Ἡ σύγχρονη ἀπόδειξη τῆς Ἀποτείχισης ὡς
διαχρονικὴ ἁγιοπατερικὴ διδασκαλία τῆς Εκκλησίας γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν αἱρέσεων.
Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου
Εἶναι ἡλίου φαεινότερον, ὅτι οἱ Οἰκουμενιστές (καὶ μαζί
τους οἱ διὰ τῆς ἀπραξίας τους συμπράττοντες τῇ αἱρέσει «ἀντιοικουμενιστές»),
στερούμενοι πατερικῶν ἀποδείξεων, ὅτι ἡ ἀποτείχιση δὲν ἀποτελεῖ τὴν ἁγιοπατερικὴ
διδασκαλία προστασίας τῶν πιστῶν σὲ καιρὸ αἱρέσεως, προσπαθοῦν νὰ τὴν
παρουσιάσουν ὡς φαινόμενο παλαιοτέρων ἐποχῶν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας ἢ ἀκόμα
καὶ ὡς φαινόμενο κάποιων ζηλωτῶν ἁγίων, χωρὶς κάποια σύγχρονη συνέχεια ἢ
ἐφαρμογὴ ἢ ἀκόμα καὶ ὡς σχίσμα. Πολλοὶ πιστοὶ ἐπηρεασμένοι δυστυχῶς ἀπὸ τὴν ἔλλειψη κατήχησης, καὶ ἀπὸ τὸ πνεῦμα ἐκκοσμίκευσης καὶ τὸν γεροντισμὸ ποὺ καταδυναστεύει τὴν Ἐκκλησία, ἐπηρεάζονται ἀπὸ αὐτὸν τὸν δόλιο τρόπο παρουσίασης τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης καὶ μὴν μαθαίνοντας γιὰ σύγχρονα, πιὸ κοντινά τους, γνωστὰ παραδείγματα, δειλιάζουν νὰ τὴν ἐφαρμόσουν.
ἐφαρμογὴ ἢ ἀκόμα καὶ ὡς σχίσμα. Πολλοὶ πιστοὶ ἐπηρεασμένοι δυστυχῶς ἀπὸ τὴν ἔλλειψη κατήχησης, καὶ ἀπὸ τὸ πνεῦμα ἐκκοσμίκευσης καὶ τὸν γεροντισμὸ ποὺ καταδυναστεύει τὴν Ἐκκλησία, ἐπηρεάζονται ἀπὸ αὐτὸν τὸν δόλιο τρόπο παρουσίασης τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης καὶ μὴν μαθαίνοντας γιὰ σύγχρονα, πιὸ κοντινά τους, γνωστὰ παραδείγματα, δειλιάζουν νὰ τὴν ἐφαρμόσουν.
Σκεπτόμενος αὐτὰ θυμήθηκα τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῆς
Ρωσίας μετὰ τὴν Ὀκτωβριανὴ Ἐπανάσταση (δηλ. πρὶν ἀπὸ 80 περίπου χρόνια) καὶ τὰ
δεινὰ ποὺ αὐτὴ ἐπέφερε στὸν ρωσικό λαό. Ἡ ὁμολογιακὴ στάση τῆς Ἐκκλησίας σ΄
αυτοὺς τοὺς καιροὺς τῶν διωγμῶν παρουσιάζεται σήμερα πολλὲς φορὲς ρομαντικὰ ὡς
παράδειγμα ἡρωισμοῦ καὶ αὐταπάρνησης τῶν Χριστιανῶν, ἀλλὰ -ἐσκεμμένα- σπάνια ὡς
παράδειγμα πρὸς μίμηση, ὡς ὑπόδειξη πῶς πρέπει νὰ λειτουργοῦμε ἐμεῖς οἱ
Χριστιανοί, ὅταν ἡ πίστη μας κινδυνεύει. Ψάχνοντας λοιπὸν πληροφορίες βρῆκα τὴν
ἐμπεριστατωμένη ἐργασία τοῦ καθηγητοῦ Ἀντωνίου Μάρκου γιὰ τὴν Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῶν
Κατακομβῶν, ἡ ὁποία ἀποδεικνύει, ὅτι ἡ ἀποτείχιση ἦταν, εἶναι καὶ θὰ εἶναι ἡ ἁγιοπατερική,
ἱεροκανονικὴ ἀπάντηση τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ σ’ ὅλους ἐκείνους ποὺ θέλουν ἐκ
τῶν ἔσω νὰ τὴν πολεμήσουν,
μεταλλάξουν, καταργήσουν. Ὁ π. Σεραφεὶμ Ρόουζ πολλὲς
φορὲς ἀνέφερε, ὅτι τὰ γεγονότα ποὺ ἔλαβαν μέρος τότε στὴν Ρωσία, ἦταν ἡ
προετοιμασία τῆς ἐποχῆς τοῦ μηδενσιμοῦ, ἡ προετοιμασία γιὰ ὅσα τραγικὰ
συμβαίνουν τώρα. Οἱ ἀκόλουθες πληροφορίες πρὸς βοήθεια ὅλων μας πηγάζουν ἀπὸ αὐτὴν
τὴν ἐργασία (ἐδῶ).
Ἡ Ρωσική Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν (σσ. στὴν συνέχεια
Ρ.Ε.Κ.) ἀπόδωσε στὸν ἑαυτό της τὸ δικαίωμα νὰ αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς ἡ ἱστορική
συνέχεια τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τό 1927. Ἡ πρώτη ἱεραρχία τῆς Ρ.Ε.Κ.,
ἡ ὁποία ἀποτελοῦσε τὴν πλειοψηφία τῶν Ρώσων Ἱεραρχῶν τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, θεωροῦσε
τὸ ἐκκλησιαστικό μόρφωμα ποὺ δημιουργήθηκε μὲ τὴν Διακήρυξη νομιμοφροσύνης πρὸς
τὸ Σοβιετικό καθεστώς τοῦ Μητροπολίτου Νίζνι Νόβγκοροντ καὶ τοποτηρητοῦ τοῦ
Πατριαρχείου Μόσχας Σεργίου, γνωστὸ ἔκτοτε ὡς Πατριαρχεῖο Μόσχας καὶ στήν ἱστορική
του συνέχεια σὰν «Σεργιανισμός» ὡς μία σχισματικὴ κατάσταση ἐκτὸς τῆς Μίας Ἐκκλησίας,
ποὺ δημιουργήθηκε καὶ τελοῦσε ἀποκλειστικὰ ὑπὸ τὸν ἔλεγχο τοῦ ἀθεϊστικοῦ Σοβιετικοῦ
Κράτους. Ὅπως καὶ σήμερα ἡ «Ἐκκλησία» τοῦ Βαρθολομαίου καὶ τοῦ Ἰερωνύμου ἔτσι
καὶ τότε ἡ «Ἐκκλησία» τοῦ Σεργίου μὲ τὴν διακήρυξή της ἀποφάσισε νὰ συνεργαστεῖ
μὲ τὸ ἄθεο καθεστώς, ποὺ καταδυνάστευε τὴν χώρα καὶ πολεμοῦσε ἀνοιχτὰ τὴν
χριστιανικὴ πίστη.
Κοινὴ συνιστῶσα ὅλων τῶν Ἐπισκόπων, Κληρικῶν καὶ λαϊκῶν ποὺ
διαφοροποιήθηκαν καὶ δὲν ἀναγνώρισαν τὴν σεργιανικὴ διακήρυξη τοῦ 1927 καὶ τὴν «Ἐκκλησία»
του, ἦταν ἡ διακοπὴ μυστηριακῆς κοινωνίας μὲ αὐτὴν δηλ. ἡ ἀποτείχιση. Ἀπὸ τοὺς
150 περίπου Ἐπισκόπους ποὺ ὑπῆρχαν στὴ Ρωσία τὸ 1927, οἱ 80 ἀπέρριψαν τὴν ἱδρυτικὴ
ἀνακήρυξη τοῦ Σεργίου, 17 τὴν ἀπέρριψαν κρυφὰ καὶ 9 ἀρχικὰ τὴν ἀπέρριψαν μετὰ ὅμως
τήν ἀποδέχτηκαν.
