Ο Παύλος Μελάς θυσιάστηκε σαν σήμερα το 1904 για την Ελευθερία της Μακεδονίας.
Ο Παύλος Μελάς γεννήθηκε στη Μασσαλία στις 29 Μαρτίου του 1870. Ήταν ένα από τα επτά παιδιά του Ηπειρώτη έμπορου Μιχαήλ Μελά και της Ελένης Βουτσινά, κόρης εύπορου κεφαλλονίτη εμπόρου από την Οδησσό. Η καταγωγή της οικογένειάς του ήταν από τον Παρακάλαμο Πωγωνίου της Ηπείρου, όπου ακόμη σώζονται τα ερείπια του οικογενειακού πύργου. Η οικογένεια του μετακινήθηκε στην Αθήνα το 1874.
Σέ
σᾶς στρέφομαι, παιδιά ἀγαπημένα Ἑλληνόπουλα, μή
λησμονεῖτε ποτέ τό θάνατο τοῦ Παλληκαριοῦ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ, ἀλλά προπάντων μή λησμονεῖτε
τή ζωή του, το ἦθος του, τόν ἐνθουσιασμό του δηλαδή τή δύναμη καί τήν τόλμη.
+ Παύλος Μελάς 13 Οκτωβρίου 1904
''Τον Σταυρό μου να τον δώσεις στην γυναίκα μου, και το όπλο μου στον γιό μου, και να τους πείς οτι το καθήκον μου το έκανα...''
Αν προχωρήσω, ακολουθείστε με… Αν υποχωρήσω, σκοτώστε με… Αν σκοτωθώ, εκδικηθείτε με…
Συνηθίζω, όταν αναζητώ βιογραφικά στοιχεία και πληροφορίες για κάποιον επιφανή του Γένους μας, να προσφεύγω στο παλιό και λαμπρό εγκυκλοπαιδικό λεξικό του «ΗΛΙΟΥ». Τώρα με τα κινητά διαδίκτυα, μοναδική σχεδόν πηγή πληροφοριών είναι ο ιστότοπος με το περίεργο όνομα «ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ» ο οποίος συνοδεύεται με αρκετά νεοταξικά καρυκεύματα.
Ας σκύψουμε όλοι εμείς κι ας ψάξουμε για τα ίχνη που άφησε στους χώρους από όπου πέρασε. Προσκύνημα και αναβάπτισμα εθνικό
Του Δημήτρη Ι. Παπαδημόπουλου, Δικηγόρου, Δημ. Συμβούλου Ελασσόνας.
Συμπληρώνονται σήμερα, 13 Οκτωβρίου
2021, 117 χρόνια, από την απώλεια μίας ηρωϊκής μορφής, που στέκει πέρα
από το χρόνο και το χώρο, που συμπυκνώνει στην ύπαρξή της, την
αυταπάρνηση του Λεωνίδα, την ευγένεια του Αχιλλέα, τη λεβεντιά των
αγωνιστών του 1821, την αγάπη του Χριστού, την τρυφερότητα του υπέροχου
συζύγου και πατέρα, μα πάνω απ’ όλα την αφοσίωση στο όραμα της ελεύθερης
Μακεδονίας και της ενωμένης Ελλάδας. Του Παύλου Μελά! Του παλικαριού
που πρόσφερε την αλκή της νιότης του και την ίδια τη ζωή του με
ενθουσιασμό και υπερηφάνεια σ’ αυτό που λέγεται μητέρα πατρίδα.
Οι
τελευταίες στιγμές του Παύλου, από το βιβλίο της συζύγου του Ναταλίας Μελά:
«ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ»
Σάββας
Ηλιάδης, δάσκαλος-Κιλκίς
… Άρχισε να
νυχτώνει. Σε λίγο βγήκε ο Στρατινάκης στην αυλή, για να δει τον σκοτωμένο
Τούρκο. Επροχώρησαν στον περίβολο του σπιτιού και ο Παύλος με τον Ντίνα και τον
Πέτρο. Ο Στρατινάκης κοίταζε να πάρει το όπλο του Τούρκου. Ακούσθηκε τότε ένας
πυροβολισμός μονάχα. Και γύρισε ο Παύλος πίσω, λέγοντας` «στη μέση με πήρε
παιδιά».
Ξέρω παππού. Δεν κλαις για σένα . Κλαις για όλους εκείνους παππού, για τους οποίους έδωσες τη ζωή σου. ΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ (ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Π. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ)
Παππού είχα τόσα πολλά να σου πω .
Μα βιάζομαι, δεν προλαβαίνω. Το ραντεβού με την ιστορία είναι κοντά.
Πες μου κάτι αγαπημένε μου παππού. Μη με κοιτάς με τέτοια μάτια.
Υγρά, κόκκινα, κλαμένα .
Ξέρω παππού. Δεν κλαις για σένα . Κλαις για όλους εκείνους παππού, για τους οποίους έδωσες τη ζωή σου. Και είχες κάθε δικαιολογία να τη γλυτώσεις.
Δεν ήσουν Μακεδόνας. Γεννηθείς στη Μασσαλία, γιός εύπορου εμπόρου, μπορούσες να μεγαλουργήσεις στη Γαλλία παππού.
Μετέπειτα γαμπρός τραπεζίτη και πρωτοκλασάτου πολιτικού, μπορούσες να σταδιοδρομήσεις και στην ελεύθερη τότε Ελλάδα ως αξιωματικός του Ελληνικού στρατού. Και με λίγη ώθηση απ’ το περιβάλλον σου θα είχες σίγουρα λαμπρή καριέρα. Και θα βοηθούσες και τα παιδιά σου στη ζωή τους.
Θα μπορούσες να αναλωθείς σε κηρύγματα και λόγους πατριωτικούς, μέσα απ’ τη θαλπωρή της οικογενείας σου και κάτω απ’ την σιγουριά της ελευθερίας σου , ησυχάζοντας έτσι και ξεγελώντας τη συνείδησή σου.
Η φωτογραφία αυτή - ο Π. Μελάς
ντυμένος Μακεδονομάχος - είναι τραβηγμένη από τον φωτογράφο Γερ. Δαφνόπουλο,
στο σπίτι τού ανθυπολοχαγού Χαρ. Λούφα στη Λάρισα, στην οδό Σκουφά, όπου
φιλοξενούνταν προσωρινά πριν την τρίτη
και μοιραία αναχώρηση του για την Μακεδονία.
(Το γράμμα του Παύλου Μελά από την
Λάρισα προς τη γυναίκα και τα δύο παιδιά του, ήταν ωσάν να προαισθάνονταν το
τέλος του).
Έγραφε: «... Αναλαμβάνω αυτόν τον αγώνα με όλη μου την ψυχήν και με την ιδέαν,
ότι είμαι υποχρεωμένος να τον αναλάβω. Είχα και εγώ την ακράδαντον πεποίθηση,
ότι δυνάμεθα να εργασθώμεν εν Μακεδονία και να σώσωμεν πολλά πράγματα. Έχων δε
την πεποίθησιν ταύτην, έχω και υπέρτατον καθήκον να θυσιάσω το πάν, όπως πείσω
την κυβέρνησιν και τη κοινήν γνώμην περί τούτου...».
Συλλογή υπογραφών για την διάσωση της οικίας του Παύλου Μελά
111 έτη μετά την ηρωική θυσία του Παύλου Μελά, η οικία του στην Κηφισιά, συνεχίζει να παραμένει ερειπωμένη.
Συχνά πυκνά και για αρκετά χρόνια διάφοροι φορείς και σύλλογοι έχουν
καταδείξει το θέμα αλλά δυστυχώς τα αποτελέσματα δεν ήταν τα
αναμενόμενα. Το μόνο ενθαρρυντικό είναι ότι το οίκημα έχει χαρακτηρισθεί
ως διατηρητέο από το υπουργείο Πολιτισμού. Και ενώ έγιναν αρχικά
κάποιες εργασίες συντήρησης, αυτές σταμάτησαν εδώ και αρκετό καιρό.
Η κατάσταση πλέον είναι κρίσιμη και κανένας πια δεν μπορεί να εγγυηθεί για το πόσο καιρό θα αντέξει και δεν θα καταρρεύσει.
Για αυτό όλοι μας πρέπει να κινηθούμε άμεσα,συντεταγμένα και δυναμικά
ώστε να μπορέσουμε να πιέσουμε τους αρμοδίους, να προβούν στις ανάλογες
ενέργειες για να διασωθεί η οικία.