ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Ζ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
[:Λουκᾶ 8,5-15]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«Ο ΣΠΟΡΕΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΠΟΡΕΙΣ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 12-10-1997]
(Β 363)
Ἐρχόμεθα καὶ πάλι, ἀγαπητοί μου, στὴ θαυμασία παραβολὴ τοῦ σπορέως, ὅπως τὴν ἀκούσαμε στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τοῦ Λουκᾶ. Ἐδῶ ὁ Κύριος, μὲ τέσσερις εἰκόνες, δείχνει τέσσερις κατηγορίες ἀκροατῶν. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι δὲν ἀκοῦν ἐξίσου τὰ εὐαγγελικὰ μηνύματα. Ὁ καθένας διαθέτει τὴ δική του προαίρεση ἢ τὴ δική του καλλιέργεια ψυχῆς. Ἄλλος εἶναι προσεκτικὸς ἀκροατής, ἄλλος ἐπιπόλαιος, ἄλλος πορωμένος, ἄλλος βρίσκει ἀνεπαρκῆ αὐτὰ ποὺ ἀκούει καὶ ἐπιδιώκει ἀναζήτηση ἔξω τοῦ εὐαγγελικοῦ χώρου, ἄλλος κάτι ἄλλο κ.ο.κ. Πάντως, βασικὰ στοιχεῖα τῆς παραβολῆς εἶναι:
Πρῶτον, ὅτι «ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ». Ἐξῆλθεν ὁ Θεός. Ἐξῆλθεν. Πῶς ἐξῆλθε; Ἀπὸ ποῦ ἐξῆλθε; Καὶ ποῦ πῆγε; Εἶναι ὁ Θεὸς Λόγος, ὁ Ὁποῖος ἐξέρχεται εἰς τὸν κόσμον μὲ τὴν Ἐνανθρώπησή Του. Δεύτερον. Ὁ σκοπὸς τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου ποὺ ἐξέρχεται, εἶναι νὰ σπείρει τὸν σπόρον τῆς ἀληθείας. Καὶ ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι Τριαδικός. Ἡ πρώτη ἀλήθεια. Ἐκ τῆς ὁποίας ἐξαρτῶνται ὅλες οἱ ἄλλες ἀλήθειες. Καὶ ὁ δεύτερος λόγος, ὅτι ὁ Θεὸς Λόγος ἐνηνθρώπησε. Τὸ δεύτερον πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος ἐνηνθρώπησε. Αὐτὲς οἱ δύο μεγάλες ἀλήθειες, ποὺ καθορίζουν αὐτὸ ποὺ λέμε: «Χριστιανισμός».
Τρίτον. Ὅτι ὁ Θεός, τόσο ἀγάπησε τὸν κόσμον, ποὺ ἔδωσε τὸν Υἱόν Του, γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ κόσμος διαμέσου τῆς πίστεως. Καὶ ἕνα τέταρτο. Ὅτι μὲ τίς παραβολὲς ἀποσκοποῦσε ὁ Κύριος τὴ γνώση σὲ ἐκείνους ποὺ εἶχαν ἐνδιαφέρον νὰ γνωρίσουν τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικὴ αὐτὴ ἡ φράση ποὺ ἀκούσαμε σήμερα· «Ὑμῖν» -εἶπε στοὺς μαθητάς Του...· γιατί κι ἐκεῖνοι δὲν κατάλαβαν τὴν παραβολή, τί ἐννοοῦσε ὁ Κύριος:- «Ὑμῖν δέδοται -εἶπε- γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ». «Σὲ σᾶς δόθηκε νὰ γνωρίσετε τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ». Σὲ σᾶς δόθηκε.
