ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ "ΑΓΩΝΑΣ" ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΛΑΡΙΣΗΣ ΑΡΙΘ ΦΥΛΛΟΥ 213 http://www.agonas.org/
Δεύτερο
περιστατικό από το βιβλίο «δηλώνει δημοσιογράφος» - οι μέρες δόξης
του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ Τίκα
Οι συμπυκνωμένες εμπειρίες της τελευταίας διετίας με
συγκλόνισαν και με κλόνισαν. Με έφεραν στο χείλος της απογοήτευσης και της αμηχανίας. Ήρθαν στιγμές, που διερωτήθηκα, αν η δημοσιογραφία είναι η
τέταρτη εξουσία ή κακότεχνο εξάρτημα της μαφίας. Όταν οι κρυφές κι ανομολόγητες
σκοπιμότητες ρυθμίζουν τη λειτουργία της πληροφόρησης, όταν οι πολιτικοί
δάκτυλοι κινούν ή φρενάρουν την πέννα, όταν το δεύτερο χέρι απλώνεται αδιάκοπα
σε χρηματισμό, υπάρχουν περιθώρια για μια ελεύθερη κι έντιμη άσκηση της
τέταρτης εξουσίας; Μπορεί ο μέσος πολίτης να επαναπαυτεί στην είδηση; Μπορεί να
πάρει στα σοβαρά τον έλεγχο και να αναπαυτεί στην προβολή των ιδεών και των
προσώπων;
Φίλοι δημοσιογράφοι, με πολλή πείρα και με
κατασταλαγμένες απόψεις, με επισκέφτηκαν και μου εμπιστεύθηκαν τις απόψεις
τους. Την εικόνα των γεγονότων, που συνέλαβε ο δημοσιογραφικός φακός τους. Και
τις κρίσεις, με τις οποίες συνόδευαν την παρουσίαση της επικαιρότητας. Ήταν
έντιμες και καθαρές. Στρατευμένοι στο έργο της δημοσιογραφίας κι ειδικότερα του
εκκλησιαστικού ρεπορτάζ δεκαετίες ολόκληρες, γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα. Και
ήταν σε θέση να αποτυπώσουν με ακρίβεια τα προβλήματα και να δημοσιοποιήσουν
τις πληγές. Μου εκμυστηρεύτηκαν, όμως, με πόνο ψυχής και τις δυσκολίες, που
συναντούσαν στην ολοκλήρωση της αποστολής τους. Την εμπλοκή τους στους
μηχανισμούς. Τη συχνή πρόσκρουσή τους στο υψούμενο φράγμα του συστήματος. Τα
διευθυντικά στελέχη των εφημερίδων τους απαιτούσαν να αποκρυβεί η αλήθεια. Να
υπηρετηθεί – έστω και παράνομα – το σημερινό εκκλησιαστικό κατεστημένο. Να μη
γραφεί απολύτως τίποτα εναντίον του. Να καλυφθούν οι πράξεις διαφθοράς. Και να
αποσιωπηθεί η χαοτική κατάσταση του διοικητικού σώματος.
Επιχείρησα κάποτε ένα διάλογο ειλικρίνειας.
Εξελίχτηκε ομολογία αμηχανίας…
Κάποια μέρα του καλοκαιριού του 1993 είχαμε ορίσει
συνέντευξη με τα τηλεοπτικά συνεργεία. Η ομάδα του ενός καναλιού συγκεντρώθηκε
νωρίτερα στην αυλή του μητροπολιτικού μεγάρου. Είχαν τελειώσει την προηγούμενη
απασχόλησή τους κι είχαν φτάσει πριν τη συμφωνημένη ώρα. Κι αναγκαστικά, κάθησαν
να περιμένουν και τους συναδέλφους των άλλων καναλιών.
Η κάψα του καλοκαιριού τύλιγε τη φύση και τους
ανθρώπους. Ο ιδρώτας έτρεχε. Η αντοχή έσβηνε. Έτσι, όπως έσερναν τον κόπο της
πρωινής δουλειάς τους κι αντιμάχονταν την πύρα του απομεσήμερου, έμοιαζαν με
νικημένους κι αιχμαλωτισμένους αγωνιστές προχωρημένων φυλακίων. Κάθισαν στις
καρέκλες να ξαποστάσουν. Έκλεισαν τα μάτια. Και παραδόθηκαν στη χαλαρότητα.
Κάποιος απ’ τους συνεργάτες της Μητροπόλεως τους
πλησίασε.
- Παιδιά, είσαστε κατάκοποι. Να σας φέρουμε ένα
αναψυκτικό. Τί προτιμάτε; Ένα καφέ ή μιά πορτοκαλάδα.
Η πρόταση έμοιαζε με παρηγοριά. Όλοι ζήτησαν κάτι,
για να βρέξουν το λαρύγγι τους και να αναψύξουν τη γλώσσα τους.
Έγινε μια πρόχειρη συνεννόηση. Πόσοι θέλουν καφέ και
πόσοι, πορτοκαλάδα.
Ο μεσόκοπος άντρας γύρισε να μπει μέσα στο κτίριο και
να ετοιμάσει τα πρόχειρα κεράσματα. Και τότε, άκουσε πίσω του κάποιο παλικάρι
να λέει στους φίλους του:
- Τούτοι εδώ προσφέρουν καφέ. Οι άλλοι
προσφέρουν οικόπεδα.
