[σ.σ. Απάντηση στις κατηγορίες κατά του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου από τον λόγιο Θεοδώρητο και εν συνεχεία από τον Χρήστο Γιανναρά]
[σ.σ. Απάντηση στις κατηγορίες κατά του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου από τον λόγιο Θεοδώρητο και εν συνεχεία από τον Χρήστο Γιανναρά]
Η Μεταμόρφωση του Κυρίου Ιησού Χριστού[:Β΄Πέτρ.1,10-19]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ
«Διὸ μᾶλλον, ἀδελφοί, σπουδάσατε βεβαίαν ὑμῶν τὴν κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι· ταῦτα γὰρ ποιοῦντες οὐ μὴ πταίσητέ ποτε(: Γι'αυτό, αδελφοί, καταβάλλετε μεγαλύτερη προσπάθεια, με περισσότερη σπουδή και επιμέλεια, ώστε, αποκτώντας τις αρετές αυτές, να διασφαλίσετε και να σταθεροποιήσετε την κλήση σας και την εκλογή σας. Διότι όταν ασκείτε τις αρετές αυτές, δεν θα σκοντάψετε ποτέ πάνω σε κάποιο εμπόδιο, αλλά θα φθάσετε με ασφάλεια στο τέρμα της σωτηρίας σας)» [Β΄Πε.1,10].
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (1749-1809), κατά τον ιστορικό μας Κωνσταντίνο Σάθα, «κατατάσσεται πρεπόντως μεταξύ των λογιωτέρων του καιρού του, πάντων υπέρτερος κατά την φιλοπονίαν ο χαλκέντερος αναδειχθείς, τα δε πολυάριθμα αυτού συγγράμματα ουκ ολίγον συνετέλεσαν εις κραταίωσιν της Ορθοδοξίας, ωφελείας ανυπολογίστου του ημετέρου έθνους πρόξενα γενόμενα» (Κων. Σάθα «Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων (1453-1821), Εν Αθήναις, 1868, Εκδ. Ι. Χιωτέλλη, σελ. 626).
Σας πληροφορώ, αδελφοί μου, ότι αν όλοι συνεργούμε στη σωτηρία των αδελφών μας, με βεβαιότητα γρήγορα πρόκειται να διορθωθούν οι κακοί, και να ελευθερωθούν οι πολιτείες μας από τα κακά και τις αμαρτίες.
Διότι, αν ένας μόνο άνθρωπος, που έχει ζήλο θεϊκό στην καρδιά του και αγάπη αδελφική, μπορεί να διορθώσει έναν ολόκληρο λαό, πόσο μάλλον μπορεί να διορθώσει τους αμαρτωλούς τόσο και τόσο πλήθος Χριστιανών, αρκεί μόνο να θελήσουν να αποκτήσουν ζήλο και αδελφική αγάπη στην ψυχή τους;
Από το βιβλίο: Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο ή περί φυλακής των πέντε αισθήσεων, του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Η πολυτέλεια των ενδυμάτων είναι αιτία πολλών κακών και γι’ αυτό όλοι οι κληρικοί δεν πρέπει να ντύνονται πολυτελώς.
Ως τώρα υπέθεσα ότι η πολυτέλεια των ενδυμάτων είναι απλή ματαιότητα˙ αλλά φοβάμαι πως αυτή είναι κατ’ εξοχήν η τροφός της κενοδοξίας και η μητέρα της υπερηφανείας, η οδός της πορνείας και προαγωγός όλων σχεδόν των παθών. Είπα ότι είναι τροφός και μητέρα της κενοδοξίας και της υπερηφανείας, γιατί η ψυχή εκ φύσεως έχει συνήθεια να σχηματίζεται εσωτερικά μαζί με το σώμα˙ και αν το σώμα, παραδείγματος χάριν, ντύνεται ταπεινά, ταπεινώνεται και αυτή μαζί˙ αν όμως το σώμα ντύνεται ματαιόδοξα και υπερήφανα, ματαιοδοξεί και αυτή μαζί και υπερηφανεύεται, σύμφωνα με τον Ιωάννη της Κλίμακος που γράφει: «Η ψυχή εξομοιώνεται με ό,τι ασχολείται και λαμβάνει τον τύπο και την μορφή αυτών, τα οποία πράττει». (Λόγ. κε’ περί ταπειν.)˙ και είπα ότι είναι και οδός προς την πορνεία, γιατί ο μέγας Βασίλειος λέει: «Το να ασχολήται κανείς με τα μαλλιά και τα ενδύματα περισσότερο από όσο χρειάζεται αυτό είναι μία φροντίδα ή των ταλαιπώρων ή των αδίκων, σύμφωνα με τον λόγο του Διογένη» (Μέγ. Βασιλ. Λόγος προς τους νέους).
Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου [: Τίτ. 3, 8-15]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
[ἀπόδοση στὴν ἁπλὴ ἑλληνικὴ καὶ πρόσθετα σχόλια: Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης]
«Πιστὸς ὁ λόγος (:Τὸ ὅτι δικαιωθήκαμε καὶ ἀναγεννηθήκαμε καὶ θὰ κληρονομήσουμε τὴν αἰώνια ζωὴ εἶναι λόγος καὶ ἀλήθεια ἀξιόπιστη)» [Τίτ. 3,8].
«Αλλοτρίας δε βοτάνης απέχεσθαι, ήτις
εστίν αίρεσις»
(Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος – Προς
Τραλλιανοίς VI, 37-38)
(και η αγάπη του προς τον Χριστόν)
ΜΕΡΟΣ Δ΄
Μέγας Θεολόγος ο Άγιος Ιγνάτιος όταν υπογραμμίζει,
για το Μυστήριο της Σαρκώσεως του Χριστού (Λόγου), και τα εξής: «Και έλαθεν τον
άρχοντα του αιώνος τούτου η παρθενία Μαρίας και
ο τοκετός αυτής, ομοίως και ο θάνατος του Κυρίου∙
τρία μυστήρια κραυγής, άτινα εν ησυχία Θεού επράχθη»
(Προς Εφεσίους ΧΙΧ, 39-40).
1ο Σχόλιο
Διαχρονικής αξίας (και άξια θαυμασμού) η χαρισματική θεολογική δύναμη του Αγίου και ο λεκτικός του ορίζοντας.
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΑ΄: Περί της μελλούσης Κρίσεως
Η
μέλλουσα κρίση πρόκειται να είναι μεγάλη:
α) για τα πρόσωπα, που πρόκειται να
συγκεντρωθούν εκεί
β) για τα πράγματα, που πρόκειται εκεί να
εξεταστούν
γ) για εκείνα, που θα αποφασιστούν.
Α΄
Σκέψου, αγαπητέ, ότι μετά την συντέλεια του παρόντος κόσμου, πρόκειται να γίνει η τελευταία ημέρα της καθολικής και γενικής Κρίσεως, η οποία καλείται πολλές φορές από τις θείες Γραφές μεγάλη[Έτσι την ονομάζει ο προφήτης Ιωήλ: «Διότι μεγάλη ἡ ἡμέρα Κυρίου, ἐπιφανὴς σφόδρα, καὶ τίς ἔσται ἱκανὸς αὐτῇ;(:Διότι μεγάλη είναι η ημέρα του Κυρίου, ένδοξη και φοβερή πολύ, και ποιος θα είναι ικανός να αντισταθεί σε αυτήν;)»(Ιωήλ 2,11) και πάλι:
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΕ΄: Στην παραβολή του Ασώτου
Α΄: Αυτός αναχώρησε από τον οίκο του πατέρα του
Β΄: Ποια ζωή έζησε μετά την αναχώρηση
Γ’: Ποια επιστροφή έδειξε.
Α΄
Σκέψου, αδελφέ, την αναχώρηση, που έκανε εκείνος ο άσωτος υιός από τον οίκο του πατέρα του, όπως διηγείται ο ιερός Λουκάς[Λουκ. 15,11-32], με την οποία αναχώρηση φάνηκε στ’ αλήθεια σαν ένας νέος χωρίς μυαλό και νου, διότι τι του έλειπε, όταν ήταν στο πατρικό σπίτι και βρισκόταν κάτω από την προστασία του γλυκύτατου πατέρα του; Αυτός βρισκόταν κάθε ημέρα μέσα στην πατρική αγκάλη, είχε ό,τι χρειαζόταν, τον υπηρετούσαν όλοι οι δούλοι, είχε τα χάδια και τις τιμές ως κληρονόμος της πατρικής περιουσίας και σχεδόν αναγνωριζόταν ως κύριος και εξουσιαστής κάθε πράγματος, ώστε μπορούσε να έχει κάθε λόγο να λέει εκείνο το ψαλμικό: «Πλησθησόμεθα ἐν τοῖς ἀγαθοῖς τοῦ οἴκου σου(:θα μας χορτάσουν τα πλούσια αγαθά του οίκου σου)»[Ψαλμ. 64,5].Αλλά η επιθυμία της πλανεμένης ελευθερίας, από εκεί που ήταν τέκνο και κληρονόμος, τον έκανε να επιθυμεί να γίνει δούλος και μισθωτός.
