Ὁ Ὅσιος Θωμὰς ὁ ἐν Μαλεῷ
Διεὶς πτέρυγας, εἶπεν ἂν Μωσῆς, Πάτερ,
Ὡς ἀετὸς τις ἐξανέπτης πρὸς πόλον.
Ἑβδομάτῃ Θωμᾶν θάνατος μέλας ἔμφρονα εἷλεν.
Οι πληροφορίες που έχουμε για τον Όσιο Θωμά είναι λίγες και μη επιβεβαιωμένες. Από πού καταγόταν και σε ποια εποχή έζησε, δεν γνωρίζουμε. Ως προς τον χρόνο δράσεως και ασκήσεώς του, δύο είναι οι πιο πιθανές εκδοχές:
α) Ότι έζησε τον 13ο – 14ο αιώνα, διότι ως ένδοξος και τροπαιούχος στρατιωτικός δεν μπορούσε να έδρασε μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, και
β) τον 10ο αιώνα, σύμφωνα με τα δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Ο Όσιος Θωμάς, πριν αναλάβει τον ζυγό του Χριστού, ήταν ένδοξος και πασίγνωστος τόσο για τον πλούτο του, όσο και για την εξουσία που κατείχε, ενώ φέρεται ως στρατιωτικός που είχε πετύχει πολλές νίκες εναντίον των βαρβάρων. Φαίνεται όμως από την ακολουθία του, ότι στη ζωή του συνάντησε κάποιες πικρίες και γι’ αυτό εγκατέλειψε τον κόσμο και ακολούθησε τον δύσκολο δρόμο της ασκήσεως. Έτσι, λοιπόν, έγινε μοναχός, κι εγκαταστάθηκε στο όρος Μαλεός στη Νότια Λακωνία (στο ακρωτήρι της Πελοποννήσου Μαλέα ή κάβο Μαλιά).
Από τον τόπο, με τις απότομες πλαγιές και τις απόκρημνες πέτρες, που διάλεξε ο Άγιος για να ασκηθεί, μπορεί κανείς να συμπεράνει και την άσκηση που έκανε. Αυτός ο πάμπλουτος και διάσημος, μιμήθηκε την ταπείνωση και τη φτώχεια του Δεσπότη Χριστού. Από τα παλάτια προτίμησε μια σπηλιά μεταξύ ουρανού και γης πάνω στο όρος Μαλεός, για να τραβήξει από εκεί τον δρόμο για τον ουρανό. Στον δύσκολο αυτόν αγώνα του, ο ένδοξος αυτός στρατιώτης της πίστεως είχε ως όπλα του την νηστεία, την αγρυπνία και την προσευχή και κατάφερε μ’ αυτά να φέρει νίκες και τρόπαια εναντίον των πονηρών πνευμάτων.
Σύμφωνα με τους βιογράφους του ο Άγιος Θωμάς, αξιώθηκε να οδηγηθεί με στύλο πυρός από τον Προφήτη Ηλία στο όρος Μαλεός, ενώ στο αρχαίο συναξάρι της Κωνσταντινουπόλεως είναι γραμμένο ότι ο ίδιος ο Άγιος εφάνη ως στύλος πυρός με την επίσκεψη του μεγάλου προφήτη Ηλία, του οποίου με ζήλο μιμήθηκε τον τρόπο ζωής.
Ο Θωμάς εξαιτίας της φιλοπονίας του, ξεπέρασε στην αρετή πολλούς, ώστε όταν προσευχόταν να φαίνεται στους μακρινούς και μάλιστα στους πιο προχωρημένους στην αρετή, ως στύλος πυρός. Επίσης, σύμφωνα με την παράδοση των κατοίκων του χωριού Βελανίδια, οι κάτοικοι των Κυθήρων, του νησιού που βρίσκεται απέναντι από τον κάβο Μαλιά, έβλεπαν τότε που ασκήτευε ο Όσιος Θωμάς στήλη πυρός από τον ουρανό.
Ο Άγιος όμως δεν έγινε γνωστός μόνο από τον βίο του, αλλά και από τα θαύματα που έκανε: Έβγαλε δαιμόνια από ανθρώπους, χάρισε σε τυφλούς το φως, σε κουτσούς το περπάτημα και με την προσευχή του έκανε να αναβλύσει νερό από τη γη. Όσον αφορά μάλιστα την ανάβλυση του νερού, σύμφωνα με τους γεωλόγους, δεν δικαιολογείται από τη φύση. Η παράδοση αναφέρει, ότι οι μοναχοί που ασκούνταν στο όρος Μαλεός, αντιμετώπιζαν προβλήματα γιατί δεν υπήρχε κάπου κοντά πηγή νερού. Έτσι ο Άγιος Θωμάς είτε χτύπησε με το ραβδί του, είτε ακούμπησε την παλάμη του χεριού του στο έδαφος και βγήκε νερό από πέντε σημεία. Η πηγή αυτή είναι γνωστή ως Αγίασμα.
Ο θάνατος τον βρήκε να ευεργετεί συνεχώς, διότι και κατά το χρόνο της μόνωσης του, προσευχόταν για όλους και κατάρτιζε τον εαυτό του να γίνεται άξιο όργανο του Θεού, για την ωφέλεια του πλησίον.
