(ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΚΑΛΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΥΣ: Οι συμπροσευχές με τους αιρετικούς, καλλιεργούν ή δεν καλλιεργούν την αθεοφοβία; Μήπως να μην έχουμε κρίση πάνω σε αυτό το θέμα για να μην κατηγορηθούμε ότι κατακρίνουμε αυτούς που το κάνουν;)
Μετά Χριστόν έχομε τον χρόνον της χάριτος. Ο χρόνος από την Πρώτη ως την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού είναι ο χρόνος της χάριτος. Δηλαδή, της αγάπης του Θεού. Ζητάει να μετανοήσουν οι άνθρωποι και να προσέλθουν.
Θα έλθει όμως το τέλος της ιστορίας, δηλαδή κατά την Δευτέρα Του Παρουσία η Δικαιοσύνη του Θεού. Αδέκαστη. Αδέκαστη! Δεν μπορεί να πει κανείς εκείνη την ώρα Κύριε μετανοώ. Τελείωσε. Έκλεισε η πύλη της μετανοίας και η πύλη της χάριτος. Τελείωσε. Είναι φοβερόν. Φοβερόν!
Πολλές φορές λέμε, Γιατί δεν πρόλαβε ο πνευματικός να κοινωνήσει αυτόν τον άνθρωπον, ή να εξομολογηθεί; … Γιατί άρα γε; Έκλεισε η πύλη και της μετανοίας και της σωτηρίας.
Μα είναι οι κρίσεις του Θεού ανεξερεύνητες. Δεν ξέρομε αγαπητοί. Δεν ξέρομε. Εκείνος κρίνει. Εκείνος ξέρει. Εμείς μόνο δεν έχομε παρά να φοβόμαστε. Πραγματικά να φοβόμαστε. Πολλές φορές όταν σας ετοιμάζω το θέμα και το συναντάω στην Αγία Γραφή και σημειώνω για να σας τα πω, κάνω τον σταυρό μου. Πώ, λέω, Θεέ μου, πώ πώ σε φοβάμαι. Έχω την εικόνα του Χριστού μπροστά, Κύριέ μου σε φοβάμαι. Σε φοβάμαι. Ναι. Εάν δεν αναπτυχθεί μέσα μας ο φόβος δεν ξέρω τί μπορούμε να κάνουμε.
Το θέμα είναι ότι και οι δύο ενέργειες του Θεού υπάρχουν. Και η αγάπη και η δικαιοσύνη. Να τί λέγει το βιβλίον της Εξόδου στο 34ον κεφάλαιον και το βιβλίο των Αριθμών εις το 14ον κεφάλαιον, σχεδόν αυτολεξεί.
Κύριος ο Θεός οικτίρμων και ελεήμων,
Τί είναι λέγει ο Θεός; Οικτίρμων και ελεήμων.
μακρόθυμος και πολυέλαιος και αληθινός και δικαιοσύνη διατηρών
δεν παύει η δικαιοσύνη Του
και έλεος εις χιλιάδας αφαιρών ανομίας και αδικίας και αμαρτίας,
Πότε; Όταν μετανοήσει κανείς.
και ού καθαριεί τον ένοχον.
Δεν αθωώνει τον ένοχον. Γιατί; Γιατί δεν μετανόησε. Δεν τον αθωώνει. Εκεί μπαίνει η δικαιοσύνη.
Αυτήν την αλήθεια κατά θαυμαστόν τρόπον εκφράζει η αγιογραφία μας. Αυτό σας το έχω ξαναπεί. Στον Παντοκράτορα του Δαφνιού. Στον Τρούλο. Εάν θα κρύψετε το ένα σας μάτι και βλέπετε μόνο το ένα μάτι του Παντοκράτορος, θα το δείτε γαλήνιον και ειρηνικόν. Είναι η αγάπη του Χριστού. Εάν αντιθέτως τώρα πάτε στο άλλο μάτι του Χριστού. Κρύψτε πάλι, με το ένα σας μάτι το δείτε, θα δείτε σηκωμένο το φρύδι και το μάτι είναι άγριο. Στο ίδιο πρόσωπο εκφράζεται η αγάπη και η δικαιοσύνη. Αυτά τα δύο..
Αλλά πρέπει να τα τονίσουμε. Στη Λάρισα όχι μία φορά σας τα έχω πει αυτά. Γιατί λέτε; Να σας πω γιατί. Διότι στο σύγχρονο κήρυγμα, στο σύγχρονο Ορθόδοξο κήρυγμα από τους πιο πολλούς ομιλητάς εμφανίζεται μόνον η αγάπη του Θεού και όχι η δικαιοσύνη του Θεού.
