Τίτλος Μαθήματος: "Τό οἰκουμενιστικό πραξικόπημα τοῦ 1948 στό Φανάρι καί ἡ ἐκθρόνιση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Μαξίμου Ε΄".
Τήν Τετάρτη, 05 Νοεμβρίου 2025 στήν Αἴθουσα "Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Μανώλης" τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ Συλλόγου " Ἅγιος Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής" (Μοναστηρίου 183, 2ος ὄροφος, Θεσσαλονίκη) καί ὥρες 19:00 - 20:30, στό πλαίσιο τοῦ "Φροντιστηρίου Ὀρθοδόξου Θεολογίας" ὁ ὁσ. Μοναχός π. Σεραφείμ Ζήσης παρουσίασε τό θέμα
"Τό οἰκουμενιστικό πραξικόπημα τοῦ 1948 στό Φανάρι καί ἡ ἐκθρόνιση τοῦ Οἱκουμενικοῦ Πατριάρχου Μαξίμου Ε΄ " . Αὐτό ἦταν τό 6ο κατά σειράν μάθημα τοῦ "Φροντιστηρίου Ὀρθοδόξου Θεολογίας". Ἡ ἀνάπτυξη τοῦ θέματος ἀκολούθησε ὡς φυσική συνέχεια τήν προηγηθεῖσα παρουσίαση, σέ τέσσερα μαθήματα, τοῦ θέματος "Ἀπό τήν Ὀρθοδοξία στήν Παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.
Ἡ μεγάλη ἀνατροπή τοῦ 20οῦ αἰ." ἀπό τόν Πρωτοπρεσβύτερο καθηγητή π. Θεόδωρο Ζήση. Μέ βάση τίς ἱστορικές πηγές τῆς ἐποχῆς, ὁ π. Σεραφείμ ἐκθέτει στήν ὁμιλία αὐτή τό προσκήνιο καί παρασκήνιο τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐξελίξεων στήν Κωνσταντινούπολη τήν τριετία 1946-1948, οἱ ὁποῖες ὁδήγησαν στήν ἄδικη, παράνομη καί ἀνήθικη ἐκθρόνιση (μέ ἐπιβεβλημένη, ὑπό πολιτικές καί οἰκονομικές ἀπειλές, "παραίτηση") τοῦ ἐπιφανοῦς, ἀξίου, λογίου, Ρωμηοῦ πατριώτου καί ὀρθοδόξου Πατριάρχου Μαξίμου Ε΄ (1946-1948, κατά κόσμον Μαξίμου Βαπορτζῆ ἐκ Σινώπης τοῦ Πόντου, 1897-1972). Πολύτιμα βοηθήματα στήν ἐκδίπλωση τῶν γεγονότων ὑπῆρξαν τό δίτομο ἔργο τοῦ ἐπιφανοῦς ἐκκλησιαστικοῦ ἱστορικοῦ, μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Φιλαρέτου Βιτάλη (1929-2012) "Μάξιμος ὁ Ε΄.
Ὁ Μαρτυρικός Οἰκουμενικός Πατριάρχης ΚΠόλεως" (1992), ἀλλά καί τό σχετικῶς πρόσφατο τοῦ κ. Παύλου Σεραφείμ "Τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο στή δίνη τοῦ Ψυχροῦ Πολέμου" (ἐκδ. Μπαρμπουνάκης, 2017). Τό πρῶτο σύγγραμμα, πλουσιότατο σέ "ἐσωτερικά" τοῦ Οἰκ. Πατριαρχείου στοιχεῖα καί παραπομπές, ἰδίως ἀπό τήν προσωπική ἀλληλογραφία τοῦ Πατριάρχου Μαξίμου Ε΄ καί τοῦ π. Φιλαρέτου, προσφέρει ἀφ' ἑνός τήν προσωπική ὀπτική τοῦ Πατριάρχου Μαξίμου ἐπί τῶν γεγονότων τῆς μεθοδευμένης καί ἄδικης (δηλ. πραξικοπηματικῆς) ἐκθρονίσεώς του, ἀφ' ἑτέρου τίς κρίσεις τοῦ στενοῦ καί τοῦ εὐρέος περιβάλλοντος τοῦ Οἰκ. Πατριαρχείου τῆς ἐποχῆς. Τό δεύτερο σύγγραμμα, τοῦ κ. Σεραφείμ, βασισμένο σέ πρώην ἀπόρρητα, προσφάτως ἀποχαρακτηρισμένα (declassified), κυβερνητικά ἔγγραφα τῶν ΗΠΑ, Μ. Βρεττανίας καί Ἑλλάδος, παρακολουθεῖ τά ἴδια γεγονότα μέσα ἀπό τήν ψυχρή ὀπτική τῶν δυτικῶν διπλωματῶν καί τίς - κάθε ἄλλο παρά ἐκκλησιαστικές καί "διαφανεῖς" - κυνικές μεθοδεύσεις τους. Τά γεγονότα συμπυκνώνονται στό ὅτι ὁ Πατριάρχης Μάξιμος, μέ ἀφορμή μιά πρόσκαιρη ἀσθένειά του, ἰάσιμη, συκοφαντήθηκε ἐνορχηστρωμένα - ἀπό τίς Κυβερνήσεις ΗΠΑ, Ἑλλάδος καί Τουρκίας - ὡς ἀνίκανος νά κατέχει τόν Οἰκουμενικό Θρόνο, ἀλλά καί ὡς ὑπέρ τό δέον φιλικός πρός τούς (σοβιετικούς) Ρώσσους. Ὑπό τήν ἀπειλή οἰκονομικῶν κυρώσεων καί πολιτικῶν συνεπειῶν, ὁ Πατριάρχης Μάξιμος ἀναγκάσθηκε νά ὑπογράψει μετά ἀπό δύο χρόνια πιέσεων τήν - σταλμένη ἀπό τήν Ἑλλ. Κυβέρνηση - παραίτησή του.