Ο Όσιος Θωμάς συγκαταλέγεται στην χορεία των Αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, τιμώντας ιδιαίτερα και την Λακωνία στον τόπο της οποίας άσκησε και θαυματούργησε.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τὴν διαρρέουσαν δόξαν ἀπέρριψας, καὶ τὸν τοῦ Κτίσαντος, ζυγὸν ἠγάπησας, ἀγγελικὴν ἐπὶ τῆς γῆς, ἐλόμενος πολιτείαν ὅθεν χαρισμάτων σέ, δωρεαὶς κατεπλούτισε, Χριστὸς ὁ φιλάνθρωπος, ὁ δοξάσας τὸν βίον σου, ὢ πρέσβευε Θωμὰ Θεοφόρε, ρύσαι ἠμᾶς πάσης ἀνάγκης.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τοῦ Σωτῆρος ὀπαδὸν καὶ φίλον γνήσιον καὶ τῶν Ὁσίων μιμητὴν καὶ ἀκροθίνιον Ἀνυμνοῦμεν σε ἀξίως, Θωμᾶ θεόφρον· Σὺ γὰρ ὤφθης ἀπαθείας ἐνδιαίτημα καὶ θαυμάτων αὐτουργὸς ἐκ θείας χάριτος τοῖς βοῶσί σοι, χαίροις Πάτερ τρισόλβιε.
Μεγαλυνάριον
Κόσμου ἀπωσάμενος τὰ τερπνά, πόθῳ ᾠκειώσω, ὑπερκόσμια ἀγαθά, δι’ ἐνθέου βίου, Θωμᾶ θαυματοφόρε, δι’ οὗ θαυμάτων ὤφθης, Πάτερ ἀνάπλεως.
Ἡ Ἁγία Κυριακὴ ἡ Μεγαλομάρτυς
Κυριακὴ θανοῦσα τὴν τομὴν φθάνει
Προαιρέσει, πλὴν καὶ τελειοῦται ξίφει.
Προαιρέσει, πλὴν καὶ τελειοῦται ξίφει.
Ἦταν
κόρη τοῦ Δωροθέου καὶ τῆς Εὐσεβίας. Αὐτοὶ ἦταν ἄτεκνοι καὶ παρακαλοῦσαν
τὸν Θεὸ νὰ τοὺς δώσει παιδί. Πράγματι, ὁ Θεὸς εὐδόκησε, καὶ τὸ
χριστιανικὸ αὐτὸ ζευγάρι, ἀπέκτησε παιδί. Γεννήθηκε ἡμέρα Κυριακή, γι’
αὐτὸ καὶ τῆς ἔδωσαν τὸ ὄνομα Κυριακή.
Κατὰ τὸν διωγμὸ τοῦ Διοκλητιανοῦ, οἱ γονεῖς της συνελήφθησαν καὶ μετὰ ἀπὸ ἀνάκριση βασανίστηκαν καὶ ἀποκεφαλίστηκαν ἀπὸ τὸ δοῦκα Ἰοῦστο. Ἡ
δὲ Κυριακὴ παραπέμφθηκε στὸν Καίσαρα Μαξιμιανό, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὸν
ἄρχοντα Βιθυνίας Ἰλαριανό, ὁ ὁποῖος τῆς ὑπενθύμισε ὅτι ἡ ὀμορφιά της
εἶναι γιὰ ἀπολαύσεις καὶ ὄχι γιὰ βασανιστήρια. Τότε ἡ παρθένος κόρη τοῦ
ἀπάντησε: «Οὔτε στὴ νεότητά μου, οὔτε στὴν ὀμορφιά μου δίνω τὴν
παραμικρὴ προσοχή. Καὶ τὰ λαμπρότερα ἀπὸ τὰ ἐπίγεια πράγματα εἶναι
προσωρινά ὅπως τὰ ἄνθη καὶ κούφια ὅπως οἱ σκιές. Σήμερα, ἔπαρχε, εἶμαι
ὄμορφη, αὔριο μιὰ ἄσχημη γριά. Νὰ κάνω, λοιπόν, κέντρο τῆς ζωῆς μου τὴν
ὀμορφιά μου; Τὴν ἀξία της, ὅμως, τὴ γνώρισα στὶς ρυτίδες, ποὺ τὴν
περιμένουν καὶ στὸν τάφο ποὺ τὴν καλεῖ. Νόμισες, λοιπόν, ὅτι θὰ κάνω τὴν
τερατώδη ἀνοησία, νὰ χάσω τὴν αἰώνια λαμπρότητα γιὰ νὰ μείνω λίγο
περισσότερο στὴ γῆ; Γι’ αὐτὸ στὸ ξαναλέω, ἔπαρχε: εἶμαι καὶ θὰ εἶμαι στὴ
ζωὴ καὶ στὸ θάνατο χριστιανή».
Ἐξοργισμένος ὁ Ἰλαριανός, σκληρὰ τὴν βασάνισε καὶ διέταξε νὰ τὴν ἀποκεφαλίσουν. Ἄλλα πρὶν πέσει ἡ σπάθη, προσευχόμενη παρέδωσε τὸ πνεῦμα της στὸν Κύριο.
Ἐξοργισμένος ὁ Ἰλαριανός, σκληρὰ τὴν βασάνισε καὶ διέταξε νὰ τὴν ἀποκεφαλίσουν. Ἄλλα πρὶν πέσει ἡ σπάθη, προσευχόμενη παρέδωσε τὸ πνεῦμα της στὸν Κύριο.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Κυρίων τὸν Κύριον, καὶ Βασιλέα Χριστόν, ἐξ ὅλης ἠγάπησας, Κυριακή τῆς ψυχῆς, καὶ χαίρουσα ἤθλησας· ὅθεν Παρθενομάρτυς, παρ’ αὐτοῦ δοξασθεῖσα, βρύεις τοὶς σὲ τιμῶσιν, ἰαμάτων τὴν χάριν, τοῖς πᾶσιν αἰτουμένη, πταισμάτων συγχώρησιν.