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου
ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΤΟΜΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ:
Ο Χριστός με την περιτομή Του κατασκεύασε α) ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειας των ανθρώπων β) ένα φάρμακο ανακουφιστικό των πόνων τους και γ) ένα φάρμακο διαφυλακτικό της υγείας τους.
α) Ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειας των ανθρώπων
Σκέψου ότι ο Ιησούς Χριστός ήλθε στον κόσμο, για να γιατρέψει τις ψυχές μας και αμέσως στην περιτομή Του, σαν ένας καλός γιατρός, ετοιμάζει ένα φάρμακο θεραπευτικό της ασθένειάς μας, ένα φάρμακο ανακουφιστικό των πόνων μας και ένα φάρμακο διαφυλακτικό της υγείας μας. Επειδή, λοιπόν, η προπατορική αμαρτία του Αδάμ προξένησε δύο μεγάλες ασθένειες σε όλο το γένος των ανθρώπων και στην μεν ψυχή και τον νου προξένησε την υπερηφάνεια και την άγνοια και όλους τους εμπαθείς λογισμούς, οι οποίοι είναι ενωμένοι μαζί με το γεννημένο σώμα και σκεπάζουν σαν ένα σύννεφο και παραπέτασμα τις ταλαίπωρες ψυχές των ανθρώπων, ενώ στο σώμα προξένησε μία κλίση προς τις ηδονές.
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά
Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΑ΄: Περί της μελλούσης Κρίσεως
Η
μέλλουσα κρίση πρόκειται να είναι μεγάλη:
α) για τα πρόσωπα, που πρόκειται να
συγκεντρωθούν εκεί
β) για τα πράγματα, που πρόκειται εκεί να
εξεταστούν
γ) για εκείνα, που θα αποφασιστούν.
Α΄
Σκέψου, αγαπητέ, ότι μετά την συντέλεια του παρόντος κόσμου, πρόκειται να γίνει η τελευταία ημέρα της καθολικής και γενικής Κρίσεως, η οποία καλείται πολλές φορές από τις θείες Γραφές μεγάλη[Έτσι την ονομάζει ο προφήτης Ιωήλ: «Διότι μεγάλη ἡ ἡμέρα Κυρίου, ἐπιφανὴς σφόδρα, καὶ τίς ἔσται ἱκανὸς αὐτῇ;(:Διότι μεγάλη είναι η ημέρα του Κυρίου, ένδοξη και φοβερή πολύ, και ποιος θα είναι ικανός να αντισταθεί σε αυτήν;)»(Ιωήλ 2,11) και πάλι: «Ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμαπρὶν ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΕ΄: Στην παραβολή του Ασώτου
Α΄: Αυτός αναχώρησε από τον οίκο του πατέρα του
Β΄: Ποια ζωή έζησε μετά την αναχώρηση
Γ’: Ποια επιστροφή έδειξε.
Α΄
Σκέψου, αδελφέ, την αναχώρηση, που έκανε εκείνος ο άσωτος υιός από τον οίκο του πατέρα του, όπως διηγείται ο ιερός Λουκάς[Λουκ. 15,11-32], με την οποία αναχώρηση φάνηκε στ’ αλήθεια σαν ένας νέος χωρίς μυαλό και νου, διότι τι του έλειπε, όταν ήταν στο πατρικό σπίτι και βρισκόταν κάτω από την προστασία του γλυκύτατου πατέρα του; Αυτός βρισκόταν κάθε ημέρα μέσα στην πατρική αγκάλη, είχε ό,τι χρειαζόταν, τον υπηρετούσαν όλοι οι δούλοι, είχε τα χάδια και τις τιμές ως κληρονόμος της πατρικής περιουσίας και σχεδόν αναγνωριζόταν ως κύριος και εξουσιαστής κάθε πράγματος, ώστε μπορούσε να έχει κάθε λόγο να λέει εκείνο το ψαλμικό: «Πλησθησόμεθα ἐν τοῖς ἀγαθοῖς τοῦ οἴκου σου(:θα μας χορτάσουν τα πλούσια αγαθά του οίκου σου)»[Ψαλμ. 64,5].Αλλά η επιθυμία της πλανεμένης ελευθερίας, από εκεί που ήταν τέκνο και κληρονόμος, τον έκανε να επιθυμεί να γίνει δούλος και μισθωτός.
