Ἡ χρήση μάσκας στή λατρεία ὡς ἔμπρακτη ἄρνηση τῆς
ἀκτίστου Χάριτος.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά τό ἀνεκδιήγητο ἐκεῖνο ΦΕΚ (B3162/2020 τῆς 31/07/2020) ὑποχρέωσης χρήσης μάσκας στούς ἱερούς ναούς καί τήν μετά πρωτοφανοῦς ζήλου ἀπαίτηση γιά τήρηση τοῦ μέτρου ἐκ μέρους μητροπολιτῶν, ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων, μοναχῶν καί λαϊκῶν, οἱ διῶκτες τῆς Ἐκκλησίας ἀποφάσισαν νά ἄρουν αὐτό προσωρινώς καί μέχρι τήν 15η Σεπτεμβρίου, ἐμπαίζοντας ἀκόμη μιά φορά τό πλήρωμά της. Ἀσφαλῶς ὅμως ὁ «Θεός οὐ μυκτηρίζεται» καί οἱ ἰθύνοντες ἁπλά σωρεύουν ὀργή Θεοῦ.
Ὡστόσο, παρά τήν ἄρση τοῦ μέτρου, τό ἀποτρόπαιο αὐτό θέαμα συνεχίζεται από μερίδα ἐκκλησιαζομένων.
Ἔχει ἐπισημανθεῖ ἐπαρκῶς καί ἐπανειλημμένως ἀπό πολλούς διακεκριμένους πνευματικούς πατέρες, καθηγητές, θεολόγους, καί εὐλαβεῖς πιστούς τό ἀσυμβίβαστο μέ τήν σώζουσα πίστη και παράδοση τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν, καινοτόμο, αἱρετικό, ἀσεβές καί βλάσφημο τῆς χρήσης μάσκας (βλ. φίμωτρο) στή θεία λατρεία.
Ἡ δυσσεβής αὐτή πρακτική, ὡς ἄλλo ὕπουλο καρκίνωμα στά σωθικά τῆς Ἐκκλησίας, νεκρώνει ὀλίγον κατ’ ὀλίγον τήν ἁγνή καί ἀπλή πίστη καί μεταδίδει μέ τή δύναμη τῆς συνηθείας τήν ψυχοφθόρο δράση της στά μέλη τοῦ μυστικοῦ Σώματος, πολλά ἐκ τῶν ὁποίων ἀγνοοῦν ὅτι νοσοῦν βαρέως.
Ἐπωδύνως διαπιστώνουμε ὅτι παρά τούς τόσους αἰῶνες ζωῆς τῆς Ὀρθοδοξίας σ’ αὐτόν τόν ἁγιασμένο τόπο, ἡ ὀρθόδοξη συνείδηση ἔχει ἀμβλυνθεῖ καί ἀλλοτριωθεῖ σέ τέτοιο βαθμό, ὥστε προκειμένου νά τηρηθοῦν βασικότατα στοιχεῖα τῆς Ἱεράς Παραδόσεως, ὅπως εἶναι ἐν προκειμένω, ἡ λατρεία μέ ἀκάλυπτο πρόσωπο καί μετά φόβου Θεοῦ, χρειάζεται νά κατατεθοῦν πατερικές διδασκαλίες, ἔμπρακτα παραδείγματα ἁγίων καί τῶν εὐλαβῶν προγόνων μας, ἱεροί Κανόνες, Ὅροι Πίστεως καί ἀποφάνσεις Οἰκουμενικῶν Συνόδων, ἐκκλησιαστική ἱστορία, βεβαιώσεις ἀπό σύγχρονους ἁγίους πού προφήτεψαν τόν καρναβαλώδη ἐμπαιγμό τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί καταθέσεις ἐμπειριῶν1 ἐναρέτων ψυχῶν πού ἀποκαλύπτουν τήν ἀποστροφή τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας ἔμπροσθεν τῶν φιμωτροφορούντων ἐκκλησιαζομένων, μέ ἐπανάληψη τοῦ φοβεροῦ ἐκείνου : «Οὐκ οἶδα ὑμᾶς»!
Καί εἶναι ὅλη αὐτή ἡ προσπάθεια σάν νά επιχειρεί κανείς νά πείσει μέ ἰατρική βιβλιογραφία τόν διαφωνούντα ὅτι ἄν δέν ἀναπνεύσει, θά πεθάνει.
Ἔτσι λοιπόν, ἐπιλέξαμε νά καταθέσουμε ὡς ἕνα ἀκόμα «δίλεπτο τῆς χήρας», ψήγματα ἀπό τή διδασκαλία περί τοῦ θυμιάματος2 τοῦ ἁγίου λειτουργιολόγου τῆς Ἐκκλησίας μας, Συμεών Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, οὕτως ὥστε νά καταδειχθεί καί δι’ αυτής ὅτι ὁ ἀρνούμενος τήν ὄσφρηση καί πνοή τοῦ θυμιάματος με τη χρήση φιμώτρου, ἐσχάτως μάλιστα διπλού ἤ ἐνισχυμένου, ἀρνεῖται στήν πράξη τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀρνεῖται τήν εὐωδία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀρνεῖται τόν ἁγιασμό του.