Κυρίων τὸν Κύριον, καὶ Βασιλέα Χριστόν, ἐξ ὅλης ἠγάπησας, Κυριακή τῆς ψυχῆς, καὶ χαίρουσα ἤθλησας· ὅθεν Παρθενομάρτυς, παρ’ αὐτοῦ δοξασθεῖσα, βρύεις τοὶς σὲ τιμῶσιν, ἰαμάτων τὴν χάριν, τοῖς πᾶσιν αἰτουμένη, πταισμάτων συγχώρησιν.
Κοντάκιον Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἡ Μάρτυς Χριστοῦ, ἡμᾶς συνεκαλέσατο, τοὺς ἄθλους αὐτῆς, τοὺς θείους καὶ παλαίσματα, ἐγκωμίοις ᾆσαι νῦν· φερωνύμως γὰρ αὕτη πέφηνεν, ὡς ἀνδρεία τῷ φρονήματι, κυρία νοός τε καὶ παθῶν ἀπρεπῶν.
Ἡ Μάρτυς Χριστοῦ, ἡμᾶς συνεκαλέσατο, τοὺς ἄθλους αὐτῆς, τοὺς θείους καὶ παλαίσματα, ἐγκωμίοις ᾆσαι νῦν· φερωνύμως γὰρ αὕτη πέφηνεν, ὡς ἀνδρεία τῷ φρονήματι, κυρία νοός τε καὶ παθῶν ἀπρεπῶν.
Μεγαλυνάριον.
Κύριον ποθοῦσα Κυριακή, τὸν ὡραῖον κάλλει, παρὰ πάντας τοὺς γηγενεῖς, τούτῳ ἐνυμφεύθης, ἀθλητικοῖς ἀγῶσιν, ὡς Μάρτυς Ἀθληφόρος, καὶ καλλιπάρθενος.
Κύριον ποθοῦσα Κυριακή, τὸν ὡραῖον κάλλει, παρὰ πάντας τοὺς γηγενεῖς, τούτῳ ἐνυμφεύθης, ἀθλητικοῖς ἀγῶσιν, ὡς Μάρτυς Ἀθληφόρος, καὶ καλλιπάρθενος.
Άγιος Βλάσιος ο ιερομάρτυρας εξ Ακαρνανίας
και οι συν αυτώ
Ο
Άγιος Βλάσιος ήταν ηγούμενος ή εφυσυχάζων επίσκοπος στην Ιερά Μονή των
Εισοδίων της Θεοτόκου που βρίσκονταν στην περιοχή των Σκλαβαίνων –
Ζαβέρδας νυν Παλαίρου Αιτωλοακαρνανίας. Ετελειώθει με μαρτυρικό θάνατο
από Αγαρηνούς πειρατές μαζί με πέντε συμμοναστες του και πλήθος
χριστιανών λαϊκών αντρών γυναικών και παιδιών που αποτελούσαν ποίμνιο
του, για την πίστη τους στο Χριστό. Τον αποκεφάλισαν αφού προηγουμένως
κάρφωσαν αργά στο σώμα του πέντε καρφιά. Στην συνέχεια οι δήμιοι του
προσπάθησαν να κάψουν το σώμα του αλλά αυτό δεν κάηκε. Οι διασωθέντες
χριστιανοί που έφτασαν στο σημείο έθαψαν τον Άγιο Βλάσιο χωριστά από
τους πέντε συμμαρτυρίσαντες συνασκητές του, τους οποίους ενταφίασαν μαζί
σε κοινό τάφο. Τους υπόλοιπους χριστιανούς τους έθαψαν φύρδην μύγδην σε
μεγαλύτερο ομαδικό. Το μαρτύριο τους έλαβε χώρα την 19η Δεκεμβρίου
ημέρα Κυριακή. Σε πέτρινη επιγραφή που βρέθηκε στο σημείο του τάφου του
αναφέρονταν το έτος 1006 μ.Χ. η οποία πιθανώς να προσδιορίζει και τον
χρόνο του μαρτυρίου του.
