Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Γιά ὅσους βεβαίως ἀναζητοῦν τήν πνευματικότητα πέρα ἀπό τά ἐγκόσμια. Γιά ὅσους ψάχνουν τήν γαλήνη καί τήν πληρότητα μακριά ἀπό τόν βοῦρκο καί τήν βρωμιά τοῦ δημοσίου βίου. Γιά ὅσους ἡ πίστη εἶναι τό καταφύγιό τους, μακριά ἀπό τήν διαβολή καί τό ἄσκοπο βουητό.
Συνέβη κατά τήν διάρκεια τῆς λιτάνευσης: τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου στήν παραλία τῆς Αἴγινας τήν Τετάρτη τό μεσημέρι. Τρία ὁλόκληρα χρόνια, ἀπό τό 2019. Τότε εἶχε ἐπιτραπεῖ τελευταία φορά στούς ὀρθοδόξους χριστιανούς νά ἀσκήσουν μέ ἐλευθερία τά θρησκευτικά τους καθήκοντα, καθώς ὡς γνωστόν οἱ συναθροίσεις δέν ἐπιτρέποντο κατά τήν πανδημία. (Μέ ἐξαίρεση βεβαίως …τό ραμαζάνι καί τό μπαϊράμι τῶν μουσουλμάνων τῆς Θράκης, τήν συγκέντρωση τῶν ἀριστερῶν ἔξω ἀπό τό ἐφετεῖο, τίς πορεῖες τοῦ ΚΚΕ στό κέντρο τῶν Ἀθηνῶν καί τίς παρελάσεις ὑπερηφάνειας τῶν ΛΟΑΤΚΙ. Αὐτές ἐπιτρέποντο!)
Ἡ ἡμέρα ἦταν συγκλονιστικά ἡλιόλουστη, (πάντα βγαίνει ὁ ἥλιος στήν λιτανεία ἀκόμη καί ἄν τυχόν βρέχει), τό φῶς τοῦ νησιοῦ ἄπειρο καί ἐκπληκτικό, ἡ ἀτμόσφαιρα συγκινητική.
Οἱ ντόπιοι οἱ ὁποῖοι τό 2020 εἶχαν παραβιάσει τά μέτρα τῶν κύριων Γεραπετρίτη καί Σκέρτσου γιά νά παρακολουθήσουν μυστικά τήν ἀγρυπνία πού γινόταν στήν μνήμη τοῦ Ἁγίου στό μοναστήρι τῆς Ἁγίας Τριάδος (μεταξύ αὐτῶν καί ὁ ὑπογράφων), αὐτήν τήν φορά ἦταν ἐλεύθεροι νά παρακολουθήσουν τήν συγκινητική τελετή καθώς ὅλοι γνωρίζουν ὅτι ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὁ Ἅγιος μετ’ ἐμποδίων ὅπως τόν ὀνομάζω (θά ἐξηγήσω παρακάτω γιατί) ταύτισε ἕνα μεγάλο κομμάτι τῆς ζωῆς του μέ τήν ζωή τῶν φτωχῶν ἀνθρώπων τοῦ νησιοῦ στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα.
Ὅλα ἦταν ἕτοιμα λοιπόν γιά τήν λιτανεία. Ἡ φιλαρμονική τοῦ Δήμου παρατεταγμένη καί ἄψογη, οἱ μαθητές ὅλων τῶν σχολείων, μέ τά χέρια σταυρωμένα καί μέ βῆμα ἀργό ὅπως ἐπιβαλλόταν ἀπό τήν ἡμέρα, τά τρία καράβια ὁ «Ἀπόλλων», ὁ «Φοῖβος» καί ὁ «Ἅγιος Νεκτάριος» δεμένα στό λιμάνι ἕτοιμα νά ξεσηκώσουν τόν κόσμο μέ παρατεταμένα σφυρίγματα, τά μικρά παπαδάκια μέ τά ἑξαπτέρυγα στό χέρι, ὁ δρόμος σπαρμένος μέ σκῖνα –ἡ στιγμή εἶχε φθάσει.
