http://agonasax.blogspot.gr/2016/03/25-1821-25-3-2016_22.html
τοῦ Θεοῦ, Υἱός τῆς Παρθένου γίνεται, καί Γαβριήλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται. Διό καὶ ἡμεῖς σὺν αὐτῷ τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Έναρξη
της εορτής με το τροπάριο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (ψάλλει η χορωδία του
σχολείου μας).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό Κεφάλαιον, καί τοῦ ἀπ᾽ αἰῶνος Μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱός
Ἦχος δ’.
Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό Κεφάλαιον, καί τοῦ ἀπ᾽ αἰῶνος Μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱός
τοῦ Θεοῦ, Υἱός τῆς Παρθένου γίνεται, καί Γαβριήλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται. Διό καὶ ἡμεῖς σὺν αὐτῷ τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Α΄ αφηγητής: 25
Μαρτίου Διπλή γιορτή. Μέρα χαράς, ζωής, απολυτρώσεως και αισιοδοξίας
για κάθε Έλληνα και Χριστιανό. Είναι η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης.
Την ημέρα αυτή ο Άγγελος Κυρίου, υπόσχεται στην ανθρωπότητα σωτηρία
και αναγέννηση. Αναγγέλλει τον ερχομό του Θεανθρώπου, του Σωτήρα
του κόσμου.
Β΄ Αφηγητής: Τρανή
γιορτή η σημερινή, θύμηση υπέροχου μεγαλείου, αφάνταστης τόλμης
και μοναδικού θάρρους. Σήμερα γιορτάζουμε το μεγάλο, το αθάνατο,
το μοναδικό 21, ένα θαύμα, ένα μεγαλούργημα, κάτι που μόνο η φαντασία
μπορεί να συλλάβει. Γιατί το 21 είναι πέρα από κάθε λογική, είναι
τόλμημα, είναι ενθουσιασμός, είναι φωτιά, μπουρλότο και καταιγίδα.
Τον Πανηγυρικό της εορτής εκφωνεί : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΕΦΕΛΗΣ
Α΄ αφηγητής: Με την επέτειο της 25ης Μαρτίου έρχονται στη μνήμη μας και τιμούμε τους αγωνιστές που κήρυξαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, όλους τους Έλληνες που πολέμησαν στα πεδία των μαχών και όλους εκείνους που θυσιάστηκαν σφαγιάσθηκαν ή βασανίστηκαν σε όλο το διάστημα του πολύχρονου πολέμου, της ανεξαρτησίας, όπως και σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, δηλ. από την ημέρα κατά την οποία έπεσε η "Πόλις" το 1453, μέχρι το 1821.
Ακολουθεί βίντεο με τις εικόνες των ηρώων.
Β΄ Αφηγητής: Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι ο συνδετικός κρίκος με την Ιστορία της Αρχαίας και Βυζαντινής Ελλάδας, γιατί η Εθνική συνείδηση των Ελλήνων διατηρήθηκε και ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μέσα στις συνθήκες της δουλείας 400 περίπου χρόνια, μετά την πτώση του Βυζαντινού Κράτους. Είναι η επανάσταση ενός λαού που γέννησε κι' έθρεψε την ελευθερία, ενός λαού που ξέρει να ζει υπερήφανα χωρίς τυράννους, εξευτελισμούς και ταπεινώσεις, αλλά και που ξέρει να πεθαίνει, για να υπερασπίζει αξίες και ιδανικά.
Με τη πτώση της πόλης, στις 29 Μαΐου
1453, η μαύρη νύκτα της σκλαβιάς κάλυψε τον εθνικό μας ορίζοντα. Η ελπίδα όμως και η πίστη
για την απελευθέρωση δεν έσβησαν ποτέ από τις καρδιές των Ελλήνων.
Έμειναν κρυμμένες στα στήθη τους. Έγιναν τραγούδι και ύμνος, που τον
έψελναν σιγανά τα χείλη του ραγιά στην Παναγιά:
Η ελπίδα για απελευθέρωση αποτυπώνεται και
στο δημοτικό τραγούδι
«Της Αγιάς Σοφιάς».
Απαγγελία
ποιήματος «Της Αγιάς Σοφιάς».
Α΄ Αφηγητής: Τετρακόσια
ολόκληρα χρόνια υπομένουν οι Έλληνες τον αβάσταχτο ζυγό της τυραννίας.
Τετρακόσια χρόνια υπομένουν ύβρεις, ταπεινώσεις και εξευτελισμούς.