Σιγά σιγά χάνεται και σκεπάζεται από την λήθη του χρόνου το μαρτύριο και η ιστορικότητα του Αγίου Βλασίου και των συν αυτώ αλλά και όλων των γεγονότων τα οποία έλαβαν χώρα. Αγνοείται παντελώς η οντότητα του μεγάλου αυτού αγίου. Μόνο στις διηγήσεις της προφορικής παραδόσεως αναφέρεται η σφαγή που έλαβε χώρα, σε απροσδιόριστο παρελθοντικό χρόνο. Εκείθε και η ονομασία της περιοχής από Κιάφα σε «Σκλάβαινα» (περιοχή που υπέστη σκλαβια- αιχμαλωσία). Χάνεται κάθε ιστορική ή και μορφολογική ένδειξη της ύπαρξης του Αγίου για 900 και πλέον χρόνια. Όλα τα σκέπασε το σκότος της λησμονιάς. Αν και το όλο ιστορικό χάθηκε στα βάθη των αιώνων αν και τίποτα δεν καταμαρτυρούσε για τα γεγονότα των Σκλαβαίνων, αν και ο τόπος είχε αλλάξει ριζικά από μορφολογικής αλλά και πληθυσμιακής πλευράς, το θείο δώρο της Αγάπης του Θεού προς το σύγχρονο άνθρωπο αναδύεται ως θείο φως από το φάσμα των σκοτεινών 900 και πλέον χρόνων. Ευδοκείτε έτσι από το έτος 1915 μ.Χ. και εξής αρχίζουν να συμβαίνουν ανεξήγητα αλλά και θαυμαστά γεγονότα στην περιοχή των Σκλαβαίνων. Πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής αρχίζουν να βλέπουν σε όνειρα κάποιον επιβλητικό και ιεροπρεπή ρασοφόρο, ο οποίος να τους έλεγε «Είμαι ο Άγιος Βλάσιος. Να σκάψετε στο σημείο αυτό και να βγάλετε τα λείψανα μου» και τους έδειχνε το συγκεκριμένο τόπο. Σημειωτέων ότι επί του σημείου του τάφου τίποτα δεν δήλωνε την ύπαρξη του. Πάνω από αυτό και εν αγνοία, είχαν κατασκευαστεί ποιμνιοστάσια και στάβλιζαν στο σημείο πρόβατα. Οι κάτοικοι μη μπορώντας να εξηγήσουν το γεγονός των εμφανίσεων αυτών του ιερέα, κατασκεύασαν ένα πέτρινο εικονοστάσι αφιερωμένο στον Άγιο Βλάσιο επίσκοπο Σεβαστείας (βλέπε ίδια ημέρα), στο σημείο που τους έδειχνε ο άγιος. Δεν επιχείρησαν όμως ποτέ να σκάψουν είτε από δυσπιστία είτε από τον φόβο της απογοήτευσης. Οι εμφανίσεις όμως του Αγίου άρχισαν να γίνονται πιο επίμονες και επιτακτικές με αποδέκτες πολλούς περισσότερους κατοίκους της περιοχής. Αλλά και πάλι δεν προχωρούσαν στο έργο της εκταφής του αγνώστου τάφου.
Κατά το έτος 1923 μ.Χ. ο Πανάγαθος Θεός ευδόκησε ώστε να δοξαστεί και επί της γης ο ένδοξος ιερομάρτυρας Του Βλάσιος. Και αυτό με την θαυμαστή δια ζώσης φανέρωση του, στην μακαριστή πλέον γερόντισσα Ευφροσύνη Κατσαρά. Μια απλή γνήσια και ευσεβή πολύτεκνη γυναίκα χήρα η οποία λάτρευε τον Θεό με την ίδια την ζωή της. Ήταν η νύκτα της 23η Αυγούστου του έτος 1923 μ.Χ. κατά την οποία η Ευφροσύνη φρόντιζε την ετοιμοθάνατη κόρη της η οποία έπασχε από τυφοειδή πυρετό. Ξαφνικά εν τω μέσω της νυκτός αφού ακούστηκε δυνατός κρότος άνοιξαν τα πορτοπαράθυρα της οικίας και εκτυφλωτικό φως εισήλθε εντός αυτής. Από υπερκόσμια αυτή λάμψη περιβάλλονταν κάποιος επιβλητικός ιερέας, ενδεδυμένος άπασα την ιερατική στολή ο οποίος κρατούσε στο χέρι ποιμαντική ράβδο. Τα χαρακτηριστικά του τα διέκρινε με κάθε λεπτομέρεια η γερόντισσα Ευφροσύνη ενώ η κόρης της αντιλαμβάνονταν μόνο την εκτυφλωτική λάμψη. Ο άγιος ιερέας απευθυνόμενος στην Ευφροσύνη της είπε ότι είναι ο Άγιος Βλάσιος και της ζήτησε να τον ακολούθησε για να της υποδείξει το ακριβές σημείο του τάφου του προκειμένου να ενεργήσει για την εκταφή του. Σαστισμένη η γερόντισσα από το γεγονός που ζούσε προέβελε στον Άγιο τον δισταγμό της λόγω της ασθένειας της κόρης της. Ο Άγιος τότε αφού έβγαλε κάποιον εγκόλπιο σταυρό σταύρωσε την ετοιμοθάνατη κόρη της και της ζήτησε ξανά να τον ακολουθήσει. Όπως κι έγινε. Μέσα στο αποπνικτικό σκοτάδι η Ευφροσύνη ακολούθησε το φωτοβόλο Άγιο Βλάσιο, ο οποίος την οδήγησε στο σημείο που είχαν χτίσει το προσκυνητάρι. Εκεί με την ράβδο που κρατούσε χάραξε ένα κύκλο στο χώμα, υποδυκνείοντας το σημείο που θα ‘πρεπε να σκάψουν για να βγάλουν τα άγια και χαριτόβρυτα λείψανα του. Στην συνέχεια ο Άγιος αφού επέστρεψε την Ευφροσύνη στο σπίτι της εξαφανίστηκε. Εκεί η γερόντισσα βρήκε την κόρη της πολύ καλύτερα και θεραπευμένη.
Από την επομένη ημέρα κιόλας άρχισε τις ενέργειες για να γίνει η ανακομιδή των λειψάνων. Όλοι όμως την αντιμετώπιζαν με κάποια δυσπιστία και επιφύλαξη. Αρωγός όμως των προσπαθειών της αυτών ήταν ο Άγιος Βλάσιος που την καθοδηγούσε , αλλά και που εμφανίζονταν και σε άλλα άτομα προκειμένου να γίνει αυτή πιστευτή. Πράγματι οι προσπάθειες της απέδωσαν και άρχισαν οι εργασίες της ανακομιδής με πολλές επιφυλάξεις και μεγάλη ένταση.
