Όπως ανακοινώθηκε στο διαδίκτυο και στο δελτίο τύπου της Εκκλησίας της Ελλάδος, (ιστοσελίδα Ecclesia.gr), η Ιερά Σύνοδος διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη από 29 Σεπτεμβρίου έως 1 Οκτωβρίου 2025 το Β΄ Διεθνὲς Επιστημονικό Συνέδριο του περιοδικού «Θεολογία», με γενικό θέμα: «Η Ορθόδοξη θεολογία και η οντολογία της τεχνολογίας: ανθρωπολογικές, πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές συνέπειες». To παρόν Συνέδριο είχε επετειακό χαρακτήρα και διοργανώθηκε, (ήδη για δεύτερη φορά), επί τη συμπληρώσει εκατό ετών, από της ιδρύσεως και πρώτης κυκλοφορίας του περιοδικού της. Το πρώτο, όπως είναι γνωστό, διοργανώθηκε στην Αθήνα από 11ης έως 14ης Οκτωβρίου 2023 και είχε γενικό θέμα: «Η ορθόδοξη Θεολογία εν πορεία στην ‘άυλη πραγματικότητα’ της ύστερης νεωτερικότητας».
Σύμφωνα με την ειδησεογραφία το Συνέδριο τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου, ο Πατριάρχης Βουλγαρίας κ. Δανιήλ, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Γεώργιος, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Ιωάννης, καθώς και εκπρόσωποι άλλων Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Η θεματολογία του Συνεδρίου είχε δύο θεματικές ενότητες: Η πρώτη αφορούσε την ιστορία και την προσφορά του περιοδικού από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα και η δεύτερη αναφερόταν στη σχέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας και θεολογίας με την νέα ψηφιακή πραγματικότητα και τις εφαρμογές της. Δηλαδή με ποιό τρόπο οι ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας, (με πρόσφατο κορυφαίο επίτευγμα την τεχνιτή νοημοσύνη), επηρεάζουν τη φύση και την αποστολή της Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο.
Με την όλη πορεία και την μέχρι σήμερα προσφορά του περιοδικού είχαμε ασχοληθεί πέρυσι με αφορμή το πρώτο Συνέδριο της Αθήνας στα πλαίσια της διακονίας μας στο Γραφείο Αιρέσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς. Σε άρθρο μας με τίτλο: «Κριτική σε επετειακή εκδήλωση του περιοδικού ‘Θεολογία’», (15.1.2024), τονίσαμε μεταξύ άλλων την παρέκκλιση του εν λόγω περιοδικού τις τελευταίες δεκαετίες από την Ορθόδοξη πορεία του και την διάβρωσή του από το πνεύμα και την ιδεολογία του Διαχριστιανικού και Διαθρησκειακού Οικουμενισμού. Όπως γράφαμε: «Λεπτομερής μελέτη της μέχρι σήμερα προσφοράς του στη σπουδή και προβολή της Ορθόδοξης Θεολογίας αποδεικνύει ξεκάθαρα, ότι μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες όντως υπηρετούσε την Ορθόδοξη Θεολογία και Παράδοση, ανόθευτη και απαραχάρακτη, όπως μας την παρέδωσαν οι άγιοι και θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Μεγάλα αναστήματα της Ορθόδοξης θεολογικής επιστήμης άφησαν στις χιλιάδες σελίδες του περιοδικού μια πολύτιμη παρακαταθήκη σε όλους εμάς τους νεωτέρους, αλλά και στους μελλοντικούς θεολόγους.
Ωστόσο, δυστυχώς, με πολλή θλίψη παρατηρούμε, ότι τις τελευταίες δεκαετίες προβάλλονται μέσα από αυτό και κείμενα, τα οποία είναι σαφώς ξένα προς την Ορθόδοξη Θεολογία και Παράδοση. Πιο συγκεκριμένα διαπιστώσαμε πάμπολλες περιπτώσεις, στις οποίες φιλοξενούνται άρθρα, τα οποία απηχούν την ιδεολογία του Διαχριστιανικού και Διαθρησκειακού Οικουμενισμού. Οι συντάκτες των άρθρων αυτών ισχυρίζονται ότι ο διάλογος, η προσέγγιση και η συνεργασία με τις άλλες ομολογίες και θρησκείες αποτελεί μια αναγκαιότητα της εποχής μας, ενώ παράλληλα αποτελεί έκφραση αγάπης προς τον πλησίον, προς μετάδοση του μηνύματος της Ορθοδόξου πίστεως. Θεωρούν ακόμη ότι αποτελεί μία αναγκαιότητα για την αντιμετώπιση του θρησκευτικού φανατισμού, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, των ποικίλων κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν την ανθρωπότητα….Ωστόσο η θλιβερή πραγματικότητα των μέχρι σήμερα γενομένων διαλόγων δεν μπορεί να δικαιώσει τους παραπάνω ισχυρισμούς…Τα πράγματα απέδειξαν ότι στην πραγματικότητα εξυπηρετούν και προωθούν τα σκοτεινά σχέδια της Νέας Εποχής, την ομογενοποίηση όλων των θρησκειών, προκειμένου έτσι να οικοδομηθεί το νέο θρησκευτικό μοντέλο της πανθρησκείας του Αντιχρίστου».
Από την πληθώρα των άρθρων που φιλοξενήθηκαν στο περιοδικό με οικουμενιστικό προσανατολισμό, ενδεικτικά μνημονεύσαμε δύο ογκώδη τεύχη του 84ου τόμου, (τεύχος 2ο, Απρίλιος – Ιούνιος 2013 και τεύχος 4ο, Οκτώβριος- Δεκέμβριος 2013), με τίτλο: «Ορθόδοξη Θεολογία και Διαθρησκειακός Διάλογος». Επισημάναμε δε ότι όλα τα άρθρα στα εν λόγω τεύχη, (30 τον άριθμό), προβάλλουν χωρίς καμία εξαίρεση και διασαλπίζουν σε όλους τους τόνους, (και από διαφορετική σκοπιά το καθένα), την διαθρησκειακή ιδεολογία. Βρίθουν κυριολεκτικά από οικουμενιστικές πλάνες και κακοδοξίες. Από τα ως άνω άρθρα επιλέξαμε δύο μόνον, για να σχολιάσουμε, εφ’ όσον ήταν αδύνατον, να τα σχολιάσουμε όλα λεπτομερώς. Το πρώτο ήταν το άρθρο του καθηγητή του Α.Π.Θ. κ. Πέτρου Βασιλειάδη, με τίτλο:
«Διαθρησκεικός Διάλογος και Θεολογία των Θρησκειών»[1] και το δεύτερο αυτό του κ. Παύλου Βασιλειάδη, με τίτλο: «Καινοδιαθηκικές μαρτυρίες για μια θεολογία των θρησκειών»[2]. Για περισσότερα στοιχεία πάνω στην κριτική που ασκούμε στα πιο πάνω άρθρα παραπέμπουμε τους ενδιαφερομένους στο ως άνω δημοσίευμά μας.
Με αφορμή το δεύτερο Συνέδριο της Θεσσαλονίκης αισθανόμεθα και πάλι την ανάγκη να επαναλάβουμε με πολλή λύπη και οδύνη τις ίδιες διαπιστώσεις μας και να καταστήσουμε σαφή σε ολους τους τόνους την οικουμενιστική πορεία του περιοδικού και την ανάγκη επανόδου του στην μέχρι προ μερικών δεκαετιών Ορθόδοξη τροχιά και πορεία του. Δεν έχει κανένα νόημα, κατά την ταπεινή μας γνώμη, να διοργανώνει η διοικούσα Εκκλησία Συνέδρια και να καταπιάνεται με τις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας, καθ’ όν χρόνον η παναίρεση του Οικουμενισμού έχει απλώσει τα πλοκάμια της σε όλους τους τους τομείς της εκκλησιαστικης ζωής και απειλεί την τοπική μας Εκκλησία επικίνδυνα. Όταν χάνεται η πίστη και κυριαρχεί η αίρεση τότε χάνονται ψυχές «υπέρ ών Χριστός απέθανε», χάνεται η ίδια η σωτηρία μας, χάνεται το παν. Διακυβεύεται και εν τέλει ανατρέπεται η ίδια η αποστολή της Εκκλησίας, που είναι η σωτηρία ψυχών. Είναι ανόητο, για να μην πω εξοργιστικό, να ασχολείται η διοικούσα Εκκλησία με τη σχέση Θεολογίας και τεχνολογίας, καθ’ όν χρόνον το καρκίνωμα της αιρέσεως έχει κυριαρχήσει σχεδόν παντού μέσα στα σπλάγχνα της τοπικής μας Εκκλησίας και έχει επηρεάσει καθοριστικά όλους τους τομείς της εκκλησιαστικής ζωής. Τι νόημα έχει να εξετάζουμε το πως η Ορθόδοξη Θεολογία μπορεί να επηρεάζει τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης, όταν η εν λόγω Θεολογία πάσχει σοβαρά, διότι παρεξέκλινε επικίνδυνα από την Ορθόδοξη πορεία της; Το μοναδικό θέμα που θα έπρεπε να απασχολεί την Εκκλησία μας, τουλάχιστον στην παρούσα χρονική συγκυρία, είναι το πως θα εξυγιανθεί το εκκλησιαστικό σώμα από το καρκίνωμα της αιρέσεως. Και εφ’ όσον αυτό επιτευχθεί, τότε θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλα θέματα.
Ελπίζουμε και ευχόμαστε, ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, προνοία του οποίου εκδίδεται το περιοδικό, αλλά και οι υπεύθυνοι της συντακτικής ομάδος, να συνειδητοποιήσουν το άκρως θλιβερό αυτό γεγονός και να κάνουν κάθε δυνατή προσπάθεια, για να επαναφέρουν και πάλι την αρθρογραφία του περιοδικού σε Ορθόδοξη τροχιά και πορεία.
[1] Βλ. Περιοδ. «ΘΕΟΛΟΓΙΑ» τομ. 84, τευχ. 2, Απρίλιος – Ιούνιος 2013
[2] Βλ. Περιοδ. «ΘΕΟΛΟΓΙΑ» τομ. 84, τευχ. 2, Απρίλιος – Ιούνιος 2013