Μερικὰ ἱστορικὰ γεγονότα τοῦ 1927 – 1929 ὡς τρανταχτὲς ἀποδείξεις Ἀποτειχίσεως
στοὺς σύγχρονους καιρούς.
1927, Ἰούλιος - Αὔγουστος. Τὸ ἔντυπο τῆς διακηρύξεως τοῦ
Μητροπ. Σεργίου, ἐπιστρέφεται ὁμαδικά σὰν
ἀπαράδεκτο, ἀπὸ τὸ σύνολο σχεδὸν τῶν ἐνοριῶν τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας, σὲ ὡρισμένες
Ἐπισκοπές μάλιστα, τὸ ποσοστὸ τῶν ἐπιστροφῶν ἔφθασε τὸ 90%.
1927, Αὔγουστος. Ἡ «Ἁγία Πατριαρχικὴ Σύνοδος» τοῦ Μητροπ.
Σεργίου, ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὴν Σοβιετικὴ Κυβέρνηση.
1927, 14η Σεπτεμβρίου. Οἱ κρατούμενοι στὸ Στρατόπεδο
Σολόβκι Ἐπίσκοποι, Κληρικοί καὶ λαϊκοί, μὲ ἀνοικτὴ διαμαρτυρία τους καταδικάζουν τὴν Διακήρυξη τοῦ Μητροπ.
Σεργίου.
1927, Φθινόπωρο. Δολοφονεῖται ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερόθεος τοῦ
Βελίκ Οὐστίνσκι, λόγῳ ἀρνήσεώς του νὰ
μνημονεύσει τοὺς Σοβιετικοὺς Ἡγέτες.
1927, Φθινόπωρο. Ὁ Ἐπίσκοπος Δαμασκηνός τοῦ Γκλούκωφ, διακόπτει κοινωνία μὲ τὸν Σέργιο καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Θεόδωρος τοῦ Βολοκολάμσκ, Πρύτανις τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας καί Ἡγούμενος
τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγ. Δανιήλ, ἀπαγορεύει στοὺς
μοναχοὺς τὸ μνημόσυνο τοῦ. Σεργίου.
1927, Νοέμβριος. Ὁ Ἐπίσκοπος Βίκτωρ τοῦ Γκλαζώφ διακόπτει κοινωνία μὲ τὸν Σέργιο.
1927, Νοέμβριος. Ἐμφανίζονται στὴν Πετρούπολη οἱ πρῶτες ἐνορίες
(200 περίπου) ποὺ δὲν μνημονεύουν τὸν
Σέργιο.
1927, 8η Νοεμβρίου. Ὁ Ἀρχιεπ. Ἀνδρέας τῆς Οὔφα δημοσιεύει
καταδικαστικὴ Ἐγκύκλιο κατὰ τοῦ
Σεργίου.
1927, 13η Δεκεμβρίου. Οἱ Ἐπίσκοποι Δημήτριος τοῦ Γκντώφ καὶ
Σέργιος τῆς Νάρβας, διακόπτουν κοινωνία
μὲ τὸν Σέργιο.
1928, Ἰανουάριος. Ὁ Μητροπ. Σέργιος ἀρχίζει τὴν δίωξη τῶν ἐκκλησιαστικῶν του ἀντιπάλων, μὲ τὴν παραπομπή
τους ἐνώπιον "ἐκκλησιαστικοῦ" δικαστηρίου. (σσ. Μᾶς θυμίζει κάτι
αὐτό;)
1928, 11η Μαρτίου. Σεργιανιστικὸ δικαστήριο καταδικάζει σὲ ἀργία καὶ ἔκπτωση ὅλους τοὺς
Ἀρχιερεῖς (πλὴν τοῦ Μητροπ. Ἀγαθαγγέλου) ποὺ ὑπέγραψαν τὴν ἀπόφαση τῆς
Συνόδου τοῦ Γιαροσλάβ.
