺς 40 κίονες ποὺ στήριζαν τὴν Ἀγια Σοφιὰ ἔβαλε λείψανα ἁγίων. «Ἐν παντὶ κιόνι τῶν ἄνω καὶ τῶν κάτω, ἕν ἕκαστον λείψανον ἔχει ἐνθρονισμένον». Ἀκόμη καὶ σήμερα βρίσκονται ἐκεῖ. Ἐνθρονισμένα στὴν καρδιὰ τῶν κιόνων. Ὁ ναὸς εἶναι θεοστήρικτος καὶ ἁγιοστήρικτος. (Ἡ Ἁγία Σοφία στὸν θρῦλο καὶ τὴν ἱστορία", σελ 71, τοῦ Π. Σπυρόπουλου, ἐκδ. Καρδαμίτσα). Τὰ ἅγια λείψανα τῶν παλληκαριῶν τῆς πίστης, οἱ κίονες τῶν ἁγίων Κωνσταντίνου, Δημητρίου, Γεωργίου, τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν μεγαλομαρτύρων Παρασκευῆς καὶ Βαρβάρας εἶναι στὴν θέση τους. Οἱ κολόνες τῆς Ἀγιάς-Σοφιὰς εἶναι λειψανοθῆκες.
Στὴν Κωνσταντινούπολη συνέβησαν καταστρεπτικοὶ σεισμοὶ στὸ διάβα τῶν αἰώνων. Ὅμως ὁ ναὸς ποτὲ δὲν καταστράφηκε ὁλοσχερῶς. Γιατί; Διότι στοὺς πανέμορφους κίονές του ὑπάρχουν «ἐνθρονισμένα» λείψανα ἁγίων. Αὐτὸ τὸ ξέρουν οἱ Τοῦρκοι. Ἡ Ἁγία Σοφία εἶναι "ἡ λειψανοθήκη τῆς Ὀρθοδοξίας". Εἶναι κατόρθωμα τῶν Ἑλλήνων, μέσῳ τοῦ ὁποίου ἐκφράζουν ἐς ἀεὶ τὴν πίστη τους στὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος "ἐξῆλθε νικῶν καὶ ἵνα νικήσῃ".
Ἔτσι λέω τῶν παιδιῶν εἶναι καὶ ἡ πατρίδα μας. Κατάσπαρτη ἀπὸ λείψανα ἁγίων. Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἡ Ἀγιά-Σοφιὰ τῆς οἰκουμένης. Δὲν πρόκειται ποτὲ νὰ πέσει καὶ νὰ χαθεῖ. «Ἡ Ρωμιοσύνη θὰ χαθεῖ ὄντας ὁ κόσμος λείψῃ». Τώρα ποὺ κάποια κομμάτια της γκρεμίστηκαν καὶ «ἠκρωτηρίασται τὸ κάλλος της», ὅλοι μαζί-«εἴμαστε στὸ ἐμεῖς»-ἔνδοξοι καὶ ἄδοξοι νὰ τρέξουμε νὰ τὴν ἀναστυλώσουμε, ὅπως ἔπραξαν τότε οἱ Ρωμιοὶ πρόγονοί μας.
Δημήτρης νατσιός
δάσκαλος-Κιλκίς
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»