Την τρίτη ημέρα των εργασιών κι ενώ για πολλοστή φορά ήταν έτοιμοι να τα παρατήσουν η σκαπάνη χτύπησε σε μια πέτρινη πλάκα. Ρίγη συγκίνησης και δέος κατέλαβαν τους παρευρισκομένους. όταν έβγαλαν την επιτάφια πλάκα μια ουράνια ευωδία ξεχύθηκε και απλώθηκε στην ατμόσφαιρα. Όλοι βρίσκονταν επί του τάφου, εντός του οποίου βρίσκονταν τα λείψανα του Αγίου Βλασίου και τα οποία τόσα χρόνια πριν σε ενύπνια τους ζητούσε να βγάλουν από την γη. Εντός του τάφου και επί των ιερών λειψάνων ευρέθηκαν ένας εγκόλπιος βαρύτατος σιδερένιος σταυρός και τα πέντε καρφιά του μαρτυρίου του.
Αφού περισυνέλλεξε η Ευφροσύνη τα ιερά λείψανα σύμφωνα με τις οδηγίες του Αγίου άρχισε να ενεργεί τα δέοντα για την ανέγερση του ιερού του Ναού και την αγιογράφηση της ιεράς του Εικόνας.
Επίσης, ο Άγιος Βλάσιος έκανε δύο εμφανίσεις, μία σε όραμα στον ευσεβέστατο αείμνηστο Αρχιμ. Αρσένιο Τσαταλιό την 6-12-1978 μ.Χ. και μία άλλη στον ευλαβέστατο μοναχό Παΐσιο τον Αγιορείτη στο Άγιο Όρος το 1980 μ.Χ. (βλέπε εδώ περισσότερες λεπτομέρειες για το γεγονός).
Από την εμφάνιση του Αγίου μέχρι σήμερα άπειρες είναι οι θαυμαστές επεμβάσεις και οι εμφανίσεις του και τα πολλά θαύματα του στα πέρατα της οικουμένης. Ο Θεός χαρίτωσε τον μεγαλομάρτυρα και ιερομάρτυρα Βλάσιο και τους συναθλητές του κι επί της γης, όπως και αυτοί πριν από 900 περίπου χρόνια έδωσαν το πολυτιμότερο ως χοϊκοί την ίδια τους την ζωή. Κέρδισαν όμως μέρος την Ενδόξου Ουράνιας Βασιλείας. Ουράνια Βασιλεία είθε της οποίας δια Πρεσβειών του Αγίου ιερομάρτυρος Βλασίου του Ακαρνάνος και των συν Αυτώ να γίνουμε άπαντες μέτοχοι.
Η επίσημη αγιοκατάταξη του Αγίου Βλασίου έγινε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 31 Αυγούστου 2016 μ.Χ.
«ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Συνήλθεν, υπό την προεδρείαν της Α. Θ. Παναγιότητος, η Αγία και Ιερά Σύνοδος εις τας τακτικάς αυτής συνεδρίας, από της Δευτέρας, 29ης, Αυγούστου, μέχρι και της Τετάρτης, 31ης Αυγούστου 2016.
Κατά τας συνεδρίας ταύτας, εξητάσθησαν άπαντα τα εν τη ημερησία διατάξει αναγεγραμμένα θέματα, εφ ὧν και ελήφθησαν αι προσήκουσαι αποφάσεις, ανεγράφη δ’ εἰς το Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας ο Ιερομάρτυς Βλάσιος, ο μαρτυρήσας εν Σκλαβαίνοις Βονίτσης Ακαρνανίας, της μνήμης αυτού αγομένης τη 7η Ιουλίου εκάστου έτους.
Εν τέλει της τελευταίας συνεδρίας, αντηλλάγησαν μεταξύ του Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου κυρίου Ιωάννου, εκ μέρους των αποχωρούντων εξ μελών της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, και της Α. Θ. Παναγιότητος προσφωνήσεις και αντιφωνήσεις επί τη λήξει της παρούσης συνοδικής περιόδου.
Ἐκ του Γραφείου»
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος γ’.
Νέος ήλιος, ημίν εφάνης, ει και ‘ηθλησας, τοις πάλαι χρόνοις, τη φανερώσει των θείων λειψάνων σου, ιερομάρτυς Πατήρ ημών Βλάσιε, και καταυγάζεις ημάς θείαις χάρισιν∙ όθεν πρέσβευε, Κυρίω τω σε δοξάσαντι δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐν Σκλαβαίνοις ποιοῦντες, ἑορτήν μεγαλύνωμεν, ὕμνους Ἀκαρνᾶνος Βλασίου, τῶν Λειψάνων τήν εὕρεσιν∙ Ὁσίων τε τῶν Πέντε σύν αὐτῷ, τῶν Παίδων καί τοῦ πλήθους Λαϊκῶν, οὕς τό ξίφος ὠμοτάτων Ἀγαρηνῶν, ὡς στάχυας ἀπέτεμεν. Χαίρετε στρατιῶται τοῦ Χριστοῦ, χαίρετε στῦλοι πίστεως∙ χαίρετε οἱ προέχοντες πιστοῖς, τήν χάριν τῶν ἰάσεων.
Κοντάκιον
Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἀκαρνᾶς ὁ Βλάσιος, ἐν τοῖς Σκλαβαίνοις, καί οἱ Πέντε Ὅσιοι, πλῆθος Μαρτύρων τε ὁμοῦ, ξίφει τιμηθέντες προτρέπουσι∙ τούτων τιμῆσαι, λειψάνων τήν εὕρεσιν.
Μεγαλυνάριον
Σέβω σου τά λείψανα τά σεπτά, τά ἐν τοῖς Σκλαβαίνοις εὑρεθέντα ὦ Ἀκαρνάν, Βλάσιε καί Πέντε Ὁσίων καί τοῦ πλήθους∙ πολλῶν σου συμμαρτύρων οὕς πρέσβεις κέκτημαι
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις των Οσίων κλέος σεπτόν, χαίροις ιερέων και Μαρτύρων ο κοινωνός, χαίροις των Σκλαβαίνων, ο θείος πολιούχος, Ιερομάρτυς χαίρε, Κυρίου Βλάσιε.
