Απαντήσεις επί αποριών ανδρών- γυναικών
Απορία 251η:
«Πώς κατέληξαν και με ποιον τρόπο οι Πατέρες υπελόγισαν ότι η Γέννησις του Χριστού έγινε την 25η Δεκεμβρίου και η Βάπτισή Του την 6η Ιανουαρίου;»
Μάλιστα. Προσέξτε. Καταρχάς να μιλήσω από το τελευταίο σημείον, με την 25η που γιορτάζουμε την Γέννησιν, του Δεκεμβρίου και την 6η Ιανουαρίου που γιορτάζομε την Βάπτισιν του Χριστού. Φυσικά, πότε ο Χριστός εβαπτίσθη δεν το γνωρίζομε. Αναμφισβήτητα. Είναι όμως στη δικαιοδοσία της Εκκλησίας να κάνει τις γιορτές της. Αν μεν έχει κάποιους λόγους που να στηρίζεται στον χρόνο, στον χρόνο που ορίζεται· αν όχι, τότε εκείνη κρίνει πώς θα τοποθετήσει τις γιορτές.
Έτσι έχει ένα κύκλο εορτών. Προσέξτε τι είπα. Κύκλο εορτών· που Πάντως, μην πει κανένας ότι ο Χριστός γεννήθηκε 25η Δεκεμβρίου… πότε μεγάλωσε; Λέει ένα τροπάριο των ημερών της Βαπτίσεως: «Πότε», λέει, «Κύριε σε είδαμεν να γεννάσαι, νήπιον και τώρα Σε βλέπομεν τέλειον άνδρα να βαπτίζεσαι;». Μην πάει το μυαλό σας ότι ξαφνικά μεγάλωσε και μέσα στο δωδεκαήμερο βαφτίστηκε κιόλας. Όχι. Πέρασαν 30 χρόνια, αν το θέλετε. Γιατί ο Ιησούς ήτο «ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα» όταν εβαπτίσθη. Το αντιλαμβανόμεθα αυτό. Αυτά για το δεύτερο μέρος της απορίας.
Για το πρώτο μέρος, αλήθεια, πότε γεννήθηκε ο Χριστός; Χειμώνας; Καλοκαίρι; 25 Δεκεμβρίου είναι μία ημερομηνία αυθαίρετη; Μήπως, όπως λέγεται, ότι επειδή τότε γιόρταζαν τα λεγόμενα «Κρόνια» οι ειδωλολάτραι; Και ξέρετε ότι 23 Δεκεμβρίου έχομε την μικρότερη μέρα, ε; 22 Δεκεμβρίου, 23 αρχίζει να μεγαλώνει η ημέρα. Κι όπως έχομε πει στα κατά Δευτέραν θέματα για την λατρείαν της γονιμότητος, ότι γιόρταζαν τα Κρόνια προς τιμήν του Κρόνου με το ξεκίνημα του μεγαλώματος της ημέρας. Δηλαδή καθαρά ειδωλολατρική γιορτή, εορτή της γονιμότητος, της βλαστήσεως κ.λπ. Έτσι εγίνοντο δε και οργιαστικές γιορτές. Λέγεται ότι αυτά που λέμε σήμερα Καρνάβαλος, ήσαν τοποθετημένες αυτές οι γιορτές τότε, αυτό που λέμε στην περίοδο των Χριστουγέννων. Και η Εκκλησία για να φέρει ένα αντιστάθμισμα, έβαλε στις 25 Δεκεμβρίου, αφού τελείωνε και η Σαρακοστή της, έβαλε την εορτή της Γεννήσεως του Χριστού. Όλα μπορεί να είναι καλά, όλα αποδεκτά, αλλά τι λέτε; Ακούστε.
Δεν θυμούμαι, γιατί αυτά, πολλές φορές δεν έχω και καιρό να κοιτάξω περισσότερο, μην ξεχνάτε ότι η απάντηση σε μία απορία, αποτελεί μία ξεχωριστή ομιλία. Έχετε αντίρρηση γι'αυτό; Πρέπει κανείς να ψάξει, να ψάξει, να ψάξει να βρει περισσότερα πράγματα. Και καμιά φορά άμα έχω καιρό ψάχνω. Αν δεν έχω όμως καιρό, ό,τι θυμούμαι. Εξάλλου αυτή είναι και η έννοια της λύσεως των αποριών. Γιατί αλλιώτικα θα κάναμε ειδικά θέματα, ειδικά μαθήματα. Λοιπόν, είχα διαβάσει μία ομιλία του Ιερού Χρυσοστόμου «Εἰς τὴν τοῦ Χριστοῦ Γέννησιν». Αν έχετε τα Άπαντα του Χρυσοστόμου μπορείτε να την βρείτε και θα μείνετε έκπληκτοι για εκείνα τα οποία γράφει. Ακούστε πώς:
Αναφέρεται εις τον Ζαχαρία και στην Ελισάβετ, τους γονείς του Ιωάννου. Ο Ζαχαρίας ήτο αρχιερεύς. Βρίσκει πότε ήταν η εφημερία του. Αφού λοιπόν βρίσκει αυτό - λεπτομέρειες που θα εκπλαγείτε- γεννήθηκε ο Ιωάννης… Βεβαίως εννέα μήνες εκυοφορήθη. Η διαφορά του Χριστού από τον Ιωάννη είναι τρεις μήνες. Αφού λοιπόν βρήκαμε την ιστορία του Ιωάννου, κατόπιν με υπολογισμό βρίσκομε ότι πράγματι ο Χριστός γεννήθηκε 25 Δεκεμβρίου. Όχι Δεκέμβριο, αλλά και 25 Δεκεμβρίου. Ακόμη, μας αναφέρει, σας είπα με ποιον τρόπο, ξεκινάει έμμεσα από την χρονολόγηση του Ιωάννου πού γεννήθηκε και πότε ήταν η εφημερία του Ζαχαρίου του πατρός του κ.ο.κ. Κατόπιν είπε και το εξής: Διετηρούντο αρχεία. Τότε δεν έγινε η απογραφή; Έγινε απογραφή, το θυμόσαστε. Στις ημέρες του Αυγούστου Καίσαρος και ο Ιωσήφ πήγε με την Θεοτόκο να απογραφούν εις Βηθλεέμ. Βεβαίως απεγράφη και ο Ιησούς. «Ἀπεγράφετο ποτέ...» κ.λπ. λέει ένα τροπάριο των ημερών. Απεγράφη ο Ιησούς. Μπήκε μέσα εις τους καταλόγους. Ποιους καταλόγους; Τους φορολογικούς. Διότι ο σκοπός της απογραφής ήταν κυριότατα φορολογικός […][Δεν έχει σωθεί σε αυτό το σημείο η ομιλία του μακαριστού γέροντος] να κάνει αναλύσεις και αναλύσεις. Και λέει τώρα ο Ιερός Χρυσόστομος, ότι το αρχείον της εποχής στη Ρώμη εσώζετο. Και άνθρωποι ειδικοί, Χριστιανοί, έψαξαν και βρήκαν ότι ο Χριστός εγεννήθη την 25η Δεκεμβρίου.
Να σας πω και τούτο. Γι’ αυτόν τον λόγο ακριβώς… αυτή δε η έρευνα στο αρχείο δεν έγινε τον 5ο αιώνα που είναι ο Χρυσόστομος. Έγινε πολύ, πολύ, πολύ πιο μπροστά. Γι'αυτό τον λόγο η γιορτή των Χριστουγέννων, λίαν πρωίμως εορτάζετο, εις την Ρώμην, εις την Δύσιν. Και η Γέννησις του Χριστού στην Ανατολή δεν εορτάζετο. Για πρώτη φορά εορτάστηκε στις ημέρες του Ιερού Χρυσοστόμου, 5ος αιών.
Όλα αυτά λοιπόν που σας είπα, τα αναφέρει ο Ιερός Χρυσόστομος και συνεπώς ο Χριστός γεννήθηκε κατά μήνα Δεκέμβριον και μάλιστα τονίζει, 25η Δεκεμβρίου. Διότι τότε γιόρταζαν και εις την Ρώμην 25η Δεκεμβρίου.
Και αυτή η απορία, αγαπητοί μου, δεν ξέρω αν σας βοηθούν αυτά, έχουν όμως μία αξία όλα. [Πέρασε η ώρα λίγο, κατέφθασε κι ο σεβασμιώτατος, ναι, δεν ξέρω να πρέπει να συνεχίσω. Ναι, καλά].
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης απαντήσεως:Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· Απομαγνητοφωνημένη ομιλία δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
· https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/apanthseis_aporivn/apanthseis_aporivn_251.mp3
