Γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου: ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ[: Ματθ.1,21] Η πίστις που ευαρεστεί τον Θεόν 19-12-1993] (Β288) [ έκδοσις β΄]

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ[: Ματθ.1,21]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου

με θέμα:

«Η ΠΙΣΤΙΣ ΠΟΥ ΕΥΑΡΕΣΤΕΙ ΤΟΝ ΘΕΟΝ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 19-12-1993]

                                                                                           (Β288) [ έκδοσις β΄]

 

        Σήμερα, αγαπητοί μου, Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως, ο Συναξαριστής σημειώνει: «Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ γεννήσεως, μνήμην ἄγειν ἐτάχθημεν παρὰ τῶν Ἁγίων καὶ θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν, πάντων τῶν ἀπ' αἰῶνος Θεῷ εὐαρεστησάντων, ἀπὸ Ἀδὰμ ἄχρι καὶ Ἰωσὴφ τοῦ μνήστορος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, κατὰ γενεαλογίαν, καθὼς ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ἱστορικῶς ἠριθμήσατο, ὁμοίως καὶ τῶν Προφητῶν καὶ τῶν Προφητίδων».

     Δηλαδή σήμερα, ενώ χρησιμοποιείται η κατά σάρκα γενεαλογία του Ματθαίου, όμως την αναφορά του, όπως είδαμε, ο Συναξαριστής την έχει στη γενεαλογία του Λουκά. Η γενεαλογία του Ματθαίου είναι κατιούσα, του Λουκά είναι ανιούσα. Κατεβαίνομε από τον Αβραάμ εις τον Ιησούν, στον Λουκά ανεβαίνομε από τον Ιησούν μέχρι, όπως λέγει, «τοῦ Ἀδάμ, τοῦ Θεοῦ». Έτσι, γιατί χρησιμοποιεί εδώ ο Συναξαριστής και μάλιστα αναφέρει 95 πρόσωπα, στο κάθε δε πρόσωπο ξεχωριστά του καθιερώνει και ένα συναξαριστικόν εγκώμιον, ένας στίχος, δηλαδή, που είναι εγκώμιον. Γιατί αυτό; Διότι, όπως είδαμε, αναφέρεται σε εκείνους που ευηρέστησαν στον Θεό. Δηλαδή ο Ματθαίος λέγει μόνον την κατά σάρκα Γέννησιν, δηλαδή τη γενεαλογία· «ο πατέρας μου, ο παππούς μου, ο προπάππος μου». Ο Λουκάς αναφέρει τα πρόσωπα εκείνα που είναι μεν στη γενεαλογία του Χριστού, αλλά ευηρέστησαν εις τον Θεόν. Τι τους έκανε να ευαρεστήσουν στον Θεό; Τι είναι εκείνο, δηλαδή, το οποίον τελικά ευηρέστησε εις τον Θεόν; Προσέξατέ το, είναι τεραστίας σημασίας. Είναι η πίστις, για την οποία θα μιλήσομε λίγο πιο κάτω.

      Τι βλέπομε; Βλέπομε ότι η αναφορά είναι στα πρόσωπα εκείνα τα οποία επίστευσαν. Σε ποιον; Εις τον Ιησούν Χριστόν. Προ Χριστού; Ναι. Σημειώνει δε έναν περίεργο στίχο στην προς Εβραίους επιστολή του ο Απόστολος Παύλος και λέγει ότι ο Μωυσής, ο οποίος έζησε 15 αιώνες προ Χριστού, προτίμησε να συγκακουχείται με τον λαό του Θεού, παρά να απολαμβάνει τους θησαυρούς και τα πλούτη των Αιγυπτίων, φέροντας μαζί του «τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ». Ποιος; Ο Μωυσής. Ποίον; «Τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ». Μα ο Χριστός ήρθε 15 αιώνες μετά. Αγαπητοί μου, όλοι οι δίκαιοι και οι προφήται της Παλαιάς Διαθήκης είδαν τον Χριστόν. Τον είδαν, τους απεκαλύφθη ο Χριστός, πριν βεβαίως ενανθρωπήσει. Και επίστευσαν. Και ανέμεναν, περίμεναν. Μοιάζει καταπληκτικό. Εδώ είναι εκείνο ακριβώς που συνδέει την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη κατά έναν θαυμαστόν τρόπον.