Σιγά σιγά χάνεται και σκεπάζεται από την λήθη του χρόνου το μαρτύριο και η ιστορικότητα του Αγίου Βλασίου και των συν αυτώ αλλά και όλων των γεγονότων τα οποία έλαβαν χώρα. Αγνοείται παντελώς η οντότητα του μεγάλου αυτού αγίου. Μόνο στις διηγήσεις της προφορικής παραδόσεως αναφέρεται η σφαγή που έλαβε χώρα, σε απροσδιόριστο παρελθοντικό χρόνο. Εκείθε και η ονομασία της περιοχής από Κιάφα σε «Σκλάβαινα» (περιοχή που υπέστη σκλαβια- αιχμαλωσία). Χάνεται κάθε ιστορική ή και μορφολογική ένδειξη της ύπαρξης του Αγίου για 900 και πλέον χρόνια. Όλα τα σκέπασε το σκότος της λησμονιάς. Αν και το όλο ιστορικό χάθηκε στα βάθη των αιώνων αν και τίποτα δεν καταμαρτυρούσε για τα γεγονότα των Σκλαβαίνων, αν και ο τόπος είχε αλλάξει ριζικά από μορφολογικής αλλά και πληθυσμιακής πλευράς, το θείο δώρο της Αγάπης του Θεού προς το σύγχρονο άνθρωπο αναδύεται ως θείο φως από το φάσμα των σκοτεινών 900 και πλέον χρόνων. Ευδοκείτε έτσι από το έτος 1915 μ.Χ. και εξής αρχίζουν να συμβαίνουν ανεξήγητα αλλά και θαυμαστά γεγονότα στην περιοχή των Σκλαβαίνων. Πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής αρχίζουν να βλέπουν σε όνειρα κάποιον επιβλητικό και ιεροπρεπή ρασοφόρο, ο οποίος να τους έλεγε «Είμαι ο Άγιος Βλάσιος. Να σκάψετε στο σημείο αυτό και να βγάλετε τα λείψανα μου» και τους έδειχνε το συγκεκριμένο τόπο. Σημειωτέων ότι επί του σημείου του τάφου τίποτα δεν δήλωνε την ύπαρξη του. Πάνω από αυτό και εν αγνοία, είχαν κατασκευαστεί ποιμνιοστάσια και στάβλιζαν στο σημείο πρόβατα. Οι κάτοικοι μη μπορώντας να εξηγήσουν το γεγονός των εμφανίσεων αυτών του ιερέα, κατασκεύασαν ένα πέτρινο εικονοστάσι αφιερωμένο στον Άγιο Βλάσιο επίσκοπο Σεβαστείας (βλέπε ίδια ημέρα), στο σημείο που τους έδειχνε ο άγιος. Δεν επιχείρησαν όμως ποτέ να σκάψουν είτε από δυσπιστία είτε από τον φόβο της απογοήτευσης. Οι εμφανίσεις όμως του Αγίου άρχισαν να γίνονται πιο επίμονες και επιτακτικές με αποδέκτες πολλούς περισσότερους κατοίκους της περιοχής. Αλλά και πάλι δεν προχωρούσαν στο έργο της εκταφής του αγνώστου τάφου.
Κατά το έτος 1923 μ.Χ. ο Πανάγαθος Θεός ευδόκησε ώστε να δοξαστεί και επί της γης ο ένδοξος ιερομάρτυρας Του Βλάσιος. Και αυτό με την θαυμαστή δια ζώσης φανέρωση του, στην μακαριστή πλέον γερόντισσα Ευφροσύνη Κατσαρά. Μια απλή γνήσια και ευσεβή πολύτεκνη γυναίκα χήρα η οποία λάτρευε τον Θεό με την ίδια την ζωή της. Ήταν η νύκτα της 23η Αυγούστου του έτος 1923 μ.Χ. κατά την οποία η Ευφροσύνη φρόντιζε την ετοιμοθάνατη κόρη της η οποία έπασχε από τυφοειδή πυρετό. Ξαφνικά εν τω μέσω της νυκτός αφού ακούστηκε δυνατός κρότος άνοιξαν τα πορτοπαράθυρα της οικίας και εκτυφλωτικό φως εισήλθε εντός αυτής. Από υπερκόσμια αυτή λάμψη περιβάλλονταν κάποιος επιβλητικός ιερέας, ενδεδυμένος άπασα την ιερατική στολή ο οποίος κρατούσε στο χέρι ποιμαντική ράβδο. Τα χαρακτηριστικά του τα διέκρινε με κάθε λεπτομέρεια η γερόντισσα Ευφροσύνη ενώ η κόρης της αντιλαμβάνονταν μόνο την εκτυφλωτική λάμψη. Ο άγιος ιερέας απευθυνόμενος στην Ευφροσύνη της είπε ότι είναι ο Άγιος Βλάσιος και της ζήτησε να τον ακολούθησε για να της υποδείξει το ακριβές σημείο του τάφου του προκειμένου να ενεργήσει για την εκταφή του. Σαστισμένη η γερόντισσα από το γεγονός που ζούσε προέβελε στον Άγιο τον δισταγμό της λόγω της ασθένειας της κόρης της. Ο Άγιος τότε αφού έβγαλε κάποιον εγκόλπιο σταυρό σταύρωσε την ετοιμοθάνατη κόρη της και της ζήτησε ξανά να τον ακολουθήσει. Όπως κι έγινε. Μέσα στο αποπνικτικό σκοτάδι η Ευφροσύνη ακολούθησε το φωτοβόλο Άγιο Βλάσιο, ο οποίος την οδήγησε στο σημείο που είχαν χτίσει το προσκυνητάρι. Εκεί με την ράβδο που κρατούσε χάραξε ένα κύκλο στο χώμα, υποδυκνείοντας το σημείο που θα ‘πρεπε να σκάψουν για να βγάλουν τα άγια και χαριτόβρυτα λείψανα του. Στην συνέχεια ο Άγιος αφού επέστρεψε την Ευφροσύνη στο σπίτι της εξαφανίστηκε. Εκεί η γερόντισσα βρήκε την κόρη της πολύ καλύτερα και θεραπευμένη.
