Αν ένας στρατιώτης για μιά πράξη ηρωισμού πάρει προαγωγή στον βαθμό τού αξιωματικού στην αρχή της ζωής του, θα είναι πολύ υπερήφανος γιά τον βαθμό πού έλαβε. Θα βγει από το σπίτι του και θα συναντήσει τούς ανθρώπους μέ πρόσωπο χαμογελαστό, πού θα λάμπει.
Αντίθετα, για έναν στρατηγό, πού είναι επικεφαλής μιας στρατιάς και ξαφνικά υποβιβαστεί από τον βαθμό του, θα τού είναι πολύ οδυνηρό να βγει έξω και να συναντήσει τούς ανθρώπους. Συμβαίνει το ίδιο και σέ αυτόν πού «γνώρισε» μεγάλη χάρη και χάνει, έστω και έν μέρει, την «ένταση» της χάριτος αυτής, αν μας επιτρέπεται να εκφραστούμε έτσι.
Όταν κάποιος άνθρωπος φθάσει αληθινά στην αγιότητα και δεχθεί τον πιο υψηλό βαθμό της χάριτος πού είναι δυνατή στη γη, οφείλει, σύμφωνα με τον άγιο Μακάριο, αναπόφευκτα να υποστεί ελάττωση του βαθμού αυτής της χάριτος, γιά να μπορέσει να συνεχίσει να ζει και να διδάσκει τους άλλους.
Στην πιο υψηλή κατάσταση της χάριτος ο άνθρωπος καθίσταται «ανίκανος» να εργαστεί, να μιλήσει με τους ανθρώπους κλπ. σε τέτοιο σημείο πού, ον η κατάσταση αυτή διαρκέσει ακόμη ένα λεπτό, μπορεί να πεθάνει.
Όταν μιλούμε για τον μοναχισμό, θα ήταν καλύτερα να υιοθετήσουμε τον πιο παραδοσιακό τύπο και να τα μάθουμε όλα αυτά, σιγά-σιγά, προς το τέλος της ζωής μας. Μπορούμε να λάβουμε τη χάρη στα μέσα της οδού και να μην επιτρέψουμε τα μικρά πάθη να υποβιβάσουν τη ζωή μας, πράγμα πού θα στερούσε τη μοναχική μας ζωή από το αληθινό της νόημα.
Ἀρχιμανδρίτου ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ (Σακχάρωφ) ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΜΑΣ, Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Ἒσσεξ Ἀγγλίας,