       Ο Θεός συνήψε με τους ανθρώπους πέντε διαθήκες. Αυτό που λέμε Παλαιά και Καινή Διαθήκη είναι μέρος. Πέντε διαθήκες. Η πρώτη διαθήκη ήταν…- «διαθήκη» θα πει «συμφωνία», μεταξύ του Θεού και του Αδάμ. Ήταν συμφωνία, διαθήκη πίστεως. Του είπε: «Θες να ζήσεις; Δεν θα δοκιμάσεις από τον καρπόν αυτόν». Δηλαδή; Ο Αδάμ δεν επίστευσε.

      Δευτέρα διαθήκη είναι με τον Νώε. Ο νέος και δεύτερος γενάρχης του ανθρωπίνου γένους, ο Νώε, ο οποίος συνήψε και αυτός μετά του Θεού, διαθήκη πίστεως. Διότι του είπε ο Θεός: «Θα καταστρέψω με κατακλυσμό τον κόσμο. Φτιάξε μία κιβωτό να σωθείς». Και επίστευσε. Και η κατασκευή της Κιβωτού εκράτησε 120 χρόνια.

    Τρίτη διαθήκη, πάλι πίστεως, τονίζω, πίστεως, είναι με τον Αβραάμ. Του λέγει ο Θεός: «Σήκω, πάρε τα φορητά σου υπάρχοντα -όχι τα χωράφια σου φυσικά- και έλα εκεί που θα σου δείξω». Δεν του είπε πού. Πήγανε προς βορράν, βορειοδυτικά από τη Μεσσοποταμία. Κατόπιν εκεί πέθανε ο πατέρας του, ο Θάρα. Και του λέει τώρα ο Θεός: «Πήγαινε προς Νότον». Κατέβηκε στη σημερινή Παλαιστίνη. Καταπληκτικό δε που του είπε: «Βλέπεις τι θα σου δώσω; Όλη αυτή τη γη». Εντούτοις ο Αβραάμ δεν εδέχθη τίποτα από τη γη αυτή. Όχι δεν δέχθηκε. Δεν πήρε τελικά. Σας κάνει εντύπωση. Οι απόγονοί του κατοίκησαν εις την γης της Επαγγελίας, της υποσχέσεως- αυτό θα πει «επαγγελία»· επαγγελίας γη. Ο Αβραάμ; Δεν πήρε ούτε… μήκος, πλάτος, εμβαδόν αν θέλετε, ποδός από γη. Το λέει ο Απόστολος Παύλος έτσι, στην προς Εβραίους. Ούτε μια πατουσιά γη δεν πήρε ο Αβραάμ. Γιατί; «Γιατί ανέμενε», λέει, «μία άλλη γη. Την γη εκείνη που θα ήταν η Βασιλεία του Θεού». Πίστις. Ετάφη στο διπλούν σπήλαιον, κατ’ εντολή του, αυτός και η Σάρα και μετά ο Ισαάκ και μετά ο Ιακώβ, που τον έφεραν από την Αίγυπτο και τον έθαψαν εκεί. Αλλά αυτό το σπήλαιον το αγόρασε. Δεν ήτο κληρονομία από τον Θεόν. Το αγόρασε. Και επίτηδες η Αγία Γραφή αναφέρει ότι αγοράστηκε από τον Αβραάμ 400 αργυρά δίδραχμα. Άρα, ως επαγγελία; Δεν πήρε τίποτα. Γιατί; Έμενε στην πίστη ότι θα πάρει στη Βασιλεία του Θεού. Στην καινούργια γη και στον καινούργιο ουρανό.