Δεν έπαψαν όμως ποτέ να οργανώνουν την αντίσταση και τον πόλεμο κατά
των κατακτητών. Τα ένοπλα τμήματα των Κλεφτών και Αρματολών αποτελούσαν
το μαχόμενο στρατό της Ελλάδας. Οι δάσκαλοι του γένους, από τον Αγ. Κοσμά
τον Αιτωλό και το Ρήγα Φεραίο μέχρι τον απλό Παπά του χωριού και τον
Καλόγερο, που δίδασκαν τα Ελληνικά γράμματα στο Κρυφό Σχολειό, τόνωναν
το Εθνικό φρόνημα και προέτρεπαν το λαό να επαναστατήσει και να διώξει
τον δυνάστη. Τέτοιες εξεγέρσεις μικρές και μεγάλες έγιναν πολλές.
Ξεπέρασαν τις 150, χωρίς όμως να φέρουν το "ποθούμενο αποτέλεσμα".
Αποφασιστικό ρόλο στην προετοιμασία για την αποτελεσματική εξέγερση
του ελληνικού Έθνους έπαιξε και η δράση της Φιλικής Εταιρίας.
Το ποίημα «Ο Δήμος και το καριοφίλι του » του
Αριστοτέλη Βαλαωρίτη περιγράφει τη σκληρή ζωή των κλεφτών και την αγάπη
τους για τ’ άρματά τους που δεν τα αποχωρίζονταν ποτέ.
Τραγούδι «Ο Δήμος και το καριοφίλι του ».
Β΄ Αφηγητής: Έλληνας
και σκλαβιά είναι δύο πράγματα τελείως αντίθετα, τελείως ασυμβίβαστα.
Η Ελληνική ψυχή δεν ζει, δεν είναι δυνατόν να ζήσει ποτέ σκλαβωμένη.
Το αίμα το Ελληνικό είναι προορισμένο να κυλά σε φλέβες ανθρώπων ελεύθερων.
Γι' αυτό ακριβώς οι ραγιάδες των τετρακοσίων χρόνων πήραν τη μεγάλη
απόφαση: Λευτεριά ή Θάνατος.
Τραγουδάει ο Ρήγας Φεραίος:
"Καλύτερα
μιας ώρας ελεύθερη ζωή
πάρα σαράντα χρόνια
σκλαβιά και φυλακή."
Ναι, τη μεγάλη την απόφαση την
πήραν, να ελευθερωθούν ή να πεθάνουν.
Το ίδιο ποθεί και το μικρό Ελληνόπουλο, γιατί η περήφανη ψυχή του είναι προορισμένη
να ζει ελεύθερη και περήφανη.
Απαγγελία ποιήματος «Το Ελληνόπουλο» του
Βίκτωρος Ουγκώ σε μετάφραση Κωστή Παλαμά.
Α΄
Αφηγητής: Οι
Έλληνες άρχισαν τον πόλεμο του 1821 ολιγάριθμοι, σχεδόν άοπλοι χωρίς
οργανωμένο και πειθαρχημένο στρατό. Έπρεπε να πολεμήσουν εναντίον
ενός αντιπάλου ισχυρού, την Οθωμανική αυτοκρατορία, η οποία διέθετε
ένα στρατό άρτια εξοπλισμένο και πολυάριθμο. Εν τούτοις οι Έλληνες
του 1821 φάνηκαν ισχυρότεροι των Τούρκων. Εμψυχωμένοι από την ιδέα
του χρέους προς την πατρίδα νίκησαν την υλική δύναμη, την οποία διέθεταν
οι Τούρκοι. Ξεσηκώθηκαν
μια χούφτα άοπλοι ραγιάδες ν' αντιμετωπίσουν μια πανίσχυρη αυτοκρατορία.
Ποιος δεν θα χαρακτήριζε την πράξη αυτή ως παραφροσύνη και ποιος
δεν θα ήταν βέβαιος ότι έκβαση όλων αυτών θα ήταν ο αφανισμός των
ραγιάδων; Ο Κολοκοτρώνης στα Απομνημονεύματά
του αναφέρεται σε αυτό τον ενθουσιασμό και την ομοψυχία των Ελλήνων.
Ανάγνωση αποσπάσματος από τα
Απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη.
