Η Διεθνής Επιτροπή Νομικών, το UNAIDS και το Γραφείο Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, παρουσίασαν νέα σειρά νομικών προτάσεων με στόχο να ενταχθούν οι διεθνείς κανονισμοί περί των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στο ποινικό δίκαιο.
Πρόσφατο έγγραφο των Ηνωμένων Εθνών ζητά την αποποινικοποίηση της γενετήσιας συνεύρεσης με ανηλίκους, της πορνείας, της χρήσης ναρκωτικών και των αμβλώσεων.
«Η Διεθνής Επιτροπή Νομικών (ICJ) μαζί με το UNAIDS* και το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) παρουσίασαν επίσημα μια νέα σειρά νομικών αρχών, όπως διαμορφώθηκαν μετά από προτάσεις εμπειρογνωμόνων, προκειμένου να ενταχθεί το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο ποινικό δίκαιο», σύμφωνα με εισήγηση που αναγράφεται στην ιστοσελίδα UNAIDS.org
Το νέο έγγραφο των «νομικών αρχών» ξεκινά με μια εισαγωγή από τον Edwin Cameron, έναν συνταξιούχο Νοτιοαφρικανό δικαστή, ο οποίος επισημαίνει πώς η εμπειρία του ως «gay άνδρα» βοήθησε στην ολοκλήρωση της εργασίας που έκανε για αυτό το πόνημα.
«Λόγω της μακροχρόνιας ενασχόλησής μου με τη νομοθεσία και ως περήφανος ομοφυλόφιλος άνδρας, γνωρίζω βαθιά το τρόπο που το ποινικό δίκαιο κανονίζει ποιες ομάδες κρίνονται άξιες προστασίας και ποιες άξιες καταδίκης και εξοστρακισμού», έγραψε ο εν λόγω δικαστής. «Με αυτόν τον τρόπο, το ποινικό δίκαιο επιτελεί μια λειτουργία αποκλεισμού – που έχει δραματικές συνέπειες στις ζωές των ανθρώπων. Μερικές φορές συνεπάγεται σκληρές διακρίσεις για τις ομάδες που ταυτίζονται με την αποδοκιμασμένη ή στιγματισμένη συμπεριφορά».
Αν και το έγγραφο κυκλοφόρησε στις 8 Μαρτίου, την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, μόλις πρόσφατα άρχισε να προσελκύει την προσοχή εξαιτίας της υποστήριξης που προσφέρει στην μη- ποινικοποίηση της γενετήσιας συνεύρεσης με ανηλίκους.
Η Αρχή 16 δηλώνει:
Η συναινετική σεξουαλική συμπεριφορά, ανεξάρτητα του είδους της σεξουαλικής δραστηριότητας, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου, την έκφραση φύλου των εμπλεκόμενων ατόμων ή την οικογενειακή τους κατάσταση, δεν μπορεί να ποινικοποιηθεί σε καμία περίπτωση.
Κατά συνέπεια, συναινετικές ομοφυλοφιλικές, συναινετικές ετεροφυλικές σεξουαλικές σχέσεις, ή συναινετικές σεξουαλικές σχέσεις με ή μεταξύ τρανς, μη δυαδικών και άλλων ατόμων ποικίλων φύλων, ή σχέσεις εκτός γάμου –είτε προγαμιαίες είτε εξωσυζυγικές– δεν μπορούν ποτέ να ποινικοποιηθούν. Όσον αφορά την εφαρμογή του ποινικού δικαίου, κάθε προβλεπόμενη ελάχιστη ηλικία συναίνεσης στη συνεύρεση πρέπει να εφαρμόζεται κατά τρόπο που να μήν εισάγει διακρίσεις. Η εφαρμογή δεν μπορεί να συνδέεται με το φύλο των συμμετεχόντων ή την ηλικία συναίνεσης στο γάμο.
Επιπλέον, η σεξουαλική συμπεριφορά στην οποία εμπλέκονται άτομα κάτω από το ηλικιακό όριο συναίνεσης στη γενετήσια πράξη μπορεί να είναι συναινετική και να μην εξαρτάται από το νόμο. Στο πλαίσιο αυτό, η επιβολή του ποινικού δικαίου θα πρέπει να βρίσκεται σε συμφωνία με τα δικαιώματα και την ικανότητα των ατόμων κάτω των 18 ετών να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τη συναινετική σεξουαλική συμπεριφορά και το δικαίωμά τους να ακούγονται στα θέματα που τους αφορούν.