      Κατόπιν, οι απόγονοι του Αβραάμ, δυστυχώς, όπως τους αποκαλεί ο ίδιος ο Θεός, οι Εβραίοι δηλαδή, σκληροτράχηλοι, ακαλλιέργητοι, χοντροί άνθρωποι. Δεν μπορούσαν να δεχθούν διαθήκη πίστεως. Εξάλλου, έγιναν τόσο πολλοί… δύο εκατομμύρια άνθρωποι! Και τότε ο Θεός κάνει μία καινούρια διαθήκη, την τετάρτη διαθήκη. Διαθήκη νόμου, στο Σινά. Όχι διαθήκη πίστεως. Διαθήκη νόμου: «Αν τηρήσεις τις εντολές, θα σωθείς. Αν δεν τηρήσεις, δεν θα σωθείς». Όμως κανείς δεν ετήρησε την εντολή, κανείς, μα κανείς, μα κανείς! Γιατί; Γιατί ανεμένετο η δικαίωσις, δηλαδή η σωτηρία, από την διαθήκη της πίστεως. Όχι από την διαθήκη του Νόμου. Διότι η διαθήκη του Νόμου ήτο «παιδαγωγὸς εἰς Χριστόν», όπως λέει ο Απόστολος Παύλος.

       Και ποια είναι τώρα η πέμπτη συμφωνία, διαθήκη πίστεως; Αυτή που έγινε με τον Ιησούν Χριστόν: «Πότε θα σωθείς; Άμα πιστέψεις στο Θεανθρώπινο πρόσωπο του Ιησού Χριστού».

        Αυτές οι πέντε διαθήκες, αγαπητοί. Λοιπόν, προσέξτε. Καλόν είναι να πάρομε από αυτούς τους 95 που αναφέρει ο Συναξαριστής, από τον Ευαγγελιστή Λουκά, σας είπα, από τη γενεαλογία αυτή, να πάρομε, μία επιλογή, να κάνομε,  μερικών προσώπων.

     «Μνήμη», σημειώνει, «τῶν πρωτοπλάστων Ἀδὰμ καὶ Εὔας.Ὑμνῶ θανόντας ζῶν γένους ἀρχηγέτας -σας είπα, είναι εγκωμιαστικά στοιχεία συναξαριστικού τύπου -τοῦ ζῆν με καὶ θνῄσκειν με τοὺς παραιτίους». «Αχ, αυτοί που έγιναν», λέει, «αίτιοι και να ζήσω, για να γεννηθώ και να’ ρθω στον κόσμο, και να πεθάνω».

      Οι πρωτόπλαστοι, όπως είπα προηγουμένως δεν επίστεψαν στην εντολή του Θεού περί μη βρώσεως από το δένδρο της γνώσεως. Γι'αυτό και απέθαναν. Δεν επίστευσαν. Όμως, όταν δόθηκε η υπόσχεσις της σωτηρίας και ειπώθηκε εις την Εύα… αποτείνεται στην Εύα, όταν ο Θεός αποτείνεται εις την Εύα, βλέπει στο βάθος των αιώνων τη νέα Εύα, την Παναγία. Γι'αυτό δεν αποτείνεται εις τον Αδάμ. Είναι η μοναδική περίπτωσις προνομίου γυναικός και μάλιστα επί τόσο μεγάλου θέματος, που έχομε εις τον χώρο της Ιστορίας. Μοναδικό, μέγα προνόμιο της γυναικός. Και τι λέγει; «Από σένα θα ‘ρθει Εκείνος που θα συντρίψει το κεφάλι του όφεως» κ.λπ. κ.λπ. Αυτό το λεγόμενον «πρωτευαγγέλιον». Τότε οι πρωτόπλαστοι επίστευσαν. Είδαν ότι στην πρώτη περίπτωση που δεν πίστεψαν, έπαθαν ζημιά. Τώρα πιστεύουν. Έπρεπε όμως, έπρεπε, «πᾶσα παράβασις καὶ παρακοή», που λέει ο Απόστολος Παύλος, «ἔλαβε ἔνδικον μισθαποδοσίαν», έπρεπε να φύγουν από τον Παράδεισον. Θα περίμεναν στον Άδη. Ποιον; Τον Λυτρωτή. Γι'αυτό ο Χριστός κατέβηκε στον Άδη. Για να πάρει τον Αδάμ και την Εύα. Και τους απ’ αιώνος κεκοιμημένους.

