Ο Μιχαήλ και ο Γαβριήλ είναι οι δύο φωτεινότατοι οφθαλμοί του παντεπόπτου Θεού, με τους οποίους βλέπει και φωτίζει όλον τον ορατόν και αόρατον κόσμον. Μιχαήλ και Γαβριήλ είναι αι δύο κραταιόταται χείρες του Παντοκράτορος, με τας οποίας διοικεί όλα τα πάντα, ουράνια και επίγεια. Μιχαήλ και Γαβριήλ είναι οι δύο ταχύτατοι και μυριόπτεροι πόδες του πανταχού παρόντος Κυρίου, με τους οποίους περιέρχεται και εμπεριπατεί όχι μόνον την οικουμένη όλην, αλλ’ έως και αυτάς τας αΰλους ψυχάς των ανθρώπων, έως και αυτάς τας σκοτεινοτάτας αβύσσους. Διά τούτο εις μίαν στιγμήν βλέπεις αυτούς να ευρίσκωνται εις το ένα άκρον του κόσμου, και εις την άλλην στιγμήν να ευρίσκωνται εις το άλλο άκρον, τώρα να θαυματουργούσιν εις την στεριά και τώρα να αρπάζωσιν από τα βάθη της αβύσσου τους καταβυθισθέντας.
Μιχαήλ, ο Άγγελος του θείου φόβου. Γαβριήλ, ο Άγγελος της θείας χαράς. Μιχαήλ, η παιδευτική δεξιά του Δικαίου. Γαβριήλ, η ελεημονητική δεξιά του Φιλάνθρωπου. Μιχαήλ, ο επί των δυνάμεων, Γαβριήλ, ο εξ απορρήτων. Μιχαήλ, το βλοσυρό όμμα του Κριτού. Γαβριήλ, το ήμερον βλέμμα του Προνοητού. Μιχαήλ, αι φοβεραί φωναί και βρονταί και αστραπαί και σάλπιγγες της καταβάσεως του Θεού εν τω Όρει Σινά. Γαβριήλ, αι γαληναί αύραι, οι ήμεροι ασπασμοί, τα ιλαρά φώτα και αι αψοφητί επί πόκον ερχόμενε σταγόνες της καταβάσεως του Θεού Λόγου εις την κοιλίαν της Μαριάμ. Μιχαήλ, ο έξοχος διάκονος του Παλαιού Νόμου. Γαβριήλ, ο εκλεκτός υπηρέτης της νέας χάριτος του Ευαγγελίου.
Καθώς ο Νόμος περιέχεται εν τω Ευαγγελίω και το Εύαγγέλιον εν τω Νόμω, τοιουτοτρόπως εν τω Μιχαήλ ευρίσκεται ο Γαβριήλ και εν τω Γαβριήλ ευρίσκεται ο Μιχαήλ και ένας με τον άλλον είναι ηνωμένοι περισσότερον παρά όπου είναι η ψυχή με το σώμα. Διά τούτο, οπού ο Μιχαήλ εκεί και ο Γαβριήλ και οπού ο Γαβριήλ εκεί και ο Μιχαήλ. Πάντοτε και πανταχού οι δύο αχώριστοι. Αχώριστοι εις τον Ουρανόν, αχώριστοι εις την Πάλαιαν Διαθήκην, αχώριστοι εις την Νέαν.
Ο Μιχαήλ είχε λόγον της εισαγωγικής πράξεως, διότι υπηρετεί εις τον Νόμον, όστις κατά Παύλον παιδαγωγός γέγονεν ημίν εις Χριστόν. Ο Γαβριήλ είχε λόγον τελειωτικής θεωρίας, διότι υπηρετήσεν εις το μυστήριον του Χριστού, όστις ήτο το τέλος του Νόμου και το συμπέρασμα. Ο Μιχαήλ ήταν αρχή και ο Γαβριήλ τέλος. Ο Μιχαήλ προπαιδευτής και ο Γαβριήλ τελειωτής. Ο Μιχαήλ Άλφα και ο Γαβριήλ Ωμέγα.
Και λοιπόν, αν κατά τους Θεολόγους οι Θρόνοι κρίνωσι, τα Σεραφείμ μας θερμαίνωσι, τα Χερουβείμ μας σοφίζωσιν, αι Κυριότητες κελεύωσιν, αι Δυνάμεις ενεργώσιν, αι Εξουσίαι διατηρώσιν, αι Αρχαί εθναρχώσιν, οι Αρχάγγελοι τα της πίστεως διοικώσι και οι Άγγελοι λειτουργώσιν, όμως ο Μιχαήλ καί ο Γαβριήλ, ως τούτων πάντων ταξιάρχαι, περισσότερον μας κρίνουσι, μας θερμαίνουσι και μας σοφίζουσι, περισσότερον μας κελεύουσι, μας ενεργούσι και μας διατηρούσι, περισσότερον εθναρχούσι, διοικούσι την πίστιν και μας λειτουργούσι.
Και οι δύο ομού ένα σκοπό έχουν: την σωτηρίαν των ανθρώπων και το να πληρώσουν το του Θεού πανάγαθο θέλημα.
[Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, Λόγος εις τους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ]https://eugenikos.blogspot.com/2020/11/blog-post_32.html#more
