Παρασκευή 5 Μαΐου 2023

ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΜΑΪΟΥ 2023

Ἡ Ἁγία Εἰρήνη ἡ Μεγαλομάρτυς 
 
Ξίφει θανοῦσα καὶ βιώσασα ξένως,
Εἰρηνικῶς τέθνηκας αὖθις, Εἰρήνη.
Εἰρήνη τμηθεῖσα ἀνέγρετο καὶ θάνε πέμπτῃ.
 
Ἡ Ἁγία Μεγαλομάρτυς Εἰρήνη ἄθλησε κατὰ τὸν 4ο αἰώνα μ.Χ. Ἦταν θυγατέρα τοῦ Λικινίου, ποὺ ἦταν βασιλιὰς κάποιου μικροῦ βασιλείου, καὶ τῆς Λικινίας. Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη Μαγεδὼν καὶ ἀρχικὰ ὀνομαζόταν Πηνελόπη. Ὅταν ἡ Ἁγία ἔγινε ἕξι ἐτῶν, ὁ πατέρας της Λικίνιος τὴν ἔκλεισε σὲ ἕνα πύργο καὶ ἀνέθεσε τὴν διαπαιδαγώγησή της σὲ κάποιον γέροντα, ὀνόματι Ἀπελλιανό, ὁ ὁποῖος καὶ ἔγραψε τὰ ὑπομνήματα τοῦ μαρτυρίου αὐτῆς.


Μία νύχτα ἡ Εἰρήνη εἶδε τὸ ἑξῆς ὅραμα: μπῆκε στὸν πύργο ἕνα περιστέρι κρατώντας μὲ τὸ ράμφος του κλαδὶ ἐλιᾶς, τὸ ὁποῖο καὶ ἄφησε ἐπάνω στὸ τραπέζι. Ἐπίσης, μπῆκε καὶ ἕνας ἀετὸς μεταφέροντας στεφάνι ἀπὸ ἄνθη, τὸ ὁποῖο τοποθέτησε καὶ αὐτὸς ἐπάνω στὸ τραπέζι. Ἔπειτα μπῆκε ἀπὸ ἄλλο παράθυρο ἕνας κόρακας, ὁ ὁποῖος ἔβαλε ἐπάνω στὸ τραπέζι ἕνα φίδι. Τὸ πρωὶ ποὺ ξύπνησε ἀποροῦσε καὶ σκεπτόταν τί ἄραγε νὰ σημαίνουν αὐτὰ ποὺ εἶδε. Τὰ διηγήθηκε λοιπὸν στὸν γέροντα Ἀπελλιανὸ καὶ ἐκεῖνος τὰ ἑρμήνευσε ὡς προάγγελμα τῶν στεφάνων τῆς δόξας καὶ τοῦ μαρτυρικοῦ τέλους αὐτῆς μετὰ τὴ βάπτισή της.

Στὸ Χριστιανισμὸ ἑλκύσθηκε ἀπὸ κάποια κρυπτοχριστιανὴ νέα, ἡ ὁποία, λόγω τῆς τιμιότητας καὶ τῶν ἀρετῶν της, ἔχαιρε μεγάλης ἐκτιμήσεως ἀπὸ τοὺς γονεῖς τῆς Πηνελόπης καὶ εἶχε τοποθετηθεῖ ἀπὸ αὐτοὺς ὡς θεραπαίνιδα τῆς θυγατέρας τους. Ἕνας ἱερεύς, ὀνόματι Τιμόθεος, βάπτισε κρυφὰ τὴ νεαρὴ ἡγεμονίδα καὶ τὴ μετονόμασε Εἰρήνη.

Τὸ γεγονὸς δὲν ἄργησε νὰ πληροφορηθεῖ ὁ πατέρας της Λικίνιος, ὅταν μάλιστα ἡ Ἁγία Εἰρήνη συνέτριψε τὰ εἴδωλα τῆς πατρικῆς της οἰκίας ὀμολογώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο τὴν πίστη της στὸν Χριστό. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἀνακρίθηκε καὶ καταδικάσθηκε πρῶτα ἀπὸ τὸν ἴδιο της τὸν πατέρα. Στὴ συνέχεια ἔπαθε πολλὰ ἀπὸ τοὺς Πέρσες καὶ τοὺς βασιλεῖς αὐτῶν Σεδεκία καὶ Σαπώριο Α’.

