Της Ράνιας Γάτου
Τυχαία, ανοίγοντας το ραδιόφωνο έπεσα πάνω στον καθηγητή κ. Κυριάκο
Κυριαζόπουλο. Εντυπωσιάστηκα από τις σκέψεις του και βάλθηκα να
απομαγνητοφωνήσω όλη τη συνέντευξη του. Την παραθέτω αυτούσια αμέσως
παρακάτω (ράδιο tv kosmos της Ρόδου 93,8, στις 28 Ιουνίου 2017) και
αφήνω τον αναγνώστη ελεύθερο να εξάγει τα συμπεράσματα του.
Θέματα κρίσιμα όπως χωρισμός κράτους και εκκλησίας, μάθημα θρησκευτικών
στά σχολεία, η αναθεώρηση του συντάγματος σε θέματα παιδείας, η θέση της
εκκλησιαστικής ιεραρχίας πάνω σ’ αυτά τα ζητήματα, η δυνατότητα
αντίστασης τού σύγχρονου ανθρώπου, εν γένει, στήν πολιτισμική και
πνευματική παρακμή, είναι αυτά στα οποία αναφέρθηκε ο παν/κός καθηγητής.
Σκέφθηκα πόσο τα προβλήματα παραμένουν σχεδόν ίδια, σε όλες τις εποχές,
παρ’ όλη την συγκλονιστική εξέλιξη της τεχνολογίας σήμερα. Και
συγχρόνως, πέρασε αστραπιαία στο μυαλό μου ο ευαγγελικός λόγος: «Άρχισαν
να οικοδομούν και δεν είχαν την δύναμη και προθυμία για να τελειώσουν
αυτό που θεμελίωσαν». Ποιος άραγε είναι το θεμέλιο; ποιος έθεσε την ζωή
του σαν λιθαράκι στο θεμέλιο αυτό;
Ο Μακρυγιάννης, σκέφτηκα.
Πριν όμως σχολιάσουμε οτιδήποτε, ας παρατεθεί αυτούσιο το κείμενο της συνέντευξης του εν λόγω καθηγητή:
«Ερώτηση: Δεύτερο θέμα. Βασικός σκοπός της παιδείας είναι και η ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης. Θεωρείτε ότι η διάταξη αυτή θα πρέπει να καταργηθεί, να μείνει ως έχει, ή δεν γνωρίζω, δεν απαντώ; Πώς είναι δυνατόν η εκκλησία της Ελλάδος να συνεδριάζει για τα θρησκευτικά στα σχολεία, να βγαίνει είδηση ότι τα έχουμε βρει με το ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχει κάνει πίσω και την ίδια ώρα υπάρχει ερωτηματολόγιο σε ηλεκτρονική διαβούλευση, το οποίο ρωτάει τον κόσμο, εάν θέλει να αφαιρεθεί η θρησκευτική συνείδηση από την παιδεία.
των θρησκευτικών δεν είναι γνωσιολογική όπως υποστηρίζουνε οι κυβερνώντες. Η νέα μορφή είναι κατηχητική. Και αυτό έρχεται σε αντίθεση με την πρόθεσή τους να καταργήσουν την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης. Αλλά αυτό γίνεται με έναν τρόπο να παρουσιάζουν τα πράγματα αλλιώς, ενώ είναι αλλιώς.