Ἀσφαλῶς, τό βάρος τοῦ παραπτώματος κάθε περιπτώσεως κρίνεται ἀπό τόν καρδιογνώστη, ἐλεήμονα καί δικαιοκρίτη Κύριο, «ὃς ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ ἔργα αὐτοῦ» (Ρωμ.2,6)
Ὅλα στούς ἱερούς ναούς εἶναι μεταδοτικά χαρίτων καί ἁγιασμοῦ
Ξεκινώντας, εἶναι ἀπαραίτητο νά τονισθεῖ ξανά κάτι σέ ὅλους πλέον γνωστό:
Τά πάντα, ὅσα ὑπάρχουν στήν Ἐκκλησία καί στούς ἱερούς ναούς, κάθε ὕλη - διδάσκει ὁ Ἅγιος - ἀποκτοῦν ἐνέργεια καί χάρη ἀπό τήν ἀφιέρωση τους στό Θεό ἀνάλογη μέ τόν ἰδιαίτερο πνευματικό συμβολισμό τούς. Στῦλοι καί ἄμφια, ὕδατα καί σιδηρᾶ, κίονες καί ξύλα, κεραμίδια καί λίθοι, κεριά καί ἔλαια, ἀκόμα κι ἕνα μικρό σκαλοπάτι πού ὁδηγεῖ στό σολέα θά προσθέταμε, ὅλα ὅσα ὑπάρχουν καί προσφέρονται στήν ὑπηρεσία τῆς λατρείας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἔχουν πνευματική σημασία καί ὁ συμβολισμός τους δέν εἶναι ἀναφορά σέ μιά ἀφηρημένη ἔννοια, ἀλλά ἀγωγός τῆς Θείας Χάριτος, «διά νά ἁγιασθῶμεν καί ἡμεῖς».
«Διὰ τοῦτο», συμπεραίνει ὁ ἅγιος, «πᾶσαν ὕλην ἡγιασμένην οὖσαν μὲ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, πρέπει νὰ τὴν εὐλαβώμεθα, καὶ κεραμίδια, καὶ λίθους, καὶ ξύλα, μὲ τὸ νὰ εἶναι ὅλα ἡγιασμένα διὰ τοῦ θείου ὀνόματος, καὶ πλήρη χάριτος, καὶ μεταδοτικἀ χαρίτων, καὶ ἁγιασμοῦ».3
Μεταδοτικό χάριτος συνεπῶς, ὅπως θά δοῦμε καί ἀργότερα, εἶναι καί τό θυμίαμα, τό ὅποιο πρέπει νά εὐλαβώμεθα, ὀσφραινόμεθα καί εἰσπνέουμε.
Καί βεβαίως ὁ ἱερός ναός δέν εἶναι ἕνας ἁπλός χῶρος, αλλά γίνεται ὀντολογικῶς μέρος τοῦ Παραδείσου: «ὅταν ἔμπροσθεν τοῦ Ναοῦ ἐπιτελῶμεν τὰς εὐχὰς, τότε ὁ θεῖος Ναὸς ἐπέχει τόπον τοῦ Οὐρανοῦ, καὶ τοῦ ἐν Ἐδὲμ Παραδείσου».4
Ὥστε, «Ὅσοι ἐμβαίνομεν εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Θεοῦ, ἂς βλέπωμεν εἰς τὸ 'Αγιον Βῆμα, καὶ ἂς προσκυνώμεν εὐλαβῶς, καὶ οἱ 'Ιερεῖς, καὶ ὁ λαός∙ ἱστάμενοι εἰς τὸν Ναὸν, νὰ νομίζωμεν ὅτι ἱστάμεθα εἰς τὸν Οὐρανὸν, ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ, ἂς προσευχώμεθα λοιπὸν μετὰ φόβου εἰς τὸν Θεὸν τὸν ἀοράτως ἐκεῖ ὄντα».5
Ἀντιλαμβανόμεθα λοιπόν ἐξ’ ἀρχῆς πόσο ἀνευλαβές καί βλάσφημο εἶναι ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ, ὅταν μέ τή χρήση φιμώτρου καταγγέλει κανείς ὡς ἐπικίνδυνο θανάτου τόν ἀέρα τοῦ ἱεροῦ τόπου Του, τόν ἀέρα τοῦ Οὐρανοῦ καί τοῦ ἐν Ἐδέμ Παραδείσου μέσα στόν ὁποῖο ἱστάμεθα. Πρόδηλον ὅτι καθίσταται καταφρονητής τοῦ ἱεροῦ ναοῦ καί «οἱ καταφρονηταὶ τῶν ἱερῶν Οἴκων, καὶ τῶν Ἁγίων ἔχουσι κακὸν τέλος»6 ὅπως ἑρμηνεύει ὁ ἱερός πατήρ.