Β΄ Αφηγητής: Η Επανάσταση
από την Πελοπόννησο γρήγορα εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την υπόδουλη
Ελλάδα. Στα Νησιά, την Κρήτη, την Στερεά, την Εύβοια, την Θεσσαλία,
την Ήπειρο και την Μακεδονία οι Έλληνες επαναστατούν, πολεμούν άφοβα,
πολεμούν θαρραλέα. Είναι άξιοι απόγονοι των πολεμιστών του Μαραθώνα
και της Σαλαμίνας. Έχουν συναίσθηση ότι είναι συνεχιστές της Ελληνικής
παραδόσεως· αγωνίζονται και πεθαίνουν για να τη διατηρήσουν ψηλά,
αμόλυντη και καθαρή, όπως την παρέλαβαν από τους προγόνους τους. Γίνονται
ήρωες και μάχονται αψηφώντας το θάνατο, με μοναδικό όραμα τη λευτεριά.
"Γιατί θέλει
αρετή και τόλμη η ελευθερία"
Με
τα δύο αυτά χαρακτηριστικά της Ελληνικής φυλής δημιουργείται μια
νέα εποχή, μια νέα δόξα, μια νέα φωτεινή σελίδα στην ιστορία της
αιώνιας Ελλάδας. Είναι το αθάνατο '21, το μεγαλούργημα της Ελληνικής
φυλής, η δόξα και το καύχημά μας.
Τραγούδι «Εις Σάμον» του Ανδρέα Κάλβου.
Α΄ Αφηγητής: Η κατάληψη της Τριπολιτσάς, η θυσία
του Διάκου στην Αλαμάνα, η καταστροφή της Στρατιάς του Δράμαλη στα Δερβενάκια
και η αντίσταση του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Χάνι της Γραβιάς, αποτέλεσαν
γεγονότα, τα οποία εδραίωσαν την πίστη στη δύναμη των Ελλήνων και
χαλύβδωσαν την θέληση τους για την ελευθερία. Κάθε γεγονός προβάλλει
τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των πρωταγωνιστών που αποτελούν τα υγιή μας
πρότυπα.
Αναφορά στους Ήρωες
1ο παιδί: Παπαφλέσσας: Ο ηρωισμός και η θυσία του
Παπαφλέσσα στο Μανιάκι εντυπωσίασε τόσο πολύ τον Ιμπραήμ που απέδωσε τιμές στο
νεκρό ήρωα. Ήταν κληρικός, πολιτικός και αγωνιστής και μυήθηκε στην Φιλική
εταιρία το 1818. Το τέλος του Παπαφλέσσα
ήταν ένας ηρωικός θάνατος. Δίκαια τον είπαν μπουρλοτιέρη, πυρπολητή των ψυχών.
Χωρίς αυτόν ίσως να μην άναβε η επαναστατική φλόγα. Ξετρέλαινε τους
ενθουσιασμένους, παρέσερνε τους διστακτικούς και πολεμούσε τους ενάντιους.
Στη
μάχη στο Μανιάκι βρήκε το θάνατο προβάλλοντας ηρωική αντίσταση μαζί με τους
λίγους άνδρες που του είχαν απομείνει. Σύμφωνα με την ιστορία, ο Ιμπραήμ ζήτησε
να βρουν το νεκρό σώμα του Παπαφλέσσα και, όταν το βρήκαν, τους διέταξε να τον
στήσουν σε μια βελανιδιά. Τότε ο Ιμπραήμ πλησίασε το νεκρό Παπαφλέσσα και τον
φίλησε στο μέτωπο σε ένδειξη αναγνώρισης, γενναιότητας και ανιδιοτελούς
θάρρους. (προβολή
βίντεο)
Τραγούδι «Παπαφλέσσας».
2ο παιδί: Μάρκος Μπότσαρης: Ο Μάρκος Μπότσαρης για
χάρη της ενότητας των αγωνιστών σκίζει το έγγραφο της αρχιστρατηγίας που του χορήγησε
η κυβέρνηση, λέγοντας : «κανείς αυτή την ώρα δεν έχει ανάγκη από αξιώματα, αυτά
κερδίζονται στη μάχη». Ήταν στρατηγός,
ήρωας της επανάστασης και καπετάνιος των Σουλιωτών. Το 1814 έγινε μέλος της
Φιλικής Εταιρίας και βρέθηκε μεταξύ των υπερασπιστών του Μεσολογγίου. Στην Α΄
πολιορκία πήρε τον τίτλο του αρχιστράτηγου, γεγονός που προκάλεσε την αντιζηλία
των άλλων οπλαρχηγών. Αυτό εξόργισε τον Μπότσαρη, ο οποίος έσχισε το χαρτί του διορισμού του… Η
μεγαλοπρεπής αυτή πράξη αποδεικνύει την ανιδιοτέλειά του και την αγάπη για την
πατρίδα. Στη μάχη στο Κεφαλόβρυσο μια τουρκική σφαίρα τον άφησε νεκρό. Οι
Σουλιώτες μεταφέροντας το νεκρό ήρωα προς το Μεσολόγγι, όπου τελικά τον
ενταφίασαν, σταμάτησαν για λίγο στη Μονή Προυσού, όπου βρισκόταν ο Καραϊσκάκης.