Ἀλλὰ ἂν ὁ Θεὸς Λόγος ἐξέρχεται ὡς σπορέας τοῦ σπόρου τῶν ἀληθειῶν Του στὶς ἀνθρώπινες καρδιές, γιατί αὐτὴ εἶναι ἡ γῆ ποὺ ἔρχεται νὰ σπείρει, εἶναι οἱ ἀνθρώπινες καρδιές, ταυτόχρονα ἐξέρχεται καὶ ὁ διάβολος νὰ σπείρει τὸν δικό του σπόρο στὶς ἀνθρώπινες ψυχές. Ταυτόχρονα. Ἐξάλλου γίνεται ὑπαινιγμὸς εἰς τὴν τρίτη περίπτωση ἀκροατῶν, στὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως πάντοτε, ποὺ λέγει ἐδῶ ὅτι ἀκοῦν κάποιοι τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ παίρνει ἀπὸ τὴν καρδιά τους τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἐδῶ παίρνει ὁ διάβολος. Κατὰ παθητικὸν τρόπον. Κατὰ ἐνεργητικὸν τρόπον, σπείρει ὁ διάβολος τὸ δικό του δαιμονικὸ σπέρμα. Νὰ πῶς τὸ λέγει ὁ Κύριος στὴν παραβολὴ πάντα τοῦ σπορέως: «Εἶτα -ἔπειτα- ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν -τὸν παίρνει-, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν». «Μὲ σκοπὸ νὰ μὴν φθάσουν νὰ πιστέψουν καὶ νὰ σωθοῦν».
Ἀναφορὰ λοιπὸν στὸν διάβολο, ποὺ καὶ αὐτὸς κάνει μιὰ διπλὴ δουλειά. Ἐμποδίζει τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, σπέρνει τὸ δικό του τὸ σπέρμα. Αὐτὴ εἶναι ἡ διπλὴ δουλειὰ ποὺ κάνει ὁ διάβολος. Δηλαδὴ ἀφαιρεῖ, ἐξουδετερώνει τὸν σπόρο τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τίς ἀνθρώπινες καρδιές, γιὰ νὰ σπείρει τὸν δαιμονικό του σπόρο. Ὁ Κύριος, γι᾿ αὐτὸν τὸν δαιμονικὸ σπόρο, προσέξατε, γιατί ἴσως δὲν τὸ ἔχομε κατανοήσει, ποὺ δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ τὰ ζιζάνια ποὺ σπέρνει μέσα στοὺς ἀνθρώπους, μίλησε σὲ εἰδικὴ παραβολή, τὴ λεγόμενη «παραβολὴ τῶν ζιζανίων».
Ἔτσι, θὰ κάναμε μία παρέκβαση ἀπὸ τὴν παραβολή, μιὰ ἔτσι, μία μικρὴ ἔξοδο ἀπὸ τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως στὴν παραβολὴ τῶν ζιζανίων· γιατί εἴδατε ὅτι ἔχει πάρα πολλὴ σχέση. Ὅταν ἔρχεται καὶ παίρνει τὸν σπόρο, τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τίς ἀνθρώπινες καρδιές. Μία δηλαδὴ ἀντίπραξη, θὰ λέγαμε, στὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Σπορέως. Ἀξίζει λοιπὸν νὰ δοῦμε, εἶναι ἐξάλλου συντομοτάτη, αὐτὴν τὴν παραβολή, ἐπειδὴ ἔχει σχέση, εἴδαμε, μὲ τὴν παροῦσα παραβολή. Τὴν παραβολὴ τῶν ζιζανίων ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος εἰς τὸ 13ο κεφάλαιο. Μὲ δύο λόγια: «Ὠμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ σπείραντι καλὸν σπέρμα ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ». Πῶς μοιάζει ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Μὲ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ σπέρνει τὸ καλὸν σπέρμα στὸ χωράφι τὸ δικό του. «Ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ». Βλέπετε, αὐτὴ ἡ φράση εἶναι ἐννοιολογικά, γιὰ νὰ μὴν πῶ καὶ σὲ κάποιες λέξεις μοιάζει, ποὺ λέει «ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ». Στὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως. Εἴδατε σχέση ποὺ ἔχει; «Ἐν δὲ τῷ καθεύδειν τοὺς ἀνθρώπους ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ ἔσπειρε ζιζάνια ἀνὰ μέσον τοῦ σίτου καὶ ἀπῆλθεν». Πῆγαν οἱ ἄνθρωποι νὰ κοιμηθοῦν. Οἱ ἀγρότες, οἱ ἐργάτες αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου, πῆγαν σπίτι τους νὰ κοιμηθοῦν. Ὁ ἐχθρὸς ἦρθε καὶ ἔριξε μέσα στὸ χωράφι ζιζάνια· ἀνάμεσα στὸν σῖτον ποὺ ἐσπάρῃ ἀπὸ τὴν ἡμέρα. «Ὃτε δὲ ἐβλάστησεν ὁ χόρτος καὶ καρπὸν ἐποίησε -ὅταν βγῆκε τὸ σιτάρι, σὰν χορτάρι καὶ μετὰ ἔκανε καρπό- τότε ἐφάνη καὶ τὰ ζιζάνια -τότε φάνηκαν τὰ ζιζάνια-».