Τί εἰκονίζει τό θυμίαμα
Τό θυμίαμα εἰκονίζει τό Ἅγιον Πνεῦμα, την παρουσία Του, τήν Χάρη καί τήν ἐξ’ Οὐρανοῦ δωρεά, τήν εὐωδίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τό μεταδοτικόν τῆς θείας Αὐτοῦ Χάριτος. Εἰκονίζει ἀκόμα τόν Ἀέρα τοῦ Παραδείσου καί τήν ψυχή καί ζωή τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ μας. Προσφέρεται δε ὡς ἱερά νεφέλη καί εἶναι εἰς τιμήν και δόξαν τοῦ Θεοῦ καί δῶρο πρός τόν Θεόν.
Στήν διδαχή «Διατὶ προσφέρεται Θυμίαμα κατὰ τὴν Προσκομιδὴν» λέγει για τόν ἱερέα:
«προσφέρει θυμίαμα εἰς τὸν Θεὸν πρὸς εὐχαριστίαν διὰ τὴν ἐνέργειαν τοῦ ἔργου, καὶ διὰ τὴν ἐπιδῃμίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐπειδὴ αὐτὸ τὸ Πνεῦμα κυρίως είκονίζεται μὲ τὸ θυμίαμα».7
Καί πάλιν:
«ἐξέρχεται ἀπὸ τὸ θυσιαστήριον ὁ Διάκονος καὶ θυμιάζει τὸ Εὐαγγέλιον, τὸν Ἀρχιερέα, καὶ τοὺς συλλειτουργοῦντας αὐτῷ Ἱερωμένους, τὸ ὁποῖον σημαίνει τὴν χάριν καὶ τὴν ἐξ’ Οὐρανοῦ δωρεὰν, καὶ τὴν εὐωδίαν τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, ὁποῦ ἐξεχύθησαν εἰς ὅλον τὸν κόσμον διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀνέβησαν πάλιν δι’ αὐτοῦ εἰς τὸν Οὐρανὸν καὶ γίνεται αὐτὸ πάντοτε εἰς ἡμᾶς δι᾽ αὐτοῦ τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ».8
Καί ἀλλού:
«…τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰκονίζει τὸ θυμίαμα».9
Και πάλιν:
«προσφέρεται τὸ θυμίαμα εἰς ὅλον τὸν θεῖον Οἶκον ἀπὸ τὸν ’Αρχιερέα διὰ τὴν χάριν, ὁποῦ ἐχύθη ἀπὸ τὸν Οὐρανὸν ἐν Χριστῷ εἰς ὅλον τὸν κόσμον».10
Τό θυμίαμα εἶναι τύπος τῆς εὐωδίας τῆς Χάριτος καί τῆς νεφέλης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος:
«ὁ δὲ ναὸς εἶναι πλήρης φωτὸς καὶ θυμιάματος εἰς τύπον τοῦ ἐν Οὐρανῷ φωτισμοῦ, καὶ τῆς εὐωδίας τῆς χάριτος, ὴ ὁποία ἐκεῖσε εἰς ὅλους διαδίδεται, καὶ εἰς δεῖγμα, ὅτι πλήρης αὐτῆς τῆς εὐωδίας εἶναι ὁ Οἶκος Κυρίου, καθὼς εἶδεν ὁ Ἰεζεκιὴλ καὶ εἶπε. «Καὶ εἶδον∙ καὶ ἰδοὺ πλήρης δόξης ὁ Οἶκος Κυρίου. Τοῦτο δὲ τὸ θυμίαμα εἰκονίζει καὶ τὴν νεφέλην, ἡ ὁποία ἐγέμισε τὴν ἁγιαζομένην Σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου, καὶ τὸν Ναὸν τοῦ Σολομῶντος, ὅταν ἐμβάσθη ἡ κιβωτὸς, καὶ ὅτι ἐδηλοῦσεν αὐτὴ ἡ νεφέλη τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον».11
Και αλλού:
«ἐπειδή ἁρμόδιον εἷναι να προσφέρωμεν ἀπὸ ὅλα τὰ στοιχεῖα εἰς τὸν Ποιητήν τῶν πάντων καὶ ἡμῶν, καθὼς καὶ φῶτα, καὶ ὕδωρ, καὶ ὅσα ἄλλα ἐκδίδονται ἀπὸ τὴν γῆν, καὶ οἶνον καὶ ἄρτον, ἐξ ὧν ἡμεῖς ζῶμεν, καὶ τὰ τοῦ ἀέρος ὁμοίως, καθὼς τὰ θυμιάματα, τὰ ὁποῖα τὸν ᾽Αέρα εὶκονίζουσι, καὶ εἰς ἀέρα λύονται, καὶ τὰ λοιπά»12.
Εἰκονίζει ἀκόμα καί τή μεταδοτικότητα τῆς θείας Χάριτος καί εὐωδίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος:
«Ως νεφέλη δὲ καὶ τὸ θυμίαμα προσφέρεται, καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον εἰκονίζει, καὶ τὸ μεταδοτικὸν τῆς θείας αὐτοῦ χάριτος καὶ εὐωδίας».13
Και «ὁ ἱερεὺς προσφέρει θυμίαμα τὸ ὄντως εὐωδέστατον τὸ ὁποῖον εἰκονίζει τὴν ἁγίαν αὐτοῦ τοῦ Σωτῆρός μας ψυχὴν καὶ ζωὴν»14
Στό σημεῖο αὐτό εἶναι ὠφέλιμη ἡ σύντομη διήγηση μιᾶς ἐμπειρίας τῆς Χάριτος μέ τόν σύγχρονο Ἅγιο Εφραίμ Κατουνακιώτη, ὅπως αὐτή περιγράφεται ἀπό τόν ἰατρό Νικόλαο Μπαλδιμτσή:
«Κάποτε ἕνας ἱερομόναχος, πού ἦταν σέ μιά μητρόπολη, ἐπισκέφτηκε τόν Γέροντα μέ ἕναν θεολόγο καί ἕναν φοιτητή. Ὁ Γέροντας τούς δέχθηκε στό κελί του καθισμένος στό κρεβατάκι του. Ἀπηύθυναν στόν Γέροντα τό ἐρώτημα, πώς γίνεται τό Ἅγιο Πνεῦμα νά εὐωδιάζει ἀφοῦ εἶναι Θεός ἄυλος. Ὁ Γέροντας τούς λέει: Ἡ εὐωδία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ εὐωδία πού ἀποπνέουν τά Ἅγια Λείψανα καί οἱ θαυματουργές εἰκόνες, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ Παναγία ἡ Πορταΐτισσα. Τότε τοῦ λένε: Γέροντα, οἱ εἰκόνες καί τά Ἅγια Λείψανα εἶναι ὑλικά καί εὐωδιάζουν. Μπορεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα νά εὐωδιάζει χωρίς νά ὑπάρχει κάτι τό ὑλικό; Ὁ Γέροντας δέν τούς μίλησε. Ἔμεινε σιωπηλός. Ξαφνικά, εὐωδίασε ἡ ἀτμόσφαιρα τοῦ κελιού μέ μιά ἔντονη, οὐράνια εὐωδία. Ὁ ἱερομόναχος καί ὁ θεολόγος κοίταζαν ὁ ἕνας τόν ἄλλον κατάπληκτοι, χωρίς νά μιλοῦν. Ὁ Γέροντας τότε τούς εἶπε: Ἄντε, νά πηγαίνετε τώρα. Ὅταν βγῆκαν ἔξω ἀπό τό κελί, ρωτοῦσε ὁ ἕνας τόν ἄλλον: «Τί ἦταν αὐτό, τί ἦταν αὐτό;» Ὁ τρίτος τῆς παρέας τούς κοίταζε περίεργα. Δέν εἶχε καταλάβει τίποτα!»15
Ναι! Τό Ἅγιον Πνεῦμα εὐωδιάζει καί διά τῆς ὄσφρησης ἀντιλαμβανόμεθα τήν παρουσία Του, ὅπως ἐμπειρικώς ἀπέδειξε ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ. Καί παρατηροῦμε ὅτι ὁ τρίτος τῆς παρέας καίτοι εἶχε ἀκάλυπτα τά αἰσθητήριά του, τήν μύτη καί τό στόμα του, ὡστόσο «δέν κατάλαβε τίποτα», δέν ὀσφράνθη τήν εὐωδία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἔμεινε χωρίς τήν θεϊκή ἐμπειρία, διότι προφανῶς δέν εἶχε τίς πνευματικές προϋποθέσεις νά τήν ὀσφρανθεῖ. Πόσο περισσότερο λοιπόν μένουν ἄγευστοι τῆς οὐράνιας εὐωδίας ἐκεῖνοι πού ἐπιπλέον καλύπτουν μύτη καί στόμα ὅταν τό θυμίαμα μεταδίδει τήν εὐωδία αὐτή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Καί δυστυχῶς, ὄχι μόνον μένουν ἄγευστοι, ἀλλά καθίστανται καί καταφρονητές τοῦ Θεοῦ.
Τί φανερώνεται μέ τό θυμίαμα
Θυμιάζοντας ὁ ἱερέας φανερώνει ὅτι ἐνεργεῖ μετά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ὅτι ἐξεχύθη ἡ Χάρις τοῦ Πνεύματος στόν κόσμο. Δηλώνει ἐπίσης τήν ἐπιδημία (ὄχι ἀσθενειῶν, ἀλλά) τῆς Χάριτος, καί τήν μετάδοση (ὄχι κορονοϊῶν, ἀλλά) τῶν ἐκ Θεοῦ χαρισμάτων.
«Τιμᾶ δέ εἰς τόν ἴδιον καιρόν καί τόν Θεόν ὁ Ἱερεύς διά τῆς προσφορᾶς, καί εὐωδίας τοῦ θυμιάματος, καί δεικνύει, ὅτι μετά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐνεργεῖ, καί ὅτι ἀπό τό μυστήριον αὐτό (σ.σ. της Θείας Ευχαριστίας) ἐχύθη εἰς τόν κόσμον ὅλον ἡ χάρις αὐτοῦ τοῦ Παναγίου Πνεύματος»16
Ἀναλύοντας τήν τελετή χειροτονίας τῶν ἀρχιερέων ἀναφέρει :
«θυμιάζων πρότερον ὁ ἐναρξάμενος ᾿Αρχιερεύς εἰς δὴλωσιν τῆς ἐπιδημίας τῆς χάριτος…»17,
Στήν τελετή τῆς ἱεράς Προσκομιδῆς σημειώνει:
«θυμιάζει σταυροειδῶς τὴν Προσκομιδὴν, καὶ τὴν ἱερὰν Τράπεζαν, καὶ ἐφεξῆς ὅλον τὸ Ἱερατεῖον, δεικνύων μὲ τοῦτο ὅτι ἡ πρώτη μετάδοσις τῶν ἐκ Θεοῦ χαρισμάτων γίνεται πρῶτον εἰς τοὺς Ἁγίους, καὶ δι’ αὐτῶν ἐφεξῆς εἰς τοὺς λοιπούς»18.
Συνεπῶς, ἐνῶ ἔχουμε μετάδοση χαρισμάτων καί ἐπιδημία τῆς ἀκτίστου χάριτος διά τοῦ θυμιάματος, ἐντούτοις μέ τή χρήση μάσκας δηλώνεται ὄχι μόνο ἡ ἀμφισβήτηση τῆς χαρισματικῆς μετάδοσης καί τῆς θεϊκῆς ἐπιδημίας αὐτῆς, ὄχι μόνο ἡ ἄρνηση ἀπολαβῆς τῶν χαρισμάτων διά τῆς ὄσφρησης καί πνοῆς τοῦ θυμιάματος, ἀλλά συγχρόνως καταγγέλεται ὁ ἁγιασμένος ἀέρας τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ ὡς δυνητικά θανατηφόρος.
Τί συντελεῖται θυμιάζοντας ὁ ἱερεύς
Μέ τόν θυμιατισμό ἐπιτελεῖται ἁγιασμός ἀντικειμένων καί προσώπων, κάθαρση τῶν αἰσθητηρίων τῆς ὄσφρησης καί ἀναπνοῆς, μετάδοση Θείας Χάριτος καί ἀναζωπύρωση τῶν ψυχικῶν δυνάμεων διά τῆς εὐωδίας.
Κατά την τελετή της οικοδόμησης του ιερού ο αρχιερεύς θυμιάζοντας ἁγιάζει ὅλα καί ὅλους:
«θυμιάζει καὶ ὅλας τὰς ἐκεῖσε ὕλας, καθαγιάζων αὐτὰς ὡς ήτοιμασμένας εἴς ἅγιον Οἶκον Θεοῦ. Ἔπειτα, ἀφ᾽οὗ θυμιάσῃ καὶ ὅσους ἐκεῖ τύχουσι, καὶ τοὺς εὐθύνῃ τρόπον τινὰ πρὸς τὸ ἔργον, καὶ τοὺς ἁγιάσῃ, ἔρχεται καὶ πρὸς τὰ θεμέλια…»19
«Εὐῶδες δὲ εἶναι εἰς ἀνάπαυσιν αὐτοῦ, καὶ εἰς ἁγιασμὸν ἰδικόν μας».20
Καί βεβαίως αἴρεται κάθε φόβος ἀφοῦ :
«καί καθώς διά τοῦ Μύρου χρώμενοι, καί ἁγιαζόμενοι, κατευφραινόμεθα, καί μέ τήν εὐωδίαν ἀναζωπυρούμεθα, καί ἁγιαζόμεθα τήν καρδίαν, καί τήν ὄσφρησιν, οὕτω καί ἐκ τοῦ θυμιάματος καθαιρούμεθα τήν ὄσφρησιν, καί τήν πνοήν, μέ τόν ἴδιον τρόπον ὀποῦ καί μέ τόν θεῖον Ἄρτον, καί μέ τό Ποτήριον τρεφόμεθα, καί τήν ψυχήν στηριζόμεθα καί μέ τήν θέαν, καί καλλωπισμόν τῶν Ἁγίων, καί μέ τό φῶς τῶν Θείων φώτων φωτιζόμεθα ἁγίως κατά τήν ὅρασιν, καί λαμπρυνόμεθα»21.