Από την επομένη ημέρα κιόλας άρχισε τις ενέργειες για να γίνει η ανακομιδή των λειψάνων. Όλοι όμως την αντιμετώπιζαν με κάποια δυσπιστία και επιφύλαξη. Αρωγός όμως των προσπαθειών της αυτών ήταν ο Άγιος Βλάσιος που την καθοδηγούσε , αλλά και που εμφανίζονταν και σε άλλα άτομα προκειμένου να γίνει αυτή πιστευτή. Πράγματι οι προσπάθειες της απέδωσαν και άρχισαν οι εργασίες της ανακομιδής με πολλές επιφυλάξεις και μεγάλη ένταση.
Την τρίτη ημέρα των εργασιών κι ενώ για πολλοστή φορά ήταν έτοιμοι να τα παρατήσουν η σκαπάνη χτύπησε σε μια πέτρινη πλάκα. Ρίγη συγκίνησης και δέος κατέλαβαν τους παρευρισκομένους. όταν έβγαλαν την επιτάφια πλάκα μια ουράνια ευωδία ξεχύθηκε και απλώθηκε στην ατμόσφαιρα. Όλοι βρίσκονταν επί του τάφου, εντός του οποίου βρίσκονταν τα λείψανα του Αγίου Βλασίου και τα οποία τόσα χρόνια πριν σε ενύπνια τους ζητούσε να βγάλουν από την γη. Εντός του τάφου και επί των ιερών λειψάνων ευρέθηκαν ένας εγκόλπιος βαρύτατος σιδερένιος σταυρός και τα πέντε καρφιά του μαρτυρίου του.
Αφού περισυνέλλεξε η Ευφροσύνη τα ιερά λείψανα σύμφωνα με τις οδηγίες του Αγίου άρχισε να ενεργεί τα δέοντα για την ανέγερση του ιερού του Ναού και την αγιογράφηση της ιεράς του Εικόνας.
Επίσης, ο Άγιος Βλάσιος έκανε δύο εμφανίσεις, μία σε όραμα στον ευσεβέστατο αείμνηστο Αρχιμ. Αρσένιο Τσαταλιό την 6-12-1978 μ.Χ. και μία άλλη στον ευλαβέστατο μοναχό Παΐσιο τον Αγιορείτη στο Άγιο Όρος το 1980 μ.Χ. (βλέπε εδώ περισσότερες λεπτομέρειες για το γεγονός).
Από την εμφάνιση του Αγίου μέχρι σήμερα άπειρες είναι οι θαυμαστές επεμβάσεις και οι εμφανίσεις του και τα πολλά θαύματα του στα πέρατα της οικουμένης. Ο Θεός χαρίτωσε τον μεγαλομάρτυρα και ιερομάρτυρα Βλάσιο και τους συναθλητές του κι επί της γης, όπως και αυτοί πριν από 900 περίπου χρόνια έδωσαν το πολυτιμότερο ως χοϊκοί την ίδια τους την ζωή. Κέρδισαν όμως μέρος την Ενδόξου Ουράνιας Βασιλείας. Ουράνια Βασιλεία είθε της οποίας δια Πρεσβειών του Αγίου ιερομάρτυρος Βλασίου του Ακαρνάνος και των συν Αυτώ να γίνουμε άπαντες μέτοχοι.
Η επίσημη αγιοκατάταξη του Αγίου Βλασίου έγινε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 31 Αυγούστου 2016 μ.Χ.
«ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Συνήλθεν, υπό την προεδρείαν της Α. Θ. Παναγιότητος, η Αγία και Ιερά Σύνοδος εις τας τακτικάς αυτής συνεδρίας, από της Δευτέρας, 29ης, Αυγούστου, μέχρι και της Τετάρτης, 31ης Αυγούστου 2016.
Κατά τας συνεδρίας ταύτας, εξητάσθησαν άπαντα τα εν τη ημερησία διατάξει αναγεγραμμένα θέματα, εφ ὧν και ελήφθησαν αι προσήκουσαι αποφάσεις, ανεγράφη δ’ εἰς το Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας ο Ιερομάρτυς Βλάσιος, ο μαρτυρήσας εν Σκλαβαίνοις Βονίτσης Ακαρνανίας, της μνήμης αυτού αγομένης τη 7η Ιουλίου εκάστου έτους.
Εν τέλει της τελευταίας συνεδρίας, αντηλλάγησαν μεταξύ του Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου κυρίου Ιωάννου, εκ μέρους των αποχωρούντων εξ μελών της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, και της Α. Θ. Παναγιότητος προσφωνήσεις και αντιφωνήσεις επί τη λήξει της παρούσης συνοδικής περιόδου.
Ἐκ του Γραφείου»
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος γ’.
