Ιωάννης Καποδίστριας
‘Ο Πρώτος κυβερνήτη της Ελλάδας –
Ο Άγιος της Πολιτικής
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΕΙΣ ΜΗΗΜΗΝ
ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Αρ. Πρωτ. 2019092;-01 Αθήνα, 2; Σεπτεμβρίου 2019
Η Πολιτική Παράταξη «ΚΟΙΝΩΝΙΑ»,
Συνεχιστές της Πολιτικής του Καποδίστρια, με αφορμή τα 188 έτη από τη δολοφονία
του πρώτου Κυβερνήτου της Ελλάδος τελεί πανελλαδικά Μνημόσυνο εις μνήμην του.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας αποδεδειγμένα αποτελεί το πρότυπο του Χριστιανού πολιτικού,
ο οποίος δεν θεωρούσε την πολιτική εξουσία πέρα και ανεξάρτητη από την
Εκκλησία. Δεν την ασκούσε αυτόνομα, αλλά έχοντας τη βαθύτατη συνείδηση ότι η
πολιτική εξουσία ανήκει στην «πάσα εξουσία» του Χριστού. Οι πολιτικές του
επιλογές ήταν απόλυτα πρωτότυπες, επειδή ο Κυβερνήτης εμπνεόταν από την βαθιά
του πίστη στον Χριστό και την αντίληψη περί Πολιτικής που επικρατούσε στη
Ρωμιοσύνη. Γι’ αυτό δεν αντέγραψε κανένα υφιστάμενο πολιτικό σύστημα της εποχής
του. Αυτή η απόλυτα έντιμη, θυσιαστική και ανιδιοτελής άσκηση της πολιτικής
κατόρθωσε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να αναστήσει την Ελλάδα από τις στάχτες
και να δημιουργήσει Κράτος.
Με βαθύτατη αίσθηση ευγνωμοσύνης προς αυτό το μοναδικό ανάστημα στον χώρο
της πολιτικής στην Πατρίδα μας, η Πολιτική Παράταξή «ΚΟΙΝΩΝΙΑ» καλεί την πνευματική και
πολιτική ηγεσία της Χώρας όπως και όλους τους Έλληνες να συμμετάσχουν στο
Μνημόσυνο εις μνήμην αυτού του όντως μεγάλου πολιτικού Ανδρός.
Από το Γραφείο Τύπου
Στην
Λάρισα θα τελεσθεί μνημόσυνο:
- στην Αγία Αικατερίνη, περιοχή Αλκαζάρ, κατά την διάρκεια της Ιεράς Αγρυπνίας 27 προς 28 Σεπτεμβρίου 2019 (Παρασκευή προς Σάββατο), στις 00:30 περίπου.
- Στον Άγιο Αθανάσιο, περιοχή Στρατιωτικού Νοσοκομείου, πλησίον του πάρκου του Αγίου Αντωνίου, την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2019 και ώρα 09:30.
Σας
προσκαλούμε να προσέλθετε, για να τιμήσουμε όλοι μαζί την μνήμη του αειμνήστου
Κυβερνήτου μας.
Στο
τέλος της Θείας Λειτουργίας θα διαβαστεί και επίκαιρος λόγος, προς ωφέλεια και
πνευματική οικοδομή όλων.
Ιωάννης Καποδίστριας
‘Ο Πρώτος κυβερνήτη της Ελλάδας –
Ο Άγιος της Πολιτικής
«Ο θάνατος
του Κυβερνήτου είναι συμφορά διά την Ελλάδα. Είναι δυστύχημα Ευρωπαϊκόν, δεν
φοβούμαι να το είπω ... Το λέγω με διπλήν θλίψιν… ο κακούργος όστις εδολοφόνησε τον Καποδίστριαν,
εδολοφόνησε την πατρίδα του!». Με αυτά τα λόγια ο μεγάλος
ευεργέτης της Ελλάδος, ο Ελβετός Τραπεζίτης Εϋνάρδος και φίλος του Κυβερνήτη,
δέχθηκε την αναγγελία της τραγικής είδησης της δολοφονίας του Καποδίστρια έξω
από την Εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831
την ώρα που προσέρχονταν χωρίς συνοδεία για να παρακολουθήσει την Κυριακάτικη
Θεία Λειτουργία.
