τοῦ Νεκτάριου Δαπέργολα, Διδάκτορος Βυζαντινῆς Ἱστορίας
Ἦταν δυστυχῶς μία θλιβερή ἡμέρα πτώσης καί ὀδύνης. Κάποιοι παραδόξως μίλησαν – καί ἀκόμη ἐπιμένουν νά μιλοῦν – γιά ἡρωισμούς καί γιά στάση ἐφάμιλλη τῶν μεγάλων Ἁγίων πού ὑφίσταντο διώξεις. Εἰλικρινά ἀδυνατῶ νά ἀντιληφθῶ τόση ἀδυναμία (ἤ ἀπροθυμία) νά ἀντιληφθοῦν τό προφανές. Ὅτι, πέραν τῆς πασιφανοῦς βεβαίως ἀδικίας πού ἔφερε τήν ξεδιάντροπη καρατόμηση, ἦταν δυστυχῶς ἡμέρα πτώσης. Καί, συνάμα, ἐπίσης δυστυχῶς ἡμέρα θριάμβου καί πανηγυρισμοῦ γιά ὅλο τό ἀντίχριστο (ρασοφόρο καί μή) σύστημα.
Πρῶτα ἦταν οἱ συγγνῶμες «γιά τά λάθη του» καί οἱ παρακλήσεις «γιά δεύτερη εὐκαιρία» πρός τούς σταυρωτῆδες συντοπῖτες του, πού ἦρθαν ἀντί τῆς μόνης ἐπιλογῆς πού εἶχε στήν πραγματικότητα ὡς αὐθεντικός Ὀρθόδοξος ἀρχιερέας: νά παραμείνει ἀνένδοτος καί σταθερός στήν ἀλήθεια πού ἕως ἐκείνη τή στιγμή ὑπηρετοῦσε. Θυμήθηκα τόν Μέγα Φώτιο, πού ἀπέναντι στήν λύσσα τῶν συνέδρων τῆς ληστρικῆς συνόδου τοῦ 869, ἔμεινε ἀπολύτως σιωπηλός, χωρίς οὔτε νά ἀναιρέσει, ἀλλά οὔτε κἄν νά ἀπαντήσει τό παραμικρό, ἀρνούμενος νά ἀναγνωρίσει τήν νομιμότητα καί τήν δικαιοδοσία της καί γνωρίζοντας πόσο στημένο ἦταν τό παιχνίδι καί πόσο προκαθορισμένο τό ἀποτέλεσμα.
Ἐκεῖνος ἀναθεματίστηκε τότε καί ἔφυγε γιά τήν ἐξορία, χωρίς ὅμως νά ἀποκηρύξει ἤ νά ἀλλάξει οὔτε γράμμα ἀπό τίς πράξεις του, ἀπολύτως δικαιωμένος ἀπέναντι στόν Θεό. Αὐτός δέν μποροῦσε ἄραγε νά καταλάβει (ἀπό τήν φύση τῶν κατηγοριῶν καί ἀπό τήν μορφή τῆς ὃλης διαδικασίας) ὅτι καί αὐτό τό παιχνίδι ἦταν στημένο καί ἡ ἀπόφαση τῆς κυπριακῆς λυκοφωλιᾶς ἤδη εἰλημμένη; Καί ἔτσι τόν καθαίρεσαν ἀπό τόν ἐπισκοπικό θρόνο του, χωρίς φυσικά νά δείξουν ἔλεος ἀπέναντι στίς συγγνῶμες καί τίς δηλώσεις μεταμέλειας – καί χωρίς κἄν νά νοιαστοῦν καί γιά τίς τόσες παρατυπίες στήν ὅλη διαδικασία. Γιατί μιλᾶμε γιά ἀνθρώπους ἀδίστακτους, ἀνελέητους καί ἐκδικητικούς. Πού ἐπίσης αἰσθάνονται πανίσχυροι καί ἱκανοί νά κάνουν ὅ,τι θέλουν, χωρίς προσχήματα καί νομιμοφάνειες.