Ἔπειτα ἡ Ἁγία Εἰρήνη πῆγε στὴν Καλλίπολη τοῦ Ἑλλησπόντου, ὅπου βασίλευε ὁ Νουμεριανός. Ἐκεῖ παρουσιάσθηκε σὲ αὐτὸν καὶ ὁμολόγησε μὲ παρρησία τὴν πίστη της στὸν Χριστό. Οἱ εἰδωλολάτρες τὴν ἔκλεισαν διαδοχικὰ σὲ τρία πυρακτωμένα χάλκινα βόδια. Τὸ τρίτο ὅμως βόδι, τὴ στιγμὴ ποὺ βρισκόταν ἐντός του ἡ Μεγαλομάρτυς, ὅλως παραδόξως κινήθηκε, ἐνῷ ἦταν ἄψυχο ἀνθρώπινο κατασκεύασμα. Στὴ συνέχεια αὐτὸ σχίσθηκε καὶ βγῆκε ἀπὸ μέσα του ἡ Ἁγία ἐντελῶς ἀβλαβὴς ἀπὸ τὴν κόλαση τῆς πυρᾶς. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ προσέλθουν στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ χιλιάδες ψυχές. Στὴν πόλη Μεσημβρία τῆς Θράκης ἡ Ἁγία Εἰρήνη θανατώθηκε, ἀλλὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ ἀναστήθηκε καὶ εἵλκυσε στὴν πίστη τὸ διοικητὴ καὶ ὁλόκληρο τὸ λαό. Τέλος, ἡ Ἁγία κατέφυγε μαζὶ μὲ τὸ δάσκαλό της Ἀπελλιανὸ στὴν Ἔφεσο τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου διέμεινε ἐπιτελώντας πολλὰ θαύματα καὶ τιμώμενη ὡς ἀληθινὴ ἰσαπόστολος. Ἐκεῖ ἀνέπτυξε μεγάλη δράση μέχρι τὴν ἡμέρα τῆς κοιμήσεως αὐτῆς, τὸ 315 μ.Χ.

Στὸ Συναξάρι της ἀναφέρεται ὅτι στὴν Ἔφεσο ἡ Ἁγία βρῆκε μία λάρνακα, στὴν ὁποία δὲν εἶχε ὡς τότε ἐνταφιασθεῖ κανένας, μπῆκε μέσα σὲ αὐτὴν καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Πρὶν δὲ ἀπὸ τὴν κοίμησή της ἡ Ἁγία Εἰρήνη εἶχε δώσει ἐντολὴ νὰ μὴν μετακινήσει κανένας τὴν ταφόπετρα, μὲ τὴν ὁποία θὰ σκέπαζε τὴ λάρνακα ὁ δάσκαλός της Ἀπελλιανός, προτοῦ περάσουν τέσσερις ἡμέρες. Μετὰ ὅμως ἀπὸ δύο ἡμέρες ἐπισκέφθηκαν τὸν τάφο ὁ Ἀπελλιανὸς καὶ οἱ ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι εἶδαν ὅτι ἡ ταφόπετρα ἦταν σηκωμένη καὶ ἡ λάρνακα κενή.
Κατὰ τὰ δυτικὰ Μαρτυρολόγια ἡ Ἁγία Εἰρήνη μαρτύρησε στὴ Θεσσαλονίκη, ἀφοῦ ρίχθηκε στὴν πυρά. Πρέπει δὲ νὰ σημειώσουμε ὅτι, κατὰ τὸ Μηνολόγιον τοῦ αὐτοκράτορα Βασιλείου Β’, ἡ Ἁγία Εἰρήνη τελειώθηκε μαρτυρικὰ δι’ ἀποκεφαλισμοῦ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Εἰρήνης τὸν ἄρχοντα, ἰχνηλατοῦσα σεμνή, εἰρήνης ἐπώνυμος, δι’ ἐπιπνοίας Θεοῦ, ἐδείχθης πανεύφημε· σὺ γὰρ τοῦ πολεμίου, τὰς ἐνέδρας φυγοῦσα, ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν, ὡς παρθένος φρονίμη· διὸ Μεγαλομάρτυς Εἰρήνη, εἰρήνην ἡμῖν αἴτησαι.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Παρθενίας κάλλεσι, πεποικιλμένη παρθένε, τῇ ἀθλήσει γέγονας, ὡραιοτάτη Εἰρήνη· αἵμασι, τοῖς ἐκχυθεῖσί σου φοινιχθεῖσα, πλάνην τε, καταβαλοῦσα τῆς ἀθεΐας· διὰ τοῦτο καὶ ἐδέξω, βραβεῖα νίκης χειρὶ τοῦ Κτίστου σου.

Μεγαλυνάριον.
Τῇ εἰρηνωνύμῳ κλήσει σεμνή, κατακολουθοῦσα, εὐηγγέλισαι μυστικῶς, ἄθλοις σου θαυμάτων, ψυχαῖς πολεμουμέναις, σωτήριον εἰρήνην, Εἰρήνη ἔνδοξε.
 
 Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μυροβλύτης Ἐπίσκοπος Μαδύτου
 
Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος γεννήθηκε στοὺς Ἐπιβάτες τῆς Θράκης στὶς ἀρχὲς τοῦ 10ου αἰῶνος μ.Χ. Ἀδελφή του κατὰ σάρκα ἦταν ἡ Ὁσία Παρασκευὴ ἡ Ἐπιβατηνὴ († 14 Ὀκτωβρίου). Ὅταν πέθανε ὁ πατέρας του Νικήτας, ἡ μητέρα του τὸν ὁδήγησε σὲ μονὴ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅπου παρέμεινε ἐπὶ τριάντα χρόνια καὶ διέπρεψε στοὺς πνευματικοὺς ἀγῶνες. Ὁ Ἅγιος ὅμως ἀγαποῦσε τὴν ἡσυχία. Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ ἔφυγε ἀπὸ τὴ μονὴ καὶ ἀσκήτεψε σὲ ἐρημικὴ περιοχὴ ὡς ἐρημίτης.