Έπιασε το λόγο το αυτί του οικοδεσπότη. Και
ξαναβρέθηκε κοντά τους.
- Τί λέτε βρε παιδιά; Εμείς εδώ δεν διαθέτουμε μήτε
χρήματα, μήτε οικόπεδα. Σας δεχόμαστε με την καρδιά μας και σας προσφέρουμε
αυτό, που έχουμε. Ένα δροσιστικό σε τούτη δω τη λάβα του κατακαλόκαιρου.
Γέλασαν τα παιδιά του συνεργείου. Δεν περίμεναν, αυτό
που είπαν αναμεταξύ τους, να ακουστεί στο αντίπερα φυλάκιο. Αλλά και δεν
δυσκολεύτηκαν να δώσουν ενημερωτικά στοιχεία.
Τα οικόπεδα δεν τα έπαιρναν αυτοί, οι μικροί.
Αυτοί στέλλονταν να συλλέξουν υλικό. Από κει και πέρα, οι μεγάλοι, εκείνοι, που
κρατούσαν στα χέρια τους την τέταρτη εξουσία και διαφέντευαν, ήξεραν να κάνουν
τις διαπραγματεύσεις. Να ασκήσουν την πίεση. Να ζυμώσουν και να μετασκευάσουν
δημοσιογραφικό υλικό. Να αποτιμήσουν την επιχείρηση κάλυψης του κατεστημένου.
Και να εισπράξουν το τίμημα. Τα χρήματα ή τα οικόπεδα.
Η πληροφορία για την παραχώρηση οικοπέδων σε
παράγοντες των δημοσιογραφικών συγκροτημάτων δεν εκπορεύτηκε μόνο απ’ τον πομπό
του τηλεοπτικού συνεργείου, που έφτασε το καταμεσήμερο στη μητροπολιτική αυλή.
Από κατευθύνσεις ποικίλες τα μηνύματα συγκλίνουν.
Μιλούν για χοντρές συναλλαγές. Για «φιλοδωρήματα» απροσδιόριστης αξίας.
Για προσφορά γης. Για διασπάθιση της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Και δεν υπήρξε αντίδραση. Δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα
τα στοιχεία διαχείρισης. Δεν ανασκευάστηκαν οι κατηγορίες.
Άνθρωποι, που εντάχτηκαν για κάποιο διάστημα στο
περιβάλλον του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ κι αποσκίρτησαν; έκαναν λόγο γι αυτές τις
δοσοληψίες με τους δημοσιογράφους.
Ήταν σταθερή η θέση του προκαθημένου. Άμα έβλεπε στις
εφημερίδες δημοσιεύματα, που στρέφονταν εναντίον του ή εναντίον των στενών
συνεργατών του, καλούσε αμέσως τους έμπιστους δορυφόρους του κι έλεγε:
-
Γαυγίζουν τα σκυλιά. Ρίξτε τους να φάνε.
Κι εκείνοι, άνοιγαν τον πακτωλό και μοίραζαν. Ότι
μπορούσαν. Και σ’ όσους μπορούσαν.
Έτσι, ο σάλος έπεφτε. Οι δημοσιογραφικές καμπάνιες
σταματούσαν. Και το θέμα περνούσε στη λησμοσύνη.
Εντύπωση έκανε στο τέλος της δεκαετίας του ’70 η
απότομη διακοπή μιας δημοσιογραφικής καμπάνιας.
Μέρες ολόκληρες μια απ’ τις αθηναϊκές εφημερίδες
έδινε στη δημοσιότητα ποικίλα αρχιερατικά σκάνδαλα.
Σε κάποιο της φύλλο ανάγγελλε, ότι έχει επεκτείνει
την έρευνα για τις εκτροπές των Ελλήνων Αρχιερέων. Και προσδιόριζε την
ημερομηνία έναρξης της καινούργιας επίθεσης.
Την καθορισμένη μέρα, φίλοι κι εχθροί αναζήτησαν την
εφημερίδα. Αλλά δεν βρήκαν τίποτα. Συλλογίστηκαν; ότι ίσως η δημοσίευση να
άρχιζε την επόμενη. Αλλά και πάλι διαψεύστηκαν.
Αντί για καινούργια καμπάνια, πραγματοποιήθηκε μια
απότομη διακοπή. Η εφημερίδα δεν ξανάγραψε. Κι ο δημοσιογράφος, που είχε
αναγγείλει ότι θα ασχοληθεί με τα μεγάλα σκάνδαλα, κατάπιε τη γλώσσα του.
Αργότερα ο ψίθυρος περπάτησε. Κι έφερε στα αυτιά μας
το ανήκουστο. Ότι ο δημοσιογράφος, που είχε ασχοληθεί με τα δεσποτικά σκάνδαλα,
τιμήθηκε με το ποσό των τεσσάρων εκατομμυρίων.
Αν αυτή η πληροφορία ανταποκρίνεται στην
πραγματικότητα, δεν μπορώ να το βεβαιώσω. Εκείνο, που μπορώ να προσυπογράψω,
είναι η απότομη διακοπή της σειράς των δημοσιευμάτων. Και, μάλιστα, ύστερα απ’
την καταχώρηση της πληροφορίας, ότι η καμπάνια θα συνεχιστεί με την παρουσίαση
καινούργιων σκανδάλων, που θα προβληματίσουν το εκκλησιαστικό πλήρωμα και θα
αποκαλύψουν την ποιότητα των ανωτάτων ηγετικών στελεχών της Εκκλησίας.