Σάββατο 6 Απριλίου 2024

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ: «Το σημείον του Σταυρού»

 


«Το σημείον του Σταυρού»

(Ως αμαρτίας αναίρεσις)

Γνωρίζουμε από τους Ψαλμούς, ότι «εν τω Θεώ ποιήσομεν δύναμιν (Ψαλμ. 59, 14)∙ ένας πνευματικός νόμος, που υπογραμμίζει και η Ιερά Υμνογραφία της Εκκλησίας μας:

«οι πεποιθότες επί Κύριον εοίκασιν όρει τω αγίω, οι ουδαμώς σαλεύονται προσβολαίς του Βελίαρ» (Αναβαθμοί Β΄ ήχου).

Για να «ποιήσομεν δύναμιν», η Εκκλησία μας μυσταγωγεί (Γ΄ Κυριακή των Νηστειών) τόσο στο νόημα του Σταυρού του Σωτήρος Χριστού, όσο και στην Συσταύρωση με τον Χριστό:

«χριστώ συνεσταύρωμαι∙ ζω δε ουκέτι εγώ, ζη εν εμοί Χριστός», τονίζει ο Απ. Παύλος (Γαλ. β, 19).

Στο Τυπικό της Μονής Στουδίου διαβάζουμε, σχετικά:

«Η Αγία Μήτηρ ημών Εκκλησία προβάλλει σήμερον προς προσκύνησιν το θείον και ακαταμάχητον όπλον αυτής, τον Τίμιον και Ζωοποιόν Σταυρόν του Κυρίου, εφ’ ού το Τίμιον και Πανακύρατον Αίμα Αυτού εξέχεε χάριν της ημών σωτηρίας, ίνα εκ της θέας και προσκυνήσεως αυτού λάβωμεν παρηγορίαν και αντλήσωμεν νέας δυνάμεις προς συνέχισιν του επιπόνου αγώνος της Τεσσαράκοντα πενθημέρου νηστείας».

Μέσα στην πορεία των αιώνων της Π. Διαθήκης, εξέχουσα θέση κατέχουν και οι πρωτυπώσεις του σημείου του Σταυρού.

Πολυάριθμα τροπάρια ερμηνεύουν τα παλαιοδιαθηκικά σύμβολα – προτυπώσεις του Σταυρού, μερικές εκ των οποίων είναι:

Το δένδρο της ζωής (Γεν. β΄, 9), το Πρωτευαγγέλιον (Γεν. γ΄, 15), η θυσία του Ισαάκ, το φυτό Σαβέκ (Γεν. 22), η σταυροειδής ευλογία του Ιακώβ στους δύο υιούς του Ιωσήφ, το πέρασμα στην Ερυθρά θάλασσα (Εξ. 14, 16), το ξύλο της Μερράς (Εξ. 15), το ύδωρ εκ πέτρας (Εξ. 17, 5), η σταυροειδής στάση του Μωϋσή στον πόλεμο κατά των Αμαληκιτών (Εξ. 17), η σταυροειδής παράταξη των δώδεκα (12) φυλών στην πορεία τους προς γη Χαναάν (Αριθμ. β΄-γ΄), η ράβδος που βλάστησε (Αριθ. 17), το χάλκινο φίδι (Αριθ. 21) κ.λ.π.

Στις πρωτυπώσεις αυτές υπογραμμίζεται (έμμεσα) το απολυτρωτικό – σωστικό γεγονός της σταυρώσεως του Χριστού, η λύτρωσή μας από την δουλεία του διαβόλου, από την αμαρτία και η πολιτογράφησή μας στην Εκκλησία, ως νέος παράδεισος και Γη της επαγγελίας.