Γράφει ο κ. Γεώργιος Τραμπούλης, θεολόγος
Αι περισσότεραι
Ορθόδοξοι Εκκλησίαι
ζητούν Πανορθόδοξον
Σύνοδον
Η προσπάθεια προβολής και επιβολής ηγεμονικών τάσεων και αξιώσεων εκ μέρους του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και ειδικότερα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην όλη Ορθόδοξη Εκκλησία, μέσω της εκχώρησης του τόμου αυτοκεφαλίας στην σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας προσέκρουσε στην δίκαιη αντίδραση των περισσοτέρων Ορθοδόξων Εκκλησιών, αφού το πολίτευμα της Εκκλησίας μαρτυρείται μέσω της συνοδικότητος και της ισοτιμίας όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Έτσι, τρεις μήνες μετά την ανακήρυξη της αντικανονικής ίδρυσης της σχισματικής αυτής Εκκλησίας καμία Ορθόδοξη Εκκλησία δεν την έχει νομιμοποιήσει, καταρρακώνοντας με τον τρόπο αυτό, τόσο το γόητρο, όσο και τα σχέδια του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
Η Μεταμόρφωση του Κυρίου Ιησού Χριστού[:Β΄Πέτρ.1,10-19]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ
«Διὸ μᾶλλον, ἀδελφοί, σπουδάσατε βεβαίαν ὑμῶν τὴν κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι· ταῦτα γὰρ ποιοῦντες οὐ μὴ πταίσητέ ποτε(: Γι'αυτό, αδελφοί, καταβάλλετε μεγαλύτερη προσπάθεια, με περισσότερη σπουδή και επιμέλεια, ώστε, αποκτώντας τις αρετές αυτές, να διασφαλίσετε και να σταθεροποιήσετε την κλήση σας και την εκλογή σας. Διότι όταν ασκείτε τις αρετές αυτές, δεν θα σκοντάψετε ποτέ πάνω σε κάποιο εμπόδιο, αλλά θα φθάσετε με ασφάλεια στο τέρμα της σωτηρίας σας)» [Β΄Πε.1,10].
Πρωτοπρεσβ.
Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος 03-07-2022
Μέ ἀφορμή τήν ἑορτή τῆς συνάξεως πάντων τῶν ἁγίων ἐνδόξων Νεομαρτύρων, πού ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησίας μας ἑορτάζει κάθε ἔτος τήν Κυριακή Γ΄ Ματθαίου, παραθέτουμε σέ μετάφραση ὁλόκληρο τό «Προοίμιο στούς ἁγίους ἐνδόξους Νεομάρτυρες» τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, ἔτσι ὅπως ἔχει κατατεθεῖ στό βιβλίο του «Συναξαριστής Νεομαρτύρων»[1]. Τό κείμενο ἔχει ὡς ἑξῆς :
«Ἂς εἶσαι εὐλογητὸς καὶ δοξασμένος στοὺς αἰώνες Κύριέ μας Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Ὁποῖος μαρτύρησες ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου τὴν καλὴ ὁμολογία[2], καὶ γι’ αὐτό Πρωτομάρτυς ἀληθῶς καὶ πρωταθλητής ὅλων τῶν ἀθλητῶν καὶ ὑπάρχεις καὶ ὀνομάζεσαι : διότι καὶ στοὺς ὑστερινούς αὐτούς καιροὺς εὐδόκησες ὑπὲρ τοῦ ὀνόματός Σου νὰ γίνονται νέοι μάρτυρες.
Μὴ χειροτονῇς, λέγει, τινὰ ταχέως, ὦ Τιμόθεε διατὶ ὄχι μόνον γίνεσαι αἴτιος τῶν ἁμαρτιῶν ἐκείνων, ὁποῦ μέλλει νὰ πράξῃ ὁ ὑπὸ σοῦ οὕτω χειροτονούμενος (καθὼς γὰρ συγκοινωνεῖς τῶν κατορθωμάτων, ὁποῦ μέλλει νὰ πράξῃ ὁ ὑπὸ σοῦ νομίμως χειροτονηθείς, οὕτως ἐκ τοῦ ἐναντίου συγκοινωνεῖς καὶ τῶν μελλόντων ἁμαρτημάτων του)· ἀλλὰ ἀκόμη ἐνέχεσαι καὶ εἰς τὰς ἀπερασμένας ἁμαρτίας, ὁποῦ αὐτὸς ἔκαμε, διατὶ ἐσὺ τὰς ἐπαράβλεψες καὶ ἔκαμες τὸ σκότος φῶς· καὶ δὲν ἀφῆκες αὐτὸν νὰ πενθῇ καὶ νὰ κλαίῃ διὰ τὰς ἁμαρτίας του ταύτας.