Επιμέλεια: Γεώργιος Αποστολάκης
Για το μέλλον σου βλέπε Κίνα!
Στην υιοθέτηση ενός εξελιγμένου συστήματος αναγνώρισης προσώπων με τη χρήση βιομετρικών δεδομένων προχωρά η Ελληνική Αστυνομία.
Τουλάχιστον 1.000, από τις συνολικά 1.388 κάμερες, που θα τοποθετηθούν στους δρόμους της Αθήνας, θα είναι σε θέση να καταγράφουν και τα πρόσωπα των οδηγών των οχημάτων!
Ωστόσο, οι πρώτες 388 κάμερες της Περιφέρειας Αττικής που ήδη άρχισαν να εγκαθίστανται στους δρόμους της Αθήνας δεν θα καταγράφουν από μπροστά οδηγό και συνοδηγό, αλλά την πίσω πλευρά του οχήματος.
Όχι γιατί δεν θέλουν στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να καταγραφούν οδηγό και συνοδηγό αλλά γιατί απλούστατα ο διαγωνισμός για τις κάμερες αυτές που έχει πλέον τελειώσει έλαβε την έγκριση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), με τη δέσμευση της πλήρους εφαρμογής και σεβασμού των διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας για τα προσωπικά δεδομένα και το GDPR.
Ήδη η κυβέρνηση ετοιμάζει το σχετικό νομικό πλαίσιο που θα επιτρέπει για τις άλλες 1.000 νέες κάμερες που θα τοποθετηθούν σε κεντρικές λεωφόρους της Αθήνας και των γύρω περιοχών να καταγράφουν όχι απλά την υπέρβαση των ορίων ταχύτητας των οχημάτων ή εάν αυτά μπαίνουν σε λεωφορειολωρίδες αλλά και να είναι σε θέση να ανιχνεύουν και διάφορες πολύ επικίνδυνες παραβάσεις.
Θα ανιχνεύουν π.χ. εάν ο οδηγός ή οι υπόλοιποι επιβάτες φοράνε ζώνης ασφαλείας, εάν μιλάει στο κινητό κατά την οδήγηση ή εάν οι μοτοσικλετιστές φορούν κράνους. Όσοι παρανομούν θα λαμβάνουν κλήση η οποία θα έρχεται στο κινητό μας μέσω γραπτού μηνύματος ή μέσω Viber.
Οι κάμερες υψηλής ανάλυσης λοιπόν, προκειμένου να κάνουν όλα αυτά, θα πρέπει να διαθέτουν ένα ειδικό λογισμικό το οποίο θα αγοραστεί κατά πάσα πιθανότητα από το Ισραήλ. Το συγκεκριμένο σύστημα θα συνδράμει και στην ευρύτερη επιτήρηση των δημόσιων χώρων, όπως συμβαίνει σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και θα βασίζεται στην ταυτοποίηση ατόμων μέσω βιομετρικών χαρακτηριστικών.
Η ΕΛ.ΑΣ. θα εμπλουτίσει το λογισμικό σύστημα των καμερών με χιλιάδες φωτογραφίες προσώπων που αναζητούνται για εγκληματικές ενέργειες, υποκίνηση σε επεισόδια ή άλλες αξιόποινες πράξεις που απειλούν τη δημόσια ασφάλεια, προκειμένου να εντοπίζονται εύκολα.
Το νέο σύστημα θα προσφέρει στην ΕΛ.ΑΣ. τη δυνατότητα άμεσου εντοπισμού για παράδειγμα ατόμων σε δημόσιους χώρους, όπως πλατείες, δρόμους και γήπεδα που αναζητούνται. Ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες της Αστυνομίας εργάζονται για τη σύνταξη της σχετικής μελέτης, με στόχο την καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών και την προώθηση της διαγωνιστικής διαδικασίας που θα επιτρέψει την υλοποίηση του έργου.
Προαπαιτούμενο η έγκριση από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
Ένα κρίσιμο σημείο, ωστόσο, σε όλη τη διαδικασία που προαναφέραμε, είναι η λήψη έγκρισης από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, καθώς η χρήση ενός τόσο ισχυρού συστήματος παρακολούθησης, εγείρει ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
Ανώτερα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. πάντως επιμένουν ότι το συγκεκριμένο λογισμό αποτελεί ένα πρώτης τάξεως «ψηφιακό εργαλείο» που θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα της αστυνόμευσης. Η πλήρης εφαρμογή του όμως εξαρτάται από τη διασφάλιση ότι θα λειτουργήσει σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους και θα τηρεί αυστηρά τα δικαιώματα των πολιτών, όπως αυτά καθορίζονται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, δήλωσε:
«Θα κάνουμε τα πάντα για να σεβαστούμε το θέμα των προσωπικών δεδομένων.