Στην ερμηνεία του δεύτερου Αναβαθμού του α΄ ήχου, ο Αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης, σημειώνει:

«διπλή γαρ είναι η πράξις του σταυρού κατά τον άγιον Ισαάκ∙ όθεν και ο Παύλος τούτο δηλοποιών έλεγε «δι’ ου (ήγουν του σταυρού) εμοί κόσμος εσταύρωται, καγώ των κόσμω» (Γαλ. στ΄, 14). Εκ της διπλής δε ταύτης πράξεως του σταυρού τι θέλεις κατορθώσει αγαπητέ; το να σβήσης μεν κάθε πόθον και έρωτα του κόσμου από την καρδίαν σου, να ανάψης δε εις αυτήν τον του Θεού πόθον και αγάπην, δια μέσου της οποίας έχεις να συνδεθής με τον υπό σου αγαπωμενον Θεόν, και ακόμη εκ της ζωής ταύτης να γένης μακάριος» (Νέα Κλίμαξ – Σελ. 38 – 39). Την αναγκαιότητα της χάριτος του Τιμίου σταυρού την αντιλαμβανώμεθα, αν κατανοήσουμε τις εξουσιαστικές δομές των κοινωνιών – κρατών σε παγκόσμια κλίμακα – προβολή, μέσα στις οποίες το λεπτό κέλυφος μιας κανονικής – ήρεμης ζωής θραύεται. Τι βλέπουμε;

Βλέπουμε καταιγίδες αλλαγών, με καλπάζοντα ρυθμό, που επηρεάζουν αρνητικά την ζωή. Αλλαγές μακριά από τον σωστικό λόγο του Ευαγγελίου∙ αλλαγές για μία βίαιη επιτάχυνση των ρυθμών της ζωής, με πλήθος ψυχολογικών – σωματικών επιπτώσεων, όπως: υπαρξιακές εξαντλήσεις, μαζικές νευρώσεις, παραλογισμοί κ.λ.π.

Θα ήταν παράλειψη να μην υπογραμμίσουμε τον βομβαρδισμό των αισθήσεων και της ψυχής, τον οποίο προκαλούν καθημερινά οι «επαγγελματίες» της πολιτικής, της μόδας και της οικονομίας∙ ένας βομβαρδισμός που, πολλές φορές, ξεπερνά τα βιολογικά όρια αντοχής – εισροής των αισθητικών και ψυχολογικών δεδομένων. Όλη αυτή η πίεση σε συνθήκες αιρέσεως (οικουμενισμός), δημιουργεί συνθήκες αποστασίας από την Ορθοδοξία.

Την πρόσληψη των σχημάτων σκέψης – ζωής της παγκοσμιοποίησης (αποστασίας) διευκολύνει, τόσο η απουσία καθαρού Ορθόδοξου λόγου από πλευράς επισκόπων, όσο και η έλλειψη συνοχής – ενότητας των συνειδητών Ορθοδόξων αντιοικουμενιστών.

Είναι τελείως αδύνατη η αντιμετώπιση των δυσκολιών, πνευματικών και βιοτικών, χωρίς τη χάρι – ενέργεια του Τιμίου Σταυρού, χωρίς το σταυρικό φρόνημα, χωρίς την παρηγορία – βοήθειά του. Ο άγιος Ανδρέας Κρήτης τονίζει την βοήθεια του Σταυρού με λέξεις πλήρης θεολογικής – εκκλησιολογικής αλήθειας∙ λέξεις και φράσεις που εστιάζονται στον διαχρονικό πυρήνα της Ορθόδοξης εμπειρίας, όπως:

«Σταυρός Χριστιανών ελπίς, επεγνωσμένων σωτήρ, παθών ελατήρ, υγείας δοτήρ, νενεκρωμένων ζωή, ευσεβείας πρόγραμμα, βλασφημίας φίμωτρον. Σταυρός όπλον κατ’ εχθρών, σκήπτρον βασιλείας, διάδημα κάλλους, τύπος άγραφος, ράβδος δυνάμεως, έρεισμα πίστεως, βακτηρία γήρατος, οδηγός τυφλών, φως των εν σκότει, παιδευτής αφρόνων, διδάσκαλος νηπίων, αμαρτίας αναίρεσις, μετανοίας ένδειξις, δικαιοσύνης υπογραφεύς. Σταυρός κλίμαξ εις ουρανόν άγουσα, οδός προς αρετήν οδηγούσα, ζωής πρόξενος, θανάτου λύσις, φθοράς αλλοτρίωσις, πυρός σβεστήριον, προς Θεόν παρρησία, κλεις ουρανών βασιλείας.

Σταυρός φύλαξ εν νυκτί, εν ημέρα πύργος, εν σκότει χειραγωγός, εν ευθυμία χαλινός, εν αθυμία ψυχαγωγός, διαλλακτήριος, ικέσιος, φίλος, συνήγορος, προασπιστής, επίκουρος».