     «Μνήμη τοῦ δικαίου Ἄβελ, υἱοῦ τοῦ Ἀδάμ. Βοᾷ Θεῷ σὸν αἷμα καὶ ψυχῆς δίχα, ὦ πρῶτε νεκρῶν(: συ που είσαι από τους νεκρούς ο πρώτος), πρῶτε καὶ σεσωσμένων(: συ που είσαι και από τους πρώτους που σώθηκες)». Ο Άβελ. Ο Άβελ επίστευσε εις την υπόσχεση του Θεού περί σωτηρίας, όπως του διηγήθηκαν οι γονείς του, ο Αδάμ και η Εύα. Γι’ αυτό προσφέρει θυσίαν ευάρεστον εις τον Θεόν, αλλά και η ζωή του είναι ζωή δικαίου ανθρώπου, επειδή επίστευσε εις τον Θεόν. Γι'αυτό και ήτο άκακος, όπως και τα πρόβατα που έβοσκε ο Άβελ· και ο οποίος ήταν τύπος του Ιησού Χριστού. Αναφέρεται και στην Καινή Διαθήκη ως δίκαιος. Και μάλιστα από αυτό το στόμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

       «Μνήμη τοῦ δικαίου Σήθ, υἱοῦ Ἀδάμ». Ο Σηθ ήτο εις αντικατάστασιν του Άβελ. Μα λέει η Γραφή ότι ο Αδάμ έκανε πολλά παιδιά και αγόρια και κορίτσια. Πολλά, πολλά... Γιατί, λοιπόν, μιλά για αντικατάσταση; Αγαπητοί μου, αν είχαμε χρόνο… αν ξέρατε, αυτή η γενεαλογία του Λουκά και του Ματθαίου τι ψωμί έχει, τι θεολογία έχει, δεν μπορείτε να φανταστείτε. Αυτή που στην ανάγνωσή της μοιάζει, ας πούμε, κάπως ανιαρή. Διότι ο Σηθ ήτο εις αντικατάστασιν του Άβελ, από τον οποίον θα κατήγετο ο Χριστός.

     Ο πρώτος Αντίχριστος επί της Γης είναι ο Κάιν· που τον έβαλε ο διάβολος να σκοτώσει τον Άβελ τον δίκαιον, επειδή άκουσε εις τον Παράδεισον ότι θα ήρχετο Εκείνος ο Οποίος θα έσωζε τους ανθρώπους. Κι έβλεπε ότι δίκαιος απ’ όλα τα παιδιά του Αδάμ ήταν ο Άβελ. «Στάσου», λέει ο διάβολος, «θα τον βγάλω από τη μέση». Και συνεπώς ο διάβολος πίσω από τον Κάιν, είναι τύπος του Αντιχρίστου. Για να μην έρθει ο Χριστός εις τον κόσμον. Γι'αυτό είναι εις αντικατάστασιν του Άβελ αυτό το παιδί, το οποίον μπορεί να ήταν 3^ο, 4^ο, 5^ο, δεν έχει σημασία, εις αντικατάστασιν του Άβελ. Γι'αυτό λέει ο Λουκάς… φθάνει εκεί στους πρωτοπλάστους και λέει «ήταν υιός του Σηθ, του Αδάμ, του Θεού». «Σὴθ σπέρμα καινὸν(:καινούριο σπέρμα, καινούρια γενιά -διότι η γενιά του Κάιν πήρε τον δρόμο της κοσμικότητος- τοῖς γονεῦσιν ἀντ' Ἄβελ (:στους γονείς σου αντί του Άβελ). Ἄνθρωπος ὢν δίκαιος· οἷος ἦν Ἄβελ (:όπως ήταν ο Άβελ)».

      Τέταρτον. «Μνήμη τοῦ δικαίου Ἐνώχ, υἱοῦ, Ἰάρεδ». Αυτός ο άνθρωπος ήταν δίκαιος. Ευηρέστησε εις τον Θεόν. Επίστευε ότι ό,τι ο Θεός λέγει, είναι αυτό. Δεν είναι κάτι διαφορετικό. Λέγει ο Συναξαριστής:

«Θεῷ προδήλως εὐαρεστήσας λόγῳ,

Ἐνὼχ ἀδήλοις ἐγκατῳκίσθη τόποις».

