ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[:Ρωμ.6,18-23]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου
Μυτιληναίου
με θέμα:
«Τὰ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή
Κομνηνείου Λαρίσης στις 4-7-1993] (Β282)
Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, στη σημερινή προς Ρωμαίους επιστολή του, περικοπή που ακούσαμε προηγουμένως, κάνει λόγο για την αμαρτία. Και δείχνει ότι η αμαρτία, ενώ φαίνεται ότι είναι ελευθερία, όμως στην πραγματικότητα είναι αιχμαλωσία του ανθρώπου, και κάτι χειρότερο: Η αμαρτία αποφέρει τον θάνατον. Έτσι γράφει συμπερασματικά: «Τὰ γὰρ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος». Προφανώς αυτό που γράφει είναι σπουδαιότατον και έτσι μας ενδιαφέρει να το προσεγγίσομε και να το ερευνήσουμε. Αναφέρεται το όλο χωρίον σε τρεις λέξεις: «Ἁμαρτία, ὀψώνια, θάνατος». Και δείχνουν σαφώς το αίτιον και το αποτέλεσμα: Η αμαρτία φέρει τον θάνατον.
Αλλά
τι είναι αμαρτία; Πρέπει να ομολογήσομε, αγαπητοί, ότι πολλοί μας Χριστιανοί δεν γνωρίζουν τι σημαίνει αμαρτία. Έχουν αγνωσία
της αμαρτίας. Με ανείπωτα κακές συνέπειες στο θέμα αυτό. Επιπλέον η έννοια
της αμαρτίας φιλοσοφικά ή όπως οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν, είναι η
αστοχία. Δηλαδή όταν αστοχεί κανείς, αυτό λέγεται «ἁμαρτία». Μάλιστα ο Όμηρος
χρησιμοποιεί την λέξη και μάλιστα το ρήμα «ἁμαρτάνω» και σημαίνει -έχει σημασία
πολλή- αστοχώ, αποτυγχάνω, αποπλανώμαι, χάνω, στερούμαι, αμελώ. Και το περίεργον
είναι ότι και σήμερα ακόμη στους πολλούς Χριστιανούς μας και μάλιστα λογίους
Χριστιανούς μας υπάρχει αυτή η έννοια, όπως στον Όμηρο, αυτή η έννοια για την
αμαρτία· δηλαδή ως αστοχία.
Στον χώρο, όμως, της Αγίας Γραφής, η έννοια
της αμαρτίας έχει κάτι το πολύ βαθύτερο: Είναι βαρεία προσβολή κατά του Θεού
Δημιουργού. Αυτό είναι αμαρτία. Όταν προσβάλλω
τον Θεόν. Και είναι ικανή αυτή η
αμαρτία να προκαλεί την πτώσιν του ανθρώπου, τον χωρισμό του από τον Θεό, τον
θάνατον, τόσο τον πνευματικό, όσο και τον σωματικόν, και την αιωνία κόλαση.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, πόσο διαφέρει η έννοια της αμαρτίας στους φιλοσόφους,
στους «σκεπτομένους» ανθρώπους, από την έννοια την αγιογραφικήν.
Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι η αμαρτία έχει ένα βαθύ θεολογικό χαρακτήρα.
Και γιατί είναι ο χαρακτήρας της θεολογικός; Διότι προσβάλλει τον Θεό ή έχει άμεση σχέση με τον Θεό. Γι'αυτό
έχει θεολογική διάσταση. Και προφανώς και το αντίστροφο: Η άφεση των αμαρτιών ή
της αμαρτίας η άφεσις, δηλαδή η συγχώρησις, έχει θεολογική διάσταση. Και
προφανώς και το αντίστροφο. Η άφεση των
αμαρτιών ή της αμαρτίας η άφεσις, δηλαδή η συγχώρησις, έχει πάλι θεολογικό
χαρακτήρα. Γιατί ο Θεός θα είναι
Εκείνος ο Οποίος θα συγχωρήσει, και μόνον ο Θεός. Και κανείς άλλος. Έτσι,
είτε σαν προσβολή, είτε σαν άφεσις, έχει θεολογική διάσταση και το ένα και το
άλλο, και αυτό είναι εκείνο που ολότελα διαφέρει από το πώς αντιλαμβάνονται τα
πράγματα οι έξω άνθρωποι. Δεν είναι η
αμαρτία καθόλου αστοχία. Προσέξατέ το γιατί κυκλοφορεί σε θεολογικούς
κύκλους αυτή η αντίληψις. Γι'αυτό επιμένω. Γι'αυτό και οι Φαρισαίοι είπαν όταν
άκουσαν τον λόγο του Κυρίου σε εκείνον τον παράλυτο: «Ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι»,
«Τὶς
δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ εἷς, ὁ Θεός;». Ορθώς. Ποιος μπορεί να συγχωρήσει, να αφήσει
αμαρτίες, παρά μόνος ο Θεός. Ορθώς. Το λάθος τους δεν ήταν σε αυτό το σημείο.
Αλλά στο ότι δεν είχαν αναγνωρίσει ήδη
τον Ιησούν Χριστόν, ως τον Ενανθρωπήσαντα Κύριον του Ισραήλ. Εκεί ήταν το λάθος
τους. Και συνεπώς, αφού ήταν ο Ενανθρωπήσας Κύριος του Ισραήλ, ο Γιαχβέ, ο
Κύριος, είχε συνεπώς το δικαίωμα να συγχωρήσει. Αφού ήτο ο Θεός.
Αλλά
ποια είναι η φύσις της αμαρτίας; Η φύσις
της αμαρτίας, κατά την Καινήν Διαθήκην, είναι η ανομία. Δηλαδή η μη τήρησις του
νόμου. Δηλαδή η παράβασις της
εντολής του Θεού. Γράφει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Α΄ του επιστολή: «Καὶ ἡ
ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία». Όταν
κάνεις εκείνο που ο Θεός δεν θέλει. Ή έρχεσαι σε αντίθεση με εκείνο που ο Θεός
θέλει, τότε αναμφισβήτητα τελείς αμαρτίαν.
Αλλά αξίζει να δούμε και πώς οι Πατέρες μιλούν
για την αμαρτία, ο καθένας βλέποντάς την από μία σκοπιά. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς
λέγει ότι «Αμαρτία είναι ο θάνατος της
ψυχής· και η ζωή της κακίας». Ο δε άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σημειώνει: «Ἡ δὲ
ἁμαρτία ἐστὶ τοῦ καλοῦ παρεκτροπή, ὃ μὴ φύσις τε καὶ νόμος χαρίζεται».
Δηλαδή είναι μία κατάστασις που βγαίνει
έξω, δεν χαρίζεται ούτε η φύσις που βγαίνει έξω, δεν χαρίζεται ούτε η φύσις,
δεν αφήνει περιθώρια ούτε η φύσις ούτε ο νόμος. Όταν είσαι έξω από την φύση,
έξω από την φύση, έξω από τον νόμο. Επί παραδείγματι, η ανηθικότης, η
πορνεία είναι έξω από τον νόμο, όχι έξω από την φύση. Η ομοφυλοφιλία είναι έξω
από την φύση. Αυτή είναι η διαφορά. Έξω, λοιπόν, από τον νόμο, έξω από την φύση.
Και ακόμη λέγει ο άγιος Γρηγόριος ότι «πτῶσις
ἐστὶν ἡ ἁμαρτία». Τι είναι η αμαρτία; Πτώσις. Πέφτεις. Και ο άγιος Κύριλλος ο Αλεξανδρείας σημειώνει ότι
είναι κάτι το «νόθον ἡ ἁμαρτία καὶ παρὰ φύσιν». Γιατί; Ο Θεός μάς έπλασε να
ζούμε κατά φύσιν. Όταν δεν ζω όπως ο
Θεός θέλει, τότε δεν ζω κατά φύσιν. Και συνεπώς αυτό είναι η αμαρτία. Είναι το παρά φύσιν η αμαρτία, γενικώς.
Αν επί παραδείγματι πιω κρασί, αυτό είναι κατά φύσιν. Εάν μεθύσω, αυτό είναι
έξω από την φύση, πέρα από την φύση, κ.ο.κ. Γι’ αυτό θα’ θελα να σας τονίσω και
να το γνωρίζομε, πάντοτε ο Θεός δεν
αντιφάσκει εις εαυτόν, όταν λέγει και ζητά κάτι που νομίζομε ότι είναι παρά
φύσιν. Πάντοτε ο Θεός ζητάει το κατά
φύσιν. Θέλετε; Κι ο θάνατος ακόμη
δεν είναι κατά φύσιν. Είναι παρά φύσιν. Αν ερωτήσετε, γιατί ο Χριστός
ανέστησε -τουλάχιστον τρεις αναγραφόμενοι στην Αγία Γραφή, στην Καινή Διαθήκη,
αν όχι περισσότεροι- θα σας έλεγα: Δια
να δείξει την επαναφορά του ανθρώπου εις το κατά φύσιν. Ότι ο άνθρωπος δεν
πεθαίνει, δεν έπρεπε να πεθαίνει.
Έτσι
λοιπόν, τι είναι αμαρτία; Ό,τι βγαίνει
έξω από την φύση. Η αμαρτία, το κακό δηλαδή η αμαρτία… -λέω το «κακό» για
να σας βοηθήσω λίγο να καταλάβομε, έχει ουσία; Είναι ένα πρόβλημα που πάντοτε
απησχόλησε τους φιλοσόφους. Το κακόν έχει ουσία; Η αμαρτία έχει ουσία; Αγαπητοί μου, δεν έχει ουσία η αμαρτία.
Διότι όλες οι ουσίες είναι δημιουργήματα του Θεού. Όποια ουσία κι αν υπάρχει
στον κόσμον αυτόν, είναι δημιούργημα του Θεού. Συνεπώς εάν υπάρχει ουσία
στο κακόν, τότε δεν είναι δυνατόν παρά ο Θεός να έκανε την αμαρτία και το
κακόν. Άπαγε όμως. Άρα η αμαρτία δεν έχει ουσία.
Τότε
πού βρίσκεται; Βρίσκεται εις την προαίρεσιν. Ο διάβολος, ο οποίος είναι η
φύσις, το ον εκείνο που αμαρτάνει διαρκώς,
είναι δημιούργημα του Θεού. Αλλά ο Θεός δεν έκανε τον διάβολον αμαρτωλόν. Ο
διάβολος ήτο άγγελος αγαθός και έπεσε. Συνεπώς πού είναι η αμαρτία; Είναι εις την προαίρεσιν. Προσέξατέ το, είναι
πολύ σπουδαίο. Όποιος κανείς σκέπτεται ή διάβασε φιλοσοφικά και θεολογικά, θα
καταλάβει πόσο σπουδαίο πράγμα είναι αυτό. Γι΄αυτό λέγει ο άγιος Μάξιμος ο
ομολογητής: «Ἡ ἁμαρτία οὐκ ἔστι τῆς φύσεως, ἀλλὰ τῆς κακῆς προαιρέσεως».
Ομοίως λέγει ο άγιος Μάξιμος: «Παρακοῆς ἔργον ἐστὶν ἡ ἁμαρτία».
Είναι έργον της παρακοής. «Θέλω να ακούσω;». «Δεν θέλω να ακούσω;».
Οι πρωτόπλαστοι είπαν: «Δεν θα ακούσομε
τον Θεό». Και αμέσως έγινε η αμαρτία. Πού ήταν; Στο «Δεν θα ακούσομε τον Θεό». Δηλαδή εις την προαίρεσιν.
Το δε υλικό που αφορμάται εκ της
προαιρέσεως για την αμαρτία, είναι τι λένε; Είναι τρία πράγματα που αναζητεί ο άνθρωπος και φυσικά αμαρτάνει: Είναι
η φιληδονία, είναι η φιλοδοξία και η
φιλαργυρία. Αυτά τα τρία, που αποτελούν κεφαλάρι όλων των άλλων παθών.
Λέγει ο αββάς Δωρόθεος, ασκητικός πατήρ: «Φιληδονία -φιληδονία είναι καθετί
που θα μου δώσει και θα μου παρέξει την ηδονήν· από την γαστριμαργία μέχρι τα
γενετήσια κλπ. κλπ.-, φιλοδοξία καὶ φιλαργυρία, ἐξ ὧν συνίσταται πᾶσα
ἁμαρτία». «Απ’ αυτά τα τρία»,
λέει, «συνίσταται κάθε αμαρτία».
Η αμαρτία, πρέπει να σημειώσομε, ότι καταστρέφει την ελευθερία του ανθρώπου,
όπως την έδωσε την ελευθερία αυτή ο Θεός. Και καθιστά τον άνθρωπον πραγματικά
δούλον. «Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν», λέγει ο Κύριος, «δοῦλος
ἐστὶν τῆς ἁμαρτίας». Έχει αφεντικό την αμαρτία. Και ενώ μοιάζει ότι έχει στοιχεία ελευθερίας η
αμαρτία, «Θέλω να κάνω αυτό, γιατί
έτσι μου αρέσει», αυτό θα με
δουλώσει. Και θα γίνει αφεντικό μου η αμαρτία. Καταστρέφει λοιπόν, λυμαίνεται την ελευθερίαν η αμαρτία. Και θα πει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Ἐπειδὴ εἰσῆλθεν ἡ ἁμαρτία εἰς τὸν
κόσμον –εννοείται-, ἐλυμήνατο τὴν ἐλευθερίαν καὶ διέφθειρε τήν
ἀπὸ τῆς φύσεως δεδομένην ἀξίαν». Κατέστρεψε τον άνθρωπο, που έχει αυτή
την αξία. Είναι εικόνα του Θεού λαμπρή
και την ποδοπάτησε η αμαρτία την εικόνα αυτή του Θεού.
Η
ασθένεια έχει καμία σχέση με την αμαρτία; Βεβαίως
ναι. Υπάρχει ένα θαυμάσιο χωρίον εις την Σοφίαν Σειράχ στο 38ο
κεφάλαιο. Και λέγει εκεί: «Ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος αὐτόν, ἐμπέσοι
εἰς χεῖρας ἰατροῦ». «Όποιος
αμαρτάνει απέναντι στον Δημιουργό του, θα πέσει στα χέρια του γιατρού!».
Αχ, να μπορούσαμε αυτό να το βάλομε στα νοσοκομεία μας, στα σχολειά μας,
παντού, να το βλέπουν οι άνθρωποι: «Όποιος αμαρτάνει στον Θεό, θα πέσει στα
χέρια του γιατρού».Αλλά κάθε αρρώστια είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας;
Όχι. Όχι! Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος, ερωτά: «Πάντα τὰ νοσήματα ἐξ ἁμαρτημάτων;».
Όλες οι αρρώστιες είναι από αμαρτήματα; Και απαντάει: «Οὐ πάντα μέν, ἀλλὰ τὰ πλείονα».
«Δεν είναι βέβαια», λέει, «όλα, αλλά τα περισσότερα». Είναι από
αμαρτίες.
Πώς βρέθηκε η αμαρτία; Είπαμε ξεκίνησε από την προαίρεση. Την
επενόησε ο άνθρωπος; Αγαπητοί μου, ο
άνθρωπος δεν επενόησε την αμαρτία. Αλλά από μόνος του την επενόησε ο διάβολος.
Γι΄αυτό και έπεσε. Ξέρετε τι συνέπεια
έχει αυτό; Ο άνθρωπος, επειδή δεν επενόησε την αμαρτία από μόνος του, αλλά
επλανήθη και παρεσύρθη, γι'αυτό έχει την δυνατότητα να μετανοήσει και να
επανέλθει. Ενώ αντίθετα ο διάβολος, επειδή μόνος επενόησε την αμαρτία, δεν
δύναται να μετανοήσει εις τον αιώνα τον άπαντα, ποτέ, ποτέ, ποτέ εις την
αιωνιότητα δεν πρόκειται ο διάβολος να μετανοήσει. Η αμαρτία εις τον
διάβολον είναι παγιωμένη. Όχι στον
άνθρωπον. Είναι πολύ σημαντικό αυτό.
Γι΄αυτό ο διάβολος λέγεται από Αυτόν τον
ίδιον τον Κύριον «ἀνθρωποκτόνος» ότι είναι «ἀπ’ ἀρχῆς». Πάντοτε, μόλις είδε το
δημιούργημα «άνθρωπος», έσπευσε να τον φονεύσει. Τον εφόνευσε δια της αμαρτίας. Διότι ο Θεός, είπε στην παράβαση της
εντολής του θα εισήρχετο ο θάνατος. Με τον τρόπον αυτόν εφόνευσε τον
άνθρωπον, γι'αυτό και λέγει ο Κύριος… ο Κύριος το λέγει, ότι είναι ανθρωποκτόνος απ’ αρχής. Ακόμη
τον αποκαλεί ο Κύριος «πατέρα τοῦ ψεύδους». Ο άγιος
Κύριλλος Ιεροσολύμων τον αποκαλεί «ἀρχηγὸν τῆς ἁμαρτίας» και ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής «σπορέα
τῆς ἁμαρτίας». Και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος «διδάσκαλον καὶ εἰσηγητὴν τῆς ἁμαρτίας».
Διότι εισηγήθη εις τους πρωτοπλάστους την αμαρτία. Ἐξ οὗ και «διάβολος»: Διέβαλε τον Θεόν εις τους πρωτοπλάστους,
ψευδόμενος. Ότι «ο Θεός θέλει το κακό
σας. Δεν θέλει να γίνετε θεοί».
Πάντως,
όπως είπαμε ήδη και πρέπει να το τονίσουμε, ότι στον άνθρωπο «ἀρχὴ
ἁμαρτίας ἡ προαίρεσις». Αν θέλω, αμαρτάνω. Αν θέλω, δεν αμαρτάνω. Κι
όπως λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Κακὸν ἔσχατον ἡ ἁμαρτία». «Είναι το τελευταίον κακόν». Και πάλι ο
Ιερός Χρυσόστομος λέγει: «Οὐδὲν οὕτως ἀλόγιστον ὡς ἁμαρτία». «Δεν υπάρχει τίποτε το παράλογο, όσο η
αμαρτία». Αυτό, αγαπητοί μου, μπορούμε να το δούμε, όταν έχομε μία
στοιχειωδώς καθαρή καρδιά. Δεν υπάρχει
μεγαλύτερος παραλογισμός από την αμαρτία. Μεγαλύτερος παραλογισμός... Να
αδικήσεις τον άλλον; Να τον σκοτώσεις; Να τον κλέψεις; Να βλασφημήσεις τον
Κύριον; Τι; Να μεθύσεις; Τι; Τι; Τι; Δεν υπάρχει μεγαλύτερος παραλογισμός. Αλλά κι αν σκεφθεί κανείς ότι με την
αμαρτία χάνει τα πάντα, χάνει τον Θεό, σας ερωτώ, υπάρχει μεγαλύτερος
παραλογισμός; «Οὐδὲν οὕτως ἀνόητον καὶ μωρὸν καὶ ῥαγδαῖον (:Δεν υπάρχει –λέει- τίποτε το πιο μανιώδες). Πάντα ἀνατρέπει καὶ συγχεῖ καὶ ἀπόλλυσι ἔνθα
ἂν εἰσπηδήσῃ (:Όπου εισπηδήσει η
αμαρτία, μπει η αμαρτία, εκεί όλα τα ανατρέπει, όλα τα μπερδεύει, όλα τα
καταστρέφει)». Φοβερόν πράγμα η αμαρτία.
Θέλησε ο Ιερός Χρυσόστομος να την
περιγράψει. Λέει: «Αν έπρεπε κάποιος
ζωγράφος να την ζωγράφιζε την αμαρτία, σ’
έναν ζωγραφικό πίνακα, άραγε πώς θα την παρουσίαζε;». Ακούστε τι
λέγει: «Ἀηδὴς ἰδεῖν (:το να την
βλέπεις είναι μία αηδία), φορτικὴ καὶ ἐπαχθὴς (:φορτική και βαριά). Καὶ εἰ
τις αὐτὴν ἂν ἔπλαττε ζωγράφος (:αν
κανείς θα ήθελε ζωγράφος να την ζωγραφίσει) οὐκ ἂν μοὶ δοκεῖ ἁμαρτεῖν οὕτως αὐτὴν ἀναπλάττων (: νομίζω ότι δεν θα έκανε λάθος -εδώ «ἁμαρτεῖν» θα πει: θα έκανε λάθος να την αναπλάσει ως τι; ) γυναῖκα τινὰ θηριόμορφον(
-λέει: «γυναῖκα», επειδή είναι
θηλυκού γένους η λέξις αμαρτία- σαν μια
γυναίκα που έχει πρόσωπον θηρίου, βάρβαρον), πῦρ πνέουσα (:βγάζει από τα ρουθούνια της φωτιά), ἀτερπή
(:άσχημη), μέλαινα
(: μαύρη)».
Αυτή είναι η αμαρτία με δυο λόγια. Και η
αμαρτία τώρα έχει το δικό της «ὀψώνιον». Τι θα πει «ὀψώνιον»;
Λέγει ο Θεοδώρητος, ένας ερμηνευτής: «Τὸν μισθὸν ὀψώνιον κέκληκε». Τι θα
πει «ὀψώνιον»;
Θα πει μισθός. Τι είχε πει ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής στους στρατιώτες που
πήγαν να τον επισκεφθούν; «Ἀρκεῖσθε τοῖς ὀψωνίοις ὑμῶν». Να
αρκείστε στον μισθό σας. Μην κάνετε εκβιασμούς, να ζητάτε περισσότερα, από τους
ανθρώπους, χρήματα. Ώστε λοιπόν τι θα πει «ὀψώνιον»; Θα πει μισθός. Και ποιος είναι ο μισθός της αμαρτίας; Ο
θάνατος! Κι αυτός ο θάνατος έχει ένα ευρύ φάσμα. Θάνατος σημαίνει η απομάκρυνση
από τον Θεό. Και συνεπώς η απουσία του Θεού. Υπάρχει, άραγε, μεγαλύτερη
δυστυχία στα ζώντα και λογικά όντα από την απουσία του Θεού;
Είναι
ακόμη η απουσία της θείας χάριτος. Είναι ο άμοιρος, του Θεού, άνθρωπος. Ο
οριστικά και αμετάκλητα καταδικασμένος στην αιωνία κόλαση και καταδίκη. Θάνατος, όμως, δεν είναι ο πνευματικός
μόνον. Είναι και ο βιολογικός. Και ο βιολογικός είναι συνέπεια του πνευματικού
θανάτου. Πρέπει να ξέρομε: ο Θεός
δεν έκανε τον θάνατον. Θα ήθελα να το μαθαίναμε κάποτε αυτό. Μη λέμε εκείνο
το αθεολόγητον: «Ε, τι να κάνομε, ο Θεός
έδωσε τον θάνατον και πεθαίνομε όλοι οι άνθρωποι. Φυσικό πράγμα είναι». Δεν είναι φυσικό πράγμα ο θάνατος. Ο
θάνατος είναι μία μεγάλη καρικατούρα μέσα εις την Δημιουργίαν. Ο θάνατος είναι
το πιο αφύσικον πράγμα. Γι’ αυτό ανέστησε ο Χριστός κάποιους, για να δείξει
ότι δεν είναι φυσική κατάσταση ο θάνατος. Και
ο Ίδιος ανεστήθη για να δείξει ποιος θα ήταν ο άνθρωπος εάν δεν αμάρτανε ή
ποιος θα είναι εφεξής εάν προσκολληθεί εις τον Ιησούν Χριστόν. Κι όπως Εκείνος Ανεστήθη, έτσι τώρα και ο
άνθρωπος θα αναστηθεί, εφόσον όμως είναι πιστός εις τον Ιησούν Χριστόν.
Ο Θεός, λοιπόν, δεν έκανε τον θάνατον, ούτε
τον πνευματικόν, ούτε τον βιολογικόν. Ακούστε τι λέγει στο βιβλίον της Σοφίας
Σολομώντος: «Ὃτι ὁ Θεὸς ἔκτισε τὸν ἄνθρωπον ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ (:Τον έκανε να μην πεθαίνει ποτέ). Φθόνῳ δέ διαβόλου θάνατος εἰσῆλθεν εἰς τόν
κόσμον(: Αλλά με τον φθόνο του
διαβόλου εισήλθεν ο θάνατος εις τον κόσμον)». Διότι παρέσυρε ο διάβολος
τους πρωτοπλάστους, τους ξεγέλασε κι έτσι αμάρτησαν και εισήλθε ο θάνατος.
Πρέπει να το καταλάβομε, αγαπητοί, στην
πάντα πραγματικότητα και πολύ παραπάνω σήμερα όπως το βλέπομε, τον βιολογικόν θάνατον ακολουθεί ο πνευματικός
θάνατος. Βλέπομε σήμερα τους ανθρώπους, ω, αλήθεια, να κάνουν χρήση όλων των ηδονιστικών στοιχείων από την ανηθικότητα, το
οινόπνευμα, μέχρι τις ποικίλες καταχρήσεις του σώματος, μέχρι τα ναρκωτικά.
Όλα αυτά οδηγούν και στον βιολογικόν
θάνατον. Κάνω έκκληση στην νοημοσύνη
μας, να προσέξομε, ιδίως οι νέοι άνθρωποι, τα νέα παιδιά, ποτέ μην αναζητούν τα
ηδονιστικά στοιχεία, που οδηγούν εις τον θάνατον. Όντως «τὰ ὀψώνια
τῆς ἁμαρτίας θάνατος».
Αγαπητοί, αφού η αμαρτία, κατά τον Ιερόν Χρυσόστομον, είναι το έσχατον κακόν,
αυτήν και μόνον αυτήν πρέπει να
φοβούμεθα. Τίποτε άλλο. Τίποτα μη μας τρομάζει. Ούτε απειλές ανθρώπων, ούτε
αδικίες, ούτε η αφαίρεση της ζωής μας, όσο η αμαρτία. Ο Ιερός Χρυσόστομος μόνον αυτήν εφοβείτο. Γι'αυτό ήταν γενναίος σε όλες τις περιπέτειες της
ζωής. Ο Κύριος είπε: «Μὴ οὖν φοβηθῆτε αὐτούς, τοὺς διώκτας σας.
Φοβήθητε δὲ μᾶλλον τον δυνάμενον καὶ ψυχὴν καὶ σῶμα ἀπολέσαι ἐν γεέννῃ».
Πότε αυτό θα γινόταν; Όταν θα αμαρτάναμε.
Η
αμαρτία έχει επίγειες και αιώνιες επιπτώσεις. Πολλάκις δε ο λαός του Ισραήλ
από την έρημο που έμεινε 40 χρόνια, σε όλη την ιστορική του πορεία, όταν
αμάρτανε, έπεφτε βαρύ το χέρι του Θεού. Αρκεί να θυμηθούμε μόνο ένα: τα
λεγόμενα «μνήματα τῶν ἐπιθυμιῶν»· που πέθαναν χιλιάδες άνθρωποι, γιατί
επεθύμησαν όχι το «μάννα» που τους έδινε ο Θεός αλλά τις τροφές της Αιγύπτου… Και
πέθαναν από χολέρα, από δηλητηρίαση, με τα ορτύκια. Και ονομάστηκαν τα μνήματά
τους, «μνήματα επιθυμιών».
Από την αμαρτία φυλάττει μόνον ο φόβος του
Θεού. Αυτόν τον φόβον του Θεού είχε ο Ιωσήφ και δεν αμάρτησε εις την
Αίγυπτο με την γυναίκα του Πετεφρή. Σήμερα, αγαπητοί μου, ο φόβος του Θεού
εξέλειπε. Οι πολλοί γινήκαμε α-θεόφοβοι.
Και όμως: «Ἀρχὴ σοφίας φόβος Κυρίου»· και
«Ὁ φόβος Κυρίου ἁγνός». Αυτά λέγει η Αγία Γραφή. Μόνον αν συνειδητοποιήσομε τι σημαίνει
αμαρτία, τι δύναμη έχει η αμαρτία και πού μπορεί να μας στείλει, τότε θα
αρχίσει να γεννιέται ο αγνός φόβος του Κυρίου μέσα μας, όχι μόνο για να μας
φυλάξει από την αμαρτία, αλλά και να μας ανοίξει οδούς αρετής και αγιότητος και
ζωής.
Αγαπητοί, μην ξεχνάμε ποτέ: «Τὰ ὀψώνια
τῆς ἁμαρτίας θάνατος».
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον
πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο
Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της
απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη,
φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
·
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
·
https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_569.mp3