ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ : «Και εάν μη πιστεύσητε, ουδέ μη συνήτε – Ησ. 7,9»

 

«Και εάν μη πιστεύσητε, ουδέ μη συνήτε – Ησ. 7,9»

Πάρα πολλές φορές η νοητική δραστηριότητα του πιστού (εν ώρα προσευχής) καταμερίζεται, είτε σε εξέταση του συνειδησιακού βίου είτε σε επί μέρους λειτουργίες της καθημερινότητας, σε άμεσα ή έμμεσα δηλ. δεδομένα του εξωτερικού κόσμου. Πολλές φορές, επίσης, ο ψυχολογικός μηχανισμός υφίσταται δαιμονικές επιθέσεις προς κάθοδο της ψυχής σε κατώτερα πνευματικά επίπεδα ψυχισμού.

Κατανυκτικό μετασχηματισμό των πνευματικών συνθηκών στη προσευχή έχουμε μόνο με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και την προσπάθεια προσοχής μας στα λόγια – νοήματα της προσευχής.

Σε «Ευχαριστήριο ευχή μεθ’ ικεσίας» σε πρωινή προσευχή, διαβάζουμε: «Εκ του ύπνου εξανιστάμενος ευχαριστώ σοι, αγία Τριάς, ότι δια την πολλήν σου αγαθότητα και μακροθυμίαν, ουκ ωργίσθης εμοί τω ραθύμω και αμαρτωλώ, ουδέ συναπώλεσάς με ταις ανομίαις μου, αλλ’ εφιλανθρωπεύσω συνήθως και προς απόγνωσιν κείμενον, ήγειράς με εις το ορθρίσαι και δοξολογήσαι το κράτος σου. Και νυν φώτισόν μου τα όμματα της διανοίας, άνοιξόν μου το στόμα του μελετάν τα λόγια σου και συνιέναι τας εντολάς σου, και ποιείν το θέλημά σου, και ψάλλειν σοι εν εξομολογήσει καρδίας, και ανυμνείν το πανάγιον όνομά σου, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».

Η αίτηση «και συνιέναι τας εντολάς σου» στην πορεία της συναντά και το εδάφιο (7,9) του προφήτη Ησαΐα: «¨Και εάν μη πιστεύσητε, ουδέ μη συνήτε».

Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων αναφερόμενος στον Προφήτη Ησαΐα, γράφει: «Οφθαλμός πάσης συνειδήσεως φωτιστικός εστίν η πίστις και συνέσεως εμποιητικός. Λέγει γαρ ο προφήτης∙ και εάν μη πιστεύσητε, ουδέ μη συνήτε» (Κατήχηση Ε΄, δ, 6-7).

Μετάφραση: «Η Πίστη είναι μάτι που φωτίζει τη συνείδηση και τροφοδοτεί τη σύνεση του ανθρώπου. Ο προφήτης Ησαΐας λέει: Αν δεν πιστέψετε, δεν θα εννοήσετε».

Σε αναζήτηση τόπου (βεβαιότητας) για να κινήσει τη Γη ήταν ο Αρχιμήδης,  ενώ πνευματικό τόπο υποδεικνύει ο Προφήτης, για να στεριώσουμε βήματα και ζωή.

Για την ορθή πίστη, ως όρου ζωής, ο Αγ. Κύριλλος τονίζει: «Επί την πίστιν υμάς την αληθή καλεί και η σήμερον ανάγνωσις γενομένη, την οδόν υμίν παραστήσασα, πως δει τω Θεώ και υμάς ευαρεστήσαι∙ φησί γαρ, ότι χωρίς πίστεως αδύνατον εστίν ευαρεστήσαι (Κατηχ. Ε΄, δ, 3)».

Μετάφραση: «Στην αληθινή πίστη καλεί και σας σήμερα το Αποστολικό ανάγνωσμα, που σας έδειξε το δρόμο και τον τρόπο να ευαρεστήσετε και σεις στο Θεό. Ο Απ. Παύλος λέει ότι «χωρίς πίστη είναι αδύνατο να ευαρεστήσουμε στο Θεό» (Εβρ. 11,6). Αυτή την αληθινή συνείδηση πίστεως διαφύλαξε στις καρδιές των Αγίων Αποστόλων ο Κύριος, λέγοντας:

«Προσέχετε από της ζύμης αυτών», δηλ. της κακοδοξίας και της αιρέσεως. Δεσποτικόν το παράγγελμα και το πρόσταγμα! Μετά την πτώση του ανθρώπου, μετά τη στάθμευση των πρωτοπλάστων στη δαιμονική – σατανική υποβολή της αμφιβολίας για το Θεό, αυτή η ηδονή της αμφιβολίας, της αρνητικής αμφιβολίας (όχι της θεϊκής, ενεργητικής), πέρασε και στο συλλογικό υποσυνείδητο της ανθρωπότητας∙ έτσι η κατεύθυνση του ηθικού βίου έγινε ενδοκοσμική με σημαντικό τον ρόλο του ανθρωπισμού∙ εκεί κατέληξε η «ασφάλεια» της ευφυίας, του «εγκεφάλου», σε βάρος της καρδιάς, σε βάρος της Πίστεως στον αληθινό Άγιο Τριαδικό Θεό.

Αυτή τη δυστυχία του ανθρώπου υπογραμμίζει και ο Προφήτης Ησαΐας: «Και εάν μη πιστεύσητε, ουδέ μη συνήτε». Έτι περισσότερο, αυτή η έκπτωση του ανθρώπου από του αισθήματος της ζωής» που τόσο επιπόλαια – αμαρτητικά επιδίωξαν οι πρωτόπλαστοι, κατέληξε στον ηδονισμό, που είναι παραίσθηση ζωής, όπως είναι τα ναρκωτικά.

Χωρίς Χριστό, το βάθος της υπάρξεως της καρδιάς αναζητά εις την περιφέρεια της καθημερινότητας υποκατάστατα. Μεγάλο τμήμα της ιστορικής συνείδησης του ανθρώπου σχετίζεται με την προσπάθεια επιβολής ατομικής και κοινωνικής φιλοσοφίας.

Διάβασα σε ορισμένες φιλοσοφικές σελίδες:

A) «Πριν γυρέψει κανένας ν’ απλωθεί, αναζητώντας το δρόμο του μες στο λαβύρινθο της Κοινωνικής Επιστήμης, πρέπει πρώτα να σταθεί και να συγκεντρώσει ολόκληρη την προσοχή του στον αντικειμενικό πυρήνα της ανθρώπινης κοινωνίας.

Πρέπει με κάθε κύτταρο του νου και της ψυχής του ν’ ατενίσει και να βυθομετρήσει τον άνθρωπο.

Τον άνθρωπο στην καθολική του έννοια, άσχετα με φυλές, άσχετα με τόπους, άσχετα με εποχές. Τον άνθρωπο σα μέλος της πλατύτατης πανανθρώπινης κοινωνίας».

1^ο Σχόλιο: Στο σύνολο των φιλοσόφων, κοινωνιολόγων και επιστημόνων (γενικά), θεωρείται ως φυσική αφετηρία της κοινωνίας, η υλιστική θεώρηση καταγωγής του ανθρώπου. Γι’ αυτό, μέσα από τις τόσες επώδυνες – συγκρουσιακές καταστάσεις της παγκόσμιας κοινωνίας, παρελθούσης και σημερινής, η ανθρωπότητα παραμένει δέσμια του υλιστικού – αποστατικού φρονήματός της και προσπαθεί ανανοηματοδότηση των ανθρωπιστικών αντιλήψεων αλληλεγγύης και κοινωνικής δικαιοσύνης με την «παγκοσμιοποίηση», χωρίς να θεωρείται πρόσφορη η εμβάθυνση στο κοινωνικό μήνυμα της Γραφής.

Το σύνολο των προσπαθειών για συνδυασμό ουμανισμού και επιστημονισμού, προς οικοδομή ιδανικού πολιτικού καθεστώτος ή η υποστήριξη κοινωνικών συμβολαίων σε υπόβαθρο υλιστικό – άθεο, αποτυγχάνουν τελικά παρά τα ορισμένα θετικά βήματά τους.

Έχει αγνοηθεί η βαθύτερη γνώση της ανθρώπινης ψυχής, η Νηπτική – Φιλοκαλική θεραπευτική μέθοδος της Εκκλησίας και έχει «προτεραιότητα» η αδύναμη, σφαλερή και ανεπαρκή πίστις, η οποία ουδέποτε καθησυχάζει τις ανησυχίες και τις κοσμικές μέριμνες, έστω και τις απαραίτητες. Εάν δεν βρίσκεσαι κοντά στην πηγή του φωτός, τον Χριστό, τότε ολόκληρα τείχη – εμπόδια σε χωρίζουν από την κατά Θεό ειρήνη, κοινωνική και ατομική. (τέλος σχολίου)

Να θυμηθούμε, ότι το «φιλοσοφώ» δεν σημαίνει «θεολογώ», γι’ αυτό και ο Άγιος Νείλος ο Σιναΐτης υπογράμμισε: «Αν αληθινά προσεύχεσαι τότε είσαι θεολόγος».

Σήμερα, ιδιαίτερα, διαχέεται η πειρασμική θρησκευτικότητα του οικουμενισμού, που συγχέεται έντονα με διδασκαλίες της Ορθοδοξίας.  Οι άνθρωποι οικουμενιστές βρίσκονται, δυστυχώς, σε μεγάλη απόσταση από την δυνατότητα πραγματικής μετανοίας – σωτηρίας, όπως και οι πιο αδιόρθωτοι (μέχρι τώρα) αμαρτωλοί. Αντιγράφω: «Τα επιχειρήματα της Πίστης δεν είναι ενάντια στη λογική, αλλά έξω από τη λογική».

Όλοι οι Άγιοι τονίζουν: «Η κάθαρσή μας από την αμαρτία, αυτή μας οδηγεί από την ορθή πίστη στη γνώση, στην πνευματική γνώση, που ερμηνεύει (αντικειμενικά) όλο τον γνήσιο θησαυρό του Σύμπαντος κόσμου, ψυχικού και κτιστού κόσμου.

Σε όλη τη θύραθεν παιδεία υπάρχουν οι συλλογισμοί μιας γενικότερης ανθρώπινης ατέλειας, χωρίς να γνωρίζουν (όμως) τις βαθύτερες αιτίες της αναπόφευκτης (αυτής) ατέλειας!

Ο Γιουνγκ τόνισε: «όπου o άνθρωπος έχασε «το αρχέτυπο αίσθημα της εξάρτησης», δηλ. έχασε την παρουσία και την προστασία της υπέρτερης, θείας δύναμης, είναι δυνατόν να βρεθεί ο αληθινός φιλόσοφος, ο αληθινός παιδαγωγός που θα υποδείκνυε πειστικά δρόμους διεξόδου;».

Οι σύγχρονοι αλχημιστές των ιδεολογιών και των αιρέσεων, δεν έχουν κατανοήσει (ακόμη) «ότι ο πιο ταπεινός και άσημος Ορθόδοξος Χριστιανός (βάθους), γνωρίζει τόσα για τα κύρια ζητήματα της ζωής, για το νόημα, το σκοπό και την προοπτική της, όσα δεν ξέρει ακόμη και ο πιο σοφός άνθρωπος της απιστίας ή του κοσμικού φρονήματος».

  ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