Ερώτηση: Τι εννοείτε κατηχητική; Ενώ λέγεται θρησκειολογικό;
Απάντηση: Είναι λάθος να λέγεται θρησκειολογικό. Έτσι θέλουν να το περάσουν προπαγανδιστικά. Δεν είναι θρησκειολογικό. Είναι κατηχητικό. Συγκεκριμένα κατήχηση σε διαθρησκειακή πνευματικότητα. Δηλαδή εφαρμόζουν από την θρησκειολογία τον κλάδο της που λέγεται φαινομενολογία της θρησκείας. Δηλαδή παίρνουν διάφορες θεολογικές έννοιες και τις βλέπουν πως τις βλέπουν στα διάφορα θρησκεύματα. Ας πούμε, έννοια Θεός, πως τη βλέπει κάθε θρήσκευμα, έννοια Ψυχή πως τη βλέπει κάθε θρήσκευμα, έννοια Σωτηρία, πως τη βλέπει κάθε θρήσκευμα. Αυτό όμως το συνδυάζει το νέο μάθημα των θρησκευτικών με τον θρησκευτικό σχετικισμό. Δηλαδή αν από τώρα και ύστερα με βάση την υπουργική απόφαση του Φίλη που καταργήθηκε θα σας πω για πιο λόγο από τον Γαβρόγλου, αλλά το πρόγραμμα το αναλυτικό είναι το ίδιο του Φίλη. Εάν κάποιος θεολόγος καθηγητής πει τώρα σε σχολείο, ή δάσκαλος, ή καθηγητής στη μέση εκπαίδευση, πει ότι η Oρθόδοξη Eκκλησία κατέχει μόνον αυτή την θρησκευτική αλήθεια αυτό θα αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα. Διότι εισάγεται ο θρησκευτικός σχετικισμός. Δηλαδή όλες οι θρησκείες θα πρέπει να διδάσκονται ότι έχουν θρησκευτική αλήθεια, κάθε μια από την πλευρά της και ότι καμία δεν έχει την αποκλειστική θρησκευτική αλήθεια. Και υπάρχει και ένα τρίτο στοιχείο στο νέο μάθημα των θρησκευτικών. Ότι θα πρέπει να αναπτύσσονται οι θρησκευτικές εμπειρίες των ορθοδόξων μαθητών στα πλαίσια των άλλων θρησκειών. Δηλαδή να παίρνεις μαθητές ορθoδόξους να τους πας σε ένα τζαμί και να τους πεις εδώ είναι ναός και αυτός, προσευχηθείτε. Ναός του Θεού είναι και αυτός. Είναι ο ίδιος ο Θεός. Δηλαδή δεν έχει σημασία πως κάθε θρησκεία τον παρουσιάζει από άποψη θρησκευτικής διδασκαλίας ή δόγματος. Δηλαδή έχουμε αποδογματοποίηση του Θεού. Ενώ Ο Θεός δεν είναι ο ίδιος στην Ορθοδοξία, στο Χριστιανισμό, δεν είναι ο ίδιος στο Ισλάμ, δεν είναι ο ίδιος στον Ιουδαϊσμό για να αναφέρω μόνο τα μονοθεϊστικά θρησκεύματα. Στο χριστιανισμό στα Τριαδολογικά Θρησκεύματα του Χριστιανισμού στα οποία είναι και η Ορθοδοξία, η οποία είναι αυτή, η οποία διατηρεί την ακρίβεια της πίστης στο Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού, η μόνη που διατηρεί την ακρίβεια. Έχουμε τρία πρόσωπα στη Θεότητα και μια Ουσία. Στον Ιουδαϊσμό έχουμε ένα πρόσωπο- Θεός, στον Μωαμεθανισμό ένα πρόσωπο -Θεός και τα άλλα θρησκεύματα είναι Πανθεϊστικά.
Ερώτηση: Αυτό τώρα που καταλαβαίνουμε είναι ότι έτσι όπως το παρουσιάζεται το νέο βιβλίο των θρησκευτικών και γενικώς το νέο μάθημα θρησκειολογίας όπως θέλουν τα το κάνουν φέρνει μια.
Απάντηση: Όχι λάθος! Μην το λέτε θρησκειολογίας. Γιατί θρησκειολογίας σημαίνει γνωσιολογικό μάθημα.
Δημοσιογράφος: Μάλιστα!
Απάντηση: Όταν είναι γνωσιολογικό το μάθημα είναι υποχρεωτικό. Γνωσιολογικό σημαίνει ή ιστορία των θρησκειών να διδάσκεις, ή να διδάσκεις φαινομενολογία της θρησκείας, δηλαδή να παίρνεις μια έννοια π.χ Θεός, Θρησκεία κ.λ.π. και να την εξετάζεις πως την βλέπουν τα διάφορα θρησκεύματα, χωρίς να την συνδυάζεις με θρησκευτικό σχετικισμό, χωρίς να την συνδυάζεις με ανάπτυξη εμπειριών των μαθητών των ορθοδόξων σε άλλα θρησκεύματα.
