Όλα τα δράματα που ζούμε αυτές τις μέρες συμβαίνουν διότι είμαστε μέρος μιας ιστορίας. Μίας ιστορίας που απεικονίζεται με απόλυτη ακρίβεια σε αυτή την μικρή βίντεο-ιστορία 15 μόλις λεπτών.
Δείτε την ιστορία αυτή, μπείτε στη θέση όποιας προσωπικότητας της ιστορίας που εσείς θα επιλέξετε και αναλογιστείτε ποιο μερίδιο ευθύνης φέρετε για τα σημερινά δεινά.
Ο ιδιοκτήτης της άλλης φυτείας είπε ότι ήξερε κάποιον που θα μπορούσε να τον βοηθήσει.
Ημέρα 1
Μια μέρα, ο κος Τζόουνς μάζεψε τους σκλάβους του και ένας άντρας ονόματι κ. Σμιθ επρόκειτο να τους μιλήσει.
Πριν ξεκινήσει, ο κ. Σμιθ ψιθύρισε στον κ. Τζόουνς: «Ό,τι και να πω δεν θα έρθεις σε αντίθεση, ούτε θα παρέμβεις και σου υπόσχομαι ότι τα δεινά με τους σκλάβους σου θα τελειώσουν».
«Με λένε κύριο Σμιθ», είπε στους σκλάβους, «και αυτή θα είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής σας, διότι από σήμερα δεν θα είστε πια σκλάβοι, αλλά ελεύθεροι άνθρωποι».
Ο κύριος Τζόουνς σοκαρίστηκε τόσο πολύ από αυτά τα λόγια που θέλησε να παρέμβει αλλά ο κύριος Σμιθ του έκανε νόημα να μείνει σιωπηλός. Το έκανε μόνο επειδή ο ιδιοκτήτης της άλλης φυτείας του είχε μιλήσει τόσο πολύ γι' αυτόν.
«Δεν είστε πλέον ιδιοκτησία του κυρίου Τζόουνς» συνέχισε ο κ. Σμιθ, «είστε ελεύθεροι, δεν είστε αναγκασμένοι πλέον να εργάζεστε υπό τον ζυγό του κυρίου Τζόουνς. Τώρα μπορείτε να δουλέψετε για τον εαυτό σας».
Σε αυτό το σημείο οι σκλάβοι άρχισαν να μουρμουρίζουν καθώς κοιτάζονταν μεταξύ τους, πολλοί χαμογέλασαν, πολλοί έδειχναν μπερδεμένοι.
«Είστε τώρα ελεύθεροι να φύγετε από τη φυτεία όποτε θέλετε», είπε ο κύριος Σμιθ. «Αλλά να θυμάστε, ότι αφού είμαστε περιτριγυρισμένοι από άλλες φυτείες αν φύγετε από αυτή, ο ιδιοκτήτης κάποιας άλλης φυτείας πιθανότατα θα σας διεκδικήσει ως σκλάβους, αν πατήσετε το πόδι σας στην ιδιοκτησία του. Γι' αυτό σας προτρέπω να μην ρισκάρετε την ελευθερία σας, κάνοντας ανόητα πράγματα. Αντιθέτως, σας προτείνω να μείνετε εδώ όχι πλέον ως σκλάβοι, αλλά ως πρόθυμοι συμμετέχοντες και κοινοί ιδιοκτήτες αυτής της φυτείας, ναι, γιατί αυτή είναι τώρα η φυτεία σας»
«Όσα προβλήματα είχατε μαζί του ανήκουν στο παρελθόν, είστε όλοι ίσοι τώρα. και χρειάζεστε ο ένας τον άλλον για να λειτουργήσει αυτή η φυτεία.
Αν συνεργαστούμε όλοι μαζί μπορούμε να απολαύσουμε από κοινού τους καρπούς των κόπων μας. Για να γιορτάσουμε αυτή την ευτυχή περίσταση σας παρουσιάζω αυτό το νέο σύμβολο ενότητας και συνεργασίας και αυτή η σημαία θα είναι το έμβλημα της νέας και ελεύθερης φυτείας μας, Τζόουνς».
Ο κ. Σμιθ κυμάτισε τη νέα σημαία, αλλά ήταν ακόμα σαστισμένοι για να απαντήσουν.