Ξέρετε, πηγαίνουμε κατά πόδας με τους Αγγλικανούς, οι οποίοι προ πολλών πολλών ετών είπαν ότι δεν πρέπει οι ιεροκήρυκες να μιλούν περί του σατανά γιατί τρομάζει το ακροατήριον. Πρέπει να μιλάμε μόνο δια τον Θεόν και δια τον γλυκύν Ιησούν, ποτέ δε δια τον σατανά. Έτσι το ‘Ορθόδοξο’ κήρυγμα, φαίνεται μιμείται την περίπτωση αυτών των θέσεων της Αγγλικανικής «εκκλησίας» και δεν θέλει να ομιλεί για την δικαιοσύνη του Θεού αλλά μόνο για την αγάπη του Θεού. Αυτές οι θέσεις βρίσκονται σε θεολογικούς κύκλους και όπως σας είπα βγαίνουν και εις τον άμβωνα.
Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σοβαρό και θα πρέπει να το προσέξομε διότι με τον τρόπον αυτόν βοηθούμε τον λαό μας να αποκτά μίαν αθεοφοβίαν. Δηλαδή να μην καλλιεργείται ο φόβος του Θεού. Και όταν η Αγία Γραφή λέγει ότι αρχή σοφίας φόβος Κυρίου και ο φόβος του Κυρίου αγνός, όπως λέγει το Ψαλτήρι, αυτά δεν είχανε κάποια εποχικήν αξίαν, έχουνε πάντα αξία. Και δεν μπορούμε να πούμε ποτέ ότι σήμερα μένομε μόνο στον χώρο της αγάπης.
Όσο δε σε εκείνο το χωρίο που σταματούν, κακώς ερμηνεύοντες, δια το καλώς γραμμένον χωρίο του Ευαγγελιστού Ιωάννου, ότι η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον. Εκεί στέκονται. ..Να σας πω ότι δεν θα ήρχετο σε αντίφαση με εκείνο που λέγει ο Απόστολος μετά φόβου και τρόμου κατεργαζομενοι την υμών σωτηρίαν.
Η τελεία αγάπη. Ποιά είναι αυτή η τελεία αγάπη; Δεν έχει καμμία σχέση με τον φόβον τον τιμωρητικόν. Έχομε τουλάχιστον δύο φόβους, όπως οι Πατέρες της Εκκλησίας μας βλέπουν. Είναι ο φόβος ο τιμωρητικός και ο φόβος ο γόνιμος και δημιουργικός. Η τελεία λοιπόν αγάπη, έξω βάλλει τον φόβον. Δηλαδή δεν φοβούμαι αν ο Πατέρας μου με αγαπά και Τον αγαπώ πολύ. Δεν φοβούμαι να με τιμωρήσει. Άρα λοιπόν η τελεία αγάπη, έξω βάλλει τον φόβον. Ποίον φόβον; Τον τιμωρητικόν; Αντίθετα. Μπορώ να καλλιεργώ όσο πιο πολύ αγαπώ τον Πατέρα μου, τόσο πιο πολύ να φοβάμαι μήν Τον χάσω σε κάποιο δυστύχημα. Εδώ είναι να μην χάσω τα κεκτημένα. Μήν χάσω την σωτηρία. Φοβούμαι να μήν χάσω τον Θεό.
Αυτός ο φόβος, λέει το Ψαλτήρι, είναι αγνός και είναι η αρχή της σοφίας. Είναι η αρχή της πνευματικής ζωής αυτός ο φόβος. Από κει θα αρχίσω. Όταν αρχίσω να φοβούμαι τον Θεό. Να αλλοιούται η καρδία μου. Βλέπετε λοιπόν ότι άλλος είναι ο τιμωρητικός φόβος και άλλος είναι ο φόβος να μην χάσω εκείνο το οποίον έχω.