Νέος ήλιος, ημίν εφάνης, ει και ‘ηθλησας, τοις πάλαι χρόνοις, τη φανερώσει των θείων λειψάνων σου, ιερομάρτυς Πατήρ ημών Βλάσιε, και καταυγάζεις ημάς θείαις χάρισιν∙ όθεν πρέσβευε, Κυρίω τω σε δοξάσαντι δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐν Σκλαβαίνοις ποιοῦντες, ἑορτήν μεγαλύνωμεν, ὕμνους Ἀκαρνᾶνος Βλασίου, τῶν Λειψάνων τήν εὕρεσιν∙ Ὁσίων τε τῶν Πέντε σύν αὐτῷ, τῶν Παίδων καί τοῦ πλήθους Λαϊκῶν, οὕς τό ξίφος ὠμοτάτων Ἀγαρηνῶν, ὡς στάχυας ἀπέτεμεν. Χαίρετε στρατιῶται τοῦ Χριστοῦ, χαίρετε στῦλοι πίστεως∙ χαίρετε οἱ προέχοντες πιστοῖς, τήν χάριν τῶν ἰάσεων.
Κοντάκιον
Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἀκαρνᾶς ὁ Βλάσιος, ἐν τοῖς Σκλαβαίνοις, καί οἱ Πέντε Ὅσιοι, πλῆθος Μαρτύρων τε ὁμοῦ, ξίφει τιμηθέντες προτρέπουσι∙ τούτων τιμῆσαι, λειψάνων τήν εὕρεσιν.
Μεγαλυνάριον
Σέβω σου τά λείψανα τά σεπτά, τά ἐν τοῖς Σκλαβαίνοις εὑρεθέντα ὦ Ἀκαρνάν, Βλάσιε καί Πέντε Ὁσίων καί τοῦ πλήθους∙ πολλῶν σου συμμαρτύρων οὕς πρέσβεις κέκτημαι
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις των Οσίων κλέος σεπτόν, χαίροις ιερέων και Μαρτύρων ο κοινωνός, χαίροις των Σκλαβαίνων, ο θείος πολιούχος, Ιερομάρτυς χαίρε, Κυρίου Βλάσιε.
Ὁ Ἅγιος Εὐστάθιος ὁ Ἱερομάρτυρας
Προς ευστάθειαν καρδίας Eυσταθίου,
Kαι πυρ συρίζον ηρεμούν ώφθη ύδωρ.
Kαι πυρ συρίζον ηρεμούν ώφθη ύδωρ.
Μαρτύρησε διὰ πυρός. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Ὁ Ἅγιος Εὐάγγελος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος ὁ Νέος
Oύτως όναιο σων σφαγεύ θελημάτων,
Σφάττειν τάχει με τον Πολύκαρπον θέλων.
Σφάττειν τάχει με τον Πολύκαρπον θέλων.
Μαρτύρησε ἀφοῦ τὸν θανάτωσαν μὲ μαχαῖρι. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Ὁ Ἅγιος Εὐάγγελος ὁ Μάρτυρας
Eυάγγελος το θείον εκ ξίφους τέλος,
Eυαγγελισμόν είχε του θείου στέφους.
Eυαγγελισμόν είχε του θείου στέφους.
Μαρτύρησε διὰ ξίφους. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Οἱ Ἅγιοι Περεγρίνος, Λουκιανός, Πομπηΐος, Ἠσύχιος, Παππίας, Σατορνῖνος καὶ Γερμανὸς οἱ Μάρτυρες
Συν έξ κατήλθεν εις βυθόν Περεγρίνος,
Aθλήσεως εκείθεν αγρεύσων στέφος.
Aθλήσεως εκείθεν αγρεύσων στέφος.
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ κατάγονταν ἀπὸ τὴν Ἰταλία καὶ ἔζησαν στὰ χρόνια τοῦ βασιλιὰ Τραϊανοῦ (98 μ.Χ.).
Ὅταν
ἔγινε ὁ διωγμὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, ἐπιβιβάστηκαν σ’ ἕνα πλοῖο καὶ
ἀπέπλευσαν στὴν πόλη τοῦ Δυρραχίου. Ἐκεῖ ὅταν εἶδαν τὸ μαρτύριο τοῦ
Ἁγίου Ἀστείου, ἐπισκόπου Δυρραχίου, τὸν μακάρισαν καὶ συνελήφθηκαν.
Στὴ
συνέχεια ἀφοῦ ὁμολόγησαν ὅτι εἶναι χριστιανοί, μὲ διαταγὴ τοῦ ἀνθύπατου
Ἀγρικόλα, τοὺς ἔριξαν στὸ Ἀδριατικὸ πέλαγος καὶ ἔτσι πῆραν τὸ ἀμάραντο
στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.
Τὰ
δὲ ἅγια λείψανά τους, ἀφοῦ βγῆκαν ἔξω ἀπὸ τὴ θάλασσα, παραχώθηκαν στὴν
ἄμμο. Μετὰ 70 χρόνια, φανερώθηκαν στὸν ἐπίσκοπο τῆς Ἀλεξανδρείας, ὁ
ὁποῖος, ἀφοῦ τὰ παρέλαβε, τὰ ἔθαψε μὲ τιμὲς καὶ ἔκτισε στ’ ὄνομά τους
μικρὴ Ἐκκλησία.
Ὁ Ἅγιος Ἀπολλώνιος ὁ Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπός της Βρεσκίας στὴν Ἰταλία
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Άγιος Οδυσσέας ο Νεομάρτυς
Δεν έχουμε λεπτομέριες για τον βίο του Αγίου.
«Πᾶνος»