(Από την ομιλία του στην «Ύψωση του Τιμίου Σταυρού – P.G.97, 1020-1021).

Eπειδή στους χαρακτηρισμούς – λέξεις του αγίου Ανδρέα εντυπωσιακά αποτυπώνονται οι διαστάσεις της χάριτος του Τιμίου Σταυρού, να τονίσουμε: «ουχ’ ως Θεόν τον Σταυρόν ασπαζόμεθα, αλλά δεικνύοντες την της ψυχής ημών γνησία προς τον σταυρωθέντα διάθεσιν» (Ιερώνυμος Ιεροσολύμων – PG 40, σελ. 865).

Ο Πατερικός στοχασμός παρουσιάζει μέγιστη συνέχεια στον π. Αυγουστίνο Καντιώτη. Για τον π. Αυγουστίνο, ο Σταυρός είναι:

Α) Η πιο τρανή απόδειξη της θεϊκής αγάπης

Β) Είναι η μηχανή (αναβατόριο) που παίρνει τους Χριστιανούς από χαμηλά και τους ανεβάζει ψηλά∙ παίρνει τους πιστούς και τους ανεβάζει στα ύψη.

Γ) Είναι ένας τεράστιος γερανός που ανεβάζει τον άνθρωπο και τον βγάζει από την άβυσσο.

Δ) Είναι η γεννήτρια της χάριτος

Ε) Είναι το πιο δυνατό επιχείρημα του Απ. Παύλου, θέλοντας να χτυπήση τη διαίρεση των χριστιανών και να τους ενώση.

ΣΤ) Τέλος, υπογραμμίζει ο π. Αυγουστίνος, χωρίς το Σταυρό Εκκλησία δεν θα υπήρχε.

(Βιβλίο «ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ» - Σύντομα Κηρύγματα επί των Αποστολικών περικοπών).

1ο Σχόλιο: Είναι αλήθεια, προφανής, ότι η σημερινή ανθρώπινη κοινωνία χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία προσαρμογής της στο πνεύμα του Σταυρού, επειδή διολισθαίνει θεληματικά (συνέχεια) στο πεδίο ερειπίων της κοσμικής – υλιστικής ζωής. Το πνεύμα της εποχής είναι Αντισταυρικό, ως απώθηση της πνευματικής ζωής και των δυσκολιών της∙ των θεραπευτικών δυσκολιών της!

Γι’ αυτό και οι σύγχρονοι πιστοί αποφεύγουν αντιδράσεις κατά του οικουμενισμού και των προδοτών της Ορθοδοξίας. Δεν θέλουν διωγμούς-Σταυρό, πιστεύοντες οι πολλοί (μάλιστα), ότι δεν υπάρχουν στην ουσία και προϋποθέσεις διωγμού.

Ας ελέγξουν τους οικουμενιστές επισκόπους και τότε θα περάσουν σε δεύτερο αναστοχασμό, ότι πράγματι υπάρχουν προϋποθέσεις διωγμού. Ο λόγος του Απ. Παύλου, ως κατηγορηματικός και απόλυτος, τονίζει: «Πάντες οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται» (Β΄ Τιμ. 3, 12).

2ο Σχόλιο: Δεν πρέπει να λησμονούμε τον παροξυσμό μίσους, εδώ και 49 χρόνια, μιας αφιλοσόφητης (πνευματικά) εκκλησιαστικής διοικήσεως (1974), η οποία κυριαρχούμενη από μυωπική – χουντική νοοτροπία, Σταύρωσε (εκθρόνισε) Δώδεκα (12) Εκλεκτούς Ιεράρχες, χωρίς δίκη, χωρίς απολογία… Από εκεί και πέρα υπήρξε ευρύτατη ενδοχώρα, όπου αναπτύχθηκε ο οικουμενισμός, ο μεταπατερικός «προβληματισμός» και η εκλογή νέων (Σπουδαρχίδες) σε «ιδέες» επισκόπων. Φρόντισαν, Πολιτεία και Εκκλησιαστική διοίκηση να απομακρύνουν το στέρεο (αντι-μασονικό) έδαφος, το αντιστύλι.

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