Όταν λοιπόν οι θεολόγοι μας, οι ιεροκήρυκές μας κλπ μπερδεύουν αυτά τα πράγματα, τότε αντιλαμβάνεσθε σε τί λάθος μπορεί να πέφτουν και να παρασύρουν τον λαό στο να αποκτά μίαν αθεοφοβία. Αλλά αυτή η αθεοφοβία ρίχνει τους ανθρώπους κατόπιν στην αμαρτία. Σα να σου λέει, έ μπορείς να αμαρτήσεις, ο Θεός είναι αγαθός, θα σε συγχωρήσει. Καλά, θα σε συγχωρήσει ο Θεός αν όχι εξ υστεροβουλίας αμάρτησες. Και δεν μπορείς να λες, ας αμαρτάνω γιατί ο Θεός είναι καλός και μπορεί να με συγχωρεί. Εγώ το άκουσα από στόμα θεολόγου, και τρανού θεολόγου, αυτό κάποτε στην Αθήνα. Μου έκανε εντύπωση. Αγαπητοί μου προσοχή. Και που ξέρω εγώ αν την δεύτερη φορά εξαντλήσω -με την δεύτερη φορά ναι, ο Θεός είναι Εκείνος που ξέρει πώς θα κινηθεί- εξαντλήσω την μακροθυμία Του; Να μην ανεχθεί να αμαρτήσω και να με τιμωρήσει, δεν ξέρω με τί τρόπο και με θάνατον ακόμη;
Λοιπόν. Μην εξερεθίζομε τον Θεόν. Μην προκαλούμε την αγάπη του, κατά το ουκ εκπειράσεις Κύριον τον Θεόν σου. Δεν θα βάλεις σε δοκιμασία Κυριον τον Θεόν σου λέγοντας, εγώ θα αμαρτάνω κι Εκείνος θα με συγχωρεί. Όπως λέει η Σοφία Σειράχ στο 5ο κεφάλαιο, το έχουμε ήδη αναλύσει:
μη είπης, (μην πεις) ήμαρτον και τι μοι εγένετο; Ε, αμάρτησα. Και τί με αυτό; Και τί σημαίνει αυτό;
ο γὰρ Κύριος ἐστι μακρόθυμος. Διότι ο Κύριος είναι μακρόθυμος. Ε, τί έχει να μου γίνει; Διότι ο Κύριος είναι μακρόθυμος.
και μη είπης, ο οικτιρμός αυτού πολύς, έχει πολλή αγάπη
το πλήθος των αμαρτιών μου εξιλάσεται. Θα με συγχωρησει· όσες αμαρτίες και να κάνω θα με συγχωρήσει, συνεπώς μπορώ να αμαρτάνω.
Έλεος γαρ και οργή παρ’ αυτώ. Πρόσεξε λέει η Σοφία Σειράχ. Στον Θεό υπάρχει το έλεος αλλά υπάρχει και η οργή, η δικαιοσύνη παρ’ αυτώ. Και τα δυο είναι στον Θεόν.
Αν μείνομεν εις μόνην την αγάπη και εξαφανίσομε αγαπητοί μου την δικαιοσύνη του Θεού, προσέξτε εδώ να δείτε συνέπειες του πράγματος. Και γιατί σε αυτό το σημείο επανήλθα και επανήλθα εις το παρελθόν και με την ευκαιρία των χωρίων επανέρχομαι.
Αν λοιπόν μείνομε μόνο στην αγάπη του Θεού και εξαφανίσομε την δικαιοσύνη Του, τότε δεν απέχει πολύ από του να αυτονομήσομε την αγάπη. Δηλαδή να την βγάλομε από τον Θεόν. Όπως έχει κάνει ο δυτικός πολιτισμός με τα διάφορα συστήματά του. Λένε αλτρουισμός, ανθρωπισμός. Μιλούνε για αγάπη αλλά την αγάπη την έβγαλαν, την ξεχώρισαν από τον Θεό και την αυτονόμησαν. Είπαν, παίρνομε αυτό που μας ειπώθηκε, αυτό που είπε ο Χριστός, φερ’ ειπείν αγαπάτε, και δεν μας χρειάζεται ούτε ο Χριστός, ούτε ο Θεός. Αυτό σημαίνει αυτονομούμε την αγάπη. Ερήμην του Θεού τηρούμε αυτήν την αγάπη. Και μάλιστα, ερήμην το Θεού, προσέξτε, χωρίς πια να έχουμε ανάγκη και από τον Θεό. Όπως και την δικαιοσύνη Του. ..Ζητάμε μια δικαιοσύνη καμμιά φορά αλλά όχι από τον Θεό δικαιοσύνη. Όπως την καταλαβαίνουμε εμείς. Έτσι με τον τρόπον αυτό αποβάλομε τον Θεό. Τον απομακρύνομε. Τον ξεχωρίζομε ως ουσία και Πρόσωπον από τις ενέργειές Του, και μένομε μόνο στις ενέργειες, αλλά ψιλώ ονόματι. Δηλαδή, απλώς μιλάμε για αγάπη. Όπως έλεγε κάποτε ένας φιλόσοφος, από εκείνους που προετοίμασαν τον δρόμο εις τον ιστορικόν υλισμόν κτλ.. Δεν με ενδιαφέρει, λέγει, το Πρόσωπο του Χριστού. Με ενδιαφέρει η ιδέα της θεώσεως! Τελείως έξω από το Πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Και αυτήν την θέωση δεν έχω παρά εγώ ο ίδιος ο άνθρωπος να την πετύχω! Μόνος μου χωρίς την ανάγκη της βοήθειας του Θεού!
