του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο.
“Tμηθείς ο Xρήστος δι’ αγάπην Kυρίου,
Kηπουρός ώφθη της Eδέμ του χωρίου.”
Kηπουρός ώφθη της Eδέμ του χωρίου.”
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ: Ο Άγιος Χρήστος γεννήθηκε στην Αλβανία, αλλά εργαζόταν, από την ηλικία των 40 ετών, το επάγγελμα του κηπουρού και του πωλητή αγροτικών προϊόντων ζώντας στην Κωνσταντινούπολη. ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΗ: Μια μέρα, ενώ πουλούσε τα μήλα του στην αγορά της Κωνσταντινούπολης, ήλθε ένα Τούρκος που απαιτούσε να αγοράσει τα μήλα του σε εξευτελιστική τιμή. Ο Άγιος αντιστάθηκε σ’ αυτή την αδικία και τελικά κατέληξαν σε φιλονικία. Ο Τούρκος θύμωσε και θέλοντας να τον εκδικηθεί πήγε σε έναν δικαστή και του είπε ψευδώς ότι άκουσε τον Άγιο να λέει ότι επιθυμεί να γίνει Μωαμεθανός.
ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ: Ο κριτής κάλεσε τον Άγιο και τον ρώτησε αν η κατηγορία αυτή ήταν αληθινή. “Για τ’ όνομα του Θεού” απάντησε ο φτωχός κηπουρός, “ποτέ δεν είπα τέτοιο λόγο. Εγώ είμαι Χριστιανός και δεν είναι δυνατόν ν’ αλλάξω την πίστη μου ακόμη και αν πάθω χίλια βάσανα”. Τότε ο κριτής, που δεν πίστεψε ότι ο Άγιος συκοφαντήθηκε, διέταξε και τον χτύπησαν δυνατά με ραβδιά. Του κατάφεραν μάλιστα ένα τόσο δυνατό χτύπημα στο κεφάλι, ώστε ο Άγιος αιμορραγούσε για πολλή ώρα. Μετά τον έδεσαν, τον έβαλαν στη φυλακή και του έσφιξαν τα πόδια στο τιμωρητικό ξύλο, το λεγόμενο τομπρούκι, (ειδικό ξύλο που ήταν καρφωμένο στο πάτωμα της φυλακής με τρύπες για τα πόδια), για να μην μπορεί καθόλου να κινηθεί.
Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΠΤΗ ΚΑΙΣΑΡΙΟΥ ΔΑΠΟΝΤΕ: Στη φυλακή έτυχε να βρίσκεται και ο λόγιος συγγραφέας Καισάριος Δαπόντες (1713-1784) από τη Σκόπελο, ο οποίος αργότερα έγινε μοναχός στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Τον λυπήθηκε και κατάφερε να πείσει τους δεσμοφύλακες να τον ελευθερώσουν από το ξύλο, για να μπορεί να κινηθεί λίγο. Κατόρθωσε να του βρει και λίγο φαγητό και του το πρόσφερε. “Ευχαριστώ”, του είπε ο Άγιος, “αλλά γιατί να φάω; Μήπως πρόκειται να ζήσω; Ας αποθάνω, λοιπόν, για τον Χριστό μου πεινασμένος και διψασμένος”. Έπειτα έβγαλε και έδωσε ένα κέρμα που είχε στη ζώνη του στον Καισάριο και του είπε: “να το δώσεις αυτό να μου κάνουν μερικές λειτουργίες και μνημόσυνα για την ψυχή μου”.
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ: Την ίδια μέρα ήλθαν και πήραν τον Μάρτυρα από τη φυλακή και τον οδήγησαν έξω από τα τείχη της Πόλης. Αυτός ήρεμα έκλινε τον αυχένα και παρέδωσε τον εαυτό του στον Ιησού Χριστό δεχόμενος τη σπάθα του δημίου. Με αυτό τον τρόπο ο κηπουρός της Πόλης, ο Μάρτυς Χρήστος, στις 12 Φεβρουαρίου του 1748, “άφησε τα περιβόλια του Βοσπόρου για να γίνει κηπουρός του ουρανίου Παραδείσου”. Βίο του αγίου Μάρτυρα Χρήστου συνέγραψε ο αυτόπτης Καισάριος Δαπόντες.