1929, Δεκέμβριος. Ὁ Μητροπ. Πέτρος ἀπὸ τὴν ἐξορία του κατηγορεῖ
τὸν Σέργιο γιὰ ὑπέρβαση ἐξουσίας καὶ μέσῳ τοῦ Ἱερέως Γρηγορίου Seletsky συνέστησε νά μή μνημονεύεται ὁ Σέργιος.
Παραδείγματα τῆς διδασκαλίας διαφόρων ἱεραρχῶν τῆς Ρ.Ε.Κ. ὡς ἀπόδειξη τῆς
κανονικότητας καὶ σημασίας τῆς Ἀποτείχισης σὲ καιροὺς αἱρέσεως.
Στάρετς Νεκτάριος τῆς Ὄπτινα: Πρίν κοιμηθεῖ ζήτησε ἀπό τά πνευματικά του τέκνα νὰ μὴν τὸν μεταφέρουν (γιὰ
τὴν ταφή του) στὴν ἐνορία τοῦ Κοζέλσκ, διότι
ἐκεῖ μνημόνευαν τὸν Σέργιο! (σσ. Πόσο φανερὴ εἶναι ἐδῶ ἡ συμφωνία τοῦ
Στάρετς μὲ τὸν Ἅγ. Μᾶρκο τὸν Εὐγενικὸ καὶ μὲ ὅλους τοὺς ὁμολογητὲς Ἁγίους). Ἐνδεικτικό
τῶν ἐκκλησιολογικῶν θέσεων καὶ τῆς Ὁμολογίας τοῦ Στάρετς Νεκταρίου εἶναι ὅτι ἀπαγόρευε
στοὺς πιστοὺς νὰ κάνουν ἀκόμη καὶ τὸν σταυρό τους περνῶντας ἔξω ἀπὸ Ναοὺς τῶν
Σεργιανιστῶν.
Ὁ Σέργιος Νεῖλος: «Εἰς τοὺς ναοὺς ὅπου μνημονεύουν τόν Σέργιο νὰ
μὴν πηγαίνετε, διότι αὐτοὶ πλέον συμπαρετάχθησαν μὲ τὴν μερίδα τοῦ προδότου
Ἰούδα... Προτιμότερον οἱ πιστοί, ὅπου δὲν
ὑπάρχουν Ὀρθόδοξοι ναοί, νὰ προσεύχωνται εἰς τὰς οἰκίας των, διὰ νὰ φυλαχθοῦν ἀπὸ
τὴν αἵρεσιν καὶ τὴν ἀποστασίαν, παρὰ νὰ κολάζωνται μαζὶ μὲ αὐτοὺς ποὺ
μνημονεύουν τὸν Μητροπ. Σέργιο» (σσ. ἔτσι ἀποδεικνύεται στὴν πράξη καὶ ὄχι
στὰ λόγια ἡ διαχρονικὴ συμφωνία τῶν πιστῶν μὲ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Ποιός
δὲν ἀναγνωρίζει ἐδῶ τὸν Μ. Ἀθανάσιο;).
Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπος Ἱερόθεος τοῦ Νικόλσκ (δολοφονήθηκε τό 1928), στὴν Ἐγκύκλιό του τῆς 12ης Ἰανουαρίου 1928: «Ὁ ὀργανισμός
τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἕνας. Κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὁ Χριστός (σσ. καὶ ὄχι ὁ Ἐπίσκοπος). Τὸ στόμα Της,
τὰ χέρια, τὰ πόδια καὶ οἱ ὀφθαλμοί, εἶναι οἱ Ἱερεῖς καὶ διδάσκαλοι, τὰ ὄργανα τῆς
Ἐκκλησίας. Καὶ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ πιστεύουν στὸ
ὄνομα τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ ὅλον Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας κινεῖται μὲ ἕνα
πνεῦμα καὶ τροφοδοτεῖται ἀπὸ μία καρδιά... Τώρα ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ἔχει
καταστραφεῖ ἀπὸ τὸν Μητροπ. Σέργιο... Ὁ Μητροπ. Σέργιος χρησιμοποιεῖ ἀπάτη, ἀποκαλῶντας τὴν "Σύνοδό" του Ὀρθόδοξη καί
Πατριαρχική, ἐνῶ στὴν πραγματικότητα ἡ ὀργάνωσή του εἶναι μία πλήρης ἀνατροπή τῶν
Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας (σσ. Σὲ τί διαφέρει τὸ Κολυμπάρι; Σὲ τίποτα ἀπολύτως)...
Ἀναγνωρίζοντας τήν εὐθύνη μου ἐνώπιον τοῦ
Θεοῦ γιὰ τὸ ποίμνιο ποὺ μοῦ ἐμπιστεύθηκε, γνωστοποίησα... τὸν διαχωρισμό μου ἀπὸ
τὸν Σέργιο καὶ τὴν Σύνοδό του... (σσ. Ὅταν οἱ Ἐπίσκοποι εἴχαν ἐπίγνωση τοῦ
ρόλου τους καὶ δὲν ἦταν ἐπαγγελματίες ὅπως οἱ σημερινοί).
Ἱερομάρτυρας Ἀρχιεπίσκοπος Ἀνδρέας τῆς Οὔφα (ἐκτελέστηκε τό 1937, ἀφοῦ προηγουμένως χειροτόνησε 42 μυστικούς Ἐπισκόπους!),
ἀποκαλοῦσε τὸν Σέργιο «ψευδο-κεφαλή τῆς ψευδο-Πατριαρχικῆς Ἐκκλησίας».
Ἱερομάρτυρας Ἀρχιεπίσκοπος Νικόλαος τοῦ Βλαδιμήρ (ἐκτελέστηκε τό 1937), ἔγραψε τὰ ἑξῆς χαρακτηριστικά: "Ὑπογράφοντας ὁ
Μητροπ. Σέργιος τήν Διακήρυξή του, ὑπέγραψε κατὰ τῆς Ἀποστολικότητος τῆς Ἐκκλησίας,
εἰσάγωντας σ' Αὐτὴν γήϊνες καὶ κοσμικὲς ἀρχές· κατὰ τῆς Ἁγιότητος Της,
βλασφημώντας κατὰ τῆς Ὁμολογίας Της· καὶ κατὰ τῆς Καθολικότητός Της, μὲ τὴν ἀπὸ
μέρους του μονομερὴ διοίκησή Της" (ἐνν. τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας). (σσ. Πόσο
φανερή εἶναι ἡ ὁμοιότητα τοῦ Σεργίου καὶ τῆς ψευτοσυνόδου του μὲ τὸν Βαρθολομαῖο
καὶ τὸ Κολυμπάρι)!!
Πρωθιερεύς Βαλεντῖνος Sveditsky (ἀπεβίωσε στήν ἐξορία τό 1931), στὴν "Ἀποκήρυξή" του πρὸς τὸν
Μητροπ. Σέργιο: «Ἀναγνωρίζοντας τήν εὐθύνη μου ἐνώπιον τοῦ Κυρίου γιὰ τὴν
σωτηρία τόσο τῆς ψυχῆς μου, ὅσο καὶ γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν τοῦ ποιμνίου ποὺ
μοῦ ἐμπιστεύθηκε καὶ μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Ἐπισκόπου Γκντὼφ Δημητρίου, διακόπτω κανονική καὶ λειτουργική κοινωνία
μαζί σας καὶ μὲ τὴν Σύνοδο τῶν Ἐπισκόπων ποὺ ἔχει ὀργανωθεῖ ἀπὸ σᾶς -ἡ ὁποία
παράνομα ἔχει ὀνομασθεῖ Πατριαρχική- καθῶς ἐπίσης καὶ μὲ ὅσους βρίσκονται σὲ
κοινωνία μαζί σας καὶ δὲν σᾶς θεωρῶ πλέον Ἀντιπρόσωπο τοῦ Τοποτηρητοῦ τοῦ
Πατριαρχικοῦ Θρόνου... Δὲν δημιουργῶ Σχίσμα, οὔτε ἀποκόπτομαι ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.
Φεύγω μακριὰ καὶ ὁδηγῶ καὶ τὸ ποίμνιό μου μακριά, ἀπὸ μία πανούργα
νεωτεριστικὴ παγίδα» (σσ. ἀκοῦτε οἱ ὑποστηρίζοντες, ὅτι ἡ Ἀποτείχιση ἀποτελεῖ
σχίσμα;).
Ὁσία Ἀγάθη τῆς Λευκορωσίας (+ 1939), δίδασκε τοὺς πιστοὺς γιὰ τὴν σοβιετοποιημένη «Ἐκκλησία» τοῦ
Σεργίου: «Αὐτὴ δὲν εἶναι πραγματικὴ Ἐκκλησία.
Ἔχει ὑπογράψει συμφωνία μὲ τὸν Ἀντίχριστο. Μὴ
λαμβάνετε Μυστήρια ἀπὸ τοὺς Λειτουργούς της. Μὴ συμπροσεύχεσθε μαζί τους».
Διαβάζοντας τὰ παραπάνω γεγονότα ποὺ διαδραματίστηκαν πρὶν
ἀπὸ λιγότερο ἀπὸ ἕναν αἰῶνα διαπιστώνουμε τὰ ἀκόλουθα:
Ψευτοσύνοδος τότε, ψευτοσύνοδος καὶ τώρα, χειρότερη
μάλιστα τῆς τότε.
Σύμπραξη τῶν ρασοφόρων μὲ τὸ ἄθεο καθεστὼς τότε, σύμπραξη
μὲ τὸ ἄθεο καθεστὼς καὶ τώρα. Τότε εὐτυχῶς ἦταν λίγοι οἱ συμπράττοντες, τώρα δυστυχῶς
εἶναι οἱ περισσότεροι.
Ψευδοπατριάρχης τότε, ψευδοπατριάρχης καὶ τώρα.
Διωγμοὶ καὶ τότε, διωγμοὶ καὶ τώρα.
Ἕτοιμοι νὰ ὑποφέρουν γιὰ τὴν πίστη τους τότε, ἐμεῖς ὄχι
μόνο δὲν εἴμαστε ἕτοιμοι ἀλλὰ ψάχνουμε ἀκόμα καὶ αὐτὴν τὴν ἀπάντηση στὸ τί ἐστι
πίστη τώρα.
Πολλοὶ εὐτυχῶς Ἐπίσκοποι καὶ ἱερεῖς ἀποτειχίσθηκαν τότε,
κανεὶς δυστυχῶς Ἐπίσκοπος καὶ λίγοι ἱερεῖς ἀποτειχίζονται τώρα.
Ἂς βγάλει ὁ καθένας μας τὰ συμπεράσματά του πῶς ἦταν οἱ
Χριστιανοὶ τότε καὶ πῶς εἴμαστε τώρα καὶ ἂς πάρει τὶς ἀποφάσεις του. Ἕνα πάντως
δὲν μπορεῖ νὰ ἀμφισβητηθεῖ: Ἡ ἀποτείχιση, ἡ ὑποχρεωτικὴ δηλ. διακοπὴ ἐκκλησιαστικῆς
κοινωνίας μὲ τὸν ὁποιονδήποτε αἱρετικὸ ἀποτελεῖ διαχρονικὴ ἁγιοπατερικὴ ἐντολὴ
τῆς Ἐκκλησίας σὲ καιροὺς αἱρέσεως, πόσῳ μάλλον σήμερα στὸν καιρὸ τῆς
Παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.
Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου