Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022

ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ - ΠΕΜΠΤΗ 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021

Ὁ Ὅσιος Πατάπιος

 
Φθαρτὸν λελοιπὼς Πατάπιε γῆς πὰτον,
Πατεῖς, ὅπου πατοῦσι πραέων πόδες.
Ὀγδοάτῃ Πατάπιε χλόης πέδον ἀμφεπάτησας.

Γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο καὶ ἀπὸ μικρὸ παιδὶ εἶχε «πνεῦμα ἀγάπης καὶ σωφρονισμοῦ». Δηλαδή, πνεῦμα ἀγάπης καὶ πνεῦμα ποὺ σωφρονίζει, ὥστε φρόνιμα καὶ συνετὰ νὰ κυβερνᾶ τὸν ἑαυτό του, ἀποφεύγοντας κάθε ἠθικὴ παρεκτροπή, διατηρώντας τὴν ἁγνότητα, ἀλλὰ συγχρόνως παραδειγμάτιζε καὶ τοὺς συνανθρώπους του.

Καὶ αὐτὸ τὸ ἀπέδειξε ἀκόμα περισσότερο, ὅταν μεγάλωσε. Ἀφοῦ διαμοίρασε τὴν κληρονομιά του στοὺς φτωχούς, ἀποσύρθηκε στὴν ἔρημο. Ἐκεῖ γέμιζε τὸν χρόνο του μὲ προσευχή, μελέτη καὶ ἀγαθοεργίες. Σὲ κάθε κουρασμένο ὁδοιπόρο ποὺ περνοῦσε ἀπὸ τὸ κελί του, πρόσφερε ἀνάπαυση καὶ φιλοξενία. Ἀλλὰ ἐκμεταλλευόμενος τὴν εὐκαιρία του παρεῖχε μὲ διάκριση καὶ πνευματικὲς ὁδηγίες καὶ συμβουλές, χρήσιμες γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς του. Ἔτσι, ἡ φήμη τοῦ Παταπίου ἐξαπλώθηκε γρήγορα καὶ κάθε μέρα πολλοὶ ἔφθαναν στὸ κελί του γιὰ νὰ ἀκούσουν ἀπὸ τὰ χείλη του ἐπωφελὴ διδασκαλία.
Μετὰ ἀπὸ καιρό, ὁ Πατάπιος πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ, θέλοντας νὰ μείνει ἄγνωστος, ἐξέλεξε ἕνα ἡσυχαστήριο στὶς Βλαχερνές. Ὅμως, ἡ ταπεινὴ καὶ καθαρὴ ζωὴ τοῦ Παταπίου, τὸν ἀξίωσε νὰ θαυματουργεῖ. Ἔτσι καὶ πάλι ἔγινε γνωστὸς καὶ πέθανε θεραπεύοντας ἀρρώστους.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείας κλήσεως, ἰχνηλατήσας, ἐκ νεότητος, τὰς ἐπιδόσεις, δι’ ἀσκήσεως τῷ κόσμῳ ἐξέλαμψας· καὶ δοξασθεὶς ἀπαθείας ταῖς χάρισι, πάθη ποικίλα ἰᾶσαι Πατάπιε. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.


Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Λουτρακίου τὸ κλέος, Κορινθίας τὸ καύχημα, καὶ τῶν ἀρετῶν τὸ δοχεῖον, θεοφόρον Πατάπιον, τιμήσωμεν ἐν ὕμνοις ἱεροῖς· ἰάσεις γὰρ παρέχει δαψιλεῖς, τοῖς τῇ θήκῃ τοῦ λειψάνου αὐτοῦ πιστῶς, προστρέχουσι καὶ κράζουσι· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Τὸν ναόν σου Ἅγιε, πνευματικὸν ἰατρεῖον, οἱ λαοὶ εὑράμενοι, μετὰ σπουδῆς προσιόντες, ἴασιν, τῶν νοσημάτων λαβεῖν αἰτοῦνται, λύσιν τε τῶν ἐν τῷ βίῳ πλημμελημάτων· σὺ γὰρ πάντων τῶν ἐν ἀνάγκαις, προστάτης ὤφθης, Πατάπιε Ὅσιε.


Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Τοῦ Παρακλήτου δοξασθεὶς τῇ θείᾳ χάριτι

Τῶν ἰαμάτων ἀναβλύζεις τὰ δωρήματα

Τοῖς τῷ θείῳ σου λειψάνῳ προσερχομένοις.

Ἀλλ’ ὡς πάντων τὰ αἰτήματα δωρούμενος

Πάσης θλίψεως καὶ νόσου ἀπολύτρωσαι
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Πατάπιε.

Μεγαλυνάριον.
Βίον θεοτύπωτον ἐκ παιδός, Πάτερ ἀγαπήσας, ἐξενώθης τῶν γεηρῶν· ὅθεν ᾠκειώθης, τῷ ξένοις θαυμασίοις, Πατάπιε πλουσίως σὲ μεγαλύναντι. 


Οἱ Ἅγιοι Σωσθένης, Κήφας, Ἀπολλῶς, Τυχικός, Καίσαρ καὶ Ἐπαφρόδιτος οἱ Ἀπόστολοι ἐκ τῶν 70

 
Eις τον Σωσθένην.
O Σωσθένης φέρων σε Xριστέ μου σθένος,
Έσωσε πολλούς ενδύσας αυτούς σθένος.

Eις τον Aπολλώ.
Έχων Aπολλώς συν χάριτι και λόγον,
Έπεισε πολλούς τον Θεόν σέβειν Λόγον.

Eις τον Kηφάν.
Έσπευδε Kηφάς εκμιμείσθαι τον Πέτρον,
Ως αν φανή την κλήσιν έργοις εισφέρων.

Eις τον Tυχικόν.
Mη τον τυχόντα Tυχικόν τούτον νόει.
Oύτος γαρ εις πέφυκε των Aποστόλων.

Eις τον Eπαφρόδιτον.
Eπαφρόδιτος δεξιών έργων φύλαξ,
Eκ δεξιών σε του Πατρός βλέπει Λόγε.

Eις τον Kαίσαρα.
Όντως εβασίλευσε Kαίσαρ εμφρόνως,
Xριστώ Bασιλεί τας ψυχάς συνεισφέρων. 

Ο Απόστολος Σωσθένης αναδείχτηκε επίσκοπος της πόλεως Κολοφώνος στην Ιωνία, και διακρίθηκε για την διδακτικότητα και την αυταπάρνηση του. Υπήρξε συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου και χαρακτηριστικό της αγάπης του Παύλου που έτρεφε προς τον Σωσθένη είναι, ότι στην Α’ προς Κορινθίους επιστολήν του, ονομάζει αυτόν συστρατιώτη του. Σύμφωνα δε με τον θείο Χρυσόστομο, ο Απόστολος Σωσθένης και ο Κρίσπος (βλέπε 4 Δεκεμβρίου) είναι το ίδιο πρόωσπο: «Oίμαι δε τούτον (τον Kρίσπον δηλ.) και Σωσθένη λέγεσθαι. Oς τοσούτον ανήρ πιστός ην, ώστε και τύπτεσθαι, και παρείναι αεί τω Παύλω» (Oμιλ. λθ΄ εις τας Πράξεις).

Ο Απολλώς ήταν λόγιος άνδρας της Αλεξάνδρειας και προικισμένος με πολλή δύναμη λόγου και γνώση των Γραφών. Στην αρχή γνώριζε μόνο το βάπτισμα του Ιωάννη, κατόπιν όμως πληροφορήθηκε ακριβέστερα σχετικά με την ανθρώπινη σωτηρία δια του Ιησού Χριστού, από τον Ακύλα και τη σύζυγο του Πρίσκιλλα (βλέπε 13 Φεβρουαρίου). Ο Απολλώς κήρυξε θαρραλέα μέσα στη συναγωγή της Εφέσου και ύστερα πήγε στην Κόρινθο και την υπόλοιπη Αχαΐα. Τέλος έκανε επίσκοπος Καισαρείας.

Τον Τυχικό αποκαλεί ο Απόστολος Παύλος αγαπητό αδελφό και διάκονο εν Κυρίω και η γνωριμία τους πρέπει να έγινε στο τέλος της τρίτης αποστολικής περιοδείας του Αποστόλου Παύλου.

Κήρηξε το Ευαγγέλιο στους χριστιανούς της Εφέσου αλλά (και κατά μια παράδοση) και στην Κύπρο όπου και υπήρξε ο πρώτος Επίσκοπος Νεαπόλεως-Λεμεσού. Όταν διεκπεραίωσε την αποστολή του, επέστρεψε και πάλι κοντά στον Απόστολο Παύλο. Μετά δε τον μαρτυρικό θάνατο του θείου αυτού αποστόλου κατά μια παράδοση ο Τυχικός χρημάτισε επίσκοπος της Χαλκηδόνος, μιας πόλεως της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας. Τέλος, στο χωριό της Πάφου, Μέσανα του διαμερίσματος Κελοκεδάρων, βρίσκεται ένας μισογκρεμισμένος Ναός αφιερωμένος στον Άγιο Τυχικό και μάλιστα υπάρχουν εκεί και δύο εικόνες του αγίου, μια πολύ παλαιά και μια κάπως νεώτερη με ημερομηνία αγιογραφήσεως το 1830 μ.Χ.

Ο Επαφρόδιτος ονομάζεται από τον Απόστολο Παύλο αδελφός και συνεργός και συστρατιώτης του και επετέλεσε τα αποστολικά του καθήκοντα στους Φιλιππησίους. Αυτός μετά τον Σωσθένη, ανέλαβε την επισκοπή Κολοφώνος.

Ο Καίσαρας, αναφέρεται με την οικογένειά του στην προς Φιλιππησίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου και φέρεται ότι χρημάτισε επίσκοπος Κορώνης στην Πελοπόννησο.

Τέλος, για τον Κηφά, δεν διασώζονται βιογραφικά του στοιχεία.


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
(ποιηθέν υπό του αειμνήστου διδασκάλου Χ. Παπαδοπούλλου)
Τοῦ Παύλου μαθητὴς καὶ ἀκόλουθος ὑπάρχων, τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς πίστεως χαίρων ἠγωνίσω, ὑψῶν ἀληθείας τὸν πυρσὸν καὶ ἔθνεσι παρέχων φωτισμῶν. Διὰ τοῦτο, Πανσεβάσμιε Τυχικέ, τιμῶντες σὲ νῦν βοῶμεν. Χαῖρε Χριστοῦ, ὦ σκεῦος ἐκλεκτῶν, χαῖρε Θεοῦ ἀπόστολε, ὦ καὶ πρέσβευε δωρήσασθαι πάσι τὴν λύτρωσιν. 

Οἱ Ὅσιοι Σωφρόνιος καὶ Δαμιανὸς Ἐπίσκοποι Κύπρου

Πᾶν Σωφρόνιος σαρκικὸν σβέσας πάθος,
Καὶ σαρκὸς αὐτῆς ἐξαπέπτη πηλίνης.

O Σωφρόνιος όμματα κλείσας κάτω,
Ήνοιξεν άνω εις Θεού θεωρίαν. 

Ὁ Σωφρόνιος καταγόταν ἀπὸ τὴν μεγαλόνησο Κύπρο καὶ ἦταν γιὸς εὐλαβῶν γονέων χριστιανῶν. Διακρινόταν γιὰ τὴν πολυμάθειά του καὶ τὴν εὐφυΐα του. Ἔγινε τόσο εὐλαβὴς καὶ ἐνάρετος, ὥστε τὸν ἀξίωσε ὁ Θεὸς μὲ πολλὰ χαρίσματα καὶ ἰδιαίτερα νὰ θαυματουργεῖ. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἐπισκόπου Κύπρου Δαμιανοῦ, μὲ ὁμόφωνη γνώμη κλήρου καὶ λαοῦ, Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου ἔγινε ὁ Σωφρόνιος. Μετὰ τὴν χειροτονία του, ἔλαβε μεγάλη πρόνοια γιὰ τοὺς φτωχούς, τὰ ὀρφανά, τοὺς ἀναπήρους καὶ τοὺς γέροντες. Ἔτσι θεάρεστα ἀφοῦ διάνυσε τὴν ζωή του, ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Γιὰ τὸν Ὅσιο Δαμιανὸ δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες περὶ τοῦ βίου του. 

Ὁ Ἅγιος Ἀέρος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος

Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Καλλίστου ὡς ἑξῆς: «Μνήμη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀέρου». Ἀνήκει πάντως στοὺς ἁγίους τῆς Σιωνίτιδος (δηλ. Ἱεροσολύμων) Ἐκκλησίας, ποὺ ἔχει γραμμένη τὴν μνήμη του στὶς 8 Δεκεμβρίου. 

Όσιος Παρθένιος ο εν Χίω


Ο Όσιος Παρθένιος καταγόταν από το χωριό Δαφνώνας. Σε νεαρή ηλικία αρραβωνιάσθηκε και ασχολήθηκε με το εμπόριο μεταξύ Χίου, Σμύρνης και Κωνσταντινούπολης. Ενώ ετοιμαζόταν για γάμο ειδοποιήθηκε ότι η μνηστή του αρρώστησε βαριά και μέχρις ότου επιστρέψει από το ταξίδι, είχε πεθάνει.

Θέλοντας να δει την μνηστή του «ίδίοις ὄμμασι» νεκρή, πήγε στο τάφο νύκτα, την ξέθαψε και την πήρε στην αγκαλιά του. Φιλοσοφίσας το, εκ των Μακαρισμών της Νεκρωσίμου Ακολουθίας, τροπάριο «ἐξέλθωμεν καί ἴδωμεν ἐν τοῖς τάφοις ὅτι γυμνά ὀστέα ὁ ἄνθρωπος σκωλήκων βρῶμα καί δυσωδία », χωρίς να πει τίποτε σέ κανένα, εγκατέλειψε τις φροντίδες του μάταιου κόσμου, έγινε μοναχός στη Νέα Μονή της Χίου και επιδόθηκε σε ασκητικούς αγώνες.

Με την ευλογία του γέροντός του ανέβαινε στην κορυφή του Πενθόδους όρους, άναβε την κανδήλα και γενικά φρόντιζε το εκεί ερειπωμένο ναΐδριο του Αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου. Κάποια στιγμή, «θείᾳ βουλήσει», ανακάλυψε ένα σπήλαιο στην Ν.Α. πλευρά του όρους, όπου αποφάσισε να ασκητέψει. Εκεί έζησε νηστεύων, αγρυπνῶν και προσευχόμενος νύκτα και μέρα.

Ο Κύριος, βλέποντας τους πνευματικούς του αγώνες, τον αντάμειψε με πολλά πνευματικά χαρίσματα μεταξύ των οποίων και το διορατικό. (Προείπε τον μεγάλο και φοβερό σεισμό της Χίου το 1881 μ.Χ.). Σύντομα η φήμη του εξαπλώθηκε και το ερειπωμένο ναΐδριο του Αγίου Μάρκου εξελίχθηκε σε Σκήτη, όπου ο Παρθένιος με τους υποτακτικούς εξασκούσε τα μοναχικά του καθήκοντα.

Όλος ο κόσμος συρρέει από τα διάφορα μέρη του νησιού για να ακούσει τα μελίρρυτα λόγια του και να ζητήσει την ευχή και την ευλογία του. Ο αείμνηστος Καθηγητής Λάζαρος Ζανάρας, κατέγραψε, χωρίς την θέληση του Οσίου, ότι ο Όσιος Παρθένιος επετέλεσε εν ζωή πολλά θαύματα.

Εκοιμήθη εν ειρήνη την 8η Δεκεμβρίου 1883 μ.Χ.


Ἀπολυτίκιον
Τον της Χίου προστάτην και Πενθόδου το καλυχημα, Ευαγγελιστού θείου Μάρκου της Μονής τον Δομήτορα υμνήσωμεν εν ύμνοις οι πιστοί Παρθένιον τον νέον ασκητήν, θεραπεύη γαρ νοσούντας, και τον μελλόντων προλέγη την έκβασιν. Δόξα τω σε στεφανώσαντι Χριστώ, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τον της Χίου, σεισμόν προκαταγγείλαντι.
 

«Πᾶνος»