«Και αυτό θα είναι το σύνθημά μας», ανακοίνωσε ο κ. Σμιθ. «Θα εργαστούμε μαζί ως ελεύθεροι άνθρωποι για το κοινό καλό, και ορκιζόμαστε την πίστη μας στη φυτεία Τζόουνς, σύμβολο ευημερίας, ελευθερίας και δικαιοσύνης για όλους και για να το γιορτάσουμε θα ξεκουραστούμε όλοι για το υπόλοιπο της ημέρας. Απολαύστε την ελευθερία σας, κάντε ό,τι θέλετε και επιστρέψτε εδώ αύριο το πρωί με ανανεωμένη ενέργεια για να εργαστείτε σε αυτό το μεγάλο και σπουδαίο έργο επιτέλους ως ελεύθεροι και ισότιμοι άνθρωποι».
Τελικά πεπεισμένοι από τον κ. Σμιθ οι πρώην σκλάβοι χειροκροτούσαν και πανηγύριζαν.
Ημέρα 2
«Όλοι θέλουμε να πάει καλά αυτή η φυτεία» είπε ο κ. Σμιθ στην αρχή της επόμενης συνάντησης. «Για να μπορέσουμε να μοιραστούμε μαζί τους καρπούς της εργασίας μας, ξέρουμε πολύ καλά ότι πρέπει να δουλέψετε σκληρά για να έχετε μια παραγωγική φυτεία και δεν μπορούμε να σταματήσουμε να δουλεύουμε επειδή είμαστε πλέον ελεύθεροι. Μάλιστα, τώρα που δουλεύουμε για τον εαυτό μας, περιμένω να δουλέψετε ακόμη πιο σκληρά από ό,τι πριν αλλά με περηφάνια και χαρά, γνωρίζοντας ότι εργάζεστε για τον εαυτό σας» .
«Προφανώς πρέπει ακόμα να τηρούμε κάποιους κανόνες διότι αν ο καθένας κάνει αυτό που θέλει η φυτεία δεν θα παράγει τίποτα, αυτό το πείραμα θα αποτύχει και θα πεθάνουμε όλοι από την πείνα. Πρέπει όλοι να είμαστε ευγνώμονες στον κύριο Τζόουνς που συμφώνησε να μείνει και να διαθέσει τις γνώσεις και τις δεξιότητές του σε αυτό το έργο και ελπίζω όλοι σας να κάνετε το καθήκον σας».
«Μερικοί από εσάς έχουν επιλεγεί ως επόπτες του έργου για να διαχειριστούν τις επιμέρους λειτουργίες της επιχείρησης, για να διασφαλιστεί ότι ο καθένας κάνει την εργασία που του έχει ανατεθεί, για να διασφαλιστεί ότι τηρούνται οι κανόνες και ούτω καθεξής. Οι υπόλοιποι μπορούν να πάνε στα χωράφια για να ξεκινήσουν την πρώτη μέρα εργασίας τους, ως ελεύθεροι άνθρωποι.
Ημέρα 3
Το επόμενο πρωί ο κύριος Σμιθ είχε μια έκφραση απελπισίας στο πρόσωπό του καθώς ξεκινούσε η καθημερινή συγκέντρωση.
«Σήμερα έχω ένα δυσάρεστο θέμα», είπε. «Χθες ανακαλύψαμε ότι ο Τσαρλς έκλεψε μέρος της συγκομιδής του βαμβακιού, πιθανά για να το πουλήσει και να έχει προσωπικό όφελος. Αυτό είναι ενάντια στους κανόνες, αυτό είναι κλοπή και για αυτό ο Τσαρλς πρέπει να τιμωρηθεί».
Δύο άντρες έδεσαν τον Τσαρλς στο στύλο για να τον μαστιγώσουν.
«Δεν χαίρομαι που το κάνω», συνέχισε ο κύριος Σμιθ, «αλλά πρέπει να καταλάβετε ότι αν δεν διατηρήσουμε την τάξη, αν δεν σεβαστούμε τους κανόνες που έχουμε θέσει στους εαυτούς μας, τότε η φυτεία θα αποτύχει και θα υποστούμε όλοι τις συνέπειες».
Το μαστίγιο έπεσε στην πλάτη του Τσαρλς.
«Αλλά, αν όμως όλοι μας αγωνιστούμε για το κοινό καλό, μπορούμε να ευημερήσουμε. Το να είσαι ελεύθερος δεν σημαίνει να είσαι εγωιστής και άπληστος. Εάν σεβόμαστε τα καθήκοντά μας και υπακούμε στους κανόνες τότε όλοι μπορούμε να επωφεληθούμε και ο καθένας σας θα λάβει ένα μερίδιο από τα κέρδη».
