20 λόγια από χρυσάφι του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολομού
Σε πολύ μικρή ηλικία έμεινε ορφανός και το 1808 έφυγε για σπουδές στην Ιταλία, με τη συνοδεία του ιταλού δασκάλου του Ρώσση. Επτά χρόνια αργότερα πήρε το απολυτήριο από το Λύκειο της Κρεμόνας και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Πάβιας, απ’ όπου πήρε το πτυχίο της Νομικής.
Ονομάστηκε Εθνικός ποιητής της Ελλάδας όχι μόνον γιατί έγραψε τον Εθνικό Ύμνο, αλλά και γιατί αξιοποίησε την προγενέστερη ποιητική παράδοση (κρητική λογοτεχνία, Δημοτικό τραγούδι) και ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε συστηματικά τη δημοτική γλώσσα και άνοιξε τον δρόμο για τη χρησιμοποίησή της στη λογοτεχνία.
Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές.
Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;
Είδες να μαδάνε την κότα και ο αέρας να συνεπαίρνει τα πούπουλα; Έτσι πάει το έθνος.
Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα,τίποτε δεν είναι, αν στητή, μέν’ η ψυχή κι ολόρθη
Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε. Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.
Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος.
Η δύναμή σου πέλαγο κι η θέλησή μου βράχος.
Πάντ’ ανοιχτά, πάντ’ άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου.
Νύχτα γεμάτη θάματα, νύχτα σπαρμένη μάγια.
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει. Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει, όποιος πεθαίνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει.
Γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα.
Δεν είναι άξιοι να αγαπηθούν εκείνοι οι οποίοι δεν διακινδυνεύουν τίποτε. Αγάπα για να ζήσεις, ζήσε για να αγαπάς.
Μη σκύβεις ποτέ το κεφάλι… ψηλά να το κρατάς για να θεωρείς τον ήλιο της ζωής.
Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές.
Έστησε ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη, κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκειά της ώρα.
Άστραψε φως κι γνώρισαν ο νιος τον εαυτό του.
Μήγαρις έχω άλλο στο νού μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;
Από το βασίλειο της Αλήθειας και της Αγάπης όπου βρίσκεται, θα εξακολουθεί να μας κάνει καλό σε ό,τι έχουμε πιο ευγενικό.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη· η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι. Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει: «Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Τρελογιάννης