«Οι αρχές αυτές, που αναπτύχθηκαν μέσα σε ένα διάστημα πέντε ετών, βασίζονται σε εμπειρίες και ανασκοπήσεις από μια σειρά ειδικών και ενδιαφερομένων», εξηγεί το UNAIDS.org. Ολοκληρώθηκαν το 2022. Αρχικά, οι αρχές επικεντρώθηκαν στον αντίκτυπο της ποινικής νομοθεσίας που περιορίζει τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα, τη συναινετική σεξουαλική δραστηριότητα, την ταυτότητα φύλου, την έκφραση φύλου, τη μη αποκάλυψη του HIV καθώς και την έκθεση και μετάδοση του ιού, τη χρήση την κατοχή ναρκωτικών για προσωπική χρήση. Αργότερα, με βάση τις προτάσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων, συμπεριλήφθηκαν επίσης η ποινικοποίηση που συνδέεται με την έλλειψη στέγης και τη φτώχεια».
Η έκθεση ζητεί επίσης την αποποινικοποίηση της πορνείας και της χρήσης ναρκωτικών.
Η Αρχή 17 δηλώνει:
Η ανταλλαγή σεξουαλικών υπηρεσιών μεταξύ συναινούντων ενηλίκων για τα χρήματα, άλλα αγαθά ή υπηρεσίες, η σχετική επικοινωνία με άλλον, η διαφήμιση προσφοράς ή η κοινή χρήση χώρων με άλλον με σκοπό την ανταλλαγή σεξουαλικών υπηρεσιών μεταξύ ενηλίκων που συναινούν για χρήματα, αγαθά ή υπηρεσίες, είτε σε δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο, δεν μπορεί να ποινικοποιηθούν εφόσον υπάρχει απουσία εξαναγκασμού, βίας, κατάχρησης εξουσίας ή απάτη.
Η Αρχή 20 προτείνει από την ποινική νομοθεσία να απαγορεύσει να τιμωρείται η «χρήση ναρκωτικών ή η κατοχή, αγορά ή καλλιέργεια ναρκωτικών για προσωπική χρήση, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων κάτω των 18 ετών ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης».
Προτείνεται ακόμη να μπορούν τα άτομα να λαμβάνουν τα επικίνδυνα φάρμακα αλλαγής φύλου, να υφίστανται χειρουργικές επεμβάσεις σε τρανς καταστάσεις και να κάνουν έκτρωση τα μωρά τους.
Το ποινικό δίκαιο σύμφωνα με την Αρχή 14, δεν πρέπει να καθιστά παράνομο για το άτομο να «λαμβάνει και να ενεργεί για αποφάσεις σχετικά με το σώμα του, τη σεξουαλικότητα και την αναπαραγωγή του. Εδώ ανήκουν οι αποφάσεις για την εγκυμοσύνη, αντισύλληψη, - συμπεριλαμβανομένης της επείγουσας αντισύλληψης-, την ολοκληρωμένη «φροντίδα» παροχής αμβλώσεων, τη προφύλαξη για σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, τη «φροντίδα/θεραπεία» που επιβεβαιώνει το φύλο».
Η Αρχή 15 επιβεβαιώνει ότι η άμβλωση και στους εννέα μήνες της εγκυμοσύνης δεν πρέπει ποτέ να ποινικοποιηθεί. «Η άμβλωση πρέπει να εξαιρείται εξ ολοκλήρου από την αρμοδιότητα του ποινικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της πραγματοποίησης, παροχής βοήθειας, εκτέλεσης της πράξης ή παροχής φαρμάκων ή υπηρεσιών που σχετίζονται με την άμβλωση ή παροχής τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με την άμβλωση», δηλώνει το έγγραφο.
Παραπομπή:
* The Joint United Nations Programme on HIV/AIDS, UNAIDS: Περιλαμβάνει τις συνδυασμένες προσπάθειες του ΟΗΕ για τον περιορισμό της HIV λοίμωξης παγκοσμίως.
Μαμά Μπαμπάς & Παιδιά