Ὅταν ἡ πομπή μέ τήν λιτανεία στήν ὁποία ἐπί κεφαλῆς ἤτανε ὁ τοπικός Μητροπολίτης Ἐφραίμ καί ἡ 45χρονη δυναμική ἡγουμένη τοῦ μοναστηριοῦ Τιμοθέη φάνηκαν στήν ἀρχή τῆς παραλίας καί ἄρχισε ἡ …πορεία κατά μῆκος αὐτῆς, συνέβη κάτι ἀξιοπερίεργο. Πρωτόγνωρο. Σημαδιακό.
Ὅλα ἦταν ἕτοιμα λοιπόν γιά τήν λιτανεία. Ἡ φιλαρμονική τοῦ Δήμου παρατεταγμένη καί ἄψογη, οἱ μαθητές ὅλων τῶν σχολείων, μέ τά χέρια σταυρωμένα καί μέ βῆμα ἀργό ὅπως ἐπιβαλλόταν ἀπό τήν ἡμέρα, τά τρία καράβια ὁ «Ἀπόλλων», ὁ «Φοῖβος» καί ὁ «Ἅγιος Νεκτάριος» δεμένα στό λιμάνι ἕτοιμα νά ξεσηκώσουν τόν κόσμο μέ παρατεταμένα σφυρίγματα, τά μικρά παπαδάκια μέ τά ἑξαπτέρυγα στό χέρι, ὁ δρόμος σπαρμένος μέ σκῖνα –ἡ στιγμή εἶχε φθάσει.
Ὅταν ἡ πομπή μέ τήν λιτανεία στήν ὁποία ἐπί κεφαλῆς ἤτανε ὁ τοπικός Μητροπολίτης Ἐφραίμ καί ἡ 45χρονη δυναμική ἡγουμένη τοῦ μοναστηριοῦ Τιμοθέη φάνηκαν στήν ἀρχή τῆς παραλίας καί ἄρχισε ἡ …πορεία κατά μῆκος αὐτῆς, συνέβη κάτι ἀξιοπερίεργο. Πρωτόγνωρο. Σημαδιακό.
Ἑκατοντάδες περιστέρια, χίλια πιθανόν ὅσα καί τοῦ γνωστοῦ τραγουδιοῦ, ἔκαναν τήν ἐμφάνισή τους πάνω ἀπό τήν λιτανεία καί πέταξαν σέ ἕνα πυκνό σχηματισμό κυκλικά πάνω ἀπ’ τό λιμάνι σάν νά ὑποδέχονταν ξανά τόν Ἅγιο μετά τήν τρίχρονη ἀπουσία του!
Πῶς βλέπουμε τά μαχητικά ἀεροσκάφη μας στίς παρελάσεις νά σκίζουν τόν οὐρανό καί νά πετοῦν πάνω ἀπ’ τά κεφάλια μας μέ ὑπερηχητικούς θορύβους; Ἀκριβῶς αὐτό! Μέ τήν διαφορά, ὅτι τά περιστέρια δέν ἤτανε 10-20 ὅπως τά ἀεροσκάφη. Ἦταν ἑκατοντάδες. Τρεῖς φορές ἔκαναν μέ ἄψογο σχηματισμό τό ἕνα δίπλα στό ἄλλο τόν κύκλο πάνω ἀπό τήν λιτανεία, στό ὕψος τῆς παλαιᾶς προβλήτας. Μέ φοβερή ταχύτητα. Καί ἔπειτα προσγειώθηκαν λαμβάνοντας μέ πᾶσα ἐπισημότητα τίς θέσεις τους στό γεῖσο τῆς ὀροφῆς ἑνός παλιοῦ νεοκλασσικοῦ κτιρίου τοῦ νησιοῦ, ὅπως τά βλέπετε στήν φωτογραφία. Κάθισαν εὐθυτενῆ μέ τό βλέμμα ἑστιασμένο ἀπό ψηλά στό λιμάνι καί στήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου σάν ἄνθρωποι. Σάν νά ἔλαβαν τίς θέσεις τῶν ἐπισήμων γιά νά παρακολουθήσουν τήν λιτανεία. Καί δέν κουνήθηκαν ἀπό αὐτές μέχρι τήν λήξη της.