Αυτός τον ασπάστηκε λέγοντας: «Άμποτε ήρωα, Μάρκο, κι εγώ από τέτοιο θάνατο να
πάω».
3ο παιδί: Κων. Κανάρης: Ο Κωνσταντίνος
Κανάρης ξεπέρασε σε ηρωισμό κάθε άλλο ήρωα διακινδυνεύοντας τη ζωή του στη
θάλασσα. Χαρακτηριστικά είπε στον εαυτό του κατά την πυρπόληση της τουρκικής
ναυαρχίδας «Απόψε Κωνσταντή θα πεθάνεις για την Ελλάδα». Ο Κανάρης αποτελεί
έναν από τους σημαντικότερους ήρωες της ελληνικής επανάστασης του 1821,
κατορθώνοντας μέσω της πυρπόλησης της τουρκικής ναυαρχίδας να προκαλέσει τον
θαυμασμό ολόκληρης της Ευρώπης για τη μικρή Ελλάδα που αντιμαχόταν τον τουρκικό
ζυγό. Γεννήθηκε στα Ψαρά. Το θάρρος και η τόλμη του, που ξεχώριζαν, έμειναν
ιδιαίτερα γνωστά από το μεγάλο ανδραγάθημά του να πυρπολήσει την τουρκική
ναυαρχίδα του πασά Καρά Αλή στη Χίο τον Ιούνιο του 1822 ως αντίποινα για τη
σφαγή στο νησί. Η προσπάθεια στέφθηκε με επιτυχία και 2000 Οθωμανοί βρήκαν
τραγικό θάνατο εκείνη τη νύχτα. Η φήμη
του ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα και ξένοι λογοτέχνες και συγγραφείς, όπως ο
Βίκτωρ Ουγκώ και ο λόρδος Βύρων, ανέδειξαν την ηρωική του στάση.
4ο παιδί: Γ. Καραϊσκάκης: Ο Γεώργιος
Καραϊσκάκης από πολύ μικρός άρχισε να πολεμά τον εχθρό σε αναρίθμητες μάχες. Έπαιξε σημαντικό ρόλο
στις πιο κρίσιμες φάσεις του Αγώνα και δεν επέτρεψε στη διχόνοια και τις προσωπικές
φιλοδοξίες να υπονομεύσουν την Επανάσταση. Άφησε την τελευταία του πνοή σε
ηλικία σαράντα πέντε ετών, ανήμερα της γιορτής του ζητώντας από όλους να του
ορκιστούν ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα μετά το θάνατό του.
5ο παιδί: Αθ. Διάκος: Η γενναία αντίσταση
του Αθανασίου Διάκου στην Αλαμάνα κοντά στις Θερμοπύλες αναβίωσε το ηρωικό
«ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» του Λεωνίδα. Όταν οι Τούρκοι του ζήτησαν να αλλάξει την πίστη του
εκείνος απάντησε με θάρρος: «ΕΓΩ ΓΡΑΙΚΟΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΓΡΑΙΚΟΣ ΘΕ Ν’ ΑΠΟΘΑΝΩ»!
(απαγγελία αντίστοιχου ποιήματος)
Δεν έμεινε γωνιά της Ελληνικής
γης, που δεν γνώρισε τη δόξα. Δεν έμεινε σπιθαμή της που δεν βάφτηκε
με αίμα. Οι πέτρες και οι βράχοι, τα ρυάκια και οι βρυσούλες, οι μυρτιές
και τα θυμάρια έμειναν οι αιώνιοι μάρτυρες της λεβεντιάς και της
θυσίας τους. Το Μεσολόγγι, αυτό το «αλωνάκι», όπως το αποκαλεί ο Σολωμός, είναι
και θα είναι πάντα το σύμβολο της ανδρείας, της αποφασιστικότητας
και του θάρρους. Αυτοί οι ελεύθεροι πολιορκημένοι δεν ήταν απλώς άνθρωποι
ούτε ήρωες, έγιναν υπεράνθρωποι, αφού ξεπέρασαν κάθε ανθρώπινο
όριο. Μήπως το Σούλι δεν είναι κόσμημα και πετράδι ατίμητο στο διάδημα
της Πατρίδας μας; Ο χορός του Ζαλόγγου από τις αδούλωτες Σουλιώτισσες θα
μείνει για πάντα το σύμβολο της αρετής.