Ἀντί ὅμως ἐκεῖνος νά παραδειγματιστεῖ ἀπό αὐτήν τήν ἐξέλιξη, ἐπέλεξε νά προσφύγει στήν ἀκόμη πιό ζοφερή λυκοφωλιά. Μέ ποιάν ἀκριβῶς λογική ἄραγε καί μέ ποιάν ἐλπίδα; Νά βρεῖ δικαιοσύνη στήν καρδιά τῆς ἀδικίας; Ὀρθοδοξία στήν καρδιά τῆς πλάνης; Ἀποκατάσταση στήν καρδιά τῆς ἐκτροπῆς; Καί πῶς πᾶς καί «νομιμοποιεῖς» αὐτήν την λυκοφωλιά, ἐνῷ εἶναι ἀδύνατο νά μήν γνωρίζεις τόν ἀντίχριστο καί ὀλέθριο ρόλο της; Καί πῶς ἀκόμη ἐλπίζεις ὅτι ἡ μητρική αὐτή λυκοφωλιά θά «ἀδειάσει» τήν θυγατρική, εἰδικά μάλιστα ἀπό τή στιγμή πού ἅπαντες γνωρίζαμε καί τήν καθοριστική συμβολή της στήν ἔναρξη τῆς ὅλης δίωξης; Ὅσοι ξέρουν στοιχειωδῶς τί σημαίνει Φανάρι καί δέν ζοῦν ἀκόμη (ἐντελῶς ἀσυγχώρητα) πάνω στά σύννεφα, ἔνιωσαν λοιπόν νέα μαχαιριά μέ τήν δεύτερη αὐτή ἐπιλογή του.
Καί φτάνουμε στό ὀδυνηρό τέλος καί τήν ἀπολύτως ἀναμενόμενη ἀπόφαση. Οἱ λύκοι ἔρχονται καί τόν ἀποτελειώνουν. Ἀλλά πρίν ἀπό αὐτό φροντίζουν νά τόν ταπεινώσουν καί νά τόν τσακίσουν. Τόν βάζουν νά κάνει νέα δήλωση καί ἐκεῖνος τό ἀποδέχεται (πιστεύοντας ἴσως μέ ἀσύγγνωστη ἀφέλεια ἀκόμη σέ πιθανότητες ἐλέους καί ἀποκατάστασης). Καί ἀφοῦ λέει αὐτό πού θέλουν, ἐξουθενωμένος καί καταπτοημένος, οἱ λύκοι (πάντα ἀνελέητοι καί ἐκδικητικοί) ὄχι μόνο τόν ἀποτελειώνουν μέ ὁμόφωνη ἀπόφαση, ἀλλά δίνουν ταυτόχρονα καί μία ἀλαζονική ἀπόδειξη τῆς παντοδυναμίας καί ἀσυδοσίας τους, παραδεχόμενοι ὅτι ἡ πρώτη διαδικασία εἶχε ὄντως παρατυπίες. Τό μήνυμα εἶναι σαφές: ὅποιος μᾶς πάει κόντρα, θά συντριβεῖ χωρίς ἴχνος ἐλέους καί χωρίς κἄν προσχήματα. Τό κάνουμε καί παράτυπα, γιατί πολύ ἁπλά μποροῦμε. Ἀπό προχτές δυστυχῶς ὅλοι αὐτοί πανηγυρίζουν γι’ αὐτό τό μήνυμα πού τόσο ἐκκωφαντικά πέρασε πρός πᾶσα κατεύθυνση. Καί ἀκόμη δυστυχέστερα ἡ συμβολή τοῦ μητροπολίτη σέ αὐτήν τήν ὀλέθρια ἐξέλιξη, ὑπῆρξε καθοριστική. Ὄχι βεβαίως ἑκουσίως, ἀλλά διά τῶν σφαλμάτων καί τῶν ἐπιλογῶν του.
Ἴσως τόσο μόνο μποροῦσε (τοὐλάχιστον σέ αὐτήν τήν φάση τῆς ζωῆς του). Ἴσως δέν εἶχε τήν ψυχική δύναμη νά ἀντέξει τίς πιέσεις καί τούς ἐκβιασμούς καί ὅ,τι ἄλλο συνέβη στά παρασκήνια. Ἴσως δέν εἶχε καί τήν κρίση, ὥστε νά μήν ἀκούσει ἀνόητες συμβουλές ἀπό γνωστούς φαφλατᾶδες (ρασοφόρους καί μή) «ὑποστηρικτές» καί ἑτέρους μυστικοσυμβούλους καί νά μπορέσει νά ἀντιληφθεῖ τήν παγίδα στήν ὁποία μόνος του εἰσερχόταν. Ἴσως δέν ἦταν καί ἕτοιμος νά ἀποχωριστεῖ τό ἐπισκοπικό του ἀξίωμα: ὁ μακαριστός Καντιώτης φώναζε ὅτι «χίλιους θρόνους θά θυσιάσω, γιά νά μήν ἀρνηθῶ τόν Χριστό» . ἀλλά προφανῶς δέν εἶναι ὅλοι οὔτε ἕτοιμοι γι’ αὐτό, οὔτε βεβαίως καί Καντιώτηδες. Κατανοητή ἑπομένως κάθε ἀνθρώπινη ἀδυναμία. Ἔρχεται ὅμως ἡ ὥρα πού «στερεῖσαι κατ’ ἄμφω» καί τό ἀξίωμα καί τήν ὁμολογία. Πῶς διάγεις ἀπό ἐδῶ καί πέρα; Καί πόση ζημιά ἀφήνεις πίσω σου;
Τίποτε ἀπό ὅλα αὐτά δέν γράφεται πρός ἔλεγχο καί ἐπίκριση τοῦ μητροπολίτη (πού πάντοτε ἦταν καί παραμένει ἀγαπητός). Σκόρπιες σκέψεις ὀδύνης ἁπλῶς εἶναι. Κανείς δέν μπορεῖ νά ρίξει «λίθο ἀναθέματος» στόν Τυχικό. Ἀντιθέτως, πονᾶμε γιά τόν Τυχικό. Κλαῖμε γι’ αὐτόν καί εὐχόμαστε εἰλικρινά ὁ Θεός νά τοῦ δώσει δύναμη καί μετάνοια, γιατί εἶναι πολύ δύσκολη ἡ θέση του καί ἅπαντες ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι βρίσκεται αὐτή τή στιγμή σέ κρίσιμο σημεῖο – καί ψυχολογικά καί κυρίως πνευματικά. Τό ἴδιο ὅμως νά εὔχονται καί ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι πού τόν ἀγαποῦν, γιατί αὐτές τίς προσευχές τους ἔχει ἀνάγκη αὐτές τίς ὧρες καί ὄχι μεγαλοστομίες καί ἐξυμνητικές ἀνοησίες πού τόν ἐξισώνουν μέ τόν Ἅγιο Νεκτάριο καί ἄλλους διωκόμενους Ἁγίους μας.
Καί νά εὐχόμαστε βέβαια ἐπίσης κανείς ἄνθρωπος νά μήν βρεθεῖ σέ τέτοια θέση σάν καί αὐτόν, γιατί εἶναι γεγονός πώς ἅπαντες κινδυνεύουμε νά κυλίσουμε, ἄν βρεθοῦμε σέ δύσκολη ὥρα πιέσεων, ἀπειλῶν ἤ ἄλλων πειρασμῶν. «Ὁ δοκῶν ἐστάναι βλεπέτω μή πέσῃ»: τεράστιας σημασίας προτροπή αὐτή. Καί εἶναι γνωστό ὅτι ἀμέτρητοι πεπτωκότες ἦταν πρίν ἄνθρωποι τῶν μεγάλων λόγων. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι δέν πονᾶμε καί γιά τήν μεγάλη χαμένη εὐκαιρία νά δοῦμε τόν μητροπολίτη Πάφου νά ἀναδεικνύεται σέ πραγματικά ἡρωικό σύμβολο τοῦ ἀγῶνα κατά τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, σέ καιρούς πού γιά νά μετρήσουμε τούς ὁρατά ὀρθοφρονοῦντες ἀρχιερεῖς σέ Ἑλλάδα καί Κύπρο δέν χρειάζονται πλέον οὔτε κἄν τά δάχτυλα τοῦ ἑνός χεριοῦ. Καί ἀντ’ αὐτοῦ τόν εἴδαμε νά καταδεικνύεται μᾶλλον σέ ἀντισύμβολο ἐξουθενωμένης ὑποταγῆς στούς ἑσμούς τῶν ἀδυσώπητων λύκων, πού ἀπό προχτές πανηγυρίζουν μέ σαδιστική ἡδονή γιά τό μήνυμα πού πέρασαν: ὅτι κάθε κεφάλι πού πάει νά ξεφύγει πάνω ἀπό τήν στάθμη πού οἱ ἴδιοι ἐπέβαλαν, θά κόβεται ἀνελέητα, θά τσακίζεται ἐκδικητικά καί θά ἐκτίθεται ἀτιμασμένο πρός δημόσιο παραδειγματισμό.
Καί αὐτή εἶναι μία διαπίστωση πού πραγματικά πολύ δύσκολα μπορεῖ κανείς νά τήν ὑποφέρει…