      Τι δηλαδή; Γράφει το βιβλίον της Γενέσεως για το πρόσωπον αυτό: «Καὶ εὐηρέστησεν Ἐνὼχ τῷ Θεῷ καὶ οὐχ εὑρίσκετο, ὅτι μετέθηκεν αὐτὸν ὁ Θεός».  Δεν πέθανε ο Ενώχ. Το μόνο πρόσωπον, μαζί με τον προφήτη Ηλία κατοπινά, τα δύο αυτά πρόσωπα, που θάνατο δεν δοκίμασαν, αλλά μετετέθησαν. Τι λέει ο Συναξαριστής; «Ἐνὼχ ἀδήλοις ἐγκατῳκίσθη τόποις». «Σε αφανέρωτους, αδήλους τόπους κατοίκησε ο Ενώχ». Πού; Για τον Ηλία λέει «ὡς εἰς οὐρανόν». Με το σώμα. Τι είναι ο Ενώχ; Τύπος της αναστάσεως των νεκρών. Γιατί επίστευσε ο Ενώχ. Και ο Ηλίας. Κι αυτοί θα επανέλθουν τις ημέρες του Αντιχρίστου. Θα τους δούμε, εάν ζήσομε, κι αν στις ημέρες μας έρθει ο Αντίχριστος. Ο Ενώχ, λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, και ο Ηλίας, αυτοί οι δύο προφήται που αναφέρονται εις το βιβλίον της Αποκαλύψεως. Και θα κηρύξουν στις ημέρες του Αντιχρίστου, κήρυγμα μετανοίας. Πού; Σε ποιον τόπο; Στα Ιεροσόλυμα. Εκεί θα τους αποκτείνει ο Αντίχριστος, εκεί θα αναστηθούν την τρίτη ημέρα, στις 3 ½ ημέρες, θα αναστηθούν. Είναι καταπληκτικά πράγματα αυτά. Γι'αυτό η πίστις μας δεν είναι χωρίς μαρτυρίες. Δεν είναι. Έχομε γεγονότα. Μόνο που λίγα, για να μείνει περιθώριο για την πίστη στα υπόλοιπα. Η πίστις μας δεν είναι αμάρτυρος. Η λέξις είναι του Αποστόλου Παύλου, που την είπε στους Αθηναίους: «Ο Θεός δεν άφησε τον εαυτό Του αμάρτυρον, χωρίς μαρτυρίαν». Και αυτό είναι το καταπληκτικό.

       Πέμπτον: «Μνήμη τοῦ δικαίου Λάμεχ, υἱοῦ Μαθουσάλα». Ο Μαθουσάλας έζησε 960 χρόνια! 960 χρόνια! Ο Αδάμ 930.

«Λάμεχ, δύο γνούς, δεῖν ἔγνων, τιμᾶν ἕνα,

οὐ τὸν φονευτήν, ἀλλ' ὁμωνύμως Λάμεχ».