Ὁ θεοφιλὴς βίος του τὸν ἀνέδειξε οἰκονόμο τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ. Χειροτονήθηκε διάκονος ἀπὸ τὸν τότε Ἐπίσκοπο Περίνθου, ἀκολούθως δὲ Πρεσβύτερος ἀπὸ ἄλλον Ἐπίσκοπο. Τέλος ἀναδείχθηκε Ἐπίσκοπος τῆς Μαδύτου τοῦ Ἑλλησπόντου, διακρινόμενος γιὰ τὴν ἀκάματη ἄσκηση τῆς ἀρετῆς καὶ τὴν ἐξαίρετη ποιμαντορική του ἱκανότητα. Ὁ Θεὸς τοῦ χάρισε τὸ δῶρο τῆς θαυματουργίας καὶ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ζωῆς του ἐπιτελοῦσε πλῆθος θαυμάτων καὶ θεράπευε λεπροὺς καὶ κωφάλαλους.

Ἡ φήμη τοῦ Ἁγίου ἀνδρὸς ἔφθασε μέχρι τὸ παλάτι καὶ τὸν αὐτοκράτορα Βασίλειο Β’ (976 – 1025), ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε τὸν Ἅγιο Εὐθύμιο στὴ Μάδυτο. Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος προφήτευσε τὴ νίκη τοῦ βασιλέως ἐναντίον τοῦ Βάρδα Φωκᾶ τὸ 989 μ.Χ.
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη μεταξὺ τῶν ἐτῶν 989 – 996 μ.Χ. Κατὰ τὴν ὁσιακὴ κοίμησή του ὁ τάφος του ἀνέβλυσε μύρο, ὡς ἀπόδειξη τῆς ἁγιότητος τοῦ βίου του, καὶ πολλοὶ ἀσθενεῖς θεραπεύθηκαν. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐπονομάσθηκε Μυροβλύτης.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Μαδύτου σε πρόεδρον, καὶ Ἱεράρχην κλεινόν, ἡ χάρις ἀνέδειξεν, ὡς τοῦ Χριστοῦ μιμητήν, Εὐθύμιε Ὅσιε· ὅθεν ἱερατεύσας, θεοφρόνως Κυρίῳ, ὤφθης τῆς εὐσεβείας, πρακτικὸς ὑποφήτης· καὶ νῦν Πάτερ ἱκέτευε, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Ὡς Ἱεράρχην τοῦ Σωτῆρος ἐνθεώτατον

Καὶ τῆς Μαδύτου ποιμενάρχην καὶ διδάσκαλον

Ἀνυμνοῦμέν σε οἱ παῖδές σου θεοφόρε.

Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας ἐνδιαίτημα

Μὴ ἐλλείπῃς πάσης βλάβης ἐκλυτρούμενος
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Εὐθύμιε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς Μαδύτου ἀστὴρ λαμπρός, θεῖος ποιμενάρχης, καὶ θερμότατος ἀρωγός· χαίροις Ἐκκλησίας, ἀγλάϊσμα καὶ κλέος, Εὐθύμιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.
 


Ὁ Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Ἱερομάρτυρας ὁ ἐν Νέᾳ Μάκρῃ Ἀττικῆς
 
 
Ο Άγιος Εφραίμ, κατά κόσμο Κωνσταντίνος Μόρφης, γεννήθηκε στα Τρίκαλα στις 14 Σεπτεμβρίου 1384 μ.Χ. σε ειδυλλιακή τοποθεσία , κοντά στον Ληθαίο ποταμό. Έμεινε ορφανός από πατέρα σε μικρή ηλικία μαζί με τα άλλα εφτά αδέλφια του, τη δε φροντίδα τους, μετά τον Θεό, ανέλαβε η ευσεβής μητέρα του. Σε ηλικία 14 ετών, για να αποφύγει τον εξισλαμισμό και τα γενιτσαρικά σώματα, εισήλθε στην ακμάζουσα τότε σταυροπηγιακή Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου του όρους των Άμωμων (Καθαρών) της Αττικής.

Ο Άγιος Εφραίμ ακολούθησε με ένθεο ζήλο τον Χριστό, και διέπρεψε με την λαμπρότητα της ζωής του και τους πόνους της αθλήσεως του στο ορός των Άμωμων Αττικής (Περιοχή Νέας Μάκρης). Αξιώθηκε ακόμα να λάβει το μέγα Μυστήριο της Ιεροσύνης και το χάρισμα να υπηρετεί το άγιο θυσιαστήριο, σαν άγγελος Θεού, με φόβο Θεού και πολλή κατάνυξη.

Το 1416 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν και λεηλάτησαν την Αττική και ανάγκασαν το Δούκα των Αθηνών να δηλώσει υποταγή στο Σουλτάνο. Το 1424 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν βιαίως στη Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και έσφαξαν όλους τους Πατέρες της Μονής. Ο Άγιος απουσίαζε στη σπηλιά του πάνω στο βουνό για προσευχή και μόλις επέστρεψε αντίκρισε έντρομος τα πτώματα των Πατέρων. Αφού τους έθαψε, ακολούθως θρήνησε γοερώς.

Τον επόμενο χρόνο, την 14η Σεπτεμβρίου 1425 μ.Χ., επανήλθαν οι βάρβαροι και βρήκαν τον Άγιο. Τον συνέλαβαν και άρχισαν τα μαρτύρια του, που τελείωσαν στις 5 Μαΐου 1426 μ.Χ. ήμερα Τρίτη και ώρα 9 το πρωί. Τον κρέμασαν ανάποδα σ' ένα δένδρο, που σώζεται ακόμα, τον κάρφωσαν στα πόδια και το κεφάλι, και τέλος το καταπληγωμένο και μαρτυρικό σώμα του το διαπέρασαν με αναμμένο ξύλο και έτσι παρέδωσε την αγία του ψυχή στον στεφανοδότη Χριστό.

Μετά από μισή χιλιετία ευδόκησε ο φιλάνθρωπος Θεός και φανερώθηκαν, ύστερα από πολλές εμφανίσεις του ιδίου του Αγίου Εφραίμ και πολλών άλλων θαυμαστών γεγονότων, όλα όσα σήμερα γνωρίζουμε, τα οποία επιβεβαιώθηκαν με την εύρεση των μαρτυρικών και χαριτόβρυτων λειψάνων του Αγίου στις 3 Ιανουαρίου 1950 μ.Χ.

Ο Άγιος Εφραίμ γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, στις 3 Ιανουαρίου η εύρεση των τιμίων λειψάνων του, και στις 5 Μαΐου το μαρτυρικό του τέλος.

Στα Τρίκαλα πανηγυρίζεται από τον Ιερό Ναό Αγίου Στεφάνου, απέναντι του οποίου, κατά παράδοση, υπήρχε το πατρικό του σπίτι.

Το 2011 μ.Χ. το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης με την υπ’ αριθμ. 217/2-3-2011 Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη κατέταξε τον Όσιο Εφραίμ στο επίσημο ορθόδοξο εορτολόγιο.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΗΣ
Από τις σφαγές των Τούρκων στην ανεύρεση του ιερού σκηνώματος του Αγίου

Η Μονή του Αγίου Εφραίμ στη Νέα Μάκρη είναι ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια. Πολλοί μοναχοί και ιερείς έμειναν εκεί και προσευχήθηκαν στον Κύριο. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας έγιναν μεγάλες και βάρβαρες σφαγές, όπου ξεκληρίστηκε το μοναστήρι.

Το 1945 μ.Χ. η μοναχή τότε Μακαρία πήγε στα ερείπια της αρχαίας μονής του Ευαγγελισμού, άλλοτε ονομαζόμενης ως Σταυροπηγιακής, του Όρους Αμωμών, στις βορειοανατολικές υπώρειες του Πεντελικού. Απο θεία παρόρμηση, διαμόρφωσε ένα κελάκι εκεί και άρχιζε να καθαρίζει τα ερείπια του παλαιού Ναού για να τον ανακατασκευάσει. Εκεί πολλές φορές διαλογιζόταν ότι σε εκείνα τα χώματα είχαν ζήσει κατά την πάροδο των αιώνων μοναχοί και προσευχόταν να γνωρίσει ή να της φανερωθεί κάποιος από αυτούς. Μια φωνή, αρχικά σιγανή αλλά με τον καιρό δυνατότερη στην ψυχή της, της έλεγε: «Σκάψε και θα βρεις αυτό που επιθυμείς», μέχρι τη στιγμή που της είχε φανερωθεί ένα σημείο στο προαύλιο του μοναστηριού.

Έτσι στις 3 Ιανουαρίου 1950 μ.Χ. ανέθεσε σε εργάτη το σκάψιμο του συγκεκριμένου σημείου που της υποδείκνυε η ίδια η ψυχή της. Αν και ο εργάτης ήταν αρνητικός και ήθελε να σκάψει οπουδήποτε αλλού παρά σε αυτό το σημείο, τελικά, μετά από τις εκκλήσεις και τις προσευχές, ο εργάτης πείστηκε και ξεκίνησε να σκάβει. Το σημείο είχε ένα μισογκρεμισμένο τζάκι, τοίχο και πράγματα που καταδείκνυαν ότι εκεί κάποτε υπήρχε κελί κάποιου μοναχού. Το πρώτο εύρημα, ένα κεφάλι. Μάλιστα, ο χώρος ανέδυε μια ευωδιά.

«Γονάτισα με ευλάβεια και ασπάστηκα το σκήνωμα του Αγίου και αισθάνθηκα βαθιά την έκταση του μαρτυρίου του. Η ψυχή μου γέμισε από αγαλλίαση, απέκτησα μεγάλο θησαυρό, και παίρνοντας το χώμα με προσοχή έβλεπα την αρμονία του σκηνώματός του, που, αν και τόσους αιώνες μέσα στη γη, δεν είχε αλλοιωθεί», έγραψε η ηγουμένη Μακαρία περιγράφοντας τα όσα συνταρακτικά τής συνέβησαν.

Με προσοχή , η Ηγουμένη Μακαρία έβγαλε όλο το σκήνωμα και το τοποθέτησε σε μία θυρίδα που ήταν πάνω από τον τάφο. Ήταν φανερό ότι επρόκειτο για κληρικό καθώς το ράσο του είχε παραμείνει άθικτο.

Το βράδυ, διαβάζοντας τον εσπερινό, η Ηγουμένη άκουσε βήματα. Ο ήχος ερχόταν από τον τάφο, αντηχώντας έως την πόρτα της εκκλησίας. Εκεί τον πρωτοαντίκρισε. Ήταν ψηλός με μάτια μικρά στρογγυλά, με μακριά μαύρα γένια που έφταναν στο λαιμό, ντυμένος με τη μοναχική αμφίεση. Στο ένα χέρι είχε μία φλόγα και με το άλλο ευλογούσε. Ζήτησε να τον βγάλουν από αυτήν τη θυρίδα που τον είχαν. Την επόμενη κιόλας μέρα η Ηγουμένη καθάρισε τα οστά και τα τοποθέτησε σε μια θυρίδα στο Ιερό του Ναού.

Το ίδιο βράδυ ο Άγιος φανερώθηκε στον ύπνο της, την ευχαρίστησε και της φανέρωσε και το όνομά του: Εφραίμ. Το λείψανο του Αγίου Εφραίμ φυλάσσεται εκεί από τότε και καθημερινά εκατοντάδες πιστών το επισκέπτονται ζητώντας από τον Άγιο την ευλογία και τη βοήθειά του. Ο Άγιος με τη χάρη του Θεού έχει κάνει χιλιάδες θαύματα. Στον περίβολο της Μονής, και προστατευμένη από κτίσμα που κτίστηκε γύρω της, υπάρχει η μουριά πάνω στην οποία ο Άγιος Εφραίμ άφησε την τελευταία του πνοή.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐν ὄρει τῶν Ἀμώμων ὥσπερ ἥλιος ἔλαμψας, καί μαρτυρικῶς, θεοφόρε, πρός Θεόν ἐξεδήμησας, βαρβάρων ὑποστάς ἐπιδρομάς, Ἐφραίμ Μεγαλομάρτυς τοῦ Χριστοῦ· διά τοῦτο ἀναβλύζεις χάριν ἀεί, τοῖς εὐλαβῶς βοῶσι· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Οἱ Ἅγιοι Γαϊανός, Γάιος καὶ Νεόφυτος οἱ Μάρτυρες 
 
Tρεις Mάρτυρες θάνατον ανδρικωτάτως,
Yπέρ Tριάδος λαμβάνουσιν Aγίας.
 
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Γαϊανός, Γάιος καὶ Νεόφυτος τελειώθηκαν διὰ ξίφους. Ἡ Σύναξη αὐτῶν ἐτελεῖτο στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, στὴν περιοχὴ τοῦ Δαρείου. 
 
Ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Θεοτόκου ἐν τοῖς Κύρου 
 
Στὸ Λαυριωτικὸ Κώδικα διαβάζουμε ὅτι κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ τελεῖται ἀνάμνηση τῆς γενόμενης ἡλιακῆς ἐκλείψεως, ἡ ὁποία ἔγινε τὸ 1369 καὶ ἦταν θαυμαστή, ὥστε νὰ φαίνονται τὰ ἄστρα καὶ ἡ ἡμέρα νὰ τραπεῖ σὲ νύχτα. 


Οἱ Ἅγιοι Εἰρηναῖος, Περεγρίνος καὶ Εἰρήνη οἱ Μάρτυρες ἐκ Θεσσαλονίκης
 
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Εἰρηναῖος, Περεγρίνος καὶ Εἰρήνη ἀναφέρονται τόσο στὸ Ἱερωνυμικὸ ὅσο καὶ στὸ Ρωμαϊκὸ Μαρτυρολόγιο. Τὸ μαρτύριό τους ἐμφανίζει ἀρκετὲς παραλλαγὲς στοὺς Λατινικοὺς Κώδικες αὐτῶν τῶν Συναξαρίων, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ διατυπώνονται ποικίλες ὑποθέσεις, ποὺ ἀμφισβητοῦν τὸ μαρτύριο τοῦ Εἰρηναίου καὶ τοῦ Περεγρίνου στὴ Θεσσαλονίκη ἢ ταυτίζουν τὴν Εἰρήνη μὲ τὴν Μεγαλομάρτυρα Εἰρήνη, τῆς ὁποίας ἡ μνήμη ἀναγράφεται στὸ Συναξάριον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ μὲ τὴν Εἰρήνη ποὺ μαρτύρησε στὴ Θεσσαλονίκη μαζὶ μὲ τὶς Μάρτυρες Ἀγάπη καὶ Χιονὶα († 16 Ἀπριλίου).
Ὡστόσο ἡ πλειοψηφία τῶν Κωδίκων, καθὼς καὶ δυτικὰ ἁγιολογικὰ ὑπομνήματα, ποὺ συντάχθηκαν γιὰ τοὺς τρεῖς Μάρτυρες, τοὺς χαρακτηρίζουν ρητὰ ὡς Ἁγίους τῆς Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα μὲ τὰ στοιχεῖα ποὺ ἀντλοῦμε ἀπὸ αὐτὰ τὰ ὑπομνήματα, οἱ Ἅγιοι Εἰρηναῖος, Περεγρίνος καὶ Εἰρήνη ἡ Παρθένος ἄθλησαν ἐπὶ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοὺ (284 – 305 μ.Χ.), ἀρνούμενοι νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα. Μαρτύρησαν διὰ πυρὸς καὶ χαρακτηρίζονται ὡς «ἔνδοξοι μάρτυρες τῆς Θεσσαλονίκης τῆς Μακεδονίας».
 
 
Ὁ Ὅσιος Μιχαίας  

Ὁ Ὅσιος Μιχαίας τοῦ Ραντονὲζ ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς πρώτους ὑποτακτικοὺς τοῦ Ἁγίου Σεργίου τοῦ Ραντονὲζ καὶ ἔζησε μαζί του στὸ ἴδιο κελλί. Κάτω ἀπὸ τὴν καθοδήγησή του ἔφθασε σὲ μεγάλο βαθμὸ πνευματικῆς τελειώσεως. Γιὰ τὴν πραότητα τῆς ψυχῆς του καὶ τὴν ἀγωνιστικότητα τῆς καρδιᾶς του, ἐμφανίσθηκε καὶ σὲ αὐτὸν ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος. Μία φορά, ὅταν ὁ Ἅγιος Σέργιος εἶχε ὁλοκληρώσει τὸν πρωινὸ κανόνα τῆς προσευχῆς, κάθισε κάτω γιὰ λίγο, προκειμένου νὰ ξεκουραστεῖ, ἀλλὰ ξαφνικὰ εἶπε στὸν ὑποτακτικό του: «Νὰ εἶσαι ἕτοιμος, παιδί μου, θὰ ἔχουμε μία θαυμάσια ἐπίσκεψη».

Μόλις ποὺ εἶχε ψιθυρίσει αὐτὲς τὶς λέξεις καὶ μία φωνὴ ἀκούσθηκε: «Ἡ Πάναγνος πλησιάζει». Ξαφνικὰ ἐκεῖ ἔλαμψε ἕνα φῶς ἐντονότερο ἀπὸ τὸν ἥλιο. Ὁ Ὅσιος Μιχαίας ἔπεσε στὸ ἔδαφος ἀπὸ φόβο καὶ στάθηκε ἐκεῖ σὰν νὰ ἦταν νεκρός. Ὅταν ὁ Ἅγιος Σέργιος σήκωσε ἐπάνω τὸν ὑποτακτικό του, τὸν ρώτησε: «Πές μου, πάτερ, ποιὸς εἶναι ὁ λόγος γι’ αὐτὸ τὸ θαυμάσιο ὅραμα;». Ἐκεῖνος δὲν μποροῦσε νὰ ἀρθρώσει λέξη ἀπὸ τὸ φόβο του. Καὶ ὁ Ἅγιος Σέργιος τοῦ ἐξήγησε σχετικὰ μὲ τὴν ἐμφάνιση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ τὴν προστασία της.
Ὁ Ὅσιος Μιχαίας κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1385. Τὰ ἱερὰ λείψανά του φυλάσσονται σὲ μία κρύπτη στὴ Λαύρα τῆς Ἁγίας Τριάδος τοῦ Ἁγίου Σεργίου. Στὶς 10 Δεκεμβρίου τοῦ 1734 ἐπάνω ἀπὸ τὸν τάφο τοῦ Ὁσίου Μιχαίου ἐγκαινιάσθηκε ναὸς ἀφιερωμένος στὸ γεγονὸς τῆς ἐμφανίσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ στὴ μνήμη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.
 


Ὁ Ἅγιος Γερόντιος Ἐπίσκοπος Μιλάνου
 
Ὁ Ἅγιος Γερόντιος ἔζησε τὸν 5ο αἰώνα μ.Χ. στὴν Ἰταλία. Ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Μιλάνου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 470 μ.Χ. 


Ὁ Ὅσιος Ἀδριανὸς ἐκ Ρωσίας
 

Τὸ μεγαλύτερο μέρος τῶν πληροφοριῶν σχετικὰ μὲ τὸν Βίο τοῦ Ὁσίου Ἀδριανοῦ, ποὺ ἔχουμε στὴν κατοχή μας, στηρίζεται σὲ ἕνα χρονικὸ ποὺ ἀφηγεῖται τὴν ἀρχὴ τῆς ἱδρύσεως τῆς μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ στὸν ποταμὸ Μόνζα, στὴν περιοχὴ Κοστρόμα, καθὼς καὶ τὰ θαυμαστὰ γεγονότα ποὺ συνδέονται μὲ τὶς μορφὲς τῶν δυὸ ἱδρυτῶν, τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τοῦ Θεράποντος. Αὐτὸ τὸ χρονικὸ συντάχθηκε περὶ τὰ μέσα τοῦ 17ου αἰῶνος μ.Χ. ἀπὸ ἕνα μοναχὸ τῆς μονῆς. Ὁ ἱστορικὸς Κλγιουσέβσκϊυ ὑποδεικνύει ὡς ἡμερομηνία συντάξεως τὸ 1644 καὶ θεωρεῖ ὅτι ὁ συγγραφέας ἦταν ὁ τρίτος ἡγούμενος τῆς μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ποὺ παρέμεινε ἀνώνυμος.

Σύμφωνα μὲ αὐτὸ τὸ χρονικό, ὁ Ὅσιος Ἀδριανὸς τοῦ Μονζὲνσκ ἔζησε περὶ τὰ τέλη τοῦ 16ου καὶ ἀρχὲς τοῦ 17ου αἰῶνος μ.Χ. στὴ Ρωσία. Γεννήθηκε στὴν Κοστρόμα καὶ βαπτίσθηκε μὲ τὸ ὄνομα Ἀμώς. Ὄντας ἀκόμα νέος, κατὰ τὴν διάρκεια μιᾶς ἀρρώστιας, εἶχε ἕνα ἀποκαλυπτικὸ ὄνειρο: εἶδε μία ἐρημικὴ ἐκκλησία ἀνάμεσα σὲ δύο ποταμοὺς καὶ ἄκουσε μία φωνὴ νὰ τοῦ λέει: «Αὐτὸς εἶναι ὁ τόπος σου». Ὁ Ἀμώς, θεραπευμένος πλέον, ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τοὺς γονεῖς του, ποὺ ἤθελαν νὰ τὸν νυμφεύσουν καὶ ἔφθασε κατ’ ἀρχὴν στὸ μοναστήρι τοῦ Τόλγκα στὸ Γιαροσλάβλ, ποὺ εἶχε ἱδρυθεῖ ἀπὸ τὸν Ὅσιο Γεννάδιο καὶ ἦταν ἀφιερωμένο στὸ Σωτήρα Χριστό. Ἐκεῖ ἔλαβε τὸ μοναχικὸ σχῆμα καὶ ὀνομάσθηκε Ἀδριανός. Μετὰ ἀπὸ ὁρισμένα χρόνια ἀσκήσεως κατέφυγε στὴν περιοχὴ τῆς Βολογκντά, στὴ μονὴ τοῦ Σωτῆρος, κοντὰ στὴ λίμνη Κοῦμπεν καὶ στὴ συνέχεια στὸ ἐρημητήριο ποὺ ἱδρύθηκε ἀπὸ τὸν μοναχὸ Παῦλο τῆς Ὀμπνόρα, μαθητὴ τοῦ Ὁσίου Σεργίου, στὰ δάση τοῦ Κομέλ. Ἐδῶ καλλιέργησε μία βαθιὰ πνευματικὴ φιλία μὲ τὸν Στάρετς Παφνούτιο, στὸν ὁποῖο ἀποκάλυψε τὴν ἐπιθυμία του νὰ ξαναβρεῖ τὴν ἐκκλησία ποὺ εἶχε δεῖ στὸ ὄνειρο. Στὸν ἴδιο Στάρετς, στὴ συνέχεια, κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ὕπνου, ὑποδείχθηκε ἀπὸ ἕναν ἄγνωστο μοναχὸ ὁ τόπος στὸν ὁποῖο ὁ Ἀδριανὸς θὰ ξαναέβρισκε αὐτὴ τὴν ἐκκλησία: μία ἔρημος ἀνάμεσα στὶς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Μόνζα, στὴν περιοχὴ τῆς Κοστρόμα.

Ὁ Ἀδριανὸς καὶ ὁ Παφνούτιος εἶχαν τὴν ἐπιθυμία νὰ ἀσκητέψουν μαζὶ σὲ ἐκεῖνον τὸν ἀπομακρυσμένο τόπο, ποὺ εἶχε μία ἐγκαταλειμμένη ἐκκλησία ἀφιερωμένη στὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου. Παρόλα αὐτὰ ὁ Παφνούτιος διορίσθηκε τὸ 1595, μὲ διάταγμα τοῦ τσάρου, ἀρχιμανδρίτης στὸ μοναστήρι Κούντωφ (ἢ Μονὴ τῶν Θαυμάτων τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ) στὴ Μόσχα. Ἔτσι, τὸν ἴδιο χρόνο ὁ Ἀδριανὸς μαζὶ μὲ ἄλλους τρεῖς μοναχοὺς ἔφθασε στὸν ἀπομονωμένο καὶ ἥσυχο τόπο.

Ἀλλὰ οἱ κίνδυνοι καὶ οἱ δυσκολίες ἀπὸ τὶς ἀνοιξιάτικες πλημμύρες ἀνάγκασαν τὸν Ὅσιο Ἀδριανὸ νὰ μεταφέρει τὴν ἐκκλησία καὶ τὴ μοναστικὴ κοινότητα σὲ μία τοποθεσία πιὸ ἀσφαλή. Ἐκ νέου τοῦ παρουσιάσθηκε ἐκεῖνος ὁ ἄγνωστος μοναχός, ὁ ὁποῖος ὑπέδειξε στὸν Ὅσιο Ἀδριανὸ τὸ νέο τόπο, γιὰ νὰ κατασκευάσει τὸ μοναστήρι.

Λίγο ἀργότερα κατέφθασε ἐκεῖ ἕνας Στάρετς μὲ τὸ ὄνομα Θεράπων, ποὺ ζοῦσε σὲ ἐκεῖνα τὰ μέρη ὡς ἐρημίτης, σὲ ἀπομόνωση καὶ αὐστηρὸ ἀσκητικὸ βίο.

Ὁ Ὅσιος Ἀδριανὸς ἀναγνώρισε στὸ πρόσωπό του τὸν μοναχὸ ποὺ τοῦ εἶχε μυστηριωδῶς ἐμφανισθεῖ. Ὁ Θεράπων ἔζησε στὴν κοινότητα τοῦ ἡγουμένου Ἀδριανοῦ γιὰ δύο καὶ πλέον χρόνια μέχρι τὸ θάνατό του.
Ὁ Ὅσιος Ἀδριανός, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1619.
 
 
Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν Σιέρπουχωφ Ρωσίας 
 
 
Ἡ ἱερὴ εἰκόνα τῆς Θεοτόκου στὴν ἱερὰ Μονὴ Σιέρπουχωφ τῆς Ρωσίας κοντὰ στὴ Μόσχα εἶναι γνωστὴ γιὰ θαύματα ἀπεξάρτησης σὲ ἀλκοολικοὺς καὶ ἐξαρτημένους ἀπὸ τὰ ναρκωτικά.

Οσία Μάρθα Μονεμβασίας
 
Δεν έχουμε πληροφορίες για τον βίο της Οσίας.
 
Ὁ Ἅγιος Ἱλάριος Ἐπίσκοπος Ἀρελάτης
 
 
Ὁ Ἅγιος Ἱλάριος γεννήθηκε στὴ Λωραίνη τῆς Γαλλίας καὶ χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Ἀρελάτης τῆς Γαλλίας κατὰ τὸ α’ ἥμισυ τοῦ 6ου αἰῶνος μ.Χ. Ἀποδοκίμασε τὴ διδασκαλία τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου περὶ χάριτος καὶ προορισμοῦ, συνέγραψε τὸ βίο τοῦ Ἁγίου Ὀνωράτου καὶ ἄλλα ἔργα. Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Ὀνωράτου († 429 μ.Χ.) ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Ἀρελάτης καὶ ποίμανε τὴν Ἐκκλησία θεοφιλῶς ἐπὶ 20 – 25 ἔτη.
Κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη μεταξὺ τῶν ἐτῶν 450 – 455 μ.Χ.
 

Οἱ Ὅσιοι Βαρλαὰμ καὶ Γεδεών 
 
Οἱ Ὅσιοι Βαρλαὰμ καὶ Γεδεὼν ἔζησαν στὴ Ρωσία κατὰ τὸ 14ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψαν θεοφιλῶς στὴ μονὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Σεπρούχωφ. Κοιμήθηκαν μὲ εἰρήνη τὸ 1377.
 

Ὁ Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Νεομάρτυρας ὁ Προφητικὸς
 
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἐφραὶμ μαρτύρησε στὴ Δαμασκό.
Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
 
 
Ὁ Ἅγιος Πλάτων ὁ Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος  
 
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Πλάτων (Γιοβάνοβιτς) γεννήθηκε στὸ Βελιγράδι τὸ 1874. Μετὰ τὸ πέρας τῶν ἐγκυκλίων μαθημάτων του συνέχισε τὶς σπουδές του στὴ Μόσχα καὶ τὸ 1901 ἐπέστρεψε στὴ Σερβία, ὅπου ἔγινε ἡγούμενος τῆς μονῆς Ρακόβιτσα κοντὰ στὸ Βελιγράδι. Παράλληλα δίδασκε στὸ ἐκκλησιαστικὸ σεμινάριο τοῦ Βελιγραδίου.

Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ Α’ Παγκοσμίου πολέμου ἔμεινε στὴ Σερβία καὶ ἀνέλαβε τὴ διακονία τῶν ὀρφανῶν καὶ τῶν πληγέντων. Τὸ 1938 ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος καὶ τὸ 1939 μετατέθηκε στὴν Ἐπισκοπὴ τῆς Μπάνια Λούκα στὸ βόρειο μέρος τῆς Βοσνίας.

Ὅταν ὁ Χίτλερ, κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ Β’ Παγκοσμίου πολέμου, κατέλαβε τὸ βασίλειο τῆς Γιουγκοσλαβίας, διόρισε φιλοναζιστικὴ κυβέρνηση στὴν Κροατία. Ἡ νέα κυβέρνηση ἀπαίτησε ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Σέρβιοι (περίπου 3.000.000 πιστοί) νὰ ἀσπασθοῦν τὸ Ρωμαιοκαθολικισμό, γιὰ νὰ θεωροῦνται Κροάτες, ἢ νὰ ἐγκαταλείψουν τὸν τόπο τους, γιὰ νὰ μὴν δολοφονηθοῦν. Οἱ ἀρχὲς ζήτησαν ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Πλάτωνα, ἐπειδὴ καταγόταν ἀπὸ τὸ Βελιγράδι, νὰ ἐγκαταλείψει τὴν περιοχὴ καὶ νὰ φύγει μαζὶ μὲ τὸ ποίμνιό του στὴ Σερβία, ἀλλὰ ἐκεῖνος ἀρνήθηκε σθεναρὰ νὰ ἐγκαταλείψει τὸ ποίμνιό του καὶ τὴν Ἐπισκοπή του. Ἔτσι, στὶς 4 Μαΐου 1941, τὸν συνέλαβαν, τὸν βασάνισαν καὶ τὸν σκότωσαν. Τὸ τίμιο λείψανό του τὸ ἔριξαν στὸν ποταμό, ὅπου βρέθηκε μετὰ τρεῖς ἑβδομάδες. Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ πολέμου ἡ φιλοναζιστικὴ ἐξουσία ὁδήγησε στὸ Γιασένοβακ, τὸ μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στὸ χῶρο τῶν Βαλκανίων, τοὺς Χριστιανούς, τοὺς Ἑβραίους καὶ τοὺς Τσιγγάνους. Ἐκεῖ βασανίσθηκαν καὶ δολοφονήθηκαν περὶ τοὺς 700.000 ἄνθρωποι.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Σερβίας, μὲ ἀπόφασή της, ἀνεκήρυξε τὸν Ἐπίσκοπο Πλάτωνα Ἅγιο καὶ τὸν ἐνέταξε στὸ ἁγιολόγιό της.
 
 
«Πᾶνος»