ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ : «Κοινωνικός Χριστιανισμός: ο δρόμος προς τις εκλογές»

 

«Κοινωνικός Χριστιανισμός: ο δρόμος προς τις εκλογές»

(και φέγγος αυτού ως φως έσται – Αββακούμ 3, 3-4)

 

Για το μεγάλο και υπερφυσικό μυστήριο της ευσεβείας – Θείας Αποκαλύψεως, ο ίδιος ο Χριστός διευκρίνισε, ως δότης και των δύο νομοθεσιών:

«Μη νομίσετε ότι ήλθον καταλύσαι τον νόμον ή τους προφήτας∙ ουκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι» (Ματθ. Ε, 17)∙ ήλθε δηλαδή για να τελειοποιήση τον ατελή νόμο (Μωυσής - Προφήτες) με την τελειότητα του Ευαγγελίου.

Φέγγος (=ανταύγεια) ο νόμος του Μωϋσέως, ατελής, όμως, κατά τον Απ. Παύλο: «ουδέν γαρ ετελείωσεν ο νόμος…» (Εβρ. 7 , 19), ενώ το φέγγος το διαδέχθηκε το φως του Ευαγγελίου: «και φέγγος αυτού ως φως έσται» (Αββακούμ Γ΄, 4). Δίκαια – σχετικά η Γραφή υπογραμμίζει:

- «εκάλυψεν ουρανούς η αρετή αυτού, και αινέσεως αυτού πλήρης η γη» (Αββακούμ Γ, 3).

- «έφαναν αι αστραπαί σου τη οικουμένη» (Ψαλμ. 76, 19).

Ο Νόμος του Θεού, οι σωτήριες εντολές του έχουν καλύψει κάθε ορατό και αόρατο σημείο του Σύμπαντος, της ανθρωπότητας, του ανθρώπου.

Στο Μυστήριο της ευσεβείας, η κοινωνική διδασκαλία συμπεριλαμβάνεται στην ορθή πίστη, ως δρόμος σωτηρίας, με το νεότερο όνομα «κοινωνικός χριστιανισμός».

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως η προσωπική συνείδηση είναι και πολιτική. Είναι δηλ. οι αφετηρίες της πολιτικής συνείδησής μας διαλεκτικά – άρρητα δεμένες με τις βεβαιότερες απαιτήσεις του Ευαγγελίου ή της συνολικής Αγίας Γραφής, καλύτερα.

Σημειώνει – υπογραμμίζει ο Παναγιώτης Ι. Μπρατσιώτης:

«ο μελετών επισταμένως την ιστορίαν των κοινωνικών ιδεών κατά τους προ Χριστού χρόνους ίσταται έκπληκτος προ της εντάσεως του κοινωνικού πνεύματος, υπό του οποίου εμφανίζεται εμφορουμένη η ιερά του Ισραήλ γραμματεία, η λεγομένη γραμματεία της Παλαιάς Διαθήκης (Βλέπε μελέτη «Η κοινωνική σημασία της Π. Διαθήκης» - 1952 – Σελ. 7).

Εντός της κοινωνικής περιμέτρου της Π. Διαθήκης, περικλείονται:

1) Ιδιοκτησία και εργασία  2) το αναπαλλοτρίωτο του πατρικού κλήρου        3) Μέτρα υπέρ των πτωχών  4) Ελεημοσύνη  5) Δικαιοσύνη και έλεος              6) Μέτρα υπέρ των δούλων  7) Υπέρ της γυναικός κ.α.

Η σχεδιασμένη (από το Θεό) οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων στο λαό του Ισραήλ, αυτή η προβολή του Θείου σχεδίου πάνω σ’ όλη την έκταση των κοινωνικών καταμερισμών της εποχής εκείνης, είναι από τις μεγαλύτερες προσφορές του Θεού στην ανθρωπότητα της Π. Διαθήκης. Στην εφαρμογή αυτής της κοινωνικής συνεργασίας, στη βάση του θρησκευτικού χαρακτήρος, οι θεμελιώδεις (άξονες) αρχές της ήταν α) ο προς τήρηση Νόμος του Θεού β) Η δικαιοσύνη και γ) το «ουκ έσται εν σοι ενδεής» (Δευτερον. 15, 4).

Να παραβάλουμε αυτό το εδάφιο – χωρίο με το αντίστοιχο των Πράξεων (δ, 32): «Του δε πλήθους των πιστευσάντων ην η καρδία και η ψυχή μία… χάρις τε μεγάλη ην επί πάντας αυτούς. Ουδέ γαρ ενδεής τις υπήρχεν εν αυτοίς».

Όλη η Μωσαϊκή νομοθεσία προστάτευε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια∙ χωρίς τους φραγμούς της νομοθεσίας η ανθρώπινη πλεονεξία, ανεξέλεγκτη, θα δημιουργούσε «κυρίους και δούλους, κεφαλαιοκράτες και εργάτες, εκατομμυριούχους και αλήτες» (Henry George).

Στην Καινή Διαθήκη συμπληρώνεται και η κοινωνική διδασκαλία, ως ανώτατος πνευματικός οδηγός κοινωνικής οργάνωσης.

Ο π. Γεώργιος Καψάνης, γράφει:

«Ο Χριστιανός έχει ευθύνη για την κοινωνική ζωή. Η ευθύνη αυτή τον υπαγορεύει να εργασθή για την επικράτησι στην κοινωνία του θελήματος του Θεού για σωτηρία, αγάπη, δικαιοσύνη, ελευθερία και φιλανθρωπία μεταξύ των ανθρώπων.

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, η σωτηρία θεωρείται όχι μόνο σαν κάθετη σχέση με το Θεό (προσωπικά), αλλά και σαν οριζόντια σχέσι με τους αδελφούς (κοινωνικά και εκκλησιαστικά) (Σελ. 20)…

Επίσης: «Η στάσι μας απέναντι στον αδελφό έχει συνέπεια στην σωτηρία μας και γι’ αυτό έχει υψίστη σημασία για μας.

Η κοινωνική αποστολή και δράσι του ανθρώπου, όπως και το εν γένει ήθος του, προσδιορίζεται αποφασιστικά από το «πιστεύω» του, δηλ. από τις κοσμοθεωριακές του αρχές και προϋποθέσεις, από τη φιλοσοφική του τοποθέτηση» (Βιβλίο «ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» - Σελ. 20).

Επίσης: «Ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, έχουμε υποχρέωσι να γνωρίσουμε και να συνειδητοποιήσουμε τις θεολογικές προϋποθέσεις και αρχές, στις οποίες πρέπει να οικοδομείται η κοινωνική ζωή του Χριστιανού (αυτόθι)».

Να θυμηθούμε, ότι ο Χριστός εξάσκησε και πρακτικά, παράλληλα με την διδασκαλία – κήρυγμα, το έργο της κοινωνικής φροντίδας στους ενδεείς. Το «γλωσσόκομο» που εχειρίζετο ο Ιούδας, ήταν ένα ειδικό ταμείο κοινωνικής φροντίδας – αρωγής (Ιωάν. 12, 6).

Στον μετέπειτα βηματισμό της η πρώτη Εκκλησία ανέδειξε, δια των Αποστόλων, τους «επτά Διακόνους», ως υπουργούς – συντονιστές της αγάπης – φιλανθρωπίας.

Διάχυτο το πνεύμα της φιλανθρωπίας στην πορεία της Εκκλησίας μιας και οι φορείς της εξουσίας (Βασιλείς, ηγεμόνες κ.λ.π.), επηρεασμένοι από το «Ρωμαϊκό Δίκαιο», δεν μπόρεσαν να υψωθούν στο ύψος των «διακόνων του Θεού» (Ρωμ. 13, 4).

Η Ορθόδοξη συνείδηση κατανοεί τα όρια της κοινωνικής διδασκαλίας του Ευαγγελίου και συνειδητοποιεί πως ο Κοινωνισμός του Χριστιανισμού δεν εξαντλείται (μόνο) στην φιλανθρωπία – ελεημοσύνη.

Χρέος των Χριστιανών είναι η ανύψωση της εξουσίας στο ύψος του «διακόνου του Θεού», ώστε η φιλανθρωπία – ελεημοσύνη να λάβει κρατική υπόσταση∙ να μην υπάρχει δηλ. ουδείς ενδεής στο κοινωνικό σώμα∙ να αλλάξει δηλ. το κοινωνικό σύστημα και να γίνη έκφραση και δικαίωση της Χριστιανικής αλήθειας.

Οι αντιρρήσεις των Αστών – Μαρξιστών είναι παιδαριώδεις και απέχουν από την αλήθεια. Δεν είναι του παρόντος η αναίρεσή τους, λόγω ελλείψεως δημοσιογραφικού χώρου.

Πρέπει, όμως, να γίνει κατανοητό ότι:

«Κάνοντας κανείς χρήση του δικαιώματος αυτού (της ψήφου) εκλέγει όχι μονάχα τα πρόσωπα που θα τον κυβερνήσουν αλλά και το κοινωνικό σύστημα, με τον οποίον θέλει να κυβερνηθή. Από την ψήφο εξαρτάται κυρίως αν θα πάη καλά το Έθνος ή θα καταστραφή, αν θα ζήσουν οι άνθρωποι με δικαιοσύνη και ειρήνη ή θα τρώη ο ένας τον άλλον, αν θα εφαρμοσθούν οι νόμοι του Θεού ή του διαβόλου» (π. Σταμάτης Χατζηκυριάκος).

Να υπογραμμίσουμε, ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας έλαβαν θέση για όλα τα σημερινά κοινωνικά προβλήματα∙ τα ακτινογραφήσανε και πρότειναν τις λύσεις (για τόκους, χρέη, τράπεζες, διαφθορά κ.λ.π.), στα ίχνη του Χριστού, ο οποίος δίδαξε (ενδεικτικά):

- Χαρακτήρισε «άφρονα» τον πλούσιο, που συγκέντρωνε θησαυρούς (οι τράπεζες και κεφαλαιοκράτες σήμερα).

- Καταδίκασε εκείνους που αρνήθηκαν μείωση του χρέους σε ανθρώπους που υπέφεραν (βλέπε τις σημερινές οικονομικές «δάνειες» δυνάμεις).

- Έδειξε το ξεπέρασμα των κρίσεων με πίστη και πνευματικό αγώνα.

Να μην ξεχνάμε, ότι:

«Η Δύση υλοποιεί τον Θεόν, ενώ ο Μαρξισμός θεοποιεί την ύλη» (Μάρτιν Νιμέλερ).

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