       «Γνωρίζω», λέει, «δύο Λάμεχ από την Παλαιά Διαθήκη. Ο ένας ήταν φονευτής, φονιάς». Είναι ο πρώτος που σκότωσε μετά τον Κάιν. Και πήρε κατάρα από τον Θεό. «Δεν εννοώ αυτόν», λέει ο Συναξαριστής. «Τον άλλον, τον ομώνυμον, κι αυτός λέγεται Λάμεχ». Διότι αυτός ο άνθρωπος, ο Λάμεχ, ήταν, παρακαλώ, ο πατέρας του Νώε· ο οποίος επροφήτευσε και όταν γεννήθηκε ο Νώε είπε τα εξής:  «Οὗτος – ο Νώε, το μωρό αυτό, το παιδάκι αυτό που γεννήθηκε, λέει στο βιβλίο της Γενέσεως, πέμπτο κεφάλαιο- διαναπαύσει ἡμᾶς ἀπό τῶν ἔργων ἡμῶν (: θα μας ξεκουράσει από τα έργα μας) καὶ ἀπὸ τῶν λυπῶν τῶν χειρῶν ἡμῶν(: και από τις λύπες μας, που εμείς με τα χέρια μας τις φτιάχνομε) καὶ ἀπὸ τῆς γῆς(:και από τη γη αυτή), ἧς κατηράσατο Κύριος ὁ Θεός(:που καταράστηκε ο Θεός)». Δηλαδή; Δηλαδή ο Νώε θα είναι εκείνος που θα διασωθεί από τον Κατακλυσμόν, θα γίνει νέα γενεά, θα ‘ρθει ο Μεσσίας από τη γενεά του Νώε, θα κατέβει εις τον Άδην ο Μεσσίας και θα μας σώσει. Προφητεία του Λάμεχ, του πατέρα του  Νώε. «Νῶε», δε, θα πει «ανάπαυσις».

«Μνήμη τοῦ δικαίου Νῶε, υἱοῦ Λάμεχ.

Ἀδὰμ βροτοῖς ὄλεθρον ἐκ ξύλου φέρει·

διὰ ξύλου δὲ Νῶε πᾶν σῴζει γένος».

      «Ο Αδάμ», λέει, «έφερε την καταστροφή με το ξύλο». «Ξύλο» θα πει δένδρον. Εδοκίμασε από τον καρπόν. Αντιθέτως ο Νώε με το ξύλο, γιατί πίστεψε, σώζει το γένος των ανθρώπων. Πώς; Με την Κιβωτό. Ξύλο το ένα, καταστρέφει, ξύλο το άλλο και σώζει. Εδώ έχομε προτύπωση του Τιμίου Σταυρού, αλλά και της Εκκλησίας. Η Κιβωτός του Νώε είναι τύπος της Εκκλησίας. Κι εδώ με τον Νώε συνάπτεται διαθήκη πίστεως, όπως σας είπα προηγουμένως, η δευτέρα μετά τον Αδάμ. Ο Νώε δηλαδή επίστευσε για τον κατακλυσμόν, γι'αυτό και ανέλαβε την κατασκευή της Κιβωτού και εσώθη. Και ήτο τηρητής του θελήματος του Θεού. Ήταν δε ο μόνος δίκαιος στην εποχή του. Καταπληκτικό ε; Λέει κανείς: «Καλά, μπορεί να καταστραφεί ο κόσμος; Μα, είναι δυνατόν, αφού όλοι είναι έτσι;». Ναι.  Μόνος ο Νώε εσώθηκε. Εννοείται η οικογένειά του. Κανείς άλλος.  «Νῶε- λέει το βιβλίο της Γενέσεως- ἄνθρωπος δίκαιος, τέλειος ὢν ἐν τῇ γενεᾷ αὐτοῦ· τῷ Θεῷ εὐηρέστησε Νῶε. Καὶ ἐποίησε Νῶε πάντα, ὅσα ἐνετείλατο αὐτῷ Κύριος ὁ Θεός, οὕτως ἐποίησε». Έτσι έκανε. Γιατί; Γιατί επίστευσε.

7^ον. «Μνήμη τοῦ δικαίου Πατριάρχου, Ἀβραάμ, υἱοῦ Θάρρα.

Τὸν Ἀβραὰμ πῶς δεξιώσομαι λόγοις,

ὃς ἠξιώθη δεξιοῦσθαι καὶ Νόας;»

    «Πώς», λέει, «να τον δεξιωθώ τον Αβραάμ; Αυτός που αξιώθηκε να δει ‘’νόας’’, δηλαδή τους αγγέλους, εις τύπον της Αγίας Τριάδος». Με τον Αβραάμ έχομε την τρίτη διαθήκη της πίστεως όπως σας είπα. Πώς το λέγει αυτό η Αγία Γραφή; Και το χρησιμοποιεί… είναι το θεμέλιον, το θεολογικόν θεμέλιον του Παύλου. Λέει στην Παλαιά Διαθήκη στη Γένεση: «Ἐπίστευσε Ἀβραὰμ καὶ ἐλογίσθη αὐτῷ εἰς δικαιοσύνην». «Δικαιοσύνη» θα πει αρετή. Και συνεπώς σώθηκε. Πότε. Γιατί πίστεψε. Είναι το θεμέλιον, το θεολογικόν θεμέλιον του Παύλου. Η πίστις σώζει.