Ερώτηση: Αυτό που ουσιαστικά πάνε να κάνουν είναι να διδάξουν μια νέα θρησκεία με απλά λόγια στα παιδιά. Εγώ αυτό καταλαβαίνω.
Απάντηση: Βεβαίως! Την ανάπτυξη μια νέας θρησκείας. Αυτή που αναπτύσσεται ήδη παγκοσμίως.
Ερώτηση: Και από ότι κατάλαβα ξεφεύγει και από το πνεύμα του οικουμενισμού που είναι μεταξύ χριστιανών, αλλά φεύγει και προς άλλες θρησκείες.
Απάντηση: Δεν είναι μεταξύ χριστιανών ο οικουμενισμός. Οικουμενισμός θα πει γνωστικισμός. Είναι ο αρχαίος γνωστικισμός δεν είναι καινούργιο προϊόν όπως το παρουσιάζουν. Είναι ο αρχαίος γνωστικισμός τρεις αιώνες προ Χριστού, και όταν εμφανίστηκε ο χριστιανισμός και αυτόν τον πήρε ο γνωστικισμός, δηλαδή ο θρησκευτικός συγκρητισμός και τον ανακάτεψε. Ήδη ο Μάνης, οι Μανιχαίοι, αυτοί οι οικουμενιστές της εποχής εκείνης, τον πρώτο αιώνα του Χριστιανισμού, ο Μάνης, που είχε καταδικαστεί από συνόδους οικουμενικές, είχε ανακατέψει, Χριστιανισμό, είχε ανακατέψει, Ιουδαϊσμό, και Βουδισμό από εκείνη την εποχή, και ο Μάνης ήταν γιος επισκόπου.
Ερώτηση: Τώρα η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος η οποία συνεδρίασε χθες, αυτά τα οποία εσείς σήμερα μας μεταφέρετε προφανώς και θα τα γνωρίζει έτσι δεν είναι; Για αυτό και απορρίπτει το νέο βιβλίο; Τι λένε εσάς οι πληροφορίες σας;
Απάντηση: Όχι όχι όχι! Ήταν σαφές από τις προηγούμενες συνεδριάσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για το μάθημα των θρησκευτικών ότι η συντριπτική πλειονότητα της Ιεραρχίας δεν ήθελε το νέο μάθημα τότε που το λέγαν του Φίλη. Γιατί ήξερε περί τίνος πρόκειται. Είχε γίνει ένα συνέδριο από πλευράς Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων και μάλιστα είχα συμμετάσχει εγώ και ανέλυσα εκεί ποια ήταν η φύση του μαθήματος. Και είπα είναι διαθρησκειακής πνευματικότητας. Κατηχητικό! Δεν ήταν γνωσιολογικό. Είναι προπαγάνδα ότι είναι γνωσιολογικό. Και επειδή ήταν κατηχητικό θα έχουν δικαίωμα οι ορθόδοξοι γονείς να ζητάνε απαλλαγές των μαθητών τους από αυτό το μάθημα, όπως από το ορθόδοξο έχουν δικαίωμα να ζητάνε απαλλαγές οι ετερόδοξοι.
Ερώτηση: Πείτε μου κάτι, θα υπάρχει το δικαίωμα να ζητάς απαλλαγή από αυτό το μάθημα;
Απάντηση: Αυτό υποστήριξα εγώ με νομική επιχειρηματολογία ήδη από το 2013.
Ερώτηση: Γιατί αυτοί μπορεί να μην αφήσουν δικαίωμα αποχής από το μάθημα.
Απάντηση: Αυτοί δεν θέλουν, διότι θέλουν να κάνουν προπαγάνδα στη διαθρησκειακή πνευματικότητα στο θρησκευτικό συγκρητισμό, στο γνωστικισμό θέλουν να κάνουν προπαγάνδα μέσα από τα σχολεία παρουσιάζοντάς το ως ορθόδοξο.
Ερώτηση: Είναι φοβερό!
Απάντηση: Μέσα από τα σχολεία προπαγάνδα, παρουσιάζοντάς το ως ορθόδοξο. Αλλά αν αυτοί επιμένουν υπάρχει η λύση των δικαστηρίων. Δηλαδή τα δικαστήρια τα διοικητικά με την εξάντληση όλης της Ιεραρχίας μέχρι Συμβούλιο της Επικρατείας και μετά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σε τέτοια μαθήματα συγκριτιστικά που υπάρχουν σε σκανδιναβικές χώρες κερδήθηκαν αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα προσέφυγε άθεος γονέας και έλεγε στην προσφυγή του, ότι εδώ υπάρχει σε αυτό το μάθημα το συγκριτιστικό, υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό χριστιανισμού και ελάχιστο ποσοστό αθεΐας, αυτό προσβάλει την θρησκευτική μου συνείδηση και το κέρδισε.
Ερώτηση: Επειδή μας πιέζει λίγο ο χρόνος, ήθελα να σας πω ότι η εκκλησία της Ελλάδος αυτή τη στιγμή, η Ιεραρχία, τι λένε εσάς οι πληροφορίες σας, τα αποδέχεται, τα απορρίπτει αυτά, που κινείται και γιατί δεν έχει λάβει χώρα σε σχέση με το ερωτηματολόγιο αυτό από το οποίο ξεκινά η συζήτησή μας, να κάνει μια κίνηση προς τον κόσμο προς τον λαό.
Απάντηση: Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μαζί με την Επιτροπή των Αρχιερέων που εξουσιοδοτήθηκε από τη σύνοδο της Ιεραρχίας να διαπραγματευθεί δήθεν, αλλά χωρίς αλλαγή της φιλοσοφίας, χωρίς βάση ορθόδοξη, αλλά να διαπραγματευθεί στην βάση την συγκριτιστική. Διαπραγματεύομαι στη βάση τη συγκριτιστική θα πει αποδέχομαι το συγκριτιστικό μάθημα. Αυτή η επιτροπή κατόρθωσε μια βελτίωση του 0,2% σύμφωνα με τις μελέτες που έκανε η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων. Γνωρίζετε και την αλληλογραφία. Ο Αργολίδος κατηγορούσε το διοικητικό συμβούλιο της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων που υποστηρίζει το ορθόδοξο μάθημα ότι έχουν μυαλά σκουριασμένα, μυαλά μουχλιασμένα, γιατί δεν αποδέχονται την ανοιχτομυαλιά του συγκριτιστικού μαθήματος.
Ερώτηση: Ο Αμβρόσιος χθες μίλησε για προδοσία.
Απάντηση: Αποδέχθηκε αυτά που λέει η ΠΕΘ. Ο Αμβρόσιος αποδέχθηκε αυτά που λέει η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων. Αυτά λέει η ΠΕΘ ότι έχουμε προδοσία.
Ερώτηση: Είναι ο μόνος Μητροπολίτης ο Αμβρόσιος.
Απάντηση: Ο μόνος, διότι οι άλλοι ενδεχομένως σκέφτονται τα ΕΣΠΑ. Παίρνουν προγράμματα ΕΣΠΑ. Αν λοιπόν εναντιωθούν τότε η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων και ο Υπουργός Παιδείας που δίνουν και ελέγχουν τα ΕΣΠΑ στις Μητροπόλεις, θα στοχοποιηθούν και δεν θα πάρουν ΕΣΠΑ. Διότι τα ΕΣΠΑ συνδέονται να δοθούν σε αυτούς που δεν θα αντιδράσουν. Έτσι πάει το πράγμα.
Ερώτηση: Όταν αντιδράς δεν έχει ΕΣΠΑ.
Απάντηση: Όταν αντιδράς δεν έχει ΕΣΠΑ. Στο Άγιον Όρος τι κάνουν. Γιατί δεν αντιδρούν. Και εκεί παίρνουν ΕΣΠΑ.