Καὶ ἑρμηνεύει ὁ Κύριος τὴν παραβολὴ αὐτὴ στοὺς μαθητὰς Του πάλι, ὅπως ἑρμήνευσε καὶ τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως. «Ὁ σπείρων», λέει, «τὸ καλὸν σπέρμα ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου». Δηλαδὴ ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Καλὸν σπέρμα. Ἀκόμη: «Ὁ δὲ ἀγρὸς ἐστιν ὁ κόσμος». Ποιός εἶναι ὁ «ἀγρός»; Εἶναι ὁ κόσμος, οἱ ἄνθρωποι, οἱ προαιρέσεις τῶν καρδιῶν των. «Τὸ δὲ καλὸν σπέρμα, οὗτοὶ εἰσιν οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας». Τὸ καλὸ σπέρμα ποιό εἶναι; Εἶναι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἀποδέχονται. Εἶναι τῆς τετάρτης κατηγορίας· ποὺ λέει ἐκεῖ ὅτι ἐκεῖνος ποὺ ἀκούει, ἀποδέχεται τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, κατέχει -ἀκοῦστε αὐτὸ τὸ κατέχει- τὸν κρατᾷ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ καρποφορεῖ, -ἀκούσαμε τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως- ἑκατὸ φορὲς παραπάνω. «Τὰ δὲ ζιζάνιά εἰσι οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ». Ἀλλὰ τὰ ζιζάνια εἶναι τὰ παιδιὰ τοῦ διαβόλου. «Ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας αὐτὰ ἐστιν ὁ διάβολος». Ὁ ἐχθρὸς ποὺ τὰ ἔσπειρε εἶναι ὁ διάβολος. Καὶ ἐννοεῖται, μὲ βοηθοὺς τοὺς ἀνθρώπους τοῦ διαβόλου νὰ γίνει αὐτὴ ἡ σπορά.
Θὰ λέγαμε ὅτι ἡ παραβολὴ τῶν ζιζανίων συμπληρώνει τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως. Σαφῶς. Τὸ εἴδατε. Καὶ μάλιστα τὴν διασαφίζει τὴν παραβολὴν τοῦ σπορέως ὡς πρὸς τὰ ἀποτελέσματα συμπεριφορᾶς τῶν τεσσάρων κατηγοριῶν ἀκροατῶν.
Ἔχομε λοιπὸν τὸν Σπορέα καὶ τοὺς σπορεῖς. Τὸν Σπορέα, τὸν Χριστὸν καὶ τοὺς σπορεῖς, τοὺς ἀνθρώπους τοῦ διαβόλου. Καὶ ὁ σπόρος τοῦ ἀγαθοῦ σπορέα, θὰ ἐπαναλάβω, εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Βέβαια δὲν ἀμφισβητεῖται ὅτι ὅ,τι σπείρει ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, εἶναι σπέρμα καλόν. Δὲν ὑπάρχει ἀμφισβήτησις γι᾿ αὐτό. Ἀμφισβητεῖται ὅμως τὸ σπέρμα, τὰ σπόρια νὰ τὸ πῶ ἁπλά, τῶν διαφόρων σπορέων· ποὺ εἶναι «οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ», ὅπως λέει ὁ Κύριος· ποὺ πίσω τους βέβαια κρύβεται ὁ διάβολος. Καὶ ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ ποιότητα τὴν ὁποία αὐτοὶ σὰν σπόρο σπέρνουν στὸν ἀγρὸ τοῦ Χριστοῦ; Ποιός εἶναι ὁ ἀγρὸς τοῦ Χριστοῦ; Εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Προσέξατέ το. Εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Πρώτιστα, ἐκεῖνοι ποὺ σπέρνουν, οἱ υἱοὶ τοῦ διαβόλου, τὰ παιδιὰ τοῦ πονηροῦ, τοῦ διαβόλου, εἶναι οἱ αἱρετικοί. Κι αὐτὰ ποὺ σπέρνουν εἶναι οἱ ποικίλες αἱρέσεις.
