Ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία διαφορά. Η εορτή της Πεντηκοστής είναι εορτή της Αγίας Τριάδος, αφού με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι Τριαδικός.
Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος έγινε κατά την ημέρα της Κυριακής. Την ημέρα αυτή, ήλθε το Άγιο Πνεύμα στους Μαθητές του Χριστού. Ο ιερός υμνογράφος αποκαλεί την Πεντηκοστή τελευταία εορτή από πλευράς αναπλάσεως και ανακαινίσεως του ανθρώπου: «Την μεθέορτον πιστοί και τελευταίαν εορτήν εορτάσωμεν φαιδρώς, αύτη εστί Πεντηκοστή, επαγγελίας συμπλήρωσις και προθεσμία».
Οι άγιοι Πατέρες μας λοιπόν, πού έβαλαν σε άριστη σειρά και τάξη όλα τα θέματα της πίστεως μας, για να δώσουν τιμή στο Άγιο Πνεύμα, όρισαν να το εορτάζουμε και κατά την Πεντηκοστή, αλλά και ξεχωριστά την επόμενη ημέρα την Δευτέρα.
Βέβαια, όπως διδαχθήκαμε και πιστεύουμε, κοινή είναι η ενέργεια του Τριαδικού Θεού και ποτέ δεν μπορεί να χωρισθεί και να απομονωθεί ένα Πρόσωπο από τα άλλα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Το Άγιον Πνεύμα είναι ομοούσιο με τον Υιό και τον Πατέρα, γιατί και τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος έχουν κοινή ουσία ή φύση, και κοινή ενέργεια.
Το υπόμνημα του
Πεντηκοσταρίου της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος είναι χαρακτηριστικό:
Στίχοι
Τη επιφοιτήσει τού αγίου Πνεύματος, πρεσβείαις τών Αποστόλων σου, Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.
Και της Κυριακής της Πεντηκοστής αναφέρει:
Στίχοι
Πνοή βιαία γλωσσοπυρσεύτως νέμει,
Χριστός το θείον Πνεύμα τοις Αποστόλοις.
Εκκέχυται μεγάλω ενί ήματι Πνεύμ’ αλιεύσι.
Ταις τών αγίων Αποστόλων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.
Συμπερασματικά:
Οι άγιοι Πατέρες μας πού έβαλαν σε άριστη σειρά και τάξη όλα τα θέματα της πίστεως μας, για να δώσουν τιμή στο Άγιο Πνεύμα, όρισαν να το εορτάζουμε και κατά την Πεντηκοστή, αλλά και ξεχωριστά την επόμενη ημέρα. Εμείς, πρέπει να γνωρίζουμε ότι την ήμερα αυτή, όταν εορταζόταν η Πεντηκοστή των Εβραίων, ήλθε το Άγιο Πνεύμα στους Μαθητές του Χριστού. Επειδή, λοιπόν, οι Άγιοι Πατέρες θεώρησαν καλό να ξεχωρίσουν τις γιορτές για να τιμήσουν με τον τρόπο αυτό το μεγαλείο του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος, γι’ αυτό εορτάζουμε το Πανάγιο Πνεύμα, πού είναι μία υπόσταση της Αγίας Τριάδος.
Τη αυτή ημέρα, Δευτέρα τής Πεντηκοστής, αυτό το πανάγιον, και ζωοποιόν, και παντοδύναμον εορτάζομεν Πνεύμα, τον ένα τής Τριάδος Θεόν, το Ομότιμον, και Ομοούσιον, και Ομόδοξον τω Πατρί και τω Υιώ.
Στίχοι
Πάσα πνοή, δόξαζε Πνεύμα Κυρίου,
Δι’ ού πονηρών πνευμάτων φρούδα θράση.
Τη επιφοιτήσει τού αγίου Πνεύματος, πρεσβείαις τών Αποστόλων σου, Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.
Και της Κυριακής της Πεντηκοστής αναφέρει:
Τη αυτή ημέρα, Κυριακή ογδόη από τού Πάσχα, την αγίαν Πεντηκοστήν εορτάζομεν.
Στίχοι
Πνοή βιαία γλωσσοπυρσεύτως νέμει,
Χριστός το θείον Πνεύμα τοις Αποστόλοις.
Εκκέχυται μεγάλω ενί ήματι Πνεύμ’ αλιεύσι.
Ταις τών αγίων Αποστόλων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.
Συμπερασματικά:
Οι άγιοι Πατέρες μας πού έβαλαν σε άριστη σειρά και τάξη όλα τα θέματα της πίστεως μας, για να δώσουν τιμή στο Άγιο Πνεύμα, όρισαν να το εορτάζουμε και κατά την Πεντηκοστή, αλλά και ξεχωριστά την επόμενη ημέρα. Εμείς, πρέπει να γνωρίζουμε ότι την ήμερα αυτή, όταν εορταζόταν η Πεντηκοστή των Εβραίων, ήλθε το Άγιο Πνεύμα στους Μαθητές του Χριστού. Επειδή, λοιπόν, οι Άγιοι Πατέρες θεώρησαν καλό να ξεχωρίσουν τις γιορτές για να τιμήσουν με τον τρόπο αυτό το μεγαλείο του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος, γι’ αυτό εορτάζουμε το Πανάγιο Πνεύμα, πού είναι μία υπόσταση της Αγίας Τριάδος.