Ερώτηση: Είναι όπως είναι κάποιος εναντίον του ευρώ. Όποιο κόμμα είναι κατά του ευρώ, δεν παίρνει και χρηματοδότηση;
Απάντηση: Δεν παίρνει και χρηματοδότηση κ.λ.π.
Ερώτηση: Και η Τρίτη ερώτηση κύριε καθηγητά για να κλείσουμε αυτή τη συζήτηση είναι και λίγο πιο δύσκολη για να την καταλάβουμε λέει το εξής: Θεωρείτε ότι το Σύνταγμα θα πρέπει να εξακολουθεί να ρυθμίζει το καταρχήν καθεστώς διοίκησης της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας του Ιησού, όχι, δεν γνωρίζω, δεν απαντώ; Τι μας λέει εδώ πέρα με λίγα λόγια και απλά.
Απάντηση: Μας λέει στην πραγματικότητα τι θέλει από τη διαβούλευση να πάρει, ένα ποσοστό πλειοψηφίας από τη διαβούλευση να πάρουν οι κυβερνώντες, ούτως ώστε να τροποποιήσουν το άρθρο 3 του Συντάγματος και ενδεχομένως και το προοίμιο που λέει: «Εις το Όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος». Και ενδεχομένως και αυτό να φύγει. Υπόσχονται ότι αυτό δεν θα φύγει. Αλλά οι υποσχέσεις είναι πάντα ανεκπλήρωτες. Όπως πάντα δηλαδή προχωράνε σταδιακά. Τώρα υποσχόμαστε ότι αυτό δεν θα φύγει και μετά το αφαιρούμε. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Το άρθρο 3 προβλέπει ότι ο καταστατικός χάρτης της εκκλησίας της Ελλάδος, ο νόμος δηλαδή που τη διέπει δεν ψηφίζεται από την Ιεραρχία, αλλά ψηφίζεται από τη Βουλή. Αφού ψηφίζεται από τη Βουλή το σύστημα σχέσεων Κράτους Εκκλησίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Κρήτης είναι το σύστημα της κρατικής εκκλησίας. Σε όποια χώρα μερικές χώρες της Ευρώπης υπάρχουν που έχουν κρατική εκκλησία, προτεσταντικές είναι. Διότι το σύστημα της κρατικής εκκλησίας εισήχθη από τον Όθωνα τον Ρωμαιοκαθολικό Βασιλιά και η κρατική εκκλησία αποτελεί προτεσταντικό σύστημα. Δηλαδή Ρωμαιοκαθολικός Βασιλιάς της Ελλάδος, εισήγαγε στην Ελλάδα την Ορθόδοξη, προτεσταντικό σύστημα σχέσεων κράτους εκκλησίας για να ελέγχεται η ιεραρχία από το κράτος και από τους παράγοντες που επηρεάζουν το κράτος, ούτως ώστε η Εκκλησία δια της Ιεραρχίας να εκκοσμικεύεται. Να χάνει την αποστολή της, τη Σωτηριώδη, να εκκοσμικεύεται και να χειραγωγείται. Αυτός ήταν ο σκοπός.
Ερώτηση: Και να χειραγωγείται από το κράτος. Και από τους ξένους. Ουσιαστικά οι ξένοι κατάφεραν να ελέγξουν την ορθοδοξία μέσω του κράτους.
Απάντηση: Η δύση το έκανε αυτό. Η δύση έλεγξε την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος για να περάσει τις δυτικές αξίες σε βάρος των Ορθοδόξων ελέγχοντάς την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος μέσω της ψήφισης του καταστατικού χάρτη ως νόμου από τη βουλή. Διότι δια να έχουμε χωρισμό κράτους εκκλησίας πρέπει ο καταστατικός χάρτης να μην ψηφίζεται από την βουλή, αλλά να ψηφίζεται από την ιεραρχία. Όπως συμβαίνει στη Ρωσία. Στη Ρωσία ο καταστατικός χάρτης της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν ψηφίζεται από τη Δούμα, ψηφίζεται από την Ιεραρχία της Ρωσικής Εκκλησίας. Αυτή είναι η διαφορά.
Ερώτηση: Αυτό τι θα σημάνει πρακτικά στην Ελλάδα, στη χώρα, εάν υπερισχύσει να μην ρυθμίζει το σύνταγμα το καθεστώς διοίκησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας;
Απάντηση: Αυτό είναι καλό για την εκκλησία είναι καλό. Αν και γίνεται με πονηρό τρόπο από τους κυβερνώντες. Ούτως ώστε να πάψει να έχει οποιαδήποτε επιρροή θεσμική η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Κράτος. Να την εμποδίσουν, δηλαδή οποιοδήποτε θεσμικό δίαυλο. Αυτός είναι ο σκοπός τους.
Ερώτηση: Τι θα σημάνει όμως αυτό; Θα σημάνει κατά κάποιο τρόπο διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους.
Απάντηση: Ενώ είναι πονηρό για αυτούς και το θέλουν είναι πολύ καλό για την ωφέλεια της εκκλησίας. Διότι έτσι Θα πάψει να χειραγωγείται από τους εκάστοτε κυβερνώντες και από τη δύση. Αφού ανήκουμε στη δύση.
Ερώτηση: Μισό λεπτό. Μήπως καταρρεύσει όμως οικονομικώς και συντριβεί το σύστημα το οργανωμένο;
Απάντηση: Ας συντριβεί. Εάν είναι έτσι η κατάσταση εάν έχουμε Μητροπολίτες και Παπάδες που τους νοιάζει το χρήμα, ας καταρρεύσει και ας συντριβεί το σύστημα. Δεν θέλουμε τέτοιο σύστημα που να μην νοιάζονται για τις Ορθόδοξες Αλήθειες. Και να περνάνε το συγκριτιστικό μάθημα των θρησκευτικών ως Ορθόδοξο. Τέτοιους Ιεράρχες και τέτοιους Παπάδες τι να τους κάνουμε; Δεν ωφελούν δηλαδή την Εκκλησία, ούτε τον λαό. Επομένως, ας καταπέσει ολόκληρο το οικοδόμημα, αν στηρίζεται στο χρήμα. Σε ΕΣΠΑ και σε χρήμα.
Ερώτηση: Θα το αφήσουν πιστεύετε να καταρρεύσει;
Απάντηση: Όχι, δεν θα το αφήσουν να καταρρεύσει. Θα το διατηρήσουν αυτό το σύστημα, διότι πρέπει να τους βοηθάει η Ιεραρχία στο να περάσει το συγκριτιστικό σύστημα.
Ερώτηση: Και μετά αν το περάσει υπάρχει περίπτωση μετά που θα περάσει να το αφήσουν σαν στημένη λεμονόκουπα. Εκεί βλέπουμε ότι το σύστημα κάποιες φορές αντιμετωπίζει όχι μόνον πολιτικούς αλλά και κόμματα σαν στημένη λεμονόκουπα κ.λ.π. μπορεί δηλαδή σαν στημένη λεμονόκουπα να αφήσει αυτό το σύστημα το εκκλησιαστικό το οργανωμένο να καταρρεύσει στο τέλος;
Απάντηση: Αυτό δεν θα εξαρτηθεί από τους ντόπιους κρατούντες. Θα εξαρτηθεί από τους οικονομικά και πολιτικά διεθνώς κρατούντες. Οι εδώ κρατούντες οι όποιοι θα είναι τότε θα συμμορφωθούν με αυτά που θα τους υποδεικνύουν οι διεθνώς πολιτικώς ή οικονομικώς κρατούντες σε αυτό το στάδιο στο οποίο αναφέρεστε’’.
Μετά από αυτήν τήν αποκαλυπτική σε αλήθειες συνέντευξη του πανεπιστημιακού καθηγητή, ηλθε στον νού μου ο αγράμματος στρατηγός του 21 ίσως γιατί η εποχή του παρουσιάζει πολλές ομοιότητες μέ την δική μας. Οι διαφορές που εντοπίζει κανείς δεν αναιρούν την ομοιότητα. Η εποχή του Μακρυγιάννη στάθηκε αυτή που άρχισε η επίδραση τών «φώτων» στήν Ελλάδα καί ο Μακρυγιάννης είχε νά κάνει με ανθρώπους νεοφώτιστους πού δέν δίστασε να χαρακτηρίσει. Με τα βαριά αυτά λόγια «κάτι λογιότατοι…μισομαθείς καί άθρησκοι».
Από την μιά μεριά.
Συγχρόνως στήν Γαλλία κυριαρχούσε ο Αύγουστος Κοντ μέ την «θρησκεία της ανθρωπότητος» καί τον Θεό ως ένα αφηρημένο ανώτερο Ον. Ο Βολταίρος την ίδια εποχή αντιμετώπιζε τον Θεό ως τον αρχιτέκτονα του σύμπαντος ο οποίος όμως δεν έρχεται σε καμία ζωντανή σχέση με το πλάσμα που δημιούργησε. Ο Μακρυγιάννης τά γνώριζε όλα αυτά και όλη του η ζωή υπήρξε ένας αγώνας για να διατηρηθεί η ορθόδοξη πίστη τού γένους.
Το 1843 οργανώνει επαναστατικό κίνημα ζητώντας απο τον γερμανό βασιλέα Οθωνα την καθιέρωση Συντάγματος γιά να περιορίσει την απόλυτη εξουσία τής κρατικής μηχανής.
Πρέπει να έχουν δίκιο, το 21 δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Όμως ποιος μπορεί να ξεχάσει τις θυσίες και το αίμα των ανθρώπων που θυσίασαν τα πάντα για να υπάρξει αυτός ο τόπος; Θα τελειώσω πάλι με Μακρυγιάννη μέ το γνωστό απόσπασμα από τά απομνημονεύματα του.
«Ἐκεῖ ὀποὔφκιανα τίς θέσες εἰς τούς Μύλους, ἦρθε ὁ Ντερνύς νά μέ ἰδῆ. Μοῦ λέγει: «Τί κάνεις αὐτοῦ; Αὐτές οἱ θέσες εἶναι ἀδύνατες· τί πόλεμο θά κάνετε μέ τόν Μπραΐμη αὐτοῦ;». Τοῦ λέγω: «Εἶναι ἀδύνατες οἱ θέσες καί ἐμεῖς, ὅμως εἶναι δυνατός ὁ Θεός ὁποῦ μᾶς προστατεύει· καί θά δείξωμεν τήν τύχη μας σ’ αὐτές τίς θέσες τίς ἀδύνατες· κι’ ἄν εἴμαστε ὀλίγοι εἰς τό πλῆθος τοῦ Μπραΐμη, παρηγοριόμαστε μ’ ἕναν τρόπον, ὅτι ἡ τύχη μᾶς ἔχει τούς Ἕλληνες πάντοτε ὀλίγους. Ὅτι ἀρχή καί τέλος, παλαιόθεν καί ὥς τώρα, ὅλα τά θερία πολεμοῦν νά μᾶς φᾶνε καί δέν μποροῦνε· τρῶνε ἀπό μᾶς καί μένει καί μαγιά. Καί οἱ ὀλίγοι ἀποφασίζουν νά πεθάνουν· καί ὅταν κάνουν αὐτείνη τήν ἀπόφασιν, λίγες φορές χάνουν καί πολλές κερδαίνουν. Ἡ θέση ὁποῦ εἴμαστε σήμερα ἐδῶ εἶναι τοιούτη· καί θά ἰδοῦμεν τήν τύχη μας οἱ ἀδύνατοι μέ τούς δυνατούς». –«Τρέ μπιέν», λέγει κι’ ἀναχώρησε ὁ ναύαρχος».Όμως ο θεός είναι δυνατός, γράφει ο στρατηγός του 21. Ας μείνουμε σε αυτό.
https://e-thessalia.gr/synantisi-enos-gnisiou-logiou-ke-enos-agrammatou-stratigou/