Τὸ ἀκούσαμε αὐτὸ στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή. Μὲ τὴν εὐκαιρία ποὺ γιορτάζομε τοὺς Πατέρες τῆς 7ης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι δούλεψαν καὶ πολὺ κοπίασαν ὅλοι οἱ Πατέρες ὅλων τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, διὰ νὰ καθορίσουν καὶ στερεώσουν τὴν Ἀλήθειαν, μὲ Α κεφαλαῖο, τὴν Ἀλήθειαν, καὶ νὰ βγάλουν καθετὶ ποὺ θὰ ἦταν αἱρετικό· διότι τὴν ἀφορμὴ κάθε φορὰ ποὺ συνεκροτεῖτο μία Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ἦταν ἡ αἵρεσις. Ἀνεφύετο μία αἵρεσις, συγκαλοῦντο οἱ Πατέρες νὰ τὴν μελετήσουν, νὰ τὴν ἀποβάλουν καὶ νὰ διατηρήσουν τὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου. Μάλιστα ἡ Ζ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἐκλήθῃ νὰ ἀντιμετωπίσει ὅσους αἱρετικοὺς ἠρνοῦντο διὰ τῆς ἀπαλείψεως τῶν εἰκόνων τὴν ἀνθρωπίνη φύση τοῦ Χριστοῦ. Ὅπως ἡ Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἐκλήθῃ νὰ ἀντιμετωπίσει ὅσους αἱρετικοὺς ἠρνοῦντο τὴν θείαν φύσιν τοῦ Χριστοῦ.
Ἑπτὰ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι. Ἔχομε καὶ τὰς τοπικάς. Στὴν Α΄ λοιπὸν οἱ αἱρετικοὶ ἀρνοῦνται τὴν θεότητα τοῦ Χριστοῦ, στὴν Ζ΄ ἀρνοῦνται τὴν ἀνθρωπίνη φύση τοῦ Χριστοῦ· διότι ὅταν ἠρνοῦντο τὴν παρουσία τῶν εἰκόνων-... πρώτιστα ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ· οἱ ὅλες οἱ ἄλλες δὲν θὰ μᾶς ἐνδιέφεραν, γιατί... ἢ τῆς Παναγίας ἢ ἑνὸς ἁγίου, γιατί ὑπῆρξαν ὡς ἄνθρωποι. Τὸ θέμα εἶναι, μπορεῖ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ νὰ εἰκονισθεῖ; Μά, ἐὰν ἔγινε ἄνθρωπος, βεβαίως μπορεῖ νὰ εἰκονισθεῖ. Ἄν λοιπὸν ἐσὺ ἀρνεῖσαι τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ἀρνεῖσαι στὴν πραγματικότητα τὴν Ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Καὶ λέγαν κάποιοι ἄλλοι αἱρετικοὶ ποὺ προσήγγιζαν αὐτοὺς τοὺς αἱρετικούς, τοὺς λεγομένους Μονοφυσίτας, καὶ πρέπει νὰ σᾶς πῶ ὅτι ὁ Μονοφυσιτισμὸς μέσα σὲ ὅλο τὸ μῆκος τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας, διαρκῶς ἕρπει, κι ὅταν βρίσκει τὴν κατάλληλη στιγμή, ξεπετιέται. Ἦσαν οἱ Δοκῆται. Ὅτι τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἦταν κατὰ δόκησιν, κατὰ φαντασίαν... Ὅτι «ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε στὸν Σταυρὸ κατὰ φαντασία... Γιατί τὸ σῶμα Του ἦταν φανταστικό, κατὰ φαντασία... Ἀντιλαμβάνεστε; Ἄρα, δὲν πῆρε τὴν ἀνθρωπίνη φύση. Καὶ ἀφοῦ δὲν πῆρε τὴν ἀνθρωπίνη φύση, δὲν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ σωθεῖ». Καὶ ὅπως λένε οἱ Πατέρες, ἐκεῖνο ποὺ δὲν προσλαμβάνεται, τὸ ἀπρόσληπτον, εἶναι καὶ ἀθεράπευτον. Δηλαδὴ δὲν θεραπεύεται. Δηλαδὴ δὲν ἔχομε σωτηρία. Ἀντιλαμβάνεστε λοιπόν. Ἔτσι ἔρχονται οἱ αἱρετικοὶ νὰ προσφέρουν, νὰ προσβάλουν τὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου μὲ τὴν αἵρεσή τους.
