28 Ιουλίου, μνήμη των Αγίων αποστόλων – Διακόνων: Προχόρου (ασματική ακολουθία), Τίμωνος, Παρμενά, Νικάνορος – βίος.

Στο ιερό βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων διαβάζουμε για την εκλογή των επτά διακόνων: Όταν αυξήθηκαν οι μαθητές στα Ιεροσόλυμα, τότε ακούστηκαν παράπονα ανάμεσα στους φτωχούς, ότι τάχα δεν τους πρόσεχαν όσο έπρεπε. Αμέσως τότε οι δώδεκα Απόστολοι σκέφτηκαν να εκλέξουν επτά ανθρώπους, με καλό όνομα και «πλήρεις Πνεύματος Αγίου και σοφίας», στους οποίους να αναθέσουν τη φροντίδα των φτωχών. Ο λαός εξέλεξε τους επτά, το Στέφανο, το Φίλιππο, τον Πρόχορο, το Νικάνορα, τον Τίμωνα, τον Παρμενά και το Νικόλαο, τους οποίους οι δώδεκα Απόστολοι χειροτόνησαν: «προσευξάμενοι επέθηκαν αυτοίς τας χείρας». Έτσι οι δώδεκα αφωσιώθηκαν στη θεία λατρεία και το κήρυγμα, όπως γράφει το ιερό κείμενο: «ημείς δε τη προσευχή και τη διακονία του λόγου προσκαρτερήσομεν».
Σήμερα λοιπόν, 28 του μηνός Ιουλίου, η Εκκλησία μας εορτάζει τέσσερις από τους επτά διακόνους της πρώτης εκείνης αποστολικής εποχής: τον Πρόχορο, τον Νικάνορα, τον Τίμωνα και τον Παρμενά. Οι τέσσερις αυτοί, καθώς και οι άλλοι τρεις, είναι οι πρώτοι, στους οποίους οι δώδεκα Απόστολοι με χειροτονία μετέδωκαν τη θεία χάρη κι έτσι συγκαταριθμούνται κι αυτοί στους εβδομήντα Αποστόλους. Έχει δηλαδή σημασία και πρέπει να το προσέξουμε ότι οι άνθρωποι, δεν αναλαμβάνουν υπεύθυνο έργο στην Εκκλησία, δεν είναι, όπως λέμε σήμερα, υπάλληλοι μ’ έναν διορισμό, αλλά χειροτονημένοι, πρώτα διάκονοι, έπειτα πρεσβύτεροι κι ύστερα επίσκοποι. Αυτοί που με μια λέξη ονομάζονται ιερείς ή κληρικοί.

Το γράφει ο απόστολος Παύλος στις επιστολές του, ότι «οι καλώς διακονήσαντες, βαθμόν εαυτοίς καλόν περιποιούνται». Δηλαδή όσοι υπηρετούν πιστά και αποδοτικά στον πρώτο βαθμό, ύστερα προάγονται διαδοχικά στους παραπάνω. Έτσι έγινε και με τους τέσσερις διακόνους και αποστόλους, που εορτάζομε σήμερα. Η παράδοση της Εκκλησίας φύλαξε και ξέρουμε για τον καθένα πώς διακόνησε, πού ύστερα κήρυξε και πώς, ειρηνικά ή μαρτυρικά, τελειώθηκαν, άλλοι παραμένοντας διάκονοι, άλλοι προάχθηκαν στους πρώτους επισκόπους της Εκκλησίας, άλλοι είναι από τους πρώτους μάρτυρες της Εκκλησίας κι άλλοι τελεύτησαν το βίο τους ειρηνικά.
Από τους τέσσερις, που εορτάζομε σήμερα, ο άγιος Νικάνωρ λιθοβολήθηκε μαζί με τον πρωτομάρτυρα Στέφανο. Ο άγιος Πρόχορος υπήρξε συνέκδημος και συνεργός του αποστόλου και ευαγγελιστή Ιωάννη, και μετά την εκδημία του Θεολόγου, έγινε επίσκοπος στη Νικομήδεια. Εκεί εποίμανε αποστολικά την Εκκλησία και τελειώθηκε «εν ειρήνη». Ο άγιος Παρμενάς διακόνησε πιστά στο έργο της περίθαλψης των ενδεών, που του ανατέθηκε από τους δώδεκα, κι ύστερα από αρρώστια τελεύτησε το βίο του και κηδεύτηκε από τους Αποστόλους. Τέλος ο άγιος Τίμων χειροτονήθηκε επίσκοπος σε μια πόλη της Αραβίας κι εκεί είχε μαρτυρική τελείωση. Τον έδειραν σκληρά και τον έκαψαν ζωντανό!
Όταν διαβάζουμε στα Συναξάρια τους βίους των Αγίων της Εκκλησίας, βλέπομε να αφιερώνεται σε κάθε Άγιο ένα ποιητικό δίστιχο, σαν μια γενική περίληψη του βίου και της πολιτείας του. Στους αγίους λοιπόν τέσσερις Αποστόλους, που εορτάζομε σήμερα, ύστερα από τα ξεχωριστά σ’ έναν – έναν δίστιχα, είναι και το εξής αφιερωμένο και στους τέσσερις μαζί:
«Τετράς μαθητών του Θεανθρώπου Λόγου
Τριάδα σεπτήν πάσι κηρύττει λόγω».
Δηλαδή, η τετράδα των μαθητών του Ιησού Χριστού κηρύττει σε όλους με λόγο την Αγία Τριάδα. Όταν ο ιερός ποιητής εδώ λέγει πως οι τέσσερις Απόστολοι κηρύττουν με λόγο την Αγία Τριάδα, εννοεί έμπρακτο λόγο.
Αυτό πρέπει να το προσέξουμε πολύ. Ο λόγος δηλαδή της Εκκλησίας, ο λόγος των Αγίων είναι λόγος έμπρακτος. Ο Ιησούς Χριστός λέγει στο Ευαγγέλιο, ότι: «ο ποιήσας και διδάξας, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών». Οι Άγιοι είναι οι πολίτες της βασιλείας των ουρανών, που κήρυξαν έμπρακτα το θείο λόγο! Όχι μόνο με όσα έπραξαν, αλλά και με τη ζωή τους, την οποία στο τέλος έδωκαν, για να επισφραγίσουν το κήρυγμά τους. Αυτό βλέπομε και στους τέσσερις Αποστόλους, τον Πρόχορο, το Νικάνορα, τον Τίμωνα και τον Παρμενά. Άλλος έτσι κι άλλος αλλιώς πληροφόρησαν τη διακονία τους, γέμισαν δηλαδή με έργο την υπηρεσία που τους ανέθεσε η Εκκλησία. Έτσι ακριβώς το γράφει ο μεγάλος Απόστολος στο μαθητή του Τιμόθεο: «Την διακονίαν σου πληροφόρησον». Αμήν.
Από το βιβλίο:
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΜΨΥΧΟΙ
(Εξαπλά β’)
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ
Η/Υ επιμέλεια, Σοφίας Μερκούρη.
***
Απολυτίκιον και των τεσσάρων. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως θείοι συνέκδημοι, των Αποστόλων Χριστού, θεόθεν εκρίθητε, διακονείν ευσεβώς, τω θείω πληρώματι: Πρόχορε θεηγόρε, συν Νικάνορι άμα, Τίμων ο θεοκήρυξ, Παρμενάς τε ο θείος, πρεσβεύοντες τω Κυρίω, υπέρ των ψυχών ημών.
Κοντάκιον και των τεσσάρων. Ήχος α’. Τον τάφον σου Σωτήρ.
Διάκονοι σεπτοί, και αυτόπται του Λόγου, και σκεύη εκλογής, ανεδείχθητε πίστει, Νικάνορ και Πρόχορε, Παρμενά, Τίμων ένδοξε. Όθεν σήμερον, την ιεράν υμών μνήμην, εορτάζομεν, εν ευφροσύνη καρδίας, υμάς μακαρίζοντες.
Μεγαλυνάριον.
Η των Αποστόλων θεία τετράς, Πρόχορε Νικάνορ, και συν Τίμωνι Παρμενάς, ως της ευσεβείας διάκονοι και μύσται, μυσταγωγείν τα κρείττω, ημάς μη παύσησθε.
Περισσότερα για το Συναξάριον της ημέρας βλέπε και στον:
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ
Πατήστε εδώ για να «κατεβάσετε» την ασματική ακολουθία εις τον Άγιον Πρόχορο, σε rar μορφή.
Η ακολουθία αυτή δημοσιεύεται στο:
«ΠΑΤΜΙΑΚΟΝ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ»