ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ (ὑπ’ ἀριθ. 189/2020)
Πρός Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Πάσχα τό τερπνόν˙ Πάσχα Κυρίου, Πάσχα˙
Πάσχα πανσεβάσμιον ἡμῖν ἀνέτειλε˙
Πάσχα ἐν χαρᾷ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα˙ ὦ Πάσχα λύτρον λύπης …».
(Στιχηρόν τῶν Αἴνων τοῦ Πάσχα)
Πρός Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Πάσχα τό τερπνόν˙ Πάσχα Κυρίου, Πάσχα˙
Πάσχα πανσεβάσμιον ἡμῖν ἀνέτειλε˙
Πάσχα ἐν χαρᾷ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα˙ ὦ Πάσχα λύτρον λύπης …».
(Στιχηρόν τῶν Αἴνων τοῦ Πάσχα)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Εὐδοκίᾳ καί Χάριτι τοῦ Σταυρωθέντος, Ταφέντος καί Ἀναστάντος Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐφθάσαμε εἰς τήν «κλητήν καί ἁγίαν ἡμέραν, τήν μίαν τῶν Σαββάτων, τήν βασιλίδα καί κυρίαν, τήν ἑορτῶν ἑορτήν καί πανήγυριν πανηγύρεων», τήν κορυφαίαν τῶν ἑορτῶν καί πανηγύρεων τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἱερός Ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀναφερόμενος εἰς τό Χριστιανικόν Πάσχα, κατά τό ὁποῖον«Χριστός ὁ Θεός ἐκ θανάτου πρός ζωήν, καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν, ἡμᾶς διεβίβασεν», ἀναφωνεῖ ἐν πνευματικῇ χαρᾷ καί εὐφροσύνῃ: Πάσχα τό τερπνόν, Πάσχα, τό ὁποῖον μᾶς χαρίζει ψυχικήν τέρψιν καί ἀγαλλίασιν καρδίας, Πάσχα Κυρίου Πάσχα. Πάσχα πανσεβάσμιον ἀνέτειλε δι’ ἡμᾶς τούς πιστούς Χριστιανούς, Πάσχα, κατά τό ὁποῖον μέ ἁγνή καί πηγαία χαρά θά περιπτυχθοῦμε τούς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς μας. Πάσχα, τό ὁποῖο μᾶς λυτρώνει ἀπό τήν λύπην, ἀφοῦ ἡ χαρά τῆς Ἀναστάσεως ἐπλήρωσε τάς ψυχάς τῶν ἁγίων Μυροφόρων Γυναικῶν καί ἐξαφάνισε τήν λύπην ἀπό τόν Σταυρικόν θάνατον τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Κατά τό ἐφετεινό Ἅγιο Πάσχα, καθώς τό ἑορτάζουμε κάτω ἀπό διαφορετικές καί πρωτοφανεῖς συνθῆκες, χωρίς τήν παρουσία καί συμμετοχή τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ εἰς τάς Ἱεράς Ἀκολουθίας καί μάλιστα εἰς τήν προσφοράν τῆς λογικῆς καί ἀναιμάκτου Θυσίας τῆς Θείας Εὐχαριστίας -γεγονός τό ὁποῖο ὑπενθυμίζει καί ὑπερβαίνει Κατοχικές περιόδους τῆς Πατρίδος μας καί ὁ ἐκκλησιαστικός ἱστορικός τοῦ μέλλοντος θά καταγράψη μέ μελανά γράμματα εἰς τάς δέλτους τῆς Ἐκκλησιαστικῆς μας Ἱστορίας- δέν βιώνεται ὅσο καί ὅπως θά ἔπρεπε ἀπό τόν Χριστώνυμο Λαό μας ἡ πνευματική καί λυτρωτική χαρά τῆς κοσμοχαρμοσύνου καί κοσμοσωτηρίου Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας καί ἡ διάβασις «ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν». Παρεκωλύθη, δυστυχῶς, ἡ Θεία Λατρεία μέ νομικές διατάξεις καί αὐταρχική ἐπιβολή τῆς Κρατικῆς ἐξουσίας, ἀντιβαίνουσαν εἰς τούς Θείους καί Ἱερούς Κανόνας καί τά σχετικά ἄρθρα τοῦ Συντάγματος περί ἐλευθέρας Θείας Λατρείας, ἐνῶ εἰς τάς ὁμοδόξους Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας, τῆς Βουλγαρίας καί τῆς Σερβίας, παρότι τηροῦνται ἐπακριβῶς τά προβλεπόμενα ὑπό τῆς Πολιτείας μέτρα δέν ἀνεκόπη οὐδ’ ἐπί στιγμήν ἡ λειτουργική καί λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας εἰς τούς Ἱερούς Ναούς καί τάς Ἱεράς Μονάς των.
Ἡ ραγδαία καί ἀστραπιαία ἐξάπλωσις τῆς ἐπιδημίας καί πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ εἰς ὅλον τόν κόσμον εἶναι ἕνα καταπληκτικό φαινόμενο καί συγκλονίζει ὅλην τήν ἀνθρωπότητα. «Κρίμασιν οἷς οἶδεν ὁ Κύριος» καί διά τήν πλεονάζουσαν εἰς τόν σύμπαντα κόσμον ἁμαρτίαν, ἀνομίαν καί ἀποστασίαν ἀπό τοῦ θείου θελήματος τοῦ Ζῶντος Παναγίου Τριαδικοῦ ἡμῶν Θεοῦ, κατά Θείαν παραχώρησιν, μαστίζεται ὅλη σχεδόν ἡ γῆ καί οἱ κατοικοῦντες εἰς αὐτήν ἀπό τήν δεινήν αὐτήν μάστιγα καί «φαραωνικήν» πληγήν. Χιλιάδες τά θύματα τοῦ θανατηφόρου αὐτοῦ ἰοῦ ἀνά τόν κόσμον καί ἑκατοντάδες χιλιάδες τά κρούσματα τῆς βαρείας αὐτῆς ἀσθενείας, γεγονότα τά ὁποῖα συγκλονίζουν ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος. Εἰς τήν Ἑλληνορθόδοξη Πατρίδα μας, τήν Χώρα τῶν Ἁγίων καί τῶν ἡρώων, τά θύματα καί τά κρούσματα τοῦ κορωνοϊοῦ εἶναι, ἄς ἔχη δόξα ὁ Πανάγαθος Θεός, περιωρισμένης καί ἐλεγχομένης κλίμακος. Καί εἰς τό Παναγιοσκέπαστο νησί τῶν Κυθήρων καί τό ἁγιοφρούρητο νησί τῶν Ἀντικυθήρων δέν ἔχουμε μέ τήν Χάρι τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας κανένα κροῦσμα. «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν».
Βαρειά καί δυσβάστακτη ἡ σύγχρονη αὐτή δοκιμασία τῆς ἀνθρωπότητος. Χρειάζεται ἡ ἐξ ὕψους δύναμις καί ὁ ἀπαραίτητος πνευματικός ὁπλισμός διά νά ὑπομείνωμε καί νά ὠφεληθοῦμε ἀπό τήν ἐπελθοῦσα δεινή αὐτή συμφορά. Ἄς ἀκούσωμε τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, τόν θεοφώτιστο αὐτό διδάσκαλο καί ἄς προσέξωμε τίς ἐμπνευσμένες συμβουλές καί νουθεσίες του.
«Γι’ αὐτό ἐπιτρέπει ὁ Θεός νά αὐξηθοῦν τά δεινά, ἐπισημαίνει ὁ Χρυσορρήμων Πατήρ, ὄχι γιά νά μᾶς καταποντίση μέσα σ’ αὐτά, ἀλλά γιά νά μᾶς κάνη πιό δόκιμους καί νά μᾶς χαρίση μεγαλύτερη ἀπόδειξι τῆς δυνάμεώς του» (Ε.Π.Ε. 6,670). «Οἱ δοκιμασίες εἶναι ἴδιον τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ» (Ε.Π.Ε. 14, 176). «Οἱ θλίψεις καί οἱ δυσκολίες τῆς ζωῆς εἶναι σάν τό ἀκόνι. Μᾶς τροχίζουν. Γι’ αὐτό οἱ φτωχοί, ὡς ἐπί τό πλεῖστον, εἶναι πιό συνετοί ἀπό τούς πλουσίους, ἐπειδή ἀκριβῶς δέχονται πλήγματα καί κραδασμούς ἀπό τά κύματα τῆς ζωῆς… Τό σίδερο, ὅταν παραμένη ἀχρησιμοποίητο, φθείρεται˙ ὅταν ὅμως δουλεύεται λάμπει. Ἔτσι καί ἡ ψυχή ὅταν κινῆται. Καί κίνησις τῆς ψυχῆς εἶναι οἱ δοκιμασίες της. Καί ἡ λύπη, ὅταν δέν εἶναι ὑπέρμετρη, εἶναι καλό, καλή καί ἡ φροντίδα, καλή καί ἡ φτώχεια. Γιατί μᾶς κάνουν δυνατούς καί τά καλά καί τά ἀντίθετα» (Ε.Π.Ε. 16β, 270-272). «Ὁ Χριστός δίνει καί τήν ὑπομονή καί χαρίζει σύντομα τήν ἀπαλλαγή, ὥστε νά γίνεται ὑποφερτή ἡ δοκιμασία» (Ε.Π.Ε. 18α, 80). «Ἄς μή τά χάνουμε στίς δοκιμασίες. Κοινωνός τοῦ Χριστοῦ δέν γίνεται ὅποιος ζῆ τρυφηλή ζωή, παραμένοντας ράθυμος καί χάνοντας τό θάρρος του. Κοινωνός του γίνεται ἐκεῖνος, πού ἀντιμετωπίζει θλίψεις καί δοκιμασίες. Ἐκεῖνος, πού στέκεται κοντά σ’ αὐτόν, πού βαδίζει τόν στενό δρόμο» (Ε.Π.Ε. 19, 26). «Τό νά πάσχη κανείς κάτι διά τόν Χριστόν, εἶναι γλυκύτερο ἀπό κάθε παρηγοριά» (Ε.Π.Ε. 20, 640). Καί «δένδρα, τά ὁποῖα δέρνουν οἱ ἄνεμοι, γίνονται ἰσχυρότερα» (Ε.Π.Ε. 31, 102).
Καί ὁ νεώτερος σύγχρονος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ συμπαθέστατος Ὅσιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης, μᾶς συμβουλεύει στηρίζοντάς μας στίς δοκιμασίες καί θλίψεις τῆς ζωῆς μας:«Συμβαίνει πολλές φορές σήμερα ὁ ἄνθρωπος νά αἰσθάνεται θλίψη, ἀπελπισία, νωθρότητα, τεμπελιά, ἀκηδία κι ὅλα τά σατανικά. Νά εἶναι θλιμμένος, νά κλαίει, νά μελαγχολεῖ, νά μή δίνει σημασία στήν οἰκογένειά του, νά ξοδεύει ἕνα σωρό χρήματα στούς ψυχαναλυτές, γιά νά πάρει φάρμακα. Αὐτά οἱ ἄνθρωποι τά λένε «ἀνασφάλεια». Ἡ θρησκεία μας πιστεύει ὅτι αὐτά εἶναι πειρασμικά πράγματα.
Ὁ πόνος εἶναι μία ψυχική δύναμη πού ὁ Θεός τήν ἔβαλε μέσα μας, μέ προορισμό νά κάνει τό καλό, τήν ἀγάπη, τή χαρά, τήν προσευχή. Ἀντ’ αὐτοῦ, ὁ διάβολος καταφέρνει καί παίρνει τήν ψυχική αὐτή δύναμη ἀπό τήν μπαταρία τῆς ψυχῆς μας καί τή μεταχειρίζεται γιά τό κακό, τήν κάνει κατάθλιψη καί φέρνει τήν ψυχή στή νωθρότητα καί στήν ἀκηδία. Βασανίζει τόν ἄνθρωπο, τόν κάνει αἰχμάλωτό του, τόν ἀρρωσταίνει ψυχικά.
Ὑπάρχει ἕνα μυστικό˙νά μεταβάλετε τή σατανική ἐνέργεια σέ καλή. Εἶναι δύσκολο καί χρειάζεται καί κάποια προετοιμασία. Προετοιμασία εἶναι ἡ ταπείνωση. Μέ τήν ταπείνωση ἀποσπᾶτε τήν χάρι τοῦ Θεοῦ. Δίνεσθε στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, στή λατρεία Του, στήν προσευχή. Ἀλλά κι ὅλα ἄν τά κάνετε, τίποτα δέν ἔχετε καταφέρει, ἄν δέν ἔχετε ἀποκτήσει ταπείνωσι» .
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Οἱ τρέχουσες δυσάρεστες συνθῆκες ἑορτασμοῦ τῶν Ἁγίων ἡμερῶν καί ἑορτῶν τοῦ Πάσχα ἄς μή μειώσουν καί ἄς μήν ἀφαιρέσουν ἀπό τήν ψυχή μας τήν θεία καί λυτρωτική χαρά τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Θείου Λυτρωτοῦ μας καί τῆς ἐν Χριστῷ Σταυρωθέντι καί Ἀναστάντι σωτηρίας μας. Ὁ Παντογνώστης καί καρδιογνώστης Κύριος καί Θεός μας, «ὁ ἑτάζων καρδίας καί νεφρούς», ὁ Ὁποῖος γνωρίζει τήν ἀγαθήν προαίρεσιν καί διάθεσιν τῆς καρδίας σας, τόν βαθύν πόνον καί τήν ὀδύνην τῆς ψυχῆς σας διά τόν πρωτόγνωρο ἀποκλεισμό τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν Θεία Λατρεία καί τό Ἅγιον Ποτήριον τῆς Ζωῆς θά ἀποδώση εἰς τόν κάθε πιστό κατά τήν καρδίαν του. «Δώῃ σοι Κύριος κατά τήν καρδίαν σου καί πᾶσαν τήν βουλήν σου πληρώσαι» λέγει ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ.
Ἄς ἀκούσωμε τήν προτροπή τοῦ Ἱεροῦ Ὑμνῳδοῦ: «Δεῦτε οὖν καί ἡμεῖς, κεκαθαρμέναις διανοίαις συμπορευθῶμεν αὐτῷ καί συσταυρωθῶμεν … ἵνα καί συζήσωμεν αὐτῷ» τῷ Νυμφίῳ τῆς Ἐκκλησίας μας Ἰησοῦ Χριστῷ. Συμμετέχοντες καρδιακῶς εἰς τό σωτήριον Πάθος καί συμβαδίζοντες μετά τοῦ ἀναβαίνοντος εἰς τόν Γολγοθᾶν Του Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ «τήν ὁδόν τοῦ Μαρτυρίου» θά φθάσωμε μέ τήν Χάριν καί τήν Θείαν Του Δύναμιν εἰς τήν Ἁγίαν Του Ἀνάστασιν.
Ἡ σύντομη περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδος εἶναι μία πνευματική εὐκαιρία περισσοτέρας προσευχῆς, περισυλλογῆς, κατανύξεως καί μετανοίας. Ἄς τήν ἀξιοποιήσωμε πνευματικά, παρακαλοῦντες θερμά τόν Κύριο καί Θεό μας, τήν Παναγία Μητέρα Του, τούς τοπικούς μας Ἁγίους καί ὅλους τούς Ἁγίους τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας νά ὑπερκεράσουν τήν λύπη μας ἐκ τῆς στερήσεως τῆς Θείας Λατρείας εἰς τούς Ἱερούς Ναούς μας καί νά μή στερηθοῦμε τήν Θεία Χάρι καί εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας.
Δυστυχῶς ἐφέτος, ἐφ’ ὅσον κατά τάς δηλώσεις τῶν κρατικῶν παραγόντων θά συνεχισθῆ ὁ αὐστηρός περιορισμός τῶν μετακινήσεών μας καί πέραν τῆς 20ῆς Ἀπριλίου καί μέχρι τέλους τοῦ ἰδίου μηνός, δέν θά πραγματοποιηθῆ ἡ λιτάνευσις ἐπί 15νθήμερο (ἀπό τήν Δευτέρα τοῦ Πάσχα, τήν Νέα Δευτέρα, ὅπως τήν ξέρετε, μέχρι τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων) τῆς Ἁγίας καί Πανιέρου θαυματουργοῦ Εἰκόνος τῆς Παναγίας τῆς Μυρτιδιώτισσας, ὅπως γίνονταν κάθε χρόνο. Οὕτως ἐχόντων τῶν πραγμάτων, καθ’ ὅλο αὐτό τό 15νθήμερο θά παραμείνη ἡ πάνσεπτη καί περίπυστη Εἰκόνα τῆς Μυρτιδιώτισσας εἰς τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἐσταυρωμένου Χώρας – Κυθήρων, ὅπου θά τελῆται καθημερινῶς ἡ Θεία Λειτουργία καί οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες, μεταδιδόμενες ἀπό τά τοπικά ΜΜΕ καί θά συλλειτουργῆ μαζί μας ὁ Ἱερεύς τῆς Ἐνορίας, στήν ὁποία θά ἦταν ἡ Εἰκόνα τῆς Μυρτιδιώτισσας ἐκείνη τήν ἡμέρα, ἄν λιτανεύονταν, φέροντας μαζί του τά ὀνόματα τῶν Ἐνοριτῶν του.
Καί τήν τελευταία ἡμέρα, τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων, ἀφοῦ ἱερουργήσωμε εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἐσταυρωμένου Χώρας, μετά τήν Θεία Λειτουργία θά λιτανευθῆ ἡ Ἁγία Εἰκόνα, φερομένη ἐπάνω εἰς τό αὐτοκίνητο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Μυρτιδιώτισσας, συνοδεύοντος τοῦ Ἐπισκόπου, εἰς ὅλο τό νησί (ἀπό τό πρωΐ μέχρι τό ἀπόγευμα), ὁπότε θά ἐπιστρέψη στό Θρόνο της. Στό κάθε χωριό δέν θά γίνεται στάσις, θά ἠχοῦν οἱ καμπάνες τῆς Ἐνορίας καί οἱ πιστοί θά ἐπικαλοῦνται τήν Χάρι της. Ἔτσι, θά μεταδοθῆ ἡ εὐλογία τῆς Μυρτιδιώτισσας μας σέ ὅλο τό νησί. Καί τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος καί εὐδοκοῦντος νά παρέλθη ἀνεπιστρεπτί ἡ φοβερή αὐτή δοκιμασία καί συμφορά οὕτως, ὥστε νά ἐπανέλθωμε εἰς τόν κανονικόν ρυθμόν τῆς ζωῆς μας καί τῆς ἀπολαύσεως τῆς Θείας Λατρείας.
Εὐχόμενος ἀπό καρδίας πᾶσαν παρά τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν εὐλογίαν καί θείαν δωρεάν εἰς ὅλους σας, καί εἰς τούς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς διαβιοῦντας Κυθηρίους καί Ἀντικυθηρίους ἀδελφούς μας, καί ἰδιαίτερα εἰς τούς ναυτικούς μας, καί τήν συντομώτερη ἀπαλλαγή τῆς πατρίδος μας καί ὅλου τοῦ κόσμου ἀπό τήν θανατηφόρο πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ, διατελῶ,
Μέ Ἀναστάσιμες εὐχές καί εὐλογίες
Ὁ Μητροπολίτης
†Ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ
Ορθόδοξος Τύπος