«Μνήμη τοῦ Πατριάρχου Ἰσαάκ, υἱοῦ Ἀβραάμ.

Δεθείς, Ἰσαάκ, εἰς σφαγήν, τύπος γίνῃ,

ἐπὶ σφαγὴν ἥξοντος(:ερχομένου) ὑψίστου Λόγου».

      Τύπος του Ιησού Χριστού· που εδέχτηκε να σφαγεί· εν γνώσει του. Θαυμαστός μάλιστα τύπος του Χριστού. Να ‘λεγε κανείς… πόσα έχει να πει κανείς πάνω σε όλα αυτά!

9^ον.  «Μνήμη τοῦ Πατριάρχου Ἰακὼβ, υἱοῦ Ἰσαάκ.

Διὰ κλίμακος Ἰακώβ, τῆς Παρθένου,

πρὸς γῆν Θεὸν χωροῦντα πρὶν τόκου βλέπει».

   «Βλέπει την Παρθένον, στην οποία θα χωρούσε Αυτός ο Υιός και Λόγος του Θεού και πριν ακόμη εκείνη γεννήσει, εκείνος την βλέπει». Λέει ο Συναξαριστής: «Ο Ιακώβ είδε καθαρά το μυστήριον της Θείας Οικονομίας και επίστευσε. Γι'αυτό είπε στον Ιωσήφ, τον γιο του, που ήταν αντιβασιλιάς της Αιγύπτου: ‘’Παιδί μου, όταν θα πεθάνω, θα υποβληθείς σε κόπο. Αλλά σε παρακαλώ, να με πας να με θάψεις εις την γη των πατέρων μου. Στο διπλούν σπήλαιον’’». Δεν είναι ένας απλός συναισθηματισμός. Αλλά είναι ένας καρπός μιας πίστεως.

     «Μνήμη τοῦ δικαίου Μελχισεδέκ» . Μα αυτός ήταν έξω από τον λαό του Αβραάμ. Ω, ήταν μονοθεϊστής. Λέγει: «Ἒχει Γραφὴ πατρὸς σε καὶ μητρὸς δίχα (: δεν αναφέρει ούτε τον πατέρα σου ούτε την μάνα σου),Χριστοῦ τυποῦντα Μελχισεδὲκ τοὺς τόκους». Διότι ήταν τύπος του Χριστού, ο Οποίος κατά το θείον αμήτωρ, κατά το ανθρώπινον απάτωρ. Γι΄αυτό λέγει ο 109^ος Ψαλμός: «Συ είσαι ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα, κατὰ τὴν τάξιν –δεν λέει Ααρών- Μελχισεδέκ». Είναι η ιερωσύνη του Χριστού. Σπουδαίο πρόσωπο. Μυστηριώδες, σπουδαίο. Αλλά και ευλογεί τον Αβραάμ. Και λέει ο Απόστολος Παύλος ότι το μικρότερο ευλογείται από το μεγαλύτερο. Άρα, λοιπόν, ο Μελχισεδέκ είναι ανώτερος από τον Αβραάμ, αφού ευλόγησε ο Μελχισεδέκ τον Αβραάμ. Ήταν δε βασιλιάς Σαλήμ, δηλαδή της Ιερουσαλήμ. Η πόλις Ιερουσαλήμ ήτο πόλις των Ιεβουσαίων και κτίστηκε πριν έρθει ο Αβραάμ στη γη Χαναάν· την οποία πόλη κατέκτησε ο Δαβίδ έναν αιώνα και κάτι παραπάνω, με το ξίφος του.

«Μνήμη τοῦ δικαίου Ἰώβ.

Ὕψιστον εὑρὼν ἀξίως ἐπαινέτην,

Ἰὼβ ἐπαίνων οὐ δέῃ τῶν γηΐνων».

    Τι να δώσει επαίνους εις τον Ιώβ; Αυτός ο ίδιος ο Κύριος τον έχει επαινέσει. Ο οποίος είπε: «Τι τραβώ, ω, τι τραβώ, έγινα λεπρός, έχασα την περιουσία μου, έχασα τα παιδιά μου. Ξέρω, όμως, ότι αυτό το δέρμα -ποιο δέρμα; Το λεπρό- θα μου το αναστήσει καινούριο ο Θεός». Μιλάει για την ανάσταση των νεκρών. Τι να πούμε;

«Μνήμη τῆς δικαίας Ῥούθ».          

     Αχ αυτή η Ρουθ. Μωαβίτισσσα. Τι δουλειά είχε στον λαό του Θεού; Επίστευσε. Ξέρετε τι είπε; Μάλιστα ο Συναξαριστής: «Ἒθνος λιποῦσα Ῥοὺθ ἑαυτῆς καὶ σέβας, ἔθνει προσῆλθε καὶ Θεῷ τοῦ Μωσέως». Είπε εις την πεθερά της, την Νοεμίν, που πέθανε ο άνδρας της, είχαν μεταναστεύσει εκεί, γιατί είχε πέσει πείνα, δεν είχαν να φάνε ψωμί και πήγαν στη χώρα Μωάβ. Πέθανε, όμως, ο άνδρας της, της Νοεμίν, πέθαναν και τα δύο της αγόρια που πήραν Μωαβίτισσες. Θέλαν να την ακολουθήσουν, να γυρίσει πίσω στη Βηθλεέμ. Βηθλεεμίτισσα ήταν η Νοεμίν. Λέγει (η Νοεμίν): «Πηγαίνετε, κορίτσια μου, να παντρευτείτε». Λέει η Ρουθ: «Δεν θα σ’ αφήσω. Ο λαός σου, λαός μου και ο Θεός σου Θεός μου!». Επίστευσε η Ρουθ. Και μπαίνει και στη γενεαλογία μάλιστα, παρακαλώ, του Ματθαίου.

        Τι να πρωτοπούμε για τον Ιωσήφ τον μνήστορα κ.λπ. κ.λπ. Εάν ερωτήσετε: «Τι όλους αυτούς τους έκανε ευαρέστους εις τον Θεόν;», το είπαμε. Η πίστις. Επίστευσαν. Γι'αυτό και ο Απόστολος Παύλος στη σημερινή αποστολική περικοπή αναφέρει: «Ἐτυμπανίσθησαν... ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον» κ.λπ. κ.λπ. Γιατί; «Χωρίς δέ πίστεως –λέει ο Απόστολος Παύλος- ἀδύνατον εὐαρεστῆσαι». «Δεν μπορείς να ευαρεστήσεις τον Θεό χωρίς την πίστιν».

        Γι’ αυτό, αγαπητοί, με την πίστη θα ευαρεστήσομε στον Θεό. Η πίστις όμως συνεπάγεται την πράξιν. Δεν μπορείς να πεις ότι πιστεύω, αλλά ζω περίεργα και παράξενα. Τότε πώς πιστεύεις; Πιστεύεις; Θα τηρήσεις τις εντολές του Θεού, όλες, ακριβώς γιατί πιστεύεις. Και εάν πιστέψομε στο θεανθρώπινο πρόσωπο του Χριστού. Αυτή είναι η πίστις. Ότι Αυτός που εγεννήθη στη Βηθλεέμ είναι ο Θεός Λόγος που έγινε άνθρωπος. Εάν, ακόμη, πιστέψομε εις το Ευαγγέλιον, στην ανάσταση των νεκρών, στη Δευτέρα του Χριστού Παρουσία. Αυτή η πίστις έφερε μάλιστα και τους μάγους κοντά Του. Αυτή και εμάς θα μας οδηγήσει στην Βασιλεία Του.           

        ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

   και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή

            μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,

       ψηφιοποίηση της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας και επιμέλεια:

                               Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

·        Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

·        https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_582.mp3