Την προσωπικότητα, την αρετή και τη
διπλωματική ιδιοφυία του μεγάλου αυτού Έλληνα Πολιτικού που σήμερα μνημονεύουμε
στις προσευχές μας, δεν μπορούν να αναδείξουν λίγα πεζά λόγια ή σκέψεις. Θα
αφήσουμε λοιπόν ανεπηρέαστη τη λιτή γραφίδα της Ιστορίας να ξεδιπλώσει με
ρεαλισμό και χωρίς μεροληψία όλες τις πτυχές της συγκλονιστικής και διαχρονικά
επίκαιρης αυτής μορφής, του Πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας και Αγίου της
Πολιτικής, του Ιωάννη Καποδίστρια. Οι παρακάτω γραμμές αποτελούν μία συμπυκνωμένη
απόπειρα σκιαγράφησης της ζωής και του έργου του.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα
στις 10 Φεβρουαρίου του έτους 1776 από αριστοκράτες γονείς: τον Αντώνιο-Μαρία
Καποδίστρια δικηγόρο στο επάγγελμα και τη Διαμαντίνα Γονέμη Κυπριακής καταγωγής.
Ήταν το έκτο παιδί της
οικογένειας ανάμεσα σε συνολικά δέκα αδέλφια, 6 αγόρια και 4 κορίτσια!
Σύμφωνα
με ιστοριογράφους της εποχής, αρχικά φοίτησε στο σχολείο του μοναστηριού της
Αγίας Ιουστίνης όπου έμαθε ρητορική, ιταλική φιλολογία, ιστορία, θρησκευτικά
και αρχαία ελληνικά και εν συνεχεία σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα
στην Ιταλία κατά τα έτη 1795-1797. Επέστρεψε στην Κέρκυρα μετά το πέρας των ιατρικών
του σπουδών και εξάσκησε την ιατρική αφιλοκερδώς
ως Ανάργυρος.
Σε ηλικία
23 ετών του αναθέτουν τη διεύθυνση του στρατιωτικού νοσοκομείου ενώ 2 χρόνια
αργότερα διορίζεται Συνδιοικητής της Ιονίου Πολιτείας, μίας σχετικά αυτόνομης ομοσπονδίας
των Ιονίων νήσων που υπάγονταν στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Κατά τη θητεία του ως Συνδιοικητής της Ιονίου Πολιτείας, εισηγήθηκε τη ριζική
αναθεώρηση του συντάγματός της με την ψήφιση νέων δημοκρατικότερων και
φιλελεύθερων νόμων ενώ αναδιοργάνωσε τη δημόσια διοίκηση.
Το 1808
μετά από πρόσκληση της Τσαρικής Αυλής ενσωματώνεται στο διπλωματικό σώμα του
Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και υπηρετεί αρχικά στην Αγία
Πετρούπολη και εν συνεχεία στη Βιέννη και το Βουκουρέστι. Η πρώτη του μεγάλη
διπλωματική αποστολή ως εκπρόσωπος της Ρωσικής αυλής ήταν στην Ελβετία το 1813.
Το έργο που επιτέλεσε ήταν μνημειώδες. Αρχικά, με αριστοτεχνικούς διπλωματικούς
χειρισμούς εμπόδισε την Αυστρία του Μέτερνιχ να προσαρτήσει την Ελβετία κάτω
από τη δικής της επιρροή και εν συνεχεία σχεδίασε με ιδιοφυή τρόπο το σύνταγμα και την οργανωτική δομή των ανεξάρτητων
καντονιών της Ελβετικής Συνομοσπονδίας. Ένα επίσης σημαντικό του
επίτευγμα ήταν η διεθνής αναγνώριση της Ελβετίας ως πολιτικά ουδέτερου κράτους
σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Και όλα αυτά τα κατόρθωσε μέσα σε 10 μόλις
μήνες! Όπως αναφέρεται και στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών
της Ελβετίας: ‘η Ελβετία δεν θα ήταν
αυτό που είναι σήμερα χωρίς τις εξαιρετικές διπλωματικές ικανότητες του
Καποδίστρια’. Ως απόδοση υπέρτατου φόρου τιμής, ανακηρύσσεται επίτιμος πολίτη Γενεύης το 1815
ενώ το 2009 τοποθετείται ανδριάντας του στις όχθες της λίμνης της Γενεύης.