Τά ξέρουμε ἐμεῖς στό νησί αὐτά τά περιστέρια. Φωλιάζουν συνήθως στίς φυλακές τῆς Αἴγινας, στά ἐρείπιά τους ἀκριβέστερα, ἐκεῖ πού κάποτε βασανίζονταν ἄνθρωποι ἀπό τήν δικτατορία. Σπανίως, γιά νά μήν πῶ ποτέ, τά ἔχω δεῖ νά πετοῦν σέ σμῆνος. Στήν παραλία. Κι ὅμως. Ἐμφανίστηκαν ξανά στά λευκά σάν νά ἔχουν φορέσει τά γιορτινά τους τρία χρόνια ἀπό τήν ἀπαγόρευση τῆς θρησκευτικῆς αὐτῆς τελετῆς, ἡ ὁποία εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα μάλιστα νά μήν μπορέσουμε νά γιορτάσουμε τά 100 χρόνια ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ Ἁγίου γιά νά ἀποδώσουν τιμές. Ἄν δέν εἶναι εὐλογημένο σημάδι αὐτό, τί εἶναι; Ὁ Ἅγιος ὅπως καμμιά φορά μοῦ λέει καί ἡ ἡγουμένη, τά «οἰκονομεῖ» ὅλα. Ὁ κοσμικός χρόνος εἶναι πολύ διαφορετικός ἀπό τόν ὀρθόδοξο, πνευματικό ἄλλως τε. Δέν ὑπάρχει βιασύνη στήν αἰωνιότητα. Ὁ χρόνος δέν ὁρίζεται ἀπό τήν ταχύτητα καί τά ἀγχωτικά «ἐδῶ καί τώρα». Ἀλλά ἀπό τήν γαλήνη τῆς πληρότητας. Τί σήμερα, τί αὔριο.
Ἴσως νά μήν ἦταν γραφτό νά ἑορταστοῦν τά 100 του χρόνια ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ Ἁγίου τό 2020. Ἴσως ὁ ἑορτασμός τῆς μνήμης του νά ξεκίνησε μέ τήν συγκλονιστική ταινία τῆς Γελένα Πόποβιτς «Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ», στήν ὁποία ὁ Ἅγιος τῶν φτωχῶν καί τῶν ἀνέργων, τῶν κατατρεγμένων καί τόν ἀνέστιων, τῶν ἐπωνύμων καί τῶν ἀνωνύμων δίδαξε πώς τό ἰδεατό εἶναι ἡ ἄσκηση ἐξουσίας μέ τήν καλοσύνη καί ὄχι μέ τήν ἐπιβολή καί τόν αὐταρχισμό.
Ἴσως νά μήν ἦταν γραφτό νά ἑορταστοῦν τά 100 του χρόνια ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ Ἁγίου τό 2020. Ἴσως ὁ ἑορτασμός τῆς μνήμης του νά ξεκίνησε μέ τήν συγκλονιστική ταινία τῆς Γελένα Πόποβιτς «Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ», στήν ὁποία ὁ Ἅγιος τῶν φτωχῶν καί τῶν ἀνέργων, τῶν κατατρεγμένων καί τόν ἀνέστιων, τῶν ἐπωνύμων καί τῶν ἀνωνύμων δίδαξε πώς τό ἰδεατό εἶναι ἡ ἄσκηση ἐξουσίας μέ τήν καλοσύνη καί ὄχι μέ τήν ἐπιβολή καί τόν αὐταρχισμό.
Ἴσως ὁ ἑορτασμός νά συνεχίστηκε καί χθές μέ αὐτήν τήν πανηγυρική πτήση τῶν ἑκατοντάδων περιστεριῶν πού εἶναι ταυτισμένα στήν θρησκεία μας μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Ἴσως ἀκόμη ἀκόμη καί τό γεγονός ὅτι τήν ἡμέρα τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης του εἶχε κηρυχθεῖ πανελλαδική ἀπεργία, ἕνα ἀκόμη ἐμπόδιο στά τόσα, πού ξεπεράστηκε ὅμως καθώς τά πληρώματα δέχτηκαν νά τήν σπάσουν μερικῶς καί νά μεταφέρουν κόσμο ἀπό τό νησί πρός τόν Πειραιᾶ, εἶναι κι αὐτό ἕνα σημάδι συνέχειας τοῦ ἑορτασμοῦ τῶν 100 χρονῶν ἀπό τήν ἐκδημία του.