Τί πετύχαμε; Πετύχαμε αγαπητοί μου μίαν αγάπη ανθρωποκεντρική! … Αφού την αυτονομήσαμε την αγάπη, την ξεχωρίσαμε από τον Θεό, έτσι μπορούμε να επιδιώκουμε ή να ιδρύουμε την λεγομένη, όσοι καταλαβαίνετε αυτό που θα σας πω, την «διεθνή της αγάπης»! … Στις μέρες μας έγινε προσπάθεια να θεμελιωθεί αυτή η «διεθνής της αγάπης». Δηλαδή ανεξαρτήτως της πίστεως του κάθε λαού, ανεξαρτήτως του αν δέχθηκαν ή δεν δέχθηκαν τον Χριστό. Έτσι για να γλιτώσουμε από τους πολέμους και τον πυρηνικό όλεθρο, να δημιουργήσομε την λεγομένη διεθνή της αγάπης. Έχει γίνει αυτή. Δεν σας λέω πιο πολλά. Και έτσι, δεν έχει σημασία αν εσείς είσαστε μωαμεθανοί, βουδισταί. Μιλάμε για μία αγάπη, μία ισορροπία των δυνάμεων μέσα στον κόσμο.
Αυτή η αγάπη όμως είναι οικουμενιστική. Το αντιλαμβάνεστε; Αντιλαμβάνεσθε με πόσην ευκολία περνάμε έτσι, χωρίς να το καταλάβουμε, ανεπαίσθητα περνάμε στους χώρους του οικουμενισμού; Εξάλλου εν’ ονόματι όχι της αληθείας, όχι των ιερών κανόνων, όχι των δογμάτων, δεν μιλούσαμε λίγα χρόνια πριν για την αγάπη που πρέπει να έχουμε και να βάλουμε στην άκρη και τους κανόνες και τα δόγματα κτλ; Όλα αυτά είναι οικουμενισμός.
Και όταν κάποια στιγμή βρεθούμε σε αυτόν τον χώρο που για μια στιγμή μπορούμε να πούμε, α πολύ ωραία.. Και να μην έχομε ίσως περισσοτέρα γνώση των πραγμάτων. Γιατί; Διότι ε, όσες φορές οι άνθρωποι είχανε δογματικές διαφορές εμάλωναν, εμάχοντο. Και έχουμε πολλές φορές στην ιστορία θρησκευτικούς πολέμους. Ε, όχι λοιπόν. Να μην έχομε τα πράγματα αυτά. Να βάλομε τα δόγματα στην άκρη για να έχομε μόνη την αγάπη. Ένας ο οποίος δεν διάβασε πολύ, δεν καταλαβαίνει πολλά, εύκολα παρασύρεται και βρίσκεται χωρίς να το καταλάβει μέσα εις τον χώρον του οικουμενισμού.
Ο χριστιανισμός αγαπητοί μου δεν έχει απολύτως καμμία σχέση με τέτοιες αγάπες, οι οποίες είναι ολότελα χωρισμένες από την Αλήθεια που είναι ο Χριστός. Ο Απόστολος Ευαγγελιστής Ιωάννης, τον οποίον πολύ τον επιστρατεύουν λέγοντας… να ο Ευαγγελιστής της αγάπης. Δεν υπάρχει πιο σκληρός Ευαγγελιστής από τους τέσσερις, όσο ο Ιωάννης. Είναι άκαμπτος. Όποιος μελετήσει τον Ευαγγελιστή Ιωάννη θα δει ότι είναι φοβερός. Εκείνο που κάποτε είπε στον Κύριο. Κύριε να πούμε να πέσει φωτιά σε μία πόλη των Σαμαρειτών; Να τους κάψει επειδή δεν σε δέχθηκαν. Όχι, είπε ο Κύριος. Δεν ξέρετε ποιου πνεύματος είσαστε εσείς. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης κράτησε μία σκληρότητα. Δεν υβρίζω, δεν βλασφημώ. Φυλάξοι ο Θεός. Πού είναι η σκληρότητά του; Ομιλεί περί της αγάπης εν αληθεία. Και υπάρχει αυτή η διατύπωσις της προτάσεως: αγάπη εν αληθεία. Αν δεν υπάρχει η αλήθεια, δηλαδή το δόγμα, δηλαδή η Πίστις, τότε αυτή η αγάπη είναι όχι απλώς άχρηστη αλλά και επιβλαβής. Ποτέ δεν θα φτάσουμε εις την σωτηρία αν έχομε μία τέτοια αγάπη. Και το κριτήριον είναι η σωτηρία. Μία τέτοια αγάπη οικοδομεί; Και οι μασόνοι μιλούν περί αγάπης. Και δεν ξέρω ποιοι άλλοι ομιλούν περί αγάπης. Θα σωθούν αυτοί; Λάθος. Λάθος.