Ένας νεαρός ονόματι Σάμιουελ βγήκε μπροστά.
«Αλλά αν εσείς και ο κος Τζόουνς αποφασίζετε για τους κανόνες και μας μαστιγώνετε αν δεν υπακούσουμε τι έχει αλλάξει σε σχέση με αυτά που είχαμε πριν;»
«Πώς μπορείς να το λες αυτό;» ρώτησε ο κύριος Σμιθ. «Είμαι έκπληκτος, πριν ήσουν σκλάβος, τώρα είσαι ελεύθερος και τα πράγματα πρέπει ακόμα να τα διαχειρίζονται οι πιο έμπειροι. Ξέρεις πώς να διαχειριστείς μια φυτεία Σαμουήλ;»
«Βασικά, όχι», απάντησε εκείνος. «Αλλά αφού είμαστε ελεύθεροι, γιατί δεν αποφασίζουμε εμείς τους κανόνες και το πώς πρέπει να λειτουργούν τα πράγματα;»
«Με εκπλήσσει η αχαριστία σου», απάντησε ο κύριος Σμιθ. «Κανείς σας δεν έχει ιδέα πώς να διευθύνει μια φυτεία οπότε δεν είστε σε θέση να παίρνετε αποφάσεις για το πώς πρέπει να γίνονται τα πράγματα εδώ. Δεν φαίνεται να εκτιμάς όλα τα πράγματα που απλόχερα σου προσφέρει ο κύριος Τζόουνς από την προστασία σας, από όλες τις εξωτερικές απειλές που δεν γνωρίζετε, από εκείνους που θα σας έπιαναν για να σας κάνουν σκλάβους αν δεν υπήρχε η προστασία του κυρίου Τζόουνς, μέχρι την εξασφάλιση του βιοπορισμού σας και των κατοικιών σας, των εργαλείων σας, της φροντίδας σας όταν αρρωσταίνετε ή τραυματίζεστε και ούτω καθεξής».
«Δεν θα υπήρχε φυτεία, ούτε βαμβάκι για συγκομιδή, ούτε γη για σπορά, ούτε σοδειά, αν δεν υπήρχε αυτός. Θα πρέπει να του είσαι ευγνώμων για την άνεση που έχεις τώρα διότι χωρίς αυτόν η ζωή σου θα ήταν πολύ χειρότερη. Ωστόσο, ως ελεύθεροι συμμετέχοντες σε αυτό το έργο από εδώ και πέρα σε κάθε συνάντηση θα δίνονται δύο λεπτά σε όποιον επιθυμεί να κάνει ερωτήσεις ή να κάνει προτάσεις ή παράπονα».
Οι εργάτες φάνηκαν όλοι ικανοποιημένοι και κατευθύνθηκαν πίσω στα χωράφια για να μαζέψουν βαμβάκι.
Ημέρα 4
«Έχω μια σημαντική ανακοίνωση» είπε ο κος Σμιθ στην αρχή της καθημερινής συνάντησης. «Ο ξάδερφος του κυρίου Τζόουνς είναι εδώ, και όχι μόνο για επίσκεψη και να δει πώς πάει το έργο μας αλλά αποφασίστηκε ότι από εδώ και πέρα εσείς θα αποφασίσετε ποιος θα διαχειρίζεται τη φυτεία. Προφανώς αυτή τη δουλειά δεν μπορεί να την κάνει οποιονδήποτε αλλά κάθε τρεις μήνες θα έχουμε μία ειδική συνάντηση, στην οποία θα ψηφίσουν όλοι οι εργαζόμενοι, αν ο κύριος Τζόουνς θα διευθύνει τη φυτεία ή αν ο ξάδερφός του κ. Τζόνσον θα διευθύνει τη φυτεία αντ' αυτού».
«Αυτό σημαίνει ότι η τελική ευθύνη θα είναι δική σας, γιατί εσείς θα αποφασίζετε ποιος θέλετε να διαχειριστεί τα πράγματα για εσάς. Αν δεν σας αρέσει ο τρόπος που διευθύνονται τα πράγματα θα έχετε τη δύναμη να τον αλλάξετε».
Έκπληκτοι και χαρούμενοι οι εργάτες κατευθύνθηκαν πίσω στα χωράφια για να μαζέψουν βαμβάκι.
Μετά από ένα έτος
Πέρασαν μέρες, πέρασαν μήνες πέρασε ένας χρόνος και η φυτεία συνέχισε να λειτουργεί όπως πριν. Άλλοτε ο κύριος Τζόουνς ήταν επικεφαλής, άλλοτε ο κύριος Τζόνσον, αλλά η καθημερινή ρουτίνα παρέμενε ακριβώς η ίδια. Οι εργάτες δούλευαν σκληρά πολλές ώρες την ημέρα και εξακολουθούσαν να λαμβάνουν πολύ λίγα χρήματα.
Κάθε μέρα η συνάντηση ξεκινούσε με την απαγγελία από όλους του συνθήματος της φυτείας: «Ας εργαστούμε μαζί ως ελεύθεροι άνθρωποι προς όφελος όλων μας, υποσχόμενοι πίστη στη φυτεία Τζόουνς, σύμβολο ευημερίας, ελευθερίας και δικαιοσύνης για όλους».
Μια μέρα ο κ. Σμιθ ανακοίνωσε: «Ο Σάμιουελ ζήτησε το λόγο για σήμερα το πρωί και ό,τι κι αν σκεφτείτε για τις ιδέες και τις απόψεις του είμαστε όλοι ελεύθεροι εδώ και επομένως μπορούμε να πούμε ό,τι πιστεύουμε. Σάμιουελ έχεις δύο λεπτά, ξεκίνα».
Ο Σάμιουελ βγήκε μπροστά φοβισμένος!
«Ήμουν ενθουσιασμένος όταν ξεκίνησαν όλα αυτά», είπε καθώς κοίταζε νευρικά τον κύριο Σμιθ και τον κύριο Τζόουνς.
«Μα δεν βλέπετε τι έχει συμβεί εδώ; Τίποτα δεν έχει αλλάξει, είμαστε όλοι ακόμα σκλάβοι».
Γκρίνια διαφωνίας ακούστηκαν ανάμεσα στο πλήθος.
«Μας λένε τι να κάνουμε και μας μαστιγώνουν αν δεν το κάνουμε. Εξακολουθούν να φτιάχνουν όλους τους κανόνες και να μας τιμωρούν αν δεν υπακούμε, μας αφήνουν να κάνουμε προτάσεις και μπορούμε να παραπονεθούμε, αλλά τίποτα δεν έχει αλλάξει ποτέ πραγματικά.
«Μας αφήνουν να επιλέξουμε μεταξύ του κ. Τζόουνς και του κ. Τζόνσον αλλά ποια είναι η διαφορά; Η κατάσταση παραμένει η ίδια! Εμείς κάνουμε όλη τη δουλειά και αυτοί παίρνουν ό,τι θέλουν και αποφασίζουν πόσα θα μας αφήσουν. Αυτοί ζουν στη πολυτέλεια, πλουτίζοντας από το βαμβάκι που μαζεύουμε. Εμείς δουλεύουμε από το πρωί ως το βράδυ και πρέπει να χτίσουμε τα σπίτια μας, να καλλιεργήσουμε τη σοδειά μας και να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Μας αφήνουν ίσα ίσα για να μην επαναστατήσουμε και το σκάσουμε».
«Αυτό δεν είναι ελευθερία, είμαστε όλοι ακόμα σκλάβοι. Άλλαξαν μόνο τις λέξεις που χρησιμοποιούν, αλλά τίποτα άλλο δεν έχει αλλάξει. Λένε ότι είμαστε όλοι ελεύθεροι και ίσοι, αλλά δεν είναι έτσι. Αυτοί διατάζουν και εμείς υπακούμε. Αυτό δεν είναι ελευθερία, δεν είναι ισότητα. Λένε ότι είμαστε ελεύθεροι να φύγουμε, αλλά αυτό σημαίνει ότι είμαστε ελεύθεροι να γίνουμε σκλάβοι κάποιου άλλου».
«Γιατί πρέπει να δουλεύουμε ή να υπακούμε στους κανόνες; Ποτέ δε συμφωνήσαμε σε αυτό! Αυτοί δημιούργησαν αυτό το σύστημα, αυτοί μας το επέβαλαν. Μας ελέγχουν και μας κλέβουν και το λένε ελευθερία! Μας εξαπάτησαν και μας έκαναν να πιστέψουμε ότι το να μπορείς να επιλέξεις ποιον αφέντη θα υπηρετήσεις είναι ίσο με το να είσαι ελεύθερος. Αλλά δεν είναι έτσι, ανοίξτε τα μάτια σας. Αν κρατήσεις αυτό που παράγεις το λένε κλοπή και όταν παίρνουν αυτό που παράγεις, το λένε μοίρασμα και δίκαιη διανομή. Καλά δεν το βλέπετε, αυτό είναι...»
«Ο χρόνος σου τελείωσε Σάμιουελ», ανήγγειλε ο κύριος Σμιθ ήρεμα. Με το νεύμα του, δύο επιστάτες άρπαξαν τον Σάμιουελ από τα χέρια και τον έσυραν στο στύλο μαστιγώματος.
«Συγγνώμη Σάμιουελ, αλλά παραβίασες τους κανόνες. Υπάρχουν κανόνες κατά της υποκίνησης να μην εργάζονται οι άνθρωποι και κατά της υποκίνησης να παραβιάζονται οι κανόνες.
Εσύ μόνο μας πληγώνεις όλους με τη δυσαρέσκεια σου και τα παράπονά σου και την ανυπακοή σου».
Το μαστίγιο χτύπησε και ο Σάμιουελ ούρλιαξε από τον πόνο.
«Χωρίς κανόνες και τάξη όλα θα ήταν μάταια. Χωρίς νόμους θα υπήρχε χάος και δεν μπορούμε να συμπεριφερόμαστε σαν άγρια ζώα και να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει. Πρέπει να φέρουμε εις πέρας το έργο μας και να κάνουμε το καθήκον μας για την ευημερία όλων και όσοι δεν το κάνουν, πρέπει να τιμωρηθούν».
Το μαστίγιο χτύπησε ξανά και το αίμα κύλησε άφθονο από την πλάτη του Σάμιουελ.
«Σάμιουελ, εσύ είσαι αυτός που κλέβεις από τους άλλους όταν δεν κάνεις τη δουλειά που σου έχει ανατεθεί και αναγκάζεις τους άλλους να δουλεύουν πιο σκληρά. Όταν δεν υπακούς στους κανόνες, εσύ είσαι αυτός που θέτει σε κίνδυνο το μέλλον όλων των άλλων. Εσύ είσαι ο κλέφτης, εσύ είσαι ο εγκληματίας εσύ είσαι αυτός που προσπαθεί να καταστρέψει τη συμφωνία που μας κρατά όλους ασφαλείς και σε ευημερία»
Με κάθε χτύπημα του μαστίγιου οι υπόλοιποι εργάτες χειροκροτούσαν όλο και πιο δυνατά, ενώ κάποιοι έβριζαν τον Σάμιουελ.
«Κακομαθημένε και εγωιστή, παραπονιέσαι για τα πάντα και μιλάς σαν να είσαι καταπιεσμένος, αλλά είσαι αυτός που καταστρέφει τα πάντα. Εσύ είσαι αυτός που μας εμποδίζει να γίνουμε αυτό που θα θέλαμε να είμαστε. Είναι η απληστία και η απειθαρχία σου που βλάπτει όλους μας. Όλοι ακολουθούν τους κανόνες», είπε ο κ. Σμιθ δείχνοντας τους άλλους. «Γιατί να μην τις ακολουθείς κι εσύ; Πιστεύεις ότι είσαι υπεράνω του νόμου;»
Ακούστηκαν φωνές συναίνεσης, καθώς το μαστίγιο έπεφτε για άλλη μια φορά.
«Πρέπει να τηρούμε την τάξη», είπε ο κύριος Σμιθ «για να κάνουμε αυτή τη φυτεία μεγάλη για να μπορέσουμε να είμαστε όλοι ευτυχισμένοι και ευημερούντες. Για να έχουμε την κοινωνία που θέλουμε, πρέπει να υπάρχουν κανόνες, πρέπει όλοι να συνεισφέρουμε σε αυτό το σπουδαίο έργο με ό,τι μπορούμε και δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές ενέργειες και συμπεριφορές που προσπαθούν να υπονομεύσουν τα σπουδαία πράγματα που όλοι μαζί ως ελεύθεροι άνθρωποι έχουμε πετύχει και θα συνεχίσουμε να πετυχαίνουμε».
Ο κ. Τζόουνς χαμογέλασε ικανοποιημένος καθώς χτύπησε τον κ. Σμιθ στον ώμο.
Το πλήθος χειροκρότησε τόσο δυνατά που κανείς τους δεν πρόσεξε ότι ο Σάμιουελ είχε πεθάνει!