Παραθέτουμε στή συνέχεια μερικούς μόνον ἱερούς κανόνες, οἱ ὁποῖοι ἀναφέρονται σέ ζητήματα σχέσιν ἔχοντα μέ τόν Ἐπίσκοπο, τόν ἱερέα, τόν μοναχό, τόν ψάλτη, τήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὅλη εὐταξία τῶν Ἀκολουθιῶν, τούς πιστούς χριστιανούς.
Αὐτούς τούς βασικούς κανόνες ὀφείλουμε νά τούς γνωρίζουμε ἀλλά καί νά τούς ἐφαρμόζουμε στήν πράξη.
Ἡ ἀναφορά τους γίνεται ἀπό τήν ἀπόδοση στή νεοελληνική τοῦ σχετικοῦ τόμου τοῦ καθηγητοῦ Προδρόμου Ἀκανθοπούλου.
ΙΕΡΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης Χρυσοστόμου Γ'
Οἱ ἱεροί κανόνες εἶναι οἱ ἐντολές ἤ ἀποφάσεις τῆς Ἐκκλησίας πού θεσπίσθηκαν ἤ ἐπικυρώθηκαν ἀπό Οἰκουμενική Σύνοδο, γιά τήν πνευματική καθοδήγηση τῶν πιστῶν, πρός πραγμάτωση τῆς κατά Χριστόν ζωῆς καί τελειότητος.
Οἱ κανόνες αὐτοί εἶναι ἐπίσημα κείμενα τῆς Ἐκκλησίας μέ προέλευση τίς Οἰκουμενικές ἤ Τοπικές Συνόδους ἤ τή θεολογία συγκεκριμένων Πατέρων καί Διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ κανόνες δημιουργήθηκαν μετά τήν ὕπαρξη καί προβολή ἐρωτημάτων, ἀποριῶν ἤ προβλημάτων ἀπό τούς πιστούς καί ἔπειτα ἀπό τήν ἐμφάνιση διαφόρων ἀναγκῶν τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, πού ἔπρεπε νά τύχουν τῆς ἐπιλύσεως, τῆς ἀπαντήσεως, τῆς ρυθμίσεως καί ἀντιμετωπίσεως ἀπό τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία. Καί αὐτό, διότι στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας πρέπει τά πάντα, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, νά γίνονται «εὐσχημόνως καί κατά τάξιν» (Α' Κορ. 14,40), ἀφοῦ «οὐ γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεός» (Α' Κορ. 14,33). Οἱ ἴδιοι δέ οἱ ἱεροί κανόνες κρύβουν στό περιεχόμενό τους τή βασική αὐτή ἔννοια τῆς ἐκκλησιαστικῆς τάξεως καί θαυμάσια βρίσκουμε σέ αὐτούς καί τίς χαρακτηριστικές ἐκφράσεις «ἐκκλησιαστική εὐταξία» (17ος καν. Πρωτοδ.), «κανονική εὐταξία» (1ος καν. Ἁγ. Κυρίλλου Ἀλεξ.).
Ἡ Ἐκκλησία λοιπόν, ἡ ὁποία κατέχει τό Ἅγιον Πνεῦμα «μένον καί ὁδηγοῦν αὐτήν εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν» (Ἰω. 16,18), ἔχει φέρει ὡς καρποφορία τοῦ ἱστορικοῦ της βίου τούς ἱερούς κανόνες, τούς ὁποίους διακρατεῖ καί διαφυλάσσει στούς κόλπους της.
Οἱ ἱεροί κανόνες ὡς θεολογία εἶναι ἑρμηνεία καί ἐφαρμογή τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ. Ἀποτελοῦν «ἀπαύγασμα» τῆς πνευματικῆς πείρας τῆς Ἐκκλησίας. Δηλαδή δέν εἶναι ἔξωθεν στοιχεῖα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς πού εἰσῆλθαν ἐκ τῶν ὑστέρων σ' αὐτήν, ἀλλά εἶναι μέσα σ' αὐτήν, ἀπόλυτα συνδεδεμένοι μέ τό δόγμα καί τό ἦθος, μέ τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Εἶναι ριζωμένοι στή θεολογία τῆς Ἐκκλησίας, καί αὐτή καί μόνο ἐκφράζουν σέ ἀμοιβαία συνάφεια μέ τή δογματική Της διδασκαλία.