Λοιπόν, προσοχή. Πολύ προσοχή. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης δεν είναι εκείνος ο οποίος λέγει αιρετικός άνθρωπος…. δηλαδή δεν έχει την αλήθειαν; Ούτε καλημέρα δεν θα πείτε. Να η σκληρότητά του. Σε σπίτι αν τον βάλετε είσαστε κοινωνοί των πονηρών του έργων. Και όπως η παράδοση διασώζει, πήγε κάποτε στα λουτρά της Εφέσου και του είπαν, εδώ λούεται ο Μαρκίων, ένας φοβερός αιρετικός. Και είπε, πάμε να φύγομε μήπως γίνει σεισμός πέσουν τα λουτρά και σκοτωθούμε -γιατί θα σκότωνε ο Θεός αυτόν τον Μαρκίωνα τον αιρετικόν- και σκοτωθούμε κι εμείς. Πάμε να φύγομε. Και όταν συνήντησε κάποτε τον Μαρκίωνα στον δρόμο, και του λέει ο Μαρκίων… Ξέρετε, ήτανε παιδί επισκόπου ο Μαρκίων αλλά διαβόλου εγγόνι. Φοβερός ο Μαρκίων. Ένας από τους φοβεροτέρους αιρετικούς που ανήκε στον χώρο των μοναστικών. Του λέει ο Μαρκίων του Ευαγγελιστού Ιωάννου: με γνωρίζεις; Βεβαίως, του λέει, σε γνωρίζω. Είσαι ο πρωτότοκος του διαβόλου. Είδατε την αγάπη του Ευαγγελιστού Ιωάννου; Την είδατε; Αγάπη εν αληθεία. Λείπει η αλήθεια; Δεν υπάρχει αγάπη. Και η αλήθεια και η αγάπη εκπορεύονται από τον Θεό. Τελείωσε. Γι’ αυτό και είναι και γνήσιος εκφραστής ο Ευαγγελιστής Ιωάννης του κηρύγματος του Χριστού, του λόγου του Κυρίου μας.
Λοιπόν. Εμείς ας ζούμε κάτω από τις δύο αυτές ενέργειες του Θεού. Είπα τώρα για την αλήθεια, αλήθεια και αγάπη, για να σας δείξω πώς τα πράγματα προχωρούν. Ξαναγυρίζω όμως στο θέμα μου, γιατί το θέμα μας είναι περί αγάπης και δικαιοσύνης. Πρέπει να ζούμε και την αγάπη και την δικαιοσύνη του Θεού μέσα μας. Να αγαπάμε τον Θεό αλλά και να φοβούμεθα τον Θεόν. Ύστερα δεν είμεθα σε τελεία αγάπη, μόνο να φοβούμεθα για να μην Τον χάσουμε. Πρέπει να έχομε και τον φόβον τον τιμωρητικόν. Γιατί; Τόση τελειότητα έχομε; Εγώ δεν είμαι τόσο τέλειος για να έχω την τελεία αγάπη που έξω βάλλει τον τιμωρητικόν φόβον. Όχι, όχι. Όταν δω πώς τιμωρεί ο Θεός, και έχω δει πολλές τέτοιες περιπτώσεις, λέγω: τώρα η σειρά μου, τώρα η σειρά μου. Γιατί; Γιατί είμαι κι εγώ αμαρτωλός. Όταν βλέπομε πώς τιμωρεί ο Θεός κάποιους λαούς, λέμε: τώρα η σειρά μας. Ως λαός, ως έθνος. Γι’ αυτό λοιπόν να ξέρομε ότι ο Θεός και αγαπά αλλά και κρίνει. Και τώρα, μες στην ιστορία αλλά και εις το τέλος της ιστορίας. Και όπως τελειώνει έτσι το χωρίο το ο Σειράχ, άνδρα κατά τα έργα αυτού κρίνει. Τον καθένα τον κρίνει σύμφωνα με τα έργα του.
Απομαγνητοφώνηση ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ
