Συναξάριον.
Τῇ ΚΑ΄ (21η) τοῦ μηνός Ιανουαρίου, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἄθλησις τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Εὐγενίου, Οὐαλλεριανοῦ, Κανδίδου, καὶ Ἀκύλα ἐν Τραπεζούντι
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἁγνῆς τῆς Ῥωμαίας.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Νεοφύτου.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Ζωσίμου, Ἐπισκόπου Συρακούσης Σικελίας.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, οἱ Ἅγιοι Τέσσαρες Μάρτυρες, οἱ ἐν Τύρῳ, ξίφει τελειοῦνται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Σύναξιν τελοῦμεν τῆς
Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας, τῆς ἐπονομαζομένης «Παραμυθίας».
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Νεόφυτος, ὁ προσμονάριος τῆς Μονῆς Βατοπεδίου, ὁ ἀκούσας τῆς φωνῆς τῆς Θεοτόκου, προελθούσης ἐκ τοῦ στόματος τῆς ἁγίας Αὐτῆς Εἰκόνος, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Γραικοῦ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀναστασίου τοῦ Μάρτυρος, μαθητοῦ τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Ὀμολογητοῦ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Πατρόκλου..
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Ἀπολλωνίου τοῦ Ἀναχωρητοῦ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Γαβριήλ, καὶ Σιωνίου καὶ τῶν σὺν αὐτῶν μαρτυρησάντων.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Τίμωνος, τοῦ ἐνοίκου τῆς ἐρήμου, ἐν τῷ Ναδέγεβ τῆς Ῥωσσίας.
Στίχοι
Ἄχειρ, ἄγλωττος, χεῖρα καὶ γλῶτταν φύεις,
Καὶ χερσὶ Θεοῦ, Μάξιμε, ψυχὴν δίδως.
Στίχοι: Φῶς μέγα ὁ Μάξιμος ἐνθέῳ λόγῳ,
ἐν Ῥωσσίᾳ ἔλαμψεν Χριστοῦ εἰς δόξαν.
Ο Μέγας Προεστώς
π. Αλύπιος των σπηλαίων του Πσκώφ
«Στις αρχές της δεκαετίας τού ’60, έφτασαν στο μοναστήρι μέλη των περιφερειακών επιτροπών επιφορτισμένα με το καθήκον να ψάξουν και να επινοήσουν κάποια αιτία για το κλείσιμο της μονής. Πηγαινοερχόμενοι στο μοναστήρι, είδαν προσκυνητές που καλλιεργούσαν παρτέρια και ανθόκηπους, και έσπευσαν να απευθυνθούν στον π. Αλύπιο:
«Και επί ποίας βάσης δουλεύουν εδώ αυτοί οι άνθρωποι;», ρώτησαν.
Ο σοβιετικός αρχιμανδρίτης τους απάντησε:
«Ο αφέντης λαός εργάζεται στη γη του!».
Και δεν ακολούθησαν άλλες ερωτήσεις.
Την επόμενη φορά στάλθηκε από το Πσκωφ, με τους ίδιους σκοπούς, ακόμα μία επιτροπή εθνικού ελέγχου, οικονομική αυτή τη φορά. Ο προεστώς ρώτησε ως τι είχαν έρθει οι αντιπρόσωποι αυτοί.
«Εκπροσωπούμε ένα οικονομικό όργανο, το οποίο…».
Ο π. Αλύπιος τους διέκοψε: «Εγώ μόνο έναν προϊστάμενο έχω, τον επίσκοπο τού Πσκωφ Ιωάννη. Πηγαίνετε να πάρετε άδεια από κείνον. Χωρίς άδεια, δεν μπορώ να σας επιτρέψω την πρόσβαση σε οικονομικά έγγραφα».
Έφυγαν για να πάρουν την άδεια και μέσα σε λίγες ώρες ο αρχιερέας του Πσκωφ τηλεφώνησε στον π. Αλύπιο συγχισμένος, ζητώντας να επιτραπεί ο οικονομικός έλεγχος.
«Μην τηλεφωνείτε για το θέμα, Δέσποτα. Στείλτε μου τηλεγράφημα», απάντησε ο π. Αλύπιος.
Σύντομα έφτασε και το τηλεγράφημα. Τότε, οι ελεγκτές τού καθεστώτος κατέφθασαν εκ νέου στον ηγούμενο. Αυτός, κρατώντας το τηλεγράφημα στα χέρια, τους ρώτησε σκεπτικός:
«Για πείτε μου, είστε κομμουνιστές;».
«Μάλιστα, βασικά κομμουνιστές».
«Και πήρατε την ευλογία από τον επίσκοπο; Από τον Δεσπότη του Πσκωφ; Μάλιστα… Για στάσου να στείλω τώρα αυτό το τηλεγράφημα στην τοπική επιτροπή του Κόμματος…».
Και μ’ αυτό, ο οικονομικός έλεγχος της μονής ολοκληρώθηκε».
***
Ο πόλεμος εναντίον της μονής δεν έπαψε ούτε μια μέρα. Ο συγγραφέας από το Πσκωφ Βαλεντίν Κουρμπάτοφ θυμάται∙
«Κατά την άφιξη της επόμενης κρατικής επιτροπής για το κλείσιμο της μονής , ο αρχιμανδρίτης Αλύπιος ανάρτησε στις ιερές πύλες ειδοποίηση ότι είχε πέσει πανούκλα στο μοναστήρι και γι’ αυτό το λόγο δεν μπορούσε να επιτρέψει την είσοδο της επιτροπής. Επικεφαλής των απεσταλμένων ήταν η πρόεδρος της επαρχιακής επιτροπής πολιτισμού Άννα Ιβάνοβνα Μεντβέντεβα. Και ειδικά σε αυτήν απευθύνθηκε ο π. Αλύπιος: «Τους μοναχούς μου, τους βλάκες, να με συμπαθάτε, αλλά δεν τους λυπάμαι- αυτοί έχουν πάρει εισιτήριο για τη Βασιλεία των Ουρανών. Αλλά σε εσάς, Άννα Ιβάνοβνα, και στους προϊσταμένους σας δεν μπορώ να επιτρέψω την είσοδο στη μονή. Διότι, αν το κάνω, δε θα έχω λόγια να απολογηθώ κατά την ημέρα της φοβερής κρίσεως . Γι’ αυτό να με συμπαθάτε, αλλά δεν ανοίγω τις πύλες”.
Και μπήκε πάλι ο ίδιος για άλλη μια φορά στο αεροπλάνο για τη Μόσχα. Και χτύπησε όλες τις πόρτες και για άλλη μια φορά νίκησε».
Όπως ο πραγματικός πολεμιστής αντιμετωπίζει πάντοτε αλάνθαστα τους εχθρούς, έτσι και ο π. Αλύπιος ήταν αδιάλλακτος με όσους κατέστρεφαν ενσυνείδητα. Αλλά στους απλούς ανθρώπους συμπεριφερόταν τελείως διαφορετικά, ακόμα κι όταν εκείνοι ήταν απερίσκεπτοι και δεν καταλάβαιναν τι έκαναν.
Έπειτα από όλες αυτές τις ιστορίες που παρουσιάστηκαν εδώ, ίσως ακουστεί περίεργο, αλλά το βασικό γνώρισμα της ζωής του π. Αλύπιου , όπως έλεγε ο ίδιος ήταν η αγάπη. Αυτό ακριβώς ήταν το ανίκητο και ακατανόητο , για τον κόσμο, όπλο του.
«Η αγάπη», έλεγε ο Μέγας Προεστώς, «είναι η ύψιστη προσευχή. Αν η προσευχή είναι η βασίλισσα των αρετών, τότε η χριστιανική αγάπη είναι ο Θεός, διότι ο Θεός είναι Αγάπη… Κοιτάξτε τον κόσμο μέσα από το πρίσμα της αγάπης και όλα τα προβλήματά σας θα εξαφανιστούν, μέσα σας θα δείτε τη Βασιλεία των Ουρανών, στον άνθρωπο την εικόνα, στην επίγεια ομορφιά τη σκιά της παραδείσιας ζωής. Θα μου πείτε ότι είναι αδύνατο να αγαπήσει κανείς τους εχθρούς του. Θυμηθείτε ότι ο Ιησούς Χριστός μας είπε: “Όλα όσα κάνετε εσείς στους ανθρώπους τα κάνετε σε Εμένα”. Σημειώστε αυτά τα λόγια με χρυσά γράμματα στα φύλλα της καρδιάς σας, σημειώστε τα και κρεμάστε τα δίπλα στην εικόνα για να τα διαβάζατε κάθε μέρα»…
Πηγή: Από το βιβλίο του π. Τύχωνα Σεβκούνωφ, Σχεδόν ὰγιοι. Πνευματικές αφηγήσεις από τη Ρωσία του χθες και του σήμερα. Ἐκδόσεις Ἐν πλῷ
***
Όταν ο πατέρας Αλύπιος έκαψε το χαρτί (με προσωπική υπογραφή του Ν. Χρουστσόφ) σχετικά με το κλείσιμο του μοναστηριού των Σπηλαίων του Πσκόφ μπροστά στους «απεσταλμένους της Εξουσίας», εστράφη προς αυτούς και τους είπε:
– Προτιμώ τον μαρτυρικό θάνατο παρά να κλείσω τη μονή.
Όταν ήρθαν για να πάρουν τα κλειδιά του Μοναστηριού διέταξε τον υπάλληλό του:
«Πατέρα Κορνήλιε, έλα εδώ με ένα τσεκούρι, θα κόψουμε κεφάλια σήμερα!”
Μετά από αυτά τα λόγια του και βλέποντας την αποφασιστικότητα στα μάτια του π. Αλυπίου αυτοί που ήρθαν να πάρουν τα κλειδιά έφυγαν άπραγοι”.
απόσπασμα από το κήρυγμα του Αρχιμανδρίτη του μοναστηριού των Σπηλαίων του Πσκόφ Ναθαναήλ (Ποσπέλοφ) την ημέρα της εικοστής επετείου του θανάτου του πατέρα Αλύπιου.
***
Ο πατήρ Αλύπιος, για τον οποίον γίνεται μνεία εδώ ήταν ο Μέγας Προεστώς της Μονής των Σπηλαίων στο Πσκωφ και απεβίωσε στις 12 Μαρτίου 1975. Πριν γίνει μοναχός ονομαζόταν Ιβάν Μιχαήλοβιτς Βόρονοφ. Πολέμησε με τον Κόκκινο Στρατό επί τέσσερα χρόνια και προέλασε από τη Μόσχα στο Βερολίνο. Η λιονταρίσια καρδιά του δεν έπαψε να χτυπά στον ρυθμό του πολέμου ακόμα και την περίοδο της «ειρήνης» – όταν οι κομμουνιστές που κατείχαν την πατρίδα του προσπαθούσαν να κλείσουν τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, να ξεριζώσουν την πίστη από τις καρδιές των πιστών.
***
«Μια προσευχή»
Αλεξάνδρου Σολζενίτσιν
Πόσο εύκολο να ζω μαζί σου, Κύριε!
Πόσο εύκολο να Σε πιστεύω!
Όταν ο πνεύμα μου ψάχνει απεγνωσμένα
ή ατονεί μες στην παραζάλη,
όταν κι ο πιο έξυπνος ανάμεσά μας
αδυνατεί να δει πέρα απ’ αυτό το βράδυ,
μη ξέροντας επαύριο το τι δει γενέσθαι –
Εσυ μου στέλνεις τη φώτιση να γνωρίζω
ότι υπάρχεις
και ότι θα μεριμνήσεις
να μη χαθούν όλοι οι οδοί της αγαθότητός Σου.
Απ’ την κορφή της κοσμικής δόξας
κοιτάζω με δέος τον δρόμο μου πίσω
– απίστευτος δρόμος,ανέλπιδος,
τον δρόμο που μόνος μου
δεν θα μπορούσα να δημιουργήσω, τον δρόμο
απ’ όπου μπορούσα να στέλνω στην ανθρωπότητα
ένα καθρέφτισμα των ακτίνων Σου.
Κι όσο χρόνο χρειαστώ ακόμη
θα μου τον δώσεις.
Κι ό,τι δεν καταφέρω
σίγουρα θα το έχεις παραχωρήσει σε άλλους.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ π. Τύχωνα Σεβκούνωφ, εκδόσεις εν πλω, σελ.180
Ἀπολυτίκιον Ὁσίου Μαξίμου τοῦ ὁμολογητοῦ
Ἦχος πλ. δ’
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας διδάσκαλε καὶ σεμνότητος, τῆς οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Μάξιμε σοφὲ ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἀπολυτίκιον τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἁγνῆς.
(Γερασίμου Μικραγιαννανίτου)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Φερωνύμως ἁγνείας ὤφθης κειμήλιον, καὶ ἀνδρικῶς ἠγωνίσω ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ, καλλιπάρθενε σεμνὴ Ἁγνὴ πανεύφημε· ὡς γὰρ θυσία καθαρά, προσενήνεξαι αὐτῷ, τελέσασα τὸν ἀγῶνα, διὰ πυρὸς Ἀθληφόρε, καὶ τοῦ ἐχθροῦ τὴν πλάνην ἔφλεξας.
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Γραικοῦ.(Γερασίμου)
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ὁδηγὸς Ὀρθοδόξων θείῳ Πνεύματι γέγονας, καὶ τῆς ἐν Ῥωσσίᾳ Ἁγίας, Ἐκκλησίας διδάσκαλος, πρὸς γνῶσιν ἀληθείας ὁδηγῶν, πιστοὺς ὡς ἱερὸς ὑφηγητής, διὰ τοῦτο Πάτερ Μάξιμε ἐν ᾠδαῖς, τιμῶμέν σε κραυγάζοντες· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Ἕτερον. τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Γραικοῦ.(Γερασίμου)
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τῆς Ἄρτης τὸ βλάστημα καὶ τῆς Ἑλλάδος πυρσόν, καὶ θεῖον διδάσκαλον τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, συμφώνως τιμήσωμεν, Μάξιμον τῆς σοφίας, τὸ θεόπνευστον στόμα, σύναθλος τῶν Μαρτύρων, ἐν Ῥωσσίᾳ γὰρ ὤφθη, μεθ’ ὧν καὶ ἱκετεύει ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ἕτερον τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Γραικοῦ.(Γερασίμου)
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐξ Ἄρτης ἀνέτειλας ὥσπερ ἀστὴρ φαεινός, σοφία κοσμούμενος καὶ ἀρετῶν τῷ φωτί, Πατὴρ ἡμῶν Μάξιμε· ὅθεν τὴν ἐν Ῥωσσίᾳ, Ἐκκλησίαν λαμπρύνας, λόγῳ σου ὀρθοδόξῳ καὶ ὀρθότητι βίου, ἐνήθλησας νομίμως καὶ δόξης ἠξίωσαι.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α΄. Τόν συνάναρχον Λόγον
Ἐκ σπάργανων ἐπλήσθης τῆς θείας χάριτος, ὦσπερ νεοφυτοι ἔρνος χαριτωθεῖς τήν ψυχήν, καί θαυμάτων αὐτουργός ξένων γενόμενος, ἠνδρανάθησας στερρῶς, δί’ ἀγώνων Ἱερῶν, Νεόφυτε Ἀθλοφόρε. Ἀλλά μή παύση πρεσβεύων, ἐλεηθῆναι τάς ψυχᾶς ἠμῶν.
Ἦχος δ΄.
Τῆς κεκρυμμένης ἐν Χριστῷ ζωῆς, καρποφορῶν τὴν λαμπρότητα, τοὺς ποικίλους πειρασμούς, καὶ θλίψεις, ἀνενδότως ἤνεγκας, θεοφόρε Πάτερ Μάξιμε. Δι’ ὧν ὡς χρυσὸς ἐν καμίνῳ δοκιμασθείς, ὑπὲρ ἥλιον ἔλαμψας, καὶ τῶν παθῶν τοῦ Σωτῆρος, σύμμορφος γέγονας. Καὶ νῦν τῆς δόξης Αὐτοῦ κατατρυφῶν, ἀδιαλείπτως πρέσβευε, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
iconandlight.
Η Μονή Σπηλαίων του Πσκώφ ένα εκπληκτικό ντοκιμαντέρ