Όμως δεν είναι προσωπικό δεδομένο όταν δείχνει μόνο το πρόσωπό μου χωρίς να δείχνει αν υπάρχει άλλος άνθρωπος δίπλα μου, όταν τρέχω με υπερβολική ταχύτητα ή περνώ με κόκκινο».
Ποιος τους πιστεύει; Αυτό που όλοι σκέφτονται, είναι πως η χρήση των καμερών δεν θα περιορίζεται πλέον στην καταγραφή και τον έλεγχο των τροχαίων παραβάσεων, αλλά θα μπορεί να επεκταθεί γενικότερα στην αυθαίρετη παρακολούθηση των πολιτών.
Αν οι κάμερες καταγράφουν και πρόσωπα, είναι πολύ πιθανό να αρχίσουν να καταστρατηγούνται όλοι οι κανόνες που επιτρέπουν την οπτική παρακολούθηση. Το σκάνδαλο των υποκλοπών έδειξε ότι η παρακολούθηση των πάντων είναι αυτοσκοπός.
Και κινητές κάμερες
Στο πλαίσιο αυτής της τεχνολογικής αναβάθμισης, η ΕΛ.ΑΣ. σχεδιάζει να εξοπλίσει 200 έως 300 αστυνομικούς των υπηρεσιών ασφαλείας με ειδικές φορητές συσκευές, που θα διαθέτουν λογισμικό αναγνώρισης προσώπων. Οι συσκευές αυτές, σύμφωνα με «Τα Νέα», θα επιτρέπουν στους αστυνομικούς να τραβούν φωτογραφίες υπόπτων κατά τη διάρκεια περιπολιών ή επιτήρησης πλήθους, και να τις αποστέλλουν άμεσα στη βάση δεδομένων του συστήματος για ταυτοποίηση.
Σε πραγματικό χρόνο, οι αστυνομικοί θα μπορούν να λάβουν απάντηση για το αν το πρόσωπο που παρακολουθούν είναι σεσημασμένο και για ποιους λόγους, γεγονός που θα ενισχύσει τη δυνατότητα άμεσης δράσης.
Η αλήθεια είναι πάντως ότι αναμένονται έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις προστασίας προσωπικών δεδομένων, καθώς παρόμοιες τεχνολογίες στο εξωτερικό έχουν προκαλέσει σχετικές αντιπαραθέσεις.
https://www.sdna.gr/politiko-deltio/ellada/1245633_systimata-anagnorisis-prosopon-stis-kameres-poy-tha-mpoyn-stoys
https://www.pronews.gr/elliniki-politiki/provocateur/oi-kameres-pou-tha-topothetithoun-sto-kentro-tis-athinas-tha-katagrafoun-ta-prosopa-ton-odigon-erxetai-o-megalos-adelfos/
Οι κάμερες αυτές φυσικά υποστηρίζουν την βιομετρική παρακολούθηση με βάση τις (βιομετρικές) φωτογραφίες των νέων ηλεκτρονικών ταυτοτήτων.
Ας θυμηθούμε και το ερευνητικό πρόγραμμα Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο φέρεται να χρηματοδοτεί εφαρμογές βιομετρικής αναγνώρισης και παρακολούθησης εν αγνοία των Ευρωπαίων πολιτών. Guardian: Μεγάλος Αδελφός: Η «μυστική ατζέντα» της ΕΕ στη βιομετρική παρακολούθηση. Ακόμα και οι Ευρωβουλευτές απαγορεύεται να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες για σκιώδη ερευνητικά προγράμματα ασφάλειας Αδιαφάνεια και έλλειψη δημόσιου ελέγχου καταλογίζει ο Guardian στο πρόγραμμα αυτό.
Για περισσότερα βλ. https://www.in.gr/2020/12/10/in-science/technology/megalos-adelfos-mystiki-atzenta-tis-eyropis-sti-viometriki-parakolouthisi/
Κίνα : Κράτος υπερ-επόπτης
Εντείνονται οι αντιδράσεις και ο προβληματισμός στην Κίνα για το «πλέγμα» τεχνολογιών επόπτευσης του πληθυσμού. Πανταχού παρούσες οι κάμερες αναγνώρισης προσώπου, που είναι αποτελεσματικές ακόμη και απέναντι στην υποχρεωτική χρήση της μάσκας
Αν θέλουμε να δούμε, ποιο τελικό σχέδιο εξυπηρετούν οι βιομετρικές κάμερες αναγνώρισης, καλό είναι να πληροφορηθούμε την εφαρμογή τους σήμερα στην Κίνα. Σ’ αυτό το μοντέλο ελέγχου θα οδηγηθούμε και εμείς και οι άλλες χώρες σταδιακά.