Συνεπῶς, ἡ ἄρνηση τοῦ θυμιάματος μέ κάλυψη τῆς ὄσφρησης καί τῆς πνοῆς συνιστᾶ ἄρνηση τῆς κάθαρσης τῶν αἰσθήσεων αὐτῶν, ἄρνηση τοῦ ἁγιασμοῦ. Ὅπως ἄν δέν χρισθῇ καί δέν ὀσφρανθῇ κανείς τό ἅγιο Μύρο, δέν ἀποκτᾶ τήν σφραγῖδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί δέν ἁγιάζεται ἡ καρδιά καί ἤ ὄσφρησή του, καί ἄν δέν φάγει τόν θεῖον Ἄρτον καί πιεῖ ἀπό τό Ποτήριον δέν τρέφεται καί πεθαίνει πνευματικῶς, ἔτσι ἀκριβῶς, ἄν δέν ὀσφραίνεται καί πνέει τό ἱερό θυμίαμα, δέν καθαίρονται ἡ ὄσφρηση καί ἡ πνοή του, οὔτε καί ἁγιάζεται.
Ἄς μάθουν ὅσοι φοβοῦνται ἀκόμα τόν ἀέρα τῆς ἐκκλησίας ὅτι:
«Τό θυμίαμα λοιπόν καθαγιάζει τόν ἀέρα, καί τήν ὄσφρησιν ἡμῶν, καί τήν πνοήν μέ τό νά εἶναι μεταδοτικόν τῆς εὐωδίας ἀπό κάποιον εἶδος ἔμφυτον εἷς αὐτό, ἐξ οὗ πηγάζεται εἰς ὅλους διά μέσου τοῦ πυρός ἡ εὐωδία»22.
Μέ τό θυμίαμα μεταδίδεται ἡ Χάρις καί ὁ ἁγιασμός:
«καὶ ἐθυμίαζε τὸν Βασιλέα, μεταδίδων αὐτῷ μὲ τοῦτο τὴν θείαν χάριν, καὶ τὸν ἁγιασμόν».23
«Διά τοῦτο προσφέρεται θυμίαμα εἰς δόξαν Αὐτοῦ, καὶ ᾶγιασμὸν ἡμῶν εἰς ὀσμὴν εὐωδίας, καὶ μετάδοσιν θείας χάριτος».24
Καί δέν εἶναι μόνο τό θυμίαμα ἅγιο καί μεταδοτικό Χάριτος καί ἁγιασμοῦ, ἀλλά καί αὐτό τό κατακαυθέν χῶμα τοῦ θυμιατηρίου εἶναι ἱερό καί ἁγιασμένο καί μεταδίδει τόν ἁγιασμό στήν γῆ πού θάβεται ὁ λαϊκός:
«ἐπάνω δέ εἰς τά λείψανα τῶν κοσμικῶν κατά Χριστόν ἀδελφῶν, ἐπιχέομεν χῶμα τοῦ θυμιατηρίου, ὡς ἱερόν, καί ἡγιασμένον μέ τήν εὐλογίαν τοῦ Σταυροῦ. Ἐπιχέεται δέ σταυροειδῶς διά τοῦ θυμιατηρίου, πρίν νά ἐπιρρίπτεται ἤ ἁπλῶς γῆ, καί μέ αὐτόν τόν τρόπον παραδίδομεν τόν ἡγιασμένον ἐν Χριστῶ εἰς γῆν ἡγιασμένην κατά τήν θείαν ἀπόφασιν νά φυλάττηται ἐκεῖ ἕως νά ἐξαναστῇ».25
«ὁ Ἱερεύς, λοιπόν, θυμιάζει τό θυσιαστήριον, τόν Ναόν, καί ὅλους, καθότι ὅλα εἶναι ἡγιασμένα καί τά μέν θυμιάζει ὡς θειά ∙ τούς δέ παρεστώτας διά νά τούς ἁγιάση. Διά τοῦτο καί ἀρχόμενος ἀπό τό Ἅγιον τῶν Ἁγίων, ἀπό τό θυσιαστήριον, ὅλα κατά τάξιν τά θυμιάζει∙ Δέν θυμιάζει ὅμως ἁπλῶς, καί ὡς ἔτυχεν, ἀλλά σφραγίζει, καί ἁγιάζει καί προσφέρει εἰς τόν Χριστόν τό Ἁγίασμα, δεόμενος νά γείνῃ εὐπρόσδεκτον εἰς τούς Οὐρανούς, καί νά μᾶς σταλθῆ ἤ χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος».26
Καί πάλι γιά νά τό ἐμπεδώσουμε διδάσκει:
«Τότε καὶ θυμίαμα αἰσθητῶς εἰς τὸν Θεὸν προσφέρεται, τὸ ὁποῖον ἀρχινᾷ ἀπὸ τὸ Θυσιαστὴριον, καί πληροῖ ὅλον τὸν Ναὸν, είς δόξαν Θεοῦ, καὶ εἰς ἡμᾶς μεταδίδεται πρὸς ἁγιασμόν μας, μὲ τὸ νὰ μᾶς χαρίζεται τότε ἡ θεία Χάρις τοῦ ὑμνουμένου Θεοῦ».27
Εἶναι λοιπόν ἀπόλυτα ἀντιληπτή ἡ σπουδαιότητα τοῦ νά δεχόμαστε μέ ὅλες τίς αἰσθήσεις μας τό θυμιατισμό μας προκειμένου γιά τήν κάθαρση και ἁγιασμό τους. Εἶναι ἀπαραίτητος μαζί μέ ὅλα τά ὑπόλοιπα αἰσθητά μέσα πού χαριτώνει ὁ Θεός γιά τή σωτηρία καί ἁγιασμό μας. Ἔτσι ἐπιλέγει καί ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης:
«Ὅθεν κανείς ἄς μήν ἀμελήση νά θυμιάζεται, καθότι διά τοῦ θυμιάματος λαμβάνει τήν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»28
--------------------------
1. https://www.youtube.com/watch?v=VyPfptfH72w&list=PLWJU5BEyYAUDXCglqst0HlVIxYsRcqcLz&index=61
2. Συμεών Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Τά Ἅπαντα. Ἐκ τῆς ἀρχαίας εἰς τήν καθομιλουμένην μετενεχθέντα ἑλληνίδα φωνήν πρός ψυχωφελῆ χρῆσιν τῶν εὐλαβῶν Ὀρθοδόξων ἱερέων καί λαϊκῶν. Ἰωσήφ μοναχοῦ Ασκαθάρου, Ἀθήνα 1862. (πρβ. και PG.155)
4. Ἐρμηνεία περὶ τοῦ Θείου Ναοῦ, καὶ τῶν ἐν αὐτῷ. Κεφ. Ζ΄. Τί δηλοῖ τὸ Θυμίαμα, τἀ Φῶτα, καὶ ὁ ἔξω τοῦ Βήματος Ναός. ὅ.π. σελ. 258.
5. Ἑρμηνεία πρός τούς ἱερεῖς. ὅ.π. σελ. 383.
6. Περί τοῦ θείου ναοῦ τοῦ τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Κεφ. Γ’. Ὅτι οἱ καταφρονηταὶ τῶν ἱερῶν Οἴκων, καὶ τῶν Ἁγίων ἔχουσι κακὸν τέλος. ὅ.π. σελ. 122.
8. Περί τῆς ἱεράς τελετῆς τῆς Θείας Λειτουργίας. Κεφ. ΙΗ΄. Τὶ δηλοῦσιν ὁ ᾿Αστερίσκος, τὰ ἱερὰ Καλύμματα, καὶ ὁ ’Αὴρ. ὅ.π. σελ. 105.
9. Περί τῆς τελετῆς τῆς καθιερώσεως. Κεφ. Β’. Διὰ τὴν οἰκοδομὴν τοῦ Ἁγίου Ναοῦ, καὶ διὰ τὴν εὐχὴν ἐπάνω εἰς τὸ Θεμέλιον. ὅ.π. σελ. 111.
10. Περί τῆς τελετῆς τῆς καθιερώσεως. Κεφ. ΙΓ’. Τὶ δηλοῖ ὴ Λυχνία, καὶ τὸ Θυμίαμα εὶς ὅλον τὸν Οἶκον. ὅ.π. σελ. 115.
11. Περί τῆς τελετῆς τῆς καθιερώσεως. Κεφ. ΚΔ’. Ὅτι ἐτελοῦντο ἐξ ἀρχῆς καὶ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τὰ Ἐγκαίνια. ὅ.π. σελ. 119.
12. Περί τοῦ θείου ναοῦ τοῦ τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Κεφ. ΣΤ’. Τί δηλοῖ τὸ Καταπέτασμα, καὶ οἱ τέσσαρις στύλοι του. ὅ.π. σελ. 124.
13. Περί τῶν νυχθημερινῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Κεφ. Ι’. Περὶ τῆς ᾿Ακολουθίας τοῦ Ὄρθρου, καὶ πρῶτον τί σημαίνει ἡ ἄνοιξις τῶν Βημοθύρων, τὸ ἔμβασμα, καὶ τὸ θυμίαμα. ὅ.π. σελ. 204.