Οἱ μεθοδεύσεις συνεχίσθηκαν καί μέ τήν ἠθική (διά συκοφαντιῶν ἐπί φιλο-σοβιετισμῷ) ἐξόντωση καί ἀπομόνωση τοῦ ἄλλου ἐπικρατέστερου ὑποψηφίου διαδόχου, τοῦ Δέρκων Ἰωακείμ (ἐκ Χίου, 1892-1950), ὥστε νά παραμείνει μόνος ἰσχυρός ὑποψήφιος ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος Βορείου καί Νοτίου Ἀμερικῆς Ἀθηναγόρας (Σπύρου). Ὁ Δέρκων Ἰωακείμ πέθανε δύο χρόνια ἀργότερα, τό 1950, σέ ἡλικία 58 ἐτῶν, ἐνῷ ὁ ἀδικημένος καί ἐκθρονισμένος ἀπό τήν συνωμοσία Πατριάρχης Μάξιμος Ε΄ ἐπέζησε ἄλλα 24 χρόνια, καί ἔτσι παρακολούθησε καταπικραμένος τήν καταρράκωση καί ἐκ τῶν ἔνδον καταστροφή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀπό τόν βιαίως ἐπιβεβλημένο διάδοχό του Ἀθηναγόρα· περί τοῦ ὁποίου ἔγραφε ὁ μακαριστός Μάξιμος: "Τοιαύτης ἐπεμβάσεως, ἐκ προσωπικῶν ἐλατηρίων γενομένης, καρπός εἶναι καί ὁ λαθρεπιβάτης (Ἀθηναγόρας), τό βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, ὁ τόν ἀφανισμόν τῆς πολυπαθοῦς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μ. Ἐκκλησίας ἀπεργαζόμενος. Ἄνομος, ἀντορθόδοξος, τέκτων, ἀνήθικος, ταμεῖον ἁπλῶς πάσης κακίας" (πατριαρχικά Γράμματα 23/17.10.1961, 63/25.10.1962, φ. 1β - στό ἔργο τοῦ π. Βιτάλη, τόμ. Β΄, σελ. 123).
Ἡ ἐπιβολή τοῦ Ἀθηναγόρα ὡς Οἱκ. Πατράρχου τό 1948, παραμονές τῆς ἱδρύσεως τοῦ ΝΑΤΟ (1949) καί ταυτόχρονα μέ τήν ἵδρυση τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν Ἐκκλησιῶν (ΠΣΕ, ἱδρ. 1948) ἀλλά καί τήν ἔναρξη τοῦ Ψυχροῦ Πολέμου, ἐναρμονιζόταν μέ τήν σύμπηξη τοῦ ἀντισοβιετικοῦ μετώπου τῶν Δυτικῶν (Truman Doctrine, containment policy), στό ὁποῖο κλήθηκαν νά συμμετάσχουν καί οἱ "ἐκκλησίες" τοῦ Δυτικοῦ Κόσμου καί τοῦ ΠΣΕ. Ὁ Ἀθηναγόρας (Σπύρου), ὡς πρόθυμος καί ἀξιόπιστος δοῦλος τῶν ἀμερικανικῶν καί τουρκικῶν συμφερόντων, διαθρησκειακός Οἰκουμενιστής, ὑψηλόβαθμος Μασόνος καί περιφρονητής τῶν Ρώσσων, ἔπρεπε νά λάβει τήν θέση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, διά παραμερισμοῦ τοῦ νομίμου , ἱκανοῦ, παραδοσιακοῦ καί νέου στήν ἡλικία (51 ἐτῶν) Πατριάρχου Μαξίμου Ε΄ .