Μακαριστός Γέροντας π. Αθανάσιος Μυτιληναίος (1927 – 2006)
Όταν κατέκτησε την Ιερουσαλήμ έκρινε ότι
εκεί έπρεπε να χτιστεί ο ναός. Βέβαια καθ’ υπόδειξη του Θεού, διότι ποτέ
δεν έκανε ο Δαυίδ τίποτε αν δεν έπαιρνε την πληροφορία από τον Θεό.
Ήτανε πιστός στα δικαιώματα του Θεού, εν αντιθέσει με τον Σαούλ, ο
οποίος δεν ήτο πιστός.
Ώστε, λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος, ούκ ήν ναός άχρι τότε·
Ώστε λοιπόν δεν υπήρχε μέχρι τότε ναός.
καίτοι καί τά έθνη εξέωστο,
παρ’ ότι, λέει, είχαν εξωσθεί και τα έθνη, οι εθνικοί,
τοσαύτα θαύματα, και ουδαμού ναός
τόσα θαύματα εγίνοντο, κι όμως δεν υπήρχε πουθενά ναός. -Θαύματα εννοείται επεμβάσεις του Θεού στην ιστορία του Ισραήλ.
Άρα ο ναός δεν μπορούσε να έχει απόλυτην
αξία αλλά σχετική, αφού είχαν μείνει περίπου τέσσερις αιώνες με την
είσοδό τους εις την γην Χαναάν χωρίς να υπάρχει αυτός ο ναός.
Και ύστερα, όπως βλέπουμε και θα ιδούμε, ο
Θεός δεν εβιάζετο να ανοικοδομήσει ναόν, ούτε εξάλλου το εζήτησε ο Θεός
αυτό. Το λέγει ο ίδιος ο Θεός. Θα το δούμε λίγο πιο κάτω. Τούτο το
εζήτησε ο Δαυίδ από τον Θεόν. Και πάλι ο Θεός δεν βιάζεται, αλλά
αναθέτει το θέμα εις τον Σολομώντα. Θα το δούμε και αυτό λίγο πιο κάτω
που του λέει, όχι, εσύ θα πεθάνεις και κατόπιν ο απόγονός σου θα είναι
εκείνος ο οποίος θα μου χτίσει ναόν.
Συνεπώς, ο Στέφανος -μην
ξεχνάμε ότι απολογείται ο Στέφανος- που θεωρούσε σχετική την αξία του
ναού, δεν σήμαινε ότι εβλασφήμει κατά του τόπου του αγίου, δηλαδή κατά
του ναού. Αυτή η απολυτοποίησις του ναού εκ μέρους των Εβραίων,
το ότι δηλαδή ο Θεός μένει μόνο στο ναό, κατά περίεργον τρόπον αγαπητοί
μου μένει σαν αντίληψη μέχρι σήμερα. Είδατε και την περασμένη
και την προπερασμένη φορά πόσο επιμένουμε στο θέμα του ναού. Όπως
επιμένει και ο Άγιος Στέφανος. Ίσως πείτε ότι επιτέλους, ο Άγιος
Στέφανος απολογείται. Αγαπητοί μου, έχει πολλή σημασία, θα το δείτε
αμέσως τώρα.
Οι Εβραίοι θέλουν τον Θεό εγκλωβισμένον μέσα στον ναόν κατά αποκλειστικότητα δική των.
Ο Θεός είναι δικός μας, λέει. Δεν μπορεί να ανήκει σε κάποιον άλλον.
Αφού λοιπόν είναι δικός μας, άρα είναι εγκλωβισμένος μέσα στον ναό που
θα του χτίσουμε ή που του χτίσαμε ή που θα του ξαναχτίσουμε.
Αυτή η αποκλειστικότητα πολλές φορές φάνηκε και μάλιστα όταν κατοπινά ο Παύλος
απελογείτο, εκεί όταν πήγε στα Ιεροσόλυμα και έγινε πολύ φασαρία να τον
λιντζάρουν. Και απολογείται μπροστά στον Λυσία τον Χιλίαρχον -εννοείται
απολογείται εις τους Εβραίους όχι εις τον Λυσίαν. Εκεί ομιλεί και λέγει
πολλά. Ομιλεί περί του Χριστού που Τον περίμενε ο λαός και φθάνει εις
το εξής σημείον. Και αυτός, λέγει, ο Μεσσίας ο Ιησούς, μου είπε να πάω εις έθνη μακράν.
Ε. Αυτό ήτανε που τους εδαιμόνισε. Διότι αυτό δεν μπορούσαν να χωνέψουν… ο Θεός είναι δικός μας.
Είναι εκείνο που λέμε κι εμείς καμιά φορά,
περιέργως μάλιστα σε εθνικές εορτές που ελέγοντο παλαιότερα, σε κάτι
ομιλίες, «ο Θεός της Ελλάδος». Είναι πάρα πάρα πολύ τραβηγμένο, «ο Θεός
της Ελλάδος». Ο Θεός του κόσμου όλου δεν είναι ο Θεός της Ελλάδος.
Περίεργο πράγμα. Παθαίνουμε βλέπετε κάτι αγκυλώσεις περίεργες, αυτές που
πάθαιναν ιστορικά και οι Εβραίοι.
Έτσι, αποδοκιμάζουν τον Παύλον,
αποδοκιμάζουν και τον Ιησούν. Πετούνε χώματα στον αέρα, σχίζουν τα ρούχα
τους, τα πετάνε στον αέρα. Αίρε τον τοιούτον, δηλαδή, σκότωσέ τον να φωνάζουν εις τον Χιλίαρχον τον Λυσία και ούτω καθεξής.
Αυτός είναι ο λόγος που διατηρούν ακόμη
την ιδία νοοτροπία, ότι ο Θεός είναι δικός τους. Δεν μπορεί να ανήκει
στους εθνικούς. Ήταν τότε που έφτασαν να καταδικάσουν τον Στέφανον και
σήμερα που επιθυμούν να ξαναχτίσουν τον ναόν των για να αισθανθούν ότι
πάλι ο Θεός είναι μαζί τους, κατά μια σύγχρονη διακήρυξή τους που σας
διάβασα την περασμένη Δευτέρα. Εκείνο που εδημοσιεύθη εις τους Times της
Νέας Υόρκης. Και εκεί λέει, ο Θεός έφυγε από εμάς. Γιατί έφυγε από
εσάς. Γιατί δεν έχουμε ναό. Πρέπει λοιπόν να ξαναχτίσουμε τον ναό για να
έλθει ο Θεός. Πως να περιμένει ο Θεός τώρα 20 αιώνες πότε οι Εβραίοι θα
χτίσουν τον ναόν των για να πάει να εγκαθιδρυθεί μέσα εις τον ναόν.
Αυτό χτυπάει ο Στέφανος και δεν έχει
βεβαίως κανέναν σκοπό να στραφεί εναντίον του ναού. Αυτό θα λέγαμε και
γι’ αυτόν τον ναό και για οποιοδήποτε ναό αγαπητοί μου. Αύριο τον
καταστρέφουν τον ναόν αυτόν, τον μεταβάλλουν σε μουσείο ή στάβλο στην
χειροτέρα έκδοση αν θέλετε ή χορευτικό κέντρον, αίθουσα συναυλιών και
δεν ξέρω, ο μη γένοιτω. Αλλά γιατί; Όλα αυτά τα επιτρέπει ο Θεός. Μήπως ο
ίδιος ο ναός του Σολομώντος δεν μετετράπη σε ό,τι μετετράπη που να
χαρακτηρίζεται βδέλυγμα; Το βδέλυγμα ήταν το άγαλμα του Αυτοκράτορος που
στήθηκε εν τόπω αγίω.
Τί νομίζετε; Αλλά εμείς τότε τί θα
κάνουμε; Βέβαια θα λυπούμεθα. Βέβαια θα οδυρόμεθα. Όχι όμως κατά τρόπον
φοβερόν όπως οι Εβραίοι. Αλλά τί; Ό,τι συνέβη στην Κωνσταντινούπολη
κάποτε όταν οι αιρετικοί κατέλαβαν όλους τους ναούς -ήταν οι Αρειανοί-
και δεν είχε μείνει παρά ένας μικρός ναΐσκος της Αγίας Αναστασίας -αν
ήταν της Αγίας Αναστασίας ή ονομάστηκε της Αγίας Αναστασίας επειδή εκεί
ανεστήθη ο Ορθοδοξία, άλλο αυτό. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος
που εξεφώνει εκείνους τους περιφήμους θεολογικούς του λόγους περί της
θεότητος του Ιησού Χριστού, είπε την περίφημη εκείνη φράση: Ας μείνουν οι οίκοι εις τους αιρετικούς κι ας έχομε εμείς τον οικούντα. Να έχομε εμείς Εκείνον που κατοικεί, δεν έχομε ανάγκη από τον ναόν.
Είδατε; Είναι το πνεύμα του Στεφάνου,
είναι το πνεύμα του Παύλου, είναι το πνεύμα της Αγίας Γραφής και της
Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Πήραν τον ναόν. Αυτά όλα είναι σχήματα
του παρόντος αιώνος. Τον πήραν. Τον πήραν οι αιρετικοί . Εμείς όμως
έχομε Εκείνον που κατοικεί εις τον ναόν και κατοικεί σε μας. Αυτοί
πήρανε τα ντουβάρια, τίποτε άλλο.
Βλέπετε λοιπόν, αν αγαπητοί μου
τότε οι Εβραίοι επείθοντο εις τον Στέφανον με όλην αυτήν την θεολογικήν
κατοχύρωση που τους κάνει, δεν θα έφθαναν οι ταλαίπωροι να υποδεχθούν,
αναμένοντες εννοείται, τον Αντίχριστον που θα εκπληρώσει την επιθυμία
τους για να ξαναχτιστεί ο ναός.
Είναι ακόμη αξιοπρόσεκτον ότι το φόντο
όλων αυτών των γεγονότων είναι αιώνες ολόκληροι. Πότε ο ναός κατεστράφη;
Το 70. Δέκα περίπου χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του. Στην εποχή του
Χριστού ακόμη ο ναός δεν είχε τελειοποιηθεί. Έμεινε τόσο λίγο ο ναός
αυτός. Ε, το 70 κατεστράφη. Εθεωρήθηκε μεγίστη συμφορά. Εμείς οι Έλληνες
θεωρήσαμε μεγίστη συμφορά ότι χάσαμε την Αγία Σοφία; … Δεν έχομε
βεβαίως εκείνον τον ναόν. Ποιός δεν θα ήθελε να τον έχει; Τι θα λέγαμε όμως; Το ότι θα στερηθούμε την Θεία Λειτουργία επειδή χάσαμε τον ναόν της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη; Και
ποιος δεν θα ήθελε να τον επανακτήσουμε; Αλλά μόνο εθνικοί λόγοι ή
συναισθηματικοί λόγοι. .. Κι αν δεν είναι αυτός ο ναός, μια παράγκα, κι
αν δεν είναι μια παράγκα, μια κατακόμβη, ένα δωμάτιο. Κι αν δεν υπάρχει
αυτό, το δάσος, η νύχτα που θα σκεπάζει με τα πέπλα της για να μην
φαίνονται εκείνοι που θα λατρεύουν τον Θεό.
Δεν μας εμποδίζει τίποτα να
λατρεύουμε τον Θεό. Επιμένω πάρα πολύ στο σημείο αυτό. Δεν ξέρω τι μέρες
έρχονται. Επιμένω πάρα πολύ. Μην νομίζετε ότι θα διακοπεί η λατρεία του
Θεού. Μην νομίζετε ότι θα διακοπεί ο λόγος του Θεού -ο εμφανής θα
διακοπεί αναμφισβήτητα αλλά ο κρυφός δεν θα διακοπεί ποτέ. Μην νομίσετε
ότι θα σταματήσει η θρησκευτικότητα του λαού μας. Μην το πιστέψετε ποτέ
αυτό. Ποτέ, ποτέ. Γιατί ο λόγος του Θεού είναι ριζωμένος μέσα στις
ανθρώπινες καρδιές κι ό,τι κι αν επικρατεί, ο λόγος του Θεού πάντοτε
καρποφορεί.