14. Περί τῶν νυχθημερινῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Κεφ. ΛΓ’. Τὸ τί σημαίνει ἡ τοῦ 'Εσπερινοῦ Είσοδος, καὶ τί τὸ νὰ προσπίπτῃ ὸ 'Ιερεὺς, καὶ νὰ ἀνίσταται, καὶ νὰ ἀναβαίνη, καὶ νἀ ἐμβαίνῃ εἰς τὸ Θυσιαστὴριον. ὅ.π. σελ. 221
15. https://www.orthodoxianewsagency.gr/gnomes/anamniseis-apo-ton-osio-efraim-ton-katounakioti/
16. Περί τῆς ἱεράς τελετῆς τῆς Θείας Λειτουργίας. Κεφ. ΙΖ΄. Διατὶ προσφέρεται Θυμίαμα κατὰ τὴν Προσκομιδὴν. ὅ.π. σελ. 104.
17. Περί τῆς τελετῆς τῶν ἱερῶν χειροτονιῶν. Κεφ. ΛΕ’. Ὅτι γίνεται Προσευχὴ εἰς τὰς ψήφους. ὅ.π. σελ. 145.
18. Περί τῆς ἱεράς τελετῆς τῆς Θείας Λειτουργίας. Κεφ. ΙΖ΄. Διατὶ προσφέρεται Θυμίαμα κατὰ τὴν Προσκομιδὴν. ὅ.π. σελ. 105.
19. Περί τῆς τελετῆς τῆς καθιερώσεως. Κεφ. Β’. Διὰ τὴν οἰκοδομὴν τοῦ Ἁγίου Ναοῦ, καὶ διὰ τὴν εὐχὴν ἐπάνω εἰς τὸ Θεμέλιον. ὅ.π. σελ. 111.
20. Περί τοῦ θείου ναοῦ τοῦ τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Κεφ. ΣΤ’. Τί δηλοῖ τὸ Καταπέτασμα, καὶ οἱ τέσσαρις στύλοι του. ὅ.π. σελ. 125.
21. Περί τοῦ θείου ναοῦ τοῦ τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Κεφ. ΣΤ’. Τί δηλοῖ τὸ Καταπέτασμα, καὶ οἱ τέσσαρις στύλοι του. ὅ.π. σελ. 125.
22. Περί τοῦ θείου ναοῦ τοῦ τί εἰκονίζει αὐτός καί τά περιεχόμενα ἐν αὐτῷ. Κεφ. ΣΤ’. Τί δηλοῖ τὸ Καταπέτασμα, καὶ οἱ τέσσαρις στύλοι του. ὅ.π. σελ. 125.
23. Περί τῆς τελετῆς τῶν ἱερῶν χειροτονιῶν. Κεφ. ΞΑ’. Τί σημαίνει τὸ νὰ ἔλθῃ ὁ νεωστὶ χειροτονούμενος ᾿Αρχιερεὺς πρὸς τὸν Βασιλέα. ὅ.π. σελ. 156.
24. Περί τῆς τελετῆς τοῦ Ἁγίου Ἐλαίου. Κεφ.Η’. Ὅτι διπλᾶ εἶναι τὰ Μυστὴρια ἐξ ὕλης, καὶ πνεύματος, καὶ τοῦτο πάλιν δι᾿ ἡμᾶς μὲ τὸ να εἴμεθα διπλοῖ. ὅ.π. σελ. 191.
25. Περί τῆς τελετῆς τοῦ Ἁγίου Ἐλαίου. Κεφ.Ε’.”Οτι ἔλαιον μἐν ἐπιχέεται ἐπάνω εἰς τοὺς Μοναχοὑς νεκρούς- χῶμα δὲ τοῦ Θυμιατηρίου ἐπάνω εἰς τοὺς κοσμικούς. ὅ.π. σελ. 189.
26. Περί τῶν νυχθημερινῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Κεφ. Ι’. Περὶ τῆς ᾿Ακολουθίας τοῦ Ὄρθρου, καὶ πρῶτον τί σημαίνει ἡ ἄνοιξις τῶν Βημοθύρων, τὸ ἔμβασμα, καὶ τὸ θυμίαμα. ὅ.π. σελ. 205.
27. Περί τῶν νυχθημερινῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Κεφ. ΛΒ’. Οἵ τρεῖς πρῶτοι ψαλμοὶ τοῦ Ψαλτῇρος ἐξαιρέτως εἰς τὸν Κύριον ἀναφέρονται. ὅ.π. σελ. 218.
26. Περί τῶν νυχθημερινῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Κεφ. Ι’. Περὶ τῆς ᾿Ακολουθίας τοῦ Ὄρθρου, καὶ πρῶτον τί σημαίνει ἡ ἄνοιξις τῶν Βημοθύρων, τὸ ἔμβασμα, καὶ τὸ θυμίαμα. ὅ.π. σελ. 205.