Τί λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή, ποὺ εἶναι πρὸς τὸν Τίτον; «Αἱρετικὸν ἄνθρωπον -λέει στὸν Τίτο- μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ -ἄστονε, ἄστονε-, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος». Αὐτὸ τὸ «ἐξέστραπται», τοῦ ἐκ + στρέφω. Νὰ τὸ πῶ μ᾿ ἕνα παράδειγμα: Τὸ τραῖνο ποὺ ἐκτροχιάζεται, βγαίνει ἀπὸ τίς γραμμές του. Δὲν εἶναι πάνω στὶς γραμμές του. Αὐτὸ θὰ πεῖ: ἐκστρέφω. Δηλαδὴ οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, οἱ αἱρετικοί, βγῆκαν ἀπὸ τίς ρᾶγες, τίς γραμμὲς τῆς ἀλήθειας, τοῦ Εὐαγγελίου. Καὶ αὐτοί, λέγει, ἁμαρτάνουν «αὐτοκατάκριτοι ὂντες». Ἄστους. Φύγε. Μάλιστα, παραλείπω, «μετὰ πρώτην καὶ δευτέραν νουθεσίαν». Τοὺς εἶπες μία φορά; Τοὺς εἶπες δύο φορές; Δὲν καταλαβαίνει; Ἄστονε. Θὰ τὸν ἀποβάλλεις ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὴν Ἐκκλησία. Ξέρετε πῶς λέει τὴν αἵρεση ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος; «Βοτάνην διαβόλου». Ὅπως εἶναι ἡ διαβολὴ τοῦ σίτου, ἐδῶ εἶναι ἡ βοτάνη τοῦ διαβόλου. Δηλαδὴ «ὃ ἐστὶν ἡ αἳρεσις».
Μία προσφιλὴς μέθοδος τοῦ διαβόλου, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἡ νοθεία. Εἶναι ἡ διαστροφὴ τῆς ἀληθείας, ἀλλὰ καὶ ὅ,τι εἶναι πραγματικόν. Τὸ διαστρέφει. Ὅπως σᾶς εἶπα, τὸ ξεστράτισμα ἀπὸ τὴ χριστιανικὴ πίστη καὶ τὸ εὐαγγελικὸν ἦθος. Δύο πράγματα εἶναι. Ἡ πίστις καὶ τὸ ἦθος. Αὐτά, λέγει, αὐτὰ κατὰ κάποιον τρόπον, ξεστρατίζονται, διαστρέφονται, βγαίνουν ἀπὸ τὴ ρᾶγα τους. Γνωρίζει πολὺ καλὰ ὁ διάβολος ὅτι μὲ τὴν αἵρεση δὲν ὑπάρχει ἡ σωτηρία. Διότι ἡ αἵρεσις, θὰ πεῖτε, «Νά, κάτι καλὸ δὲν λένε;». Ὄχι. Μπορεῖ νὰ εἶναι ὅπως ἕνα καλὸ φαΐ καὶ νὰ ἔχει μέσα δηλητήριο. Στὸ τέλος θὰ ζήσεις; Ἢ θὰ πεθάνεις; Γιατί ἁπλούστατα δὲν ὑπάρχει ἡ σωτηρία στὴν αἵρεση· διότι ἡ αἵρεσις εἶναι βλασφημία κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι᾿ αὐτὸ λέγει ὁ Κύριος ὁ ἴδιος καὶ οἱ συγγραφεῖς τῆς Καινῆς Διαθήκης ὅτι ὁ αἱρετικὸς βλασφημᾶ κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ, δὲν ἔχει σωτηρία. Οὔτε εἰς τὸν παρόντα, λέει, οὔτε στὸν μέλλοντα αἰῶνα, εἶπε ὁ Χριστός. Ἡ αἵρεση λοιπὸν εἶναι τὸ πρῶτο ζιζάνιο ποιοτικῶς καὶ ποσοτικῶς, ποὺ σπέρνει ὁ διάβολος στὸν ἀγρὸ τοῦ Κυρίου, στὴν Ἐκκλησία.
Ἄλλη μορφὴ ζιζανίων ἀνάμεσα στοὺς Χριστιανούς, εἶναι οἱ ποικίλες θεωρίες, ὅπως περὶ ὑπάρξεως. «Γιατί ὑπάρχω;». Ποιά εἶναι ἡ ἀπάντησις; «Ἔ, νὰ φάω καὶ νὰ πιῶ καὶ νὰ πεθάνω». Ἢ «Νὰ χαζεύω ἀνάμεσα στ᾿ ἀστέρια», ὅπως πιστεύει ὁ Βουδισμὸς κ.ὅ.κ. Περὶ ὑπάρξεως. Ποιός εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς ὑπάρξεώς μου.
Ἡ θεωρία περὶ ἐλευθερίας, περὶ καταγωγῆς τῶν εἰδῶν καὶ τοῦ Δαρβινισμοῦ. Περὶ πανσεξουαλισμοῦ καὶ φροϋδισμοῦ. Περὶ ἰσότητος τῶν φύλων καὶ φεμινισμοῦ. Σπορὲς τοῦ διαβόλου εἶναι αὐτά. Κατὰ δαιμονιώδη μάλιστα τρόπο ὁ φεμινισμός. Περὶ περιορισμοῦ, μὲ τὸν ἔλεγχο, καλύτερα, τῶν γεννήσεων. Νὰ μὴ γεννιῶνται παιδιά. Γιατί δὲν θέλει ὁ διάβολος νὰ πλουτίζεται ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Περὶ ἐκτρώσεων. «Δὲν χρειάζονται πολλὰ παιδιά». Ἦρθε κάποιο παιδί; Ἄς ποῦμε, δεύτερο ἢ τρίτο; «Νὰ τὸ πετάξομε». Περὶ ὁρίου λιμοκτονίας τῶν ἐργαζομένων. Ὁρίου λιμοκτονίας. «Τόσο μισθὸ θὰ πάρεις, ὅσο νὰ ζήσεις». Περὶ ἀναρχισμοῦ. Περὶ ὑλιστικῆς φιλοσοφίας. Βέβαια, ἐδῶ ποὺ τὰ λέμε, γιὰ τὴν ἀκρίβεια, καὶ πνευματικῆς διαστάσεως φιλοσοφία, ὅπως εἶναι ὁ Πλατωνισμός, ὁ ὁποῖος ἠρνεῖτο τὴν ὕλην, εἶναι καταδικαστέες αὐτὲς οἱ φιλοσοφίες. Μήν σας κάνει ἐντύπωση. Γιατί «ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο». Καὶ ἀφοῦ ὁ Λόγος, ὁ Θεός, ἔγινε σάρξ, ἐσὺ ἀρνεῖσαι τὴν ὕλην, ἄρα ἀρνεῖσαι τὴν Ἐνανθρώπηση. Ἄρα λοιπὸν εἶναι μία φιλοσοφία, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ εἰς τὴν αἵρεσιν, στὴ διαστροφή. Ἀκόμα περὶ Οἰκουμενισμοῦ· συγχωνεύσεως ὅλων τῶν θρησκειῶν, ἀληθείας καὶ ψεύδους κλπ. κλπ. κλπ. Ὅλα αὐτὰ εἶναι σπέρματα, εἶναι γεννήματα τοῦ διαβόλου· ποὺ τεχνηέντως σπείρει ὁ διάβολος στὸν ἀγρὸ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Γιὰ νὰ μὴν ποῦμε ὅτι σπείρει τὰ ζιζάνιά του ἀνάμεσα εἰς τοὺς πιστοὺς μὲ ἔριδες, μὲ διχοστασίες, μὲ ζήλειες κλπ.
Περιγράφοντας τὸ ἦθος τοῦ ἀρχαίου κόσμου ὁ Παῦλος εἰς το 1ο κεφάλαιο πρὸς Ρωμαίους, μᾶς δίνει ἀνάγλυφη τὴν εἰκόνα ποιός ἦταν ὁ ἀρχαῖος κόσμος. Θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅμως ὅτι ἡ ἰδία εἰκόνα ἰσχύει σήμερα, ἀλίμονο, εἰς τοὺς Χριστιανούς. Ἀλίμονο. Μυριάκις ἀλίμονο. Ἀκοῦστε τί γράφει: «Πεπληρωμένους -τότε οἱ εἰδωλολάτραι· γεμᾶτοι... Τώρα εἶναι οἱ Χριστιανοί...- πάσῃ ἀδικίᾳ, πορνείᾳ -Δὲν πᾶνε οἱ Χριστιανοὶ στὴν πορνεία;-, πονηρίᾳ, πλεονεξία, κακίᾳ, μεστοὺς φθόνου, φόνου, ἔριδος, δόλου κακοηθείας, ψιθυριστάς, καταλάλους, θεοστυγεῖς, ὑβριστάς, ὑπερηφάνους, ἀλαζόνας, ἐφευρέτας κακῶν, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ἀσυνέτους, ἀσυνθέτους, ἀστόργους, ἀσπόνδους, ἀνελεήμονας». Εἰκόνα τοῦ ἀρχαίου κόσμου. Ἡ ἰδία εἰκόνα τώρα τῶν Χριστιανῶν. Ἔχετε ἀντίρρηση; Καὶ ὅλα αὐτὰ ἀποτελοῦν τὴν σπορὰ τοῦ διαβόλου.
Πρέπει ἀκόμη νὰ ἔχομε ὑπ' ὄψιν μας, ἀγαπητοί μου, ὅτι πρὸς τὰ ἔσχατα ὁ διάβολος- καὶ τώρα εἴμεθα πρὸς τὰ ἔσχατα, δηλαδὴ προοίμια τῶν ἐσχάτων, ἀπὸ πολλά, πολλὰ σημάδια, ὅπως καὶ αὐτὰ ποὺ σᾶς διάβασα, γιατί λέει σὲ ἄλλη του ἐπιστολὴ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Καὶ μὴν ξεχνᾷς- λέει στὸν Τιμόθεο- ὅτι τοὺς ἐσχάτους καιροὺς οἱ ἄνθρωποι θὰ εἶναι τέτοιοι, τέτοιοι, τέτοιοι». Στὸ πλάνο ποὺ προηγουμένως σᾶς διάβασα, ποὺ γράφει στὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολή του· ὅτι ὁ διάβολος θὰ δραστηριοποιηθεῖ περισσότερο· γιατί θὰ ἔχει καταληφθεῖ ἀπὸ φοβερὸ θυμὸ ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων.
Ἀκοῦστε τί γράφει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴν Ἀποκάλυψή του στὸ 12ο κεφάλαιο: «Οὐαὶ τὴν γῆν -ἀλίμονο στὴ γῆ- καὶ τὴν θάλασσαν, ὅτι κατέβῃ ὁ διάβολος πρὸς ὑμᾶς -πρὸς ἐσᾶς- ἔχων θυμὸν μέγαν, εἰδὼς -γνωρίζοντας- ὅτι ὀλίγον καιρὸν ἔχει». «Ὅτι φθάνει πιὰ στὸ τέλος». Καὶ τί κάνει; Ἀνακατώνει τὴν γῆ. Ἀνακατώνει, ἀνακατώνει, ἀνακατώνει. Πρόσωπα, καταστάσεις, οἰκογένειες, τίς Ἐκκλησίες... Δὲν εἴμεθα στὰ πρόθυρα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ; Γιὰ νὰ μὴν πῶ προχωρημένες καταστάσεις; Καὶ τοὺς πάντες καὶ τὰ πάντα ἀνακατώνει. Ὁπότε ἡ διαβολικὴ σπορά του στὴν ἀνθρωπότητα θὰ ἔχει, ὅσο προχωράει ὁ καιρός, θὰ ἔχει πυκνώσει. Μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ὅπως τὸ δισάκι τοῦ γεωργοῦ περιέχει τὸν σπόρον ποὺ σπέρνει, πᾶρτε τὴν παλιὰ αὐτὴ εἰκόνα, ποὺ ἔπαιρνε σπόρο ὁ σποριᾶς καὶ ἔριχνε. Ὄχι σήμερα μὲ τὰ τρακτέρ. Ἔτσι, δισάκι θαυμαστὸ τοῦ διαβόλου ποὺ σπέρνει εὔκολα καὶ γρήγορα στὴ Γῆ, τί εἶναι, λέτε; Ἡ τηλεόρασις. «Τὸ κουτὶ τοῦ διαβόλου», ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, προφητεύοντας γιὰ τὴν τηλεόραση. Καὶ ὅσοι χαζεύουν μπροστὰ στὴν τηλεόραση τὰ δαιμονικὰ σπόρια τρώγουν. Σπόρια καταστροφῆς καὶ ἀπωλείας.
Ἀγαπητοί, τί πρέπει νὰ κάνομε; Πρέπει νὰ μετέλθομε τρία πράγματα. Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ ταπείνωση. Ὁ ταπεινὸς ποτὲ δὲν θέλει νὰ φύγει ἀπὸ τὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Ποτέ. Ὁ ὑπερήφανος φεύγει. Ὅταν τοῦ πεῖς ὅτι ὁ Θεός, γιὰ παράδειγμα, δὲν θέλει νὰ βλέπεις τηλεόραση, θὰ ἀκούσει. Γιατί εἶναι ταπεινός.
Δεύτερον. Εἶναι ἡ πυκνὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ· ἀλλὰ καὶ ἡ ἀκρόασις. Νὰ ἀκούσομε, ποῦ γίνεται λόγος Θεοῦ, νὰ διαβάσομε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴν μελέτη ἀποκτᾷται ἡ λυδία λίθος, ποὺ μπορεῖ νὰ δοκιμάζει τὸ γνήσιο ἀπὸ τὸ νόθο, τὸ σκάρτο. Φθάνει μάλιστα ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος νὰ λέγει: «Ἀδύνατον γάρ, ἀδύνατον σωθῆναι ἄνευ τῆς τῶν Γραφῶν ἀναγνώσεως». Δὲν μπορεῖς, δὲν μπορεῖς νὰ σωθεῖς, ἂν δὲν μελετᾷς τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ καὶ οἱ συνάξεις. Μάλιστα συνάξεις καὶ ἁγιογραφικὲς καὶ λειτουργικές. Λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολὴ του: «Μὴ ἐγκαταλείποντες τὴν ἐπισυναγωγὴν ἑαυτῶν -νὰ μὴν ἐγκαταλείπουμε- τώρα ἐδῶ μετοχή -τὴν ἐπισυναγωγή μας, τίς συγκεντρώσεις μας. Σᾶς εἶπα· μελέτης λόγου Θεοῦ καὶ λειτουργικὲς συνάξεις-, καθὼς ἔθος τισίν -ὅπως σὲ μερικούς, λέει, εἶναι συνήθεια νὰ τὸ κάνουν αὐτό-, ἀλλὰ παρακαλοῦντες, καὶ τοσούτῳ μᾶλλον, ὅσῳ βλέπετε ἐγγίζουσαν τὴν ἡμέραν». Πολὺ δὲ περισσότερο, ὅταν βλέπετε νὰ προσεγγίζει ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ παρουσία. Ἑβραίους, 10ο κεφάλαιο.
Ἔτσι, ὁ μὲν θεῖος σπόρος τοῦ Μεγάλου Σπορέως Χριστοῦ θὰ μᾶς τρέφει πνευματικά. Οἱ δὲ δαιμονικοὶ σπόροι, ποὺ τόσο ἄφθονα στὴν ἐποχὴ μας κυκλοφοροῦν, θὰ ἀποβάλλονται, σὰν δηλητηριώδης τροφή. Καὶ ὅπως σημειώνει ἡ παραβολὴ τοῦ σπορέως, ὁ θεῖος σπόρος τοῦ Χριστοῦ θὰ πίπτει στὴ γῆ τὴν ἀγαθή, στὴ γῆ τῆς καρδίας καὶ θὰ ἀποφέρει καρπὸν ἑκατονταπλασίονα.
Καὶ τελειώνει ἡ παραβολή, καὶ ἐγὼ τὸν λόγο τὸν δικό μου: «Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω». Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει αὐτιὰ γιὰ νὰ ἀκούει, αὐτιὰ ψυχῆς, ἂς ἀκούει.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας καὶ ἐπιμέλεια:
Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Ἀπομαγνητοφώνηση ὁμιλίας διὰ χειρὸς τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ἀθανασίου Κ.
• http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p athanasios/omiliai kyriakvn/omiliai kyriakvn 732.mp3