Ὅποιος μελετήσει τήν ζωή τοῦ Θρακιώτη Ἁγίου θά διαπιστώσει ὅτι ἦταν μιά ζωή μετ’ ἐμποδίων, ἡ ὁποία συνεχίστηκε καί μετά τήν ἐκδημία του καί μετά τήν ἁγιοποίησή του. Γι’ αὐτό τόν ἀποκαλῶ Ἅγιο μετ’ ἐμποδίων. Σέ ὅλους ὅσοι πιστεύουν βεβαίως ὅτι τήν πνευματικότητα μπορεῖ κανείς νά τήν ἀναζητήσει μόνο στά ἐγκόσμια καί στά ὑλικά, στίς τιμές καί ὄχι στίς ἀξίες καί σέ κάθε περίπτωση πέρα ἀπό αὐτά (εἶναι τό γνωστό θέμα πού προκάλεσε τήν κόντρα τοῦ φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου μέ κάποιον ὁμόλογό του), ὅλα αὐτά μπορεῖ νά ἀποτελοῦν ἄρρητα ρήματα. Νά μήν ἐνδιαφέρουν, νά μήν κεντρίζουν. Νά μή γίνονται πιστευτά. Κανείς δέν μπορεῖ νά τούς ὑποχρεώσει νά πλησιάσουν, νά ἀκουμπήσουν καί νά καταλάβουν πόσο ἄδεια εἶναι ἡ ζωή χωρίς Χριστό καί Ὀρθοδοξία. Τί χάνουν. Δικαίωμά τους ἀσφαλῶς. Γιά ὅλους ἐμᾶς ὅμως πού θεωροῦμε τήν πίστη καί τήν ἀναζήτηση πέρα ἀπό τά ἐγκόσμια ὡς ξεχωριστό συστατικό τῆς ταυτότητάς μας, ὅλα ὅσα συνέβησαν στό νησί τό μεσημέρι τῆς Τετάρτης εἶναι ἕνα βραβεῖο γιά τήν ὑπομονή.
Βραβεῖο γιά τούς χιλιάδες Ρουμάνους ἐπισκέπτες, κυρίως, νέα ζευγάρια πού ἦρθαν νά προσκυνήσουν τόν Ἅγιο μέ πούλμαν κατ’ εὐθεῖαν ἀπό τό Βουκουρέστι. Μένοντας ὅλο τό βράδυ στήν ἀγρυπνία καί μέ λίγες μόνο ὧρες ὕπνου παρακολούθησαν τήν λιτανεία.
Ὅποιος μελετήσει τήν ζωή τοῦ Θρακιώτη Ἁγίου θά διαπιστώσει ὅτι ἦταν μιά ζωή μετ’ ἐμποδίων, ἡ ὁποία συνεχίστηκε καί μετά τήν ἐκδημία του καί μετά τήν ἁγιοποίησή του. Γι’ αὐτό τόν ἀποκαλῶ Ἅγιο μετ’ ἐμποδίων. Σέ ὅλους ὅσοι πιστεύουν βεβαίως ὅτι τήν πνευματικότητα μπορεῖ κανείς νά τήν ἀναζητήσει μόνο στά ἐγκόσμια καί στά ὑλικά, στίς τιμές καί ὄχι στίς ἀξίες καί σέ κάθε περίπτωση πέρα ἀπό αὐτά (εἶναι τό γνωστό θέμα πού προκάλεσε τήν κόντρα τοῦ φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου μέ κάποιον ὁμόλογό του), ὅλα αὐτά μπορεῖ νά ἀποτελοῦν ἄρρητα ρήματα. Νά μήν ἐνδιαφέρουν, νά μήν κεντρίζουν. Νά μή γίνονται πιστευτά. Κανείς δέν μπορεῖ νά τούς ὑποχρεώσει νά πλησιάσουν, νά ἀκουμπήσουν καί νά καταλάβουν πόσο ἄδεια εἶναι ἡ ζωή χωρίς Χριστό καί Ὀρθοδοξία. Τί χάνουν. Δικαίωμά τους ἀσφαλῶς. Γιά ὅλους ἐμᾶς ὅμως πού θεωροῦμε τήν πίστη καί τήν ἀναζήτηση πέρα ἀπό τά ἐγκόσμια ὡς ξεχωριστό συστατικό τῆς ταυτότητάς μας, ὅλα ὅσα συνέβησαν στό νησί τό μεσημέρι τῆς Τετάρτης εἶναι ἕνα βραβεῖο γιά τήν ὑπομονή.
Βραβεῖο γιά τούς χιλιάδες Ρουμάνους ἐπισκέπτες, κυρίως, νέα ζευγάρια πού ἦρθαν νά προσκυνήσουν τόν Ἅγιο μέ πούλμαν κατ’ εὐθεῖαν ἀπό τό Βουκουρέστι. Μένοντας ὅλο τό βράδυ στήν ἀγρυπνία καί μέ λίγες μόνο ὧρες ὕπνου παρακολούθησαν τήν λιτανεία.
Βραβεῖο γιά τά καράβια πού χάλασαν τόν κόσμο μέ τά διαπεραστικά σφυρίγματά τους καθώς εἶναι γνωστο πόσο δεμένα ψυχικῶς εἶναι τά πληρώματά τους μέ τό μοναστήρι. Καί πόσο τακτικά ἡ ἡγουμένη του στέλνει μικρά δῶρα πρός ἀναγνώριση τῶν ὑπηρεσιῶν τους.
Εἶναι βραβεῖο, τέλος, γιά ὅλους μας αὐτή ἡ ἐκπληκτική πτήση τῶν δεκάδων περιστεριῶν πάνω ἀπό τήν πομπή τῆς λιτανείας, τρεῖς φορές μάλιστα. Στά χρόνια πού ἔφυγαν, στά χρόνια τοῦ περιορισμοῦ τῆς ἐλευθερίας γιά χάρη τῆς πανδημίας, ἡ πολιτεία ἔκανε διακρίσεις, διώξεις καί ἀπαγορεύσεις. Ἔκανε διακρίσεις εἰς βάρος τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν οἱ ὁποῖες ποτέ δέν θά ξεχαστοῦν ἀπό τήν Ἐκκλησία καί τό πλήρωμά της, κύριε Γεραπετρίτη καί κύριε Σκέρτσο.
Ἀναγκαστήκαμε, νομιμόφρονες ἄνθρωποι, πού δέν ἔχουμε πάει ποτέ στήν ζωή μας οὔτε ἀνάποδα σέ μονόδρομο, νά παραβιάσουμε τόν νόμο σας τό 2020 γιά νά μποῦμε μέσα ἀπό ἕνα κρυφό μονοπάτι στόν ναό τοῦ Ἁγίου καί νά παρακολουθήσουμε τήν ἀγρυπνία ἡ ὁποία ἦταν ἀπαγορευμένη ἀπό τήν Πολιτεία.
Μέχρι καί σέ τοίχους σκαρφαλώναμε γιά νά τά καταφέρουμε ἐπειδή εἶχαν μπεῖ μέ ἐντολές σας λουκέτα ντροπῆς στίς σιδερένιες πόρτες γύρω ἀπό τήν ἐκκλησία. Ποτέ δέν θά ξεχάσω στήν ζωή μου τούς κύκλους πού κάναμε μαζί μέ τόν θεῖο μου Νεκτάριο περιμετρικά τῶν τοίχων τῆς Ἐκκλησίας μέσα στό μαῦρο σκοτάδι γιά νά βροῦμε δίοδο εἰσόδου.
Ἀλλά ἡ ὑπομονή ἀπό τήν ὁποία εἶχε ἄφθονη ὁ Ἅγιος καί ἔχει κληροδοτήσει καί σέ μας πού τόν ἀγαπᾶμε, νίκησε. Καί θά νικᾶ. Εἴμαστε ἐδῶ.
estianewsἈλλά ἡ ὑπομονή ἀπό τήν ὁποία εἶχε ἄφθονη ὁ Ἅγιος καί ἔχει κληροδοτήσει καί σέ μας πού τόν ἀγαπᾶμε, νίκησε. Καί θά νικᾶ. Εἴμαστε ἐδῶ.