Τραγούδι «Η Λεβεντιά»
Α΄ Αφηγητής: Η επανάσταση
του 1821 είναι το σπουδαιότερο γεγονός στην ιστορία της Νεώτερης
Ελλάδας. Ήταν έργο ολόκληρου του Ελληνικού λαού. Οι Έλληνες πολέμησαν
για τού Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία. Τα δύο αυτά
ιδανικά ένωναν τους Έλληνες. Δυστυχώς όμως οι ξένες επιρροές, οι εγωισμοί
και τα μικροσυμφέροντα δίχαζαν πολλές φορές τους Έλληνες και βοηθούσαν
τον εχθρό. Έτσι "η διχόνοια η δολερή", λίγο έλειψε να φέρει
την καταστροφή και να οδηγήσει σε αποτυχία την επανάσταση. Ας
ακούσουμε τις συμβουλές του πιο αγνού πατριώτη, του στρατηγού Μακρυγιάννη, που
απευθύνονται και σε εμάς τους νεότερους Έλληνες.
Ανάγνωση αποσπάσματος από τα
Απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη.
Β΄ Αφηγητής: Τελικά
ο πόλεμος των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους κατέληξε στην διεθνή
αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδας με το πρωτόκολλο του Λονδίνου
στις 22 Ιανουαρίου 1830. Ο Καποδίστριας έγινε ο πρώτος Κυβερνήτης
της Ελλάδας και συνέβαλε καθοριστικά στη θεμελίωση του Νέου Ελληνικού
κράτους. Αποτελεί το ύψιστο υπόδειγμα ανιδιοτελούς πολιτικού που γνώρισε ποτέ
η Ελλάδα στη νεότερη ιστορία της
Ανάγνωση αποσπάσματος από τα απομνημονεύματα του γραμματέα του
Καποδίστρια Νικολάου Δραγούμη.
Α΄ Αφηγητής: Ευλαβείς προσκυνητές λοιπόν κι
εμείς σήμερα μπροστά στους τάφους των αθανάτων νεκρών μας, υψώνουμε
με ευγνωμοσύνη το νου και τη καρδιά μας στους ελευθερωτές, τους ήρωες
και μάρτυρες των αγώνων του 1821.
Τους ατενίζουμε με υπερηφάνεια, γιατί
κρατήσαμε μέχρι τώρα αυτά που μας παρέδωσαν και τους υποσχόμαστε να
είμαστε έτοιμοι και στο μέλλον να υποστούμε κάθε θυσία, για να υπερασπιστούμε
τα όσια και τα ιερά της φυλής μας. Υποσχόμαστε να διατηρήσουμε ελεύθερη
κάθε σπιθαμή της Ελλάδος μας ενάντια σε κάθε
ύπουλο εχθρό, γιατί ακόμα και σήμερα 195 χρόνια μετά από τους αγώνες του 1821,
η δόλια πατρίδα μας βρίσκεται σε έναν πόλεμο το ίδιο, ίσως και περισσότερο
εξοντωτικό από εκείνον. Βάλθηκαν τα θεριά να κάμψουν το ηθικό μας, να
σύρουν ταπεινωμένο επαίτη την Ελλάδα μας στα κατώφλια των ισχυρών… Όμως ΌΧΙ!
Από τα βάθη των χρόνων, από την αρχή της ιστορίας, έτσι γεννηθήκαμε, να
αγωνιζόμαστε για το δίκαιο, για την τιμή και την ελευθερία μας. Ας φανούμε
λοιπόν αντάξιοι των προγόνων μας.
-ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΣ ΚΑΙ ΑΦΑΝΕΙΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821 – ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΑΥΤΩΝ!!!
-ΖΗΤΩ ΤΟ ΑΘΑΝΑΤΟ
1821
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τά νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε. Ἀλλ᾽ ὡς ἔχουσα τό κράτος ἀπροσμάχητον, ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον, ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε.
Ἦχος πλ. δ’.
Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τά νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε. Ἀλλ᾽ ὡς ἔχουσα τό κράτος ἀπροσμάχητον, ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον, ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε.
ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