Κάμερες παντού
Αρχικά στο όνομα της εσωτερικής ασφάλειας, τώρα με αφορμή και την πανδημία -που εισήγαγε στην καθημερινότητα και τις εφαρμογές ψηφιακής ιχνηλάτησης και υγειονομικής κατηγοριοποίησης, μέσω των κινητών -, το καθεστώς παρακολούθησης γνωρίζει ημέρες… δόξας στην Κίνα. Φυσικά, δεν είναι η μόνη χώρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη βρετανική εταιρεία Comparitech, από τις 20 πόλεις που βρίσκονται σήμερα υπό την πιο στενή παρακολούθηση παγκοσμίως (ανάμεσά τους το Λονδίνο), οι 18 είναι στην Κίνα.
Συνεχής ψηφιακή εποπτεία
Από τα αεροδρόμια, τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τους δρόμους, έως τις εισόδους σε φοιτητικές εστίες, σε συγκροτήματα κατοικιών και σε γραφεία, οι κάμερες ασφαλείας είναι στην Κίνα πανταχού παρούσες.
Μέσω της τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου μπορεί σήμερα κάποιος, για παράδειγμα, να κάνει check in σε ένα ξενοδοχείο ή να αγοράσει ένα προϊόν από έναν αυτόματο πωλητή.
Χρησιμοποιείται κατά κόρον από τις αρχές για την αναγνώριση καταζητούμενων μέσα σε ένα χαώδες πλήθος, ως μέσο επιτήρησης σε σχολεία και σχολές, ακόμη και από εταιρείες για την κατηγοριοποίηση των πελατών και τη βελτιστοποίηση των πωλήσεων τους.
«Η εκτεταμένη χρήση τους σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας προκαλεί ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία για τη χρήση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, ιδίως των βιομετρικών», λέει ο Μα Τσε, δικηγόρος στην Χανγκτζού, ειδικευμένος σε θέματα προστασίας της ιδιωτικότητας.
«Ο κόσμος ανησυχεί επίσης για το ότι η αναγνώριση προσώπου είναι συχνά υποχρεωτική για να αποκτήσει κανείς πρόσβαση π.χ. σε μια υπηρεσία, χωρίς εναλλακτική», παρατηρεί. Ειδικά δε σε μια χώρα όπως η Κίνα, με μονοκομματικό καθεστώς απόλυτου ελέγχου.
https://www.in.gr/2021/02/25/life/kina-kratos-yper-epoptis/
Δες και αυτό: Το σύστημα παρακολούθησης της Κίνας εντόπισε δημοσιογράφο σε 7 λεπτά
https://techblog.gr/gadgets/china-camera-surveillance-system-5322/#google_vignette
Επειδή όλο αυτό το σύστημα παρακολούθησης που στήνεται παγκόσμια με τις έξυπνες βιομετρικές κάμερες τελικό σκοπό έχει τον έλεγχο κίνησης του πολίτη, καλό είναι να ξέρουμε πώς λειτουργεί στην Κίνα το σύστημα αυτό συνδυαστικά με τη «βαθμολόγηση» της κοινωνικής συμπεριφοράς του πολίτη.
Κίνα: σύστημα παρακολούθησης και «βαθμολόγησης» των πολιτών με κάμερες παντού
Το νέο σύστημα των «κοινωνικών πόντων», που ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά σε κάποιες πόλεις της Κίνας, με σχέδιο να επεκταθεί στο σύνολο της χώρας, έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση διεθνώς.
170 εκατομμύρια (!) κάμερες σε ολόκληρη τη χώρα, παρακολουθούν κάθε κίνηση των πολιτών, και με βάση την παρακολούθηση αυτή «βαθμολογούνται» οι πολίτες. Η σωστή συμπεριφορά φέρνει επιπλέον πόντους στη συνολική «κοινωνική» αξιολόγηση, ενώ η παραβατική συμπεριφορά αφαιρεί πόντους.
Με βάση την βαθμολογία, οι πολίτες επιβραβεύονται (π.χ. με εκπτώσεις σε λογαριασμούς, ή διευκόλυνση της διαδικασίας λήψης δανείου, κλπ) ή τιμωρούνται, ακόμη και με στέρηση του δικαιώματος να ταξιδέψουν, είτε χάνοντας την πρόσβαση στην αγορά αεροπορικών ή σιδηροδρομικών εισιτηρίων, είτε ακόμη και με την κατάσχεση του διαβατηρίου τους!
Το σύστημα των «κοινωνικών πόντων»
Το σύστημα βασίζεται στην καθημερινή παρακολούθηση κάθε πτυχής της ζωής των πολιτών. Άφησες τους πεζούς να περάσουν τη διασταύρωση όταν οδηγούσες; Βοήθησες στην καθαριότητα των δρόμων της πόλης σου; Πληρώνεις τακτικά φόρους; Τότε είναι πιθανό να βρεθείς στον τιμητικό πίνακα με τους «καλύτερους», που τοιχοκολλείται σε δημόσιους χώρους, για να μπορούν να δουν όλοι τα πρόσωπα και τα ονόματα των «υποδειγματικών πολιτών». Αν όμως η συμπεριφορά σου δεν είναι τόσο… υποδειγματική, τότε όχι μόνο θα στερηθείς τα προνόμια και τη δόξα των «καλών πολιτών», αλλά ενδέχεται να βρεθείς στη μαύρη λίστα του καθεστώτος.
Τα στοιχεία κάθε ανθρώπου, αποστέλλονται σε μια ειδική υπηρεσία, από την αστυνομία, τα δικαστήρια, την εφορία, κλπ και έτσι προκύπτει ένα συνολικό προφίλ που καταλήγει σε μια βαθμολογία, με χαμηλότερο βαθμό το D και υψηλότερο το ΑΑΑ.
Κάμερες παντού
Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι το παραπάνω σύστημα αποθαρρύνει την αντικοινωνική συμπεριφορά, ενώ επιβραβεύει όσους και όσες λειτουργούν στα πλαίσια του νόμου και της καλής συνύπαρξης με τους γύρω τους. Το σύστημα όμως, αναδεικνύει μια σειρά θέματα τα οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
Το πρώτο έχει να κάνει με τη συστηματική παρακολούθηση κάθε πτυχής της δημόσιας ζωής των πολιτών. Από την ώρα που βγαίνει ένας άνθρωπος από το σπίτι του, έχει διαρκώς μια κάμερα στραμμένη πάνω του, να καταγράφει λεπτομερώς τι λέει, τι κάνει, ποιους συναντάει, κλπ. Αυτό από μόνο του, είναι μια τεράστια παραβίαση κάθε έννοιας ελευθερίας, αφού κανείς δεν μπορεί να συμπεριφερθεί φυσιολογικά, ξέροντας πως κάθε βήμα, λέξη ή ενέργειά του παρακολουθείται.
Τι σημαίνει «κακή συμπεριφορά»;
Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή. Δεδομένου ότι με ή χωρίς τις κάμερες, το κινεζικό καθεστώς κάθε άλλο παρά παράδεισος δημοκρατίας μπορεί να χαρακτηριστεί, τα τελευταία χρόνια αυξάνονται όλο και περισσότερο οι άνθρωποι που αμφισβητούν, παλεύουν για τα ανθρώπινα και τα δημοκρατικά δικαιώματα, συμμετέχουν σε κινήματα, κλπ. Οι άνθρωποι αυτοί, θα είναι προφανώς οι πρώτοι που θα μπουν στη «μαύρη λίστα» του καθεστώτος.
Ας φανταστούμε, τι δυνατότητες για έλεγχο του πληθυσμού δίνει αυτό το νέο σύστημα σε ένα δικτατορικό καθεστώς σαν της Κίνας. Ήδη υπολογίζεται ότι 11 εκατομμύρια άνθρωποι απαγορεύεται να αγοράσουν αεροπορικά εισιτήρια, ενώ άλλα 4 εκατομμύρια απαγορεύεται να μετακινηθούν με τρένο, στα πλαίσια των κατασταλτικών μέτρων της κινέζικης κυβέρνησης.
Οι «φωτισμένοι ηγέτες» του Κινέζικου Κομμουνιστικού Κόμματος φοβούνται την τεράστια εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα της χώρας, που δουλεύουν χωρίς να έχουν σχεδόν καθόλου δικαιώματα. Φοβούνται την πιθανότητα να ξεσπάσουν τοπικές εξεγέρσεις, ή και μια συνολική εξέγερση όπως αυτή την πλατείας Τιέν Ανμέν το 1989. Γι’ αυτό παίρνουν «προληπτικά» τα μέτρα τους, αυξάνοντας την παρακολούθηση και καταστολή των πολιτών.
«Κακή συμπεριφορά» λοιπόν, δεν είναι μόνο η αδιαφορία για την καθαριότητα των δρόμων της γειτονιάς σου, ή το πως περνάς μια διάβαση. «Κακή συμπεριφορά» είναι και οποιαδήποτε αμφισβήτηση του αντιδημοκρατικού κινεζικού καθεστώτος, η υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η συμμετοχή στα κινήματα, κλπ.
Με αυτό τον εφιαλτικό τρόπο, η νέα τεχνολογία χρησιμοποιείται ενάντια στους πολίτες. Το «1984» του Όργουελ μοιάζει τόσο κοντινό…
Βλ. εδώ: https://xekinima.org/kina-sustima-parakolouthisis-kai-bat/
Επιμέλεια: Γεώργιος Αποστολάκης