Το 1814
συμμετείχε στο ιστορικό συνέδριο της Βιέννης ως μέλος της Ρωσικής αντιπροσωπίας
που έθεσε τις βάσεις της “Ιεράς
Συμμαχίας” αποτελώντας το φιλελεύθερο αντίβαρο στην αντιδραστική πολιτική του
αυταρχικού αυστριακού πρωθυπουργού της Αυστρίας Μέτερνιχ. Το 1815 διορίζεται
από τον Τσάρο ως Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας. Αποδεχόμενος το υψηλό αυτό
αξίωμα δηλώνει: ‘Μεγαλειότατε, δέχομαι ευχαρίστως το υψηλό αυτό αξίωμα με έναν όρο: Να
μην γίνω υπήκοος σας αλλά μόνο υπάλληλός σας’ διατρανώνοντας τη θέλησή του να μην αφομοιωθεί από την παντοδύναμη
Ρωσική Αυτοκρατορία. Παρά τη διεθνή αναγνώριση και δόξα που απολάμβανε στη
Ρωσική Αυλή δεν ξέχασε ποτέ τη σκλαβωμένη του πατρίδα και ιδιαίτερα τα Ιόνια
νησιά που είχαν περάσει κάτω από την αυταρχική διακυβέρνηση της Αγγλίας. Ως
απόδειξη τούτου ήταν το ταξίδι του στο Λονδίνο το 1819 προκειμένου να
πείσει τη βρετανική κυβέρνηση να μετριάσει την αυταρχική διακυβέρνηση των
Ιόνιων νησιών χωρίς ωστόσο να πετύχει τελικά το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και
συγκεκριμένα το 1822, παραιτείται από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών της
Ρωσίας διαφωνώντας ανοικτά με τον Τσάρο Αλέξανδρο σχετικά με τη θέση του να
καταδικάσει την εξέγερση των Ελλήνων, πιστός στις συμφωνίες της Ιερής Συμμαχίας.
Ο Καποδίστριας εγκατάλειψε τη Ρωσία και εγκαταστάθηκε στη Γενεύη έως το 1827
βοηθώντας ποικιλοτρόπως την επαναστατημένη Ελλάδα ιδιαίτερα δε καλλιεργώντας
τον φιλελληνισμό και κάνοντας επαφές με διακεκριμένους Ευρωπαίους διπλωμάτες
της εποχής εκείνης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι με
δικά του χρήματα βοήθησε να σπουδάσουν 300 Ελληνόπουλα στην Ευρώπη και μάλιστα
ο ένας από τους μετέπειτα δολοφόνους του!
Στις 30 Μαρτίου 1827, στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, εκλέγεται Κυβερνήτης της Ελλάδας με προβλεπόμενη θητεία
επτά ετών. Ο βασικός λόγος κλήσης του Καποδιστρία από τα μέλη της
Εθνοσυνέλευσης και η ανάθεση της διακυβέρνησης της Ελλάδας αποσκοπούσε στη διάσωσή
της. Οἱ Ἕλληνες, μοιρασμένοι σέ φατρίες, ὅλοι ἐναντίον ὅλων, εἶχαν ἐπιδοθεῖ σέ ἀνελέητο κυνήγι ἀντιπάλων μέ τελικό σκοπό τήν ἐπικράτησή τους ἔναντι τοῦ ίδιου
τους του αδελφού. Ἡ Ἑλλάδα βυθιζόταν
μέρα μέ τή μέρα καί κινδύνευε νά χάσει ὅλα ὅσα εἶχε ἀποκτήσει κατά τόν ἀγῶνα ἐναντίων τῶν Τούρκων. Ο Καποδίστριας, με μεγάλη εμπειρία στη διεθνή διπλωματία,
ήταν το μοναδικό πρόσωπο κοινής αποδοχής, η μοναδική αξιόπιστη αλλά και έσχατη
λύση για τη σωτηρία της χώρας.
Αμέσως μετά την εκλογή του αφήνει τα πάντα πίσω του στην
Ελβετία και έρχεται στήν Ἑλλάδα, ἡ ὁποία την εποχή εκείνη ὁρίζεται ἀπό τήν Πελοπόννησο καί λίγα νησιά τοῦ Ἀργοσαρωνικοῦ. Σέ μία Ἑλλάδα πού παραπαίει καί κανείς δέν ξέρει ἄν σέ λίγο καιρό θά εἶναι ἀνεξάρτητη ἤ θά καταντήσει ξένη ἀποικία.
Για να καλύψει μέρος των ἀναγκών του νεοσύστατου κράτους, ιδιαίτερα δε για την ἀνακούφιση τῶν πεινασμένων καί ἀναξιοπαθούντων Ἑλλήνων, πουλά ὅλη του τήν περιουσία! Αρνείται
να δεχθεί μισθό από το Ελληνικό Κράτος για να μην επιβαρύνει περαιτέρω την
Οικονομία της χώρας! Αρνείται να δεχθεί ακόμα και την αποζημίωση που του
προσφέρει η Ρωσία ως πρώην Υπουργός Εξωτερικών, ούτως ώστε να μην χρωματισθεί
πολιτικά και κατηγορηθεί ως ‘φιλορώσος’.
Λαμβάνει τολμηρές πολιτικές αποφάσεις προκειμένου
να επιτευχθεί πολιτική σταθερότητα και στα πλαίσια αυτά αναστέλλει το Σύνταγμα
και διαλύει τη Βουλή. Καταστέλλει την
πειρατεία στη θάλασσα με τη βοήθεια του αρχηγού του ελληνικού στόλου,
ναυάρχου Μιαούλη. Αναδιοργανώνει το στρατό και ιδρύει την πρώτη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ιδρύει το
Εθνικό Νομισματοκοπείο και κυκλοφορεί
εθνικό νόμισμα το Φοίνικα που
αντικαθιστά το τουρκικό γρόσι. Κατασκευάζει νέα σχολεία και καθιερώνει την αλληλοδιδακτική
εκπαίδευση κατά την οποία οι νέοι δίδασκαν ο ένας τον άλλο. Ιδρύει την
πρώτη Εκκλησιαστική Σχολή στον Πόρο
και Ορφανοτροφείο στην Αίγινα.
Ιδρύει τη Γεωργική Σχολή της Τίρυνθας,
την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα και το
πρώτο Αρχαιολογικό Μουσείο στην
Αίγινα. Παραχωρεί δάνεια στους
νησιώτες για την αγορά πλοίων, κατασκευάζει ναυπηγεία στον Πόρο και το Ναύπλιο και δημιουργεί Ελληνικό και
Γαλλικό Τυπογραφείο στην Αίγινα.
Ανοικοδομεί και ανασχεδιάζει τέλος πόλεις όπως το Ναύπλιο, το Άργος, το
Μεσολόγγι και την Πάτρα.
Πέραν των πιεστικότατων οικονομικών,
κοινωνικών και διπλωματικών προβλημάτων, ο Καποδίστριας είχε να αντιμετωπίσει
δύο επιπλέον σημαντικά εμπόδια:
1) την
εχθρότητα Γαλλίας και Αγγλίας, τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των οποίων στην
Ανατολική Μεσόγειο κινδύνευαν από την προοπτική δημιουργίας ενός νέου και
δυναμικού ναυτικού και εμπορικού κράτους έξω από τον έλεγχό τους ή, χειρότερα,
υπό την επιρροή της Ρωσίαςˑ και
2) τα
οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα των Ελλήνων προυχόντων,
πλοιοκτητών και ολιγαρχών,
οι οποίοι και επεδίωκαν διατήρηση των προνομίων και συμμετοχή στη νομή της
εξουσίας.
Οι λόγοι αυτοί οδήγησαν τελικά και στην
εξόντωσή του μόλις 3 χρόνια και 9 μήνες μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της
χώρας μας.
Η ιστορία του πρώτου Κυβερνήτη της
πατρίδας μας, ώριμη πια και μεστή, εξακολουθεί να μας διδάσκει και να μας
εμπνέει.
Ο Καποδίστριας εισήγαγε παγκοσμίως ένα
μοναδικό πρότυπο άμεμπτου, οραματιστή και ηθικού πολιτικού και πολίτη που
εκπορεύονταν κατά κύριο λόγο από τη βαθιά πίστη του στο Θεό.
Ο Καποδίστριας κατόρθωσε να εφαρμόσει ένα
μοναδικό μοντέλο πολιτικής με κοινωνικό και ανθρώπινο πρόσωπο, απαλλαγμένης από
μικροψυχίες, ρεβανσισμούς και πολιτικές σκοπιμότητες ξένων δυνάμεων, με μόνο
γνώμονα το συμφέρον της Ελλάδας και των Ελλήνων πολιτών.
Ο Καποδίστριας έδωσε μαθήματα πολιτισμού
και ανιδιοτέλειας, μεγαλοψυχίας και ταπείνωσης, φιλοπατρίας και αγιωσύνης.
Ο Καποδίστριας ήταν μακράν ο καλύτερος
Κυβερνήτης της Πατρίδας μας!!!
Ας αναλογιστούμε όλοι εμείς, πώς θα ήταν
η Πατρίδα μας σήμερα, 188 χρόνια μετά το θάνατό του, αν ο Καποδίστριας
εξακολουθούσε να κυβερνά…!!!
Αιωνία
